Tinh trùng loãng – liệu có thể có con được không?
Theo số liệu thống kê, tại Việt Nam, tỉ lệ vô sinh do nam giới chiếm khoảng 30-40%, trong đó có đến hơn 90% trường hợp do bất thường ở tinh trùng.
Các trục trặc thường gặp là tinh trùng dị dạng, đứt gãy AND. Đặc biệt, có không ít bệnh nhân vô sinh hiếm muộn do tinh trùng loãng. Nhiều người lâu nay vẫn thắc mắc: Người có tinh binh “loãng” thì liệu có con được không?
Bác sĩ Trương Văn Phi đang tư vấn cho một cặp vợ chồng hiếm muộn. Ảnh: BVCC
Về chủ đề này, chúng tôi có cuộc trò chuyện với bác sĩ Trương Văn Phi – Bệnh viện Chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt – Bỉ.
Người làm việc ở ngành nào thì tinh trùng dễ… loãng?
Thưa bác sĩ, tinh trùng loãng là gì?
Bác sĩ : Về nguyên tắc, xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ cho biết về các thông số như: Sự ly giải, độ nhớt; thể tích tinh dịch; số lượng tinh trùng; khả năng di động; hình dạng của tinh trùng…
Việc đo lường tất cả các phần của mẫu tinh dịch cho bác sĩ một số gợi ý về mức độ khả năng sinh sản. Đáng chú ý: Lượng tinh trùng thấp không đồng nghĩa là không có cơ hội thụ thai; hoặc một số người có số lượng tinh trùng thấp nhưng với khả năng di động và hình dạng tinh trùng bình thường thì vẫn có thể thụ thai.
Vậy khi nói đến tinh trùng loãng là một cách nói về mẫu tinh dịch trong đó chứa mật độ tinh trùng không đảm bảo theo tiêu chuẩn bình thường. Các dấu hiệu nhận biết tinh trung loãng, khi nhìn bằng mắt thường có thể thấy, như:
Tinh dịch ít trong mỗi lần xuất tinh.
Video đang HOT
Tinh dịch trong suốt như nước lã, không có độ đặc sệt như tinh dịch bình thường.
Tinh dịch hóa lỏng nhanh chóng sau khi xuất tinh.
Được biết, tại Bệnh viện Chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt – Bỉ, mỗi năm bác sĩ từng thăm khám hàng nghìn ca bệnh nhân có bệnh lý vô sinh hiếm muộn do tinh trùng loãng. Vậy, đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này?
Bác sĩ: Theo tôi, có 5 nhóm nguyên nhân như sau:
1. Chế độ dinh dưỡng hoặc việc hấp thu dinh dưỡng không đảm bảo.
2. Sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, thuốc lào, bia rượu và các chất gây nghiện sẽ dẫn đến tăng các chất gây oxy hóa từ đó làm giảm khả năng sinh tinh trùng hoặc làm tinh trùng dị dạng và chết.
3. Các nguy cơ do môi trường làm việc, như bệnh nhân làm việc trong môi trường có tia X-quang, phóng xạ, hóa chất độc hại, có độ nóng cao (như đầu bếp, hầm lò, lái xe…) cũng có thể dẫn đến tinh hoàn giảm khả năng hoạt động trong đó có hoạt đọng sinh tinh.
4. Tôi nhấn mạnh đến nguyên nhân bệnh lý tại tinh hoàn như: Bệnh nhân bị viêm tinh hoàn, viêm mào tinh (tái đi tái lại nhiều lần); bệnh nhân tiền sử có quai bị biến chứng viêm teo tinh hoàn, bệnh lý giãn tĩnh mạch tinh, hoặc tinh hoàn ẩn.
Cuối cùng nữa là nhóm nguyên nhân di truyền: Một số bất thường về di truyền, một số hội chứng di truyền dẫn đến làm giảm khả năng sinh tinh.
Bác sĩ Trương Văn Phi thực hiện một ca phẫu thuật nam khoa. Ảnh: BVCC
“Tẩm bổ cho đức lang quân”- cẩn thận tiền mất tật mang
Vậy, với những người tinh trùng loãng đó, họ cần làm gì để có thể sinh con được?
Bác sĩ: Trước hết bác sĩ sẽ hỗ trợ điều trị cải thiện chất lượng tinh trùng theo nguyên nhân và dùng các chất để chống chất gây oxy hóa chúng, sau 2 đến 3 tháng sẽ đánh giá lại chất lượng tinh trùng.
Tại bệnh viện Chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt-Bỉ, với những trường hợp bệnh nhân có tinh trùng loãng, yếu thì chúng tôi sẽ điều trị theo nguyên nhân, một số phác đồ cụ thể.
Với bệnh nhân có bệnh lý giãn tĩnh mạch tinh mức độ lớn hoặc gây giảm nhiều chất lượng tinh trùng thì sẽ được tư vấn phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh vi phẫu, bệnh nhân có tinh hoàn ẩn thì tư vấn phẫu thuật hạ tinh hoàn…
Tôi nhấn mạnh: “Việc bệnh nhân tự ý tẩm bổ các loại thức ăn “nghe đồn” tốt cho chuyện chăn gối hoặc thực phẩm chức năng để sinh tinh là điều cần thiết, tuy nhiên cần phải có sự hướng dẫn của bác sĩ, tránh tiền mất tật mang”.
Điều không kém quan trọng là, bệnh nhân cần điều chỉnh để có chế độ sinh hoạt lành mạnh. Tránh thức khuya, tránh căng thẳng công việc, ăn đủ dinh dưỡng, hạn chế các chất kích thích như rượu bia thuốc lá, thuốc lào. Nên tăng vận động thể dục thể thao để tăng cường thể trạng…
Cảm ơn bác sĩ đã chia sẻ những thông tin hữu ích!
Khi 'nhà máy sản xuất tinh binh' ... đặt nhầm chỗ
Tinh hoàn lạc chỗ không chỉ là 'thủ phạm' gây vô sinh mà còn có nguy cơ mắc ung thư cao hơn nhiều lần so với nam giới có tinh hoàn bình thường.
Nhiều người trông khoẻ mạnh nhưng không thể có con chỉ vì ...tinh hoàn đi lạc chỗ (ảnh minh hoạ)
Từng tiếp nhận khám và điều trị cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn, BS Nguyễn Bá Hưng, khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội cho biết trong đó có không ít trường hợp nguyên nhân chỉ vì nơi sản xuất tinh binh không nằm đúng chỗ (tinh hoàn lạc chỗ). Tinh hoàn bình thường phải nằm trong bìu với môi trường nhiệt độ giảm hơn nhiệt độ cơ thể bình thường để giúp chức năng của nó được tối ưu.
Trong đó, phải kể đến một nam bệnh nhân 31 tuổi. Hai vợ chồng đã lên kế hoạch sinh con ngay sau cưới, nhưng 3 năm trời... họ vẫn chỉ mãi ngóng trông. Dù người chồng có thân hình khoẻ mạnh.
Biết một phần nguyên nhân do mình bởi đến khi dậy thì anh chồng đã phát hiện mình thiếu mất một tinh hoàn phải. Chỉ còn lại bên trái nhưng tinh hoàn này cũng rất nhỏ. Thế nhưng ngặt nỗi, anh này không dám đối diện sự thật.
Trước khi cưới vợ, mấy lần anh có ý định đi khám nhưng không sao vượt qua được rào cản tâm lý. Chỉ đến khi quyết tâm tìm cách chữa trị để có con, vợ chồng anh mới tìm đến bác sĩ.
Tại Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, các bác sĩ đã truy tìm và phát hiện một tinh hoàn của anh đi lạc lên tận ổ bụng. Sau khi các bác sĩ tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn rồi sinh thiết tinh hoàn này thấy chức năng sinh tinh rất kém. Trong khi đó, tinh hoàn trái thì chỉ sản xuất lưa thưa vài con tinh trùng. Đây là lý do mà vợ chồng người đàn ông này chưa có con.
BS. Nguyễn Bá Hưng - cho biết, tinh hoàn ẩn là tình trạng tinh hoàn không nằm đúng vị trí của nó trong bìu, có thể nằm trong ổ bụng hay trên đường di chuyển (của tinh hoàn) từ bụng qua ống bẹn, xuống bìu.
Có nhiều nguyên nhân tinh hoàn không xuống được bìu, nhưng hiện vẫn chưa hẳn đã rõ hết được. Đó có thể là một sự kết hợp của di truyền học, sức khoẻ của mẹ khi mang thai hay các yếu tố môi trường khác có thể làm rối loạn nội tiết ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh hoàn.
Ngoài ra, các bác sĩ chuyên khoa cũng chỉ ra tình trạng thiếu cân và sinh non cũng là những yếu tố nguy cơ cao làm tăng khả năng tinh hoàn không đi xuống.
Theo BS Nguyễn Bá Hưng, tác hại của tinh hoàn ẩn nếu không can thiệp điều trị kịp thời, càng để lâu thì nguy cơ vô sinh càng cao. Nguy cơ bị ung thư tinh hoàn cũng ngày càng cao. Mặt khác nó còn ảnh hưởng đến tâm lý, bởi nam giới không thấy có tinh hoàn thường sống mặc cảm, thiếu tự tin, lo lắng, sợ bạn gái hay vợ biết về vấn đề này.
"Phẫu thuật chỉnh một tinh hoàn lạc chỗ trước 24 tháng tuổi là giải pháp để tránh ảnh hưởng đến khả năng vô sinh sau này và hạn chế khả năng ung thư tinh hoàn
Số lượng tinh trùng thấp, chất lượng tinh trùng kém và khả năng sinh sản giảm thậm chí vô sinh có nhiều khả năng xảy ra ở những người đàn ông có tinh hoàn lạc chỗ", BS Nguyễn Bá Hưng nhấn mạnh.
Theo BS. Nguyễn Bá Hưng, tinh hoàn ẩn là một bệnh lý bẩm sinh, nhưng cũng có trường hợp mắc phải do bị chấn thương. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, các bậc phụ huynh nên kiểm tra hai "hòn cà" của trẻ ngay từ khi em bé chào đời. Bởi theo một nghiên cứu, tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ chiếm khoảng 3% ở trẻ sơ sinh nhưng vẫn mang đầy đủ tính cách đàn ông. Khi trẻ đầy 1 tuổi, tỉ lệ bệnh giảm xuống còn 1% và đến tuổi trưởng thành chỉ còn 0,8%.
Do đó, các chuyên gia nam khoa khuyên rằng, khi cha mẹ phát hiện con mình bị tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ cần đưa con đi khám ngay để tìm hướng điều trị. Một bé trai nếu phát hiện sớm, trước 2 tuổi có thể dùng thuốc. Nhưng nếu để sau 2 tuổi thì phải dùng tới biện pháp phẫu thuật mới trả tinh hoàn về đúng vị trí, chưa kể càng để lâu sẽ để lại nhiều hậu quả nặng nề.
Bác sĩ tiết lộ "thủ phạm" hàng đầu gây vô sinh ở nam giới: Mọi cặp vợ chồng đều nên biết để kịp thời khám chữa Theo bác sĩ Trịnh Kiên Cường (chuyên khoa Nam học), tại Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội, các trường hợp vợ chồng bị hiếm muộn rất đa dạng, do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do vợ, do chồng hoặc do cả hai. Với nam giới, vì những đặc điểm tâm sinh lý, vì lòng tự trọng mà đôi...