Tiền đái tháo đường – Nguy cơ và cách phòng tránh
Tiền đái tháo đường cũng được biết tới với cái tên rối loạn đường huyết đói (IFG) hoặc rối loạn dung nạp glucose (IGT).
Làm thế nào để phát hiện tiền ĐTĐ, làm cách nào để phòng chống, có thể điều trị được không?
Những yếu tố nguy cơ gây tiền ĐTĐ đã được biết đến nhiều như béo phì, tăng huyết áp, tuổi trên 45, tiền sử gia đình có ĐTĐ, ĐTĐ thai kỳ hay đẻ con trên 4kg. Khi có các yếu tố nguy cơ, chúng ta cần nghĩ đến tiền ĐTĐ.
Việc phát hiện tiền ĐTĐ sẽ tiến hành trên các đối tượng có nguy cơ, xác định qua các xét nghiệm thăm dò đường huyết.
Tiền ĐTĐ là một tình trạng bệnh lý có thể điều trị được. Nghiên cứu về phòng chống bệnh ĐTĐ cho thấy những người mắc tiền ĐTĐ có thể ngăn ngừa việc tiến triển thành ĐTĐ týp 2 bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và tăng cường hoạt động thể lực.
Người dân cần được trang bị kiến thức về ĐTĐ cũng như tiền ĐTĐ, hiểu biết về các yếu tố nguy cơ để phát hiện sớm cũng như việc có lối sống lành mạnh.
Những người bị tiền ĐTĐ cũng cần được hiểu biết thêm về các vấn đề xảy ra đối với họ: chế độ luyện tập; chế độ ăn uống; chế độ dùng thuốc; khi bị ốm; khi đi du lịch; nguy cơ dễ bị các bệnh khác như lây nhiễm cúm/viêm phổi; thay đổi tâm lý (cáu giận hoặc trầm cảm).
Video đang HOT
Những yếu tố nguy cơ gây tiền ĐTĐ đã được biết đến nhiều như béo phì, tăng huyết áp, tuổi trên 45, tiền sử gia đình có ĐTĐ. (Ảnh minh họa)
Những ai có nguy cơ bị tiền ĐTĐ?
Hội đồng các chuyên gia của HHS và ADA khuyên nhân viên y tế nên sàng lọc tất cả những người béo phì từ 45 tuổi trở lên (với chỉ số khối cơ thể BMI lớn hơn hoặc bằng 25).
Những người béo phì tuổi dưới 45 cũng cần được sàng lọc nếu họ có một trong những yếu tố nguy cơ sau: cao huyết áp, tiền sử gia đình có người bị đái tháo đường, nồng độ mỡ trong máu cholesterol tốt (HDL – High-Density Lipoprotein) thấp và triglyceride cao, tiền bị ĐTĐ thai kỳ hoặc đẻ con to trên 4kg, hoặc thuộc chủng tộc có nguy cơ bị ĐTĐ týp 2 cao (như người Mỹ gốc Phi, người Mỹ bản xứ, người Mỹ gốc Á/dân thuộc các đảo ở Thái Bình Dương và người Mỹ gốc Tây Ban Nha hoặc Bồ Đào Nha, Latinh).
Nếu một người được xét nghiệm sàng lọc tiền ĐTĐ và kết quả đường huyết nằm trong giới hạn bình thường thì ADA khuyên nên làm xét nghiệm lại 3 năm một lần. Nếu một người được chẩn đoán tiền ĐTĐ thì nên làm xét nghiệm sàng lọc chẩn đoán đái đường týp 2 cứ 1 đến 2 năm một lần.
Trẻ em và thanh niên mới trưởng thành cũng có nguy cơ mắc tiền ĐTĐ. Hiện nay chỉ có một bộ phận nhỏ các em hiểu biết về cách phòng tránh hoặc ngăn ngừa bệnh tiến triển lên thành ĐTĐ týp 2 ở trẻ em.
Theo Eva
Tránh mặt sát thủ bệnh mạch vành
Bênh mach vanh được ví von là "sát thủ", vì la môt trong nhưng nguyên nhân gây tư vong hang đâu trên thê giơi. Bênh thương găp ơ ngươi co tiên sư gia đinh măc bênh mạch vành sơm, ngươi hut thuôc la, ngươi măc bênh tăng huyêt ap, rối loạn chuyển hoá mỡ, tiêu đương, ngươi beo phi, it hoat đông thê lưc, hay bị stress... Ban co thê tư minh xac đinh mưc đô nguy cơ măc bênh đê co phương thưc phong ngưa thich hơp sớm.
Tim bơm mau đi nuôi cơ thê, va chinh no cung đươc nuôi dương bơi hê thông mach mau goi la mach vanh. Bênh mach vanh la tinh trang lơp nôi mac cua mach vanh bi tôn thương, thương la do nhưng mang xơ vưa gây hep long mach mau. Cang ngay, mang xơ vưa hinh thanh nhiêu hơn cang khiên tim không nhân đu mau nuôi dương (thiêu mau cơ tim) gây ra triêu chưng đau thăt ngưc, kho thơ... Nêu môt hoăc nhiêu nhanh mach vanh bi tăc hoan toan (do mang xơ vưa bi nưt, vơ, loet hoăc do hinh thanh cuc mau đông) se gây ra nhôi mau cơ tim, co thê đưa tơi choang tim, suy tim, rôi loan nhip tim, tư vong...
Tự kiểm tra phát hiện bệnh
Trả lời những câu hỏi sau, bạn có thể biết mình có nguy cơ mắc bệnh mạch vành hay không: ban co hut thuôc la? Ban co thừa cân? (tư xac đinh nhơ chi sô BMI: cân nặng (kg)/chiều cao (m)2, BMI 25 la ban thừa cân). Huyêt ap cua ban (co thê tư xac đinh băng may đo huyêt ap điên tư). Ban co bênh tiêu đương (đa kham va đươc chân đoan)? Lương cholesterol toan phân, HDL cholesterol trong mau (lam xet nghiêm mau)? Tiên căn bênh mach vành cua ngươi thân trong gia đinh?
Ban năm trong nhom nguy cơ thâp nêu co tât ca cac yêu tô sau: không hut thuôc la; không thừa cân; huyêt ap tâm thu 40mg/dL; gia đinh không co ai măc bênh mach vành sơm (trươc 55 tuôi). Ngươi trong nhom nguy cơ thâp cân tiêp tuc duy tri lôi sông điêu đô, lanh manh, không cân can thiêp gi thêm. Ban co nguy cơ cao nêu co môt trong cac yêu tô sau: đa đươc xac đinh co bênh ly mach mau; co bênh tiêu đương týp 2; trên 65 tuôi va co it nhât hai yêu tô nguy cơ nêu trên. Nêu không ơ trong hai nhom nguy cơ vừa kể, nguy cơ măc bênh mach vanh cua ban ơ mức trung binh.
Người bệnh mạch vành cân kham bênh đinh ky đê theo doi va co phương thưc điêu tri kip thơi. (Ảnh minh họa).
Điều trị: phải tuỳ trường hợp cụ thể
Nêu ban ơ trong nhom nguy cơ cao thi cân nhờ bac si tim mach kiêm tra, được tư vân giúp giam nguy cơ măc bênh băng chê đô sinh hoat, lôi sông phu hơp, điêu tri bằng thuôc nêu cân. Nêu ơ trong nhom nguy cơ trung binh, ban cân nhờ bac si tư vân thay đôi lôi sông. Ngoai ra, co thê lam cac xet nghiêm không xâm lân (điên tâm đô găng sưc, siêu âm tim gắng sức, chụp phim CT đa lớp cắt dựng hình mạch vành...)
Điều trị bệnh mạch vành phức tạp và tuỳ thuộc từng trường hợp cụ thể, tư nhe tơi năng ma co phương pháp từ đơn giản đến phức tạp, như điều chỉnh lối sống, dùng thuốc, can thiệp động mạch vành qua da (nong bằng bóng, đặt giá đỡ), phâu thuât bắc cầu mạch vành. Người bệnh mạch vành cân kham bênh đinh ky đê theo doi va co phương thưc điêu tri kip thơi. Nêu co điêu tri thuôc, cân tuân thu chê đô điêu tri cua bac si.
Lôi sông cho ngươi bênh mach vanh
Lôi sông lành mạnh giup ngăn chăn va lam châm diên tiên cua bênh mach vanh. Nhưng biên phap cần áp dụng trong sinh hoat hang ngay: tuyêt đôi không hut thuôc lá; theo doi va kiêm soat huyêt ap; kiêm tra mưc mơ trong mau thương xuyên va giư cholesterol mau không cao. Nêu măc bênh tiểu đường thi cân điêu tri va kiêm soat tôt mưc đương huyêt. Thương xuyên vân đông va tâp thê duc ơ mưc vưa sưc (đi bô ngăn, tâp thai cưc quyên...), tuy nhiên, cân tranh cac hoat đông găng sưc nhiêu, đôt ngôt (đi bô nhanh, leo câu thang...)
Co chê đô ăn uống hơp ly, đu dinh dương, giau vitamin. Kiêng cac loai thưc phâm chưa nhiêu mơ (nôi tang đông vât, tim, gan, thit mơ, bơ, long đo trưng, da ga, trưng ca...); ăn cac loai rau tươi, hoa qua, cac loai đâu va chê phâm tư đâu nanh, thit nac, ca, tôm...; han chê dung tra đăc, caphê; it ăn măn; không uông rươu, bia... Tranh đê thưa cân. Sông vui khoẻ, điêu đô, co giơ giâc nghi ngơi, tranh đê bi stress.
Trong sinh hoat, nêu gặp tinh trang kho thơ, đau ngưc nhiêu, cân năm yên tai chô ơ tư thê nưa năm nưa ngôi, tranh di chuyên, cố gắng giữ bình tĩnh, ngâm viên Risordan 5mg dươi lươi. Nêu triêu chưng không giam hoăc trở nên năng hơn, cân tơi bênh viên ngay.
Theo dân trí
Thực phẩm giúp kéo dài tuổi thọ Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cho con người. Để khỏe mạnh và sống lâu, bên cạnh việc theo đuổi một lối sống lành mạnh, bạn cần xây dựng cho mình một chế độ ăn uống hợp lý với đầy đủ các thành phần dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể. Hãy chú...