Tía tô và bài thuốc “cứu người khỏi tử thần” mà ai cũng nên biết

Mai Thị Diễm09:33 14/05/2018

Tía tô dù là loại cây gia vị dân dã nhưng lại là vị thuốc “trứ danh” trong Đông y được thần y Hoa Đà phát hiện.

1. Mô tả:

Tía tô có tên khoa học là Perilla frutescens, còn có tên gọi khác là tử tô, tử tô ngạnh… là một trong số 8 loài cây tía tô thuộc họ hoa môi, giống như húng.

Tía tô là loại cây thảo, cao 0.5 – 1m, lá mọc đối, mép khía răng, mặt dưới tím tía, có khi 2 mặt đều tía, nâu hay màu xanh lục có lông nhám.

Hoa tía tô nhỏ mọc thành chuỗi dài ở đầu cành, màu trắng hay tím, mọc đối, 4 tiểu nhị không thò ra ngoài hoa.

Quả tía tô là dạng quả bế, hình cầu. Toàn cây có tinh dầu thơm và có lông.

Loài tía tô mép lá quăn có giá trị sử dụng cao hơn.

2. Dược tính:

Đông y cho rằng tía tô có vị cay, tính ấm, đi vào các kinh tâm và phế, làm thoát mồ hôi, hạ khí, tiêu đờm.

Lá tía tô có tác dụng chữa hắt hơi, sổ mũi do viêm long đường hô hấp trên (cảm mạo), sốt, ho, bí mồ hôi, giúp tiêu hóa. Lá non được sử dụng làm gia vị, thái sợi nhỏ cho vào cháo nấu với thịt nạc băm nhỏ làm thuốc giải cảm, bí mồ hôi.

Cành tía tô có tác dụng an thai.

Quả tía tô có tác dụng chữa ho, trừ đờm, hen suyễn, tê thấp.

Trường hợp không có sẵn các bộ phận thì có thể dùng thay thế cho nhau cũng được.

3. Từ vị thuốc giải độc do Hoa Đà phát hiện

Có lẽ, cũng không ít người biết về câu chuyện truyền thuyết “Hoa Đà và con rái cá”. Dựa vào câu chuyện này, có thể coi Hoa Đà là người đầu tiên phát hiện ra công dụng kỳ diệu của loại cây này.

Tương truyền trong một lần đi lấy thuốc và ngồi nghỉ bên bờ sông tại một địa phương ở Giang Nam, Hoa Đà nhìn thấy 1 con rái cá đang ăn ngấu nghiến 1 con cua. Lát sau, con rái cá đó ngã xuống, quằn quại đau đớn trên mặt đất.

Tận mắt nhìn thấy con rái cá bị trúng độc, Hoa Đà theo dõi để xem nó có tìm được cách gì để tự giải cứu hay không? Một lát sau, ông thấy con rái cá bò lê đến 1 bụi cây màu tím và ăn lá của cây này, sau đó nó nằm nghỉ 1 lát rồi đứng dậy đi, khỏe mạnh như thường.

Video đang HOT

Thấy vậy, Hoa Đà bèo hái một bó cành lá cây đó đem về tìm hiểu. Ông mày mò nghiên cứu và thấy rằng lá có vị cay, tính ôn do giải được chất độc của cua là thứ sống ở dưới nước, dòng máu lạnh, tính hàn.

Từ đó về sau, Hoa Đà thường dùng lá cây này để giải độc cho những bệnh nhân bị trúng độc, đau bụng do ăn cua bằng cách lấy nước sắc cho bệnh nhân uống. Kết quả nhận được đều rất linh nghiệm. Ông đặt cho cây tên là Tử thư, dần dần tên chuyển thành Tử tô.

Sau này, người ta vẫn dùng tía tô để giải độc cua cá và chữa chứng dị ứng do ăn hải sản. Cách chữa như sau:

- Giải độc do ăn cua cá: Giã nát tía tô vắt lấy nước uống hoặc sắc 10g lá kho lấy nước uống lúc nóng.

Hoặc dùng bài thuốc tử tô giải độc thang gồm: Lá tía tô 10g, Gừng tươi 8g, sinh Cam thảo nước 600ml, sắc còn 200ml uống nóng chia 3 lần trong ngày.

Thường khi ăn ốc, cua hoặc gỏi cá, người ta thường ăn kèm rau sống có lá tía tô để phòng tránh ngộ độc.

- Chữa dị ứng do ăn hải sản hay tiếp xúc lạnh: Lấy 1 nắm lá tía tô giã nát vắt lấy nước cốt uống, bã đắp hoặc chà xát lên nơi bị dị ứng. Lưu ý cần tránh gió và không được dầm nước.

4. Đến vị thuốc cấp cứu người cảm mạo “thần diệu” của dân gian

Cảm mạo (cảm hàn) là chứng bệnh có thể gặp bất kỳ mà ngay cả người khỏe mạnh cũng có thể mắc và mắc vào bất kỳ thời điểm này không thể biết trước mà phòng tránh.

Người bị chứng cảm hàn thường ngất lịm, miệng và tay chân cứng lại, toàn thân lạnh ngắt. Nếu không được sơ cứu và đưa đi cấp cứu ngay thì người bệnh rất dễ tử vong hoặc để lại những biến chứng lâu dài.

Nhân dân ta có một bài thuốc rất đơn giản nhưng vô cùng hiệu nghiệm, có tác dụng trị triệt để chứng cảm này. Trong bài thuốc này có lấy tía tô làm chủ vị.

Bài thuốc như sau:

Tía tôCúc tầnLá bưởi,Lá tre gaiCây sảKinh giớiNgải cứu mỗi thứ một nắm (khoảng 150g-200g tươi) cho vào nồi nước đun sôi rồi cho bệnh nhân trùm chăn kín để xông.

Nếu bệnh nhân quá nặng thì khi đun xong nước xông có thể lấy ra một bát nước, làm nguội nhanh rồi cạy miệng bón cho bệnh nhân uống cho tỉnh để xông thuốc.

PGS. TS. Trần Công Khánh, Trung tâm Nghiên cứu và phát triển cây thuốc dân tộc cổ truyền cho biết, trong đông y, hương vị của tía tô được đánh giá là sự pha trộn giữa hồi hương, cam thảo, quế và bạc hà sát khuẩn.

Chính vì vậy, tía tô được y học cổ truyền xếp vào loại giải biểu, thuộc nhóm phát tán phong hàn, chữa bệnh bằng cách cho ra mồ hôi, giải cảm, khỏi sốt.

Cháo hành – tía tô cũng là món ăn – vị thuốc dân gian dùng để giải cảm cho những người bị cảm nhẹ.

Theo Tri Thức Trẻ

Ngải cứu - "thảo dược qúy" trong sách cổ - chị em nên học ngay 4 cách dùng hiệu quả nhất

Ngải cứu là loại rau quen thuộc được nhiều người yêu thích dùng trong các món ăn. Tuy nhiên ngải cứu thật sự còn có nhiều công dụng khác không chỉ trong nấu nướng để cải thiện sức khỏe của bạn.

Cây ngải cứu có tên khoa học là Artemisia Vulgaris L. thuộc họ Cúc Asteraceae, trong dân gian còn có thể gọi là thuốc cứu hay cây ngải điệp. Cây ngải cứu mọc rất nhiều ở các vùng quê Việt Nam, với tác dụng hữu ích của nó, nhiều gia đình trồng ngải cứu để chế biến cùng các món ăn hàng ngày.

Lợi ích sức khỏe từ ngải cứu

1. Ngải cứu giúp kháng khuẩn

Theo nghiên cứu y học hiện đại cho thấy cây ngải cứu là một loại thuốc kháng khuẩn, kháng vi rút phổ rộng, có tác động ức chế và giết chết các vi khuẩn và vi rút có hại, phòng ngừa và điều trị các bệnh về đường hô hấp. Lá ngải cứu là phương pháp phòng chống dịch bệnh đơn giản nhất.

2. Ngải cứu dùng để tiêu độc, trị ho

Lá ngải có tác dụng tiêu độc, sát trùng, có thể dùng lá ngải cứu để tắm có tác dụng nhất định đối với cơ thể. Đun nước lá ngải cứu không cần cầu kỳ, nếu dùng để tắm, chỉ cần một nắm lá ngải cứu, rửa sạch cho hết bụi bẩn, sau đó đun từ 5-10 phút, vớt lá, rồi đổ nước đun lá ngải cứu vào bồn tắm, hòa thêm nước lạnh cho đủ độ ấm để tắm.

Dầu trong lá ngải cứu có tác dụng chống ho, tiêu đờm và chống dị ứng. Thông thường lá ngải không có tác dụng phụ, ít có khả năng ngộ độc, nhưng cũng không được dùng quá nhiều, mỗi lần đun khoảng 20-30g lá ngải là thích hợp, nếu ho đã khỏi thì nên dừng, không nên dùng trong thời gian dài.

3. Ngải cứu giúp trừ khử muỗi và côn trùng

Mùa côn trùng, muỗi hoành hành, dùng thuốc muỗi có thể gây những nguy cơ về sức khỏe. Dùng lá ngải cứu với lượng vừa phải ngâm cùng với dầu cây sơn trà cho vào trong chai thủy tinh, để trong vòng 1 tháng.

Khi thành phần của lá ngải cứu kết tủa vào dầu sơn trà, phát ra mùi hương ngào ngạt, bạn lọc lấy dầu cho vào chai, thêm ít tinh dầu oải hương, bạc hà, chanh. Đây chính là "vũ khí" thân thiện với môi trường để mang theo bên mình, giúp trừ khử muỗi và côn trùng.

4. Ngải cứu tăng cường sức đề kháng

Theo dân gian, người xưa thường có thói quen ăn lá ngải cứu, bởi theo Đông Y, lá ngải cứu là một loại thuốc rất hữu hiệu. Lá ngải cứu có tính ấm, có tác dụng làm bổ gan, lá lách và thận, còn có thể cầm máu, ngăn lạnh và giảm đau. Vì vậy, cây ngải cứu thường được sử dụng chế biến thức ăn như: trà lá ngải, canh lá ngải, cháo lá ngải, trứng tráng lá ngải... để cơ thể tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật.

Một số bài thuốc từ ngải cứu để chữa bệnh

1. Dùng ngải cứu ngâm chân loại bỏ khí hư, khí lạnh trong cơ thể

Lấy một lượng lá ngải cứu vừa đủ, nấu sôi trong khoảng 5 phút, cho vào chậu để nguội bớt đến khi ấm vừa thì đem ngâm chân khoảng 15 phút.

Qua nhiều thực nghiệm cho thấy, lá ngải cứu có tác dụng rất mạnh trong việc loại bỏ khí hàn, sử dụng lá ngải cứu để ngâm chân sẽ giúp thúc đẩy tuần hoàn máu trong cơ thể diễn ra hiệu quả, làm ấm cơ thể. Nhờ đó 12 kinh lạc trong cơ thể được khai thông, khí huyết khỏe mạnh, hơi lạnh trong cơ thể tự nhiên sẽ tiêu tan đi.

2. Lá ngải cứu trị mụn nước nhỏ, mụn trứng cá

Lấy lá ngải cứu tươi, rửa sạch, vò nát hoặc xay nhuyễn đến khi lá ngải ép thành nước, dùng lá ngải cứu đã xay đắp lên bề mặt da bị mụn nước hoặc mụn trứng cá khoảng 20 phút.

Biện pháp này có tác dụng thấm hút sạch các chất nhờn từ da, giúp da có độ ẩm và tái tạo bề mặt da. Lưu ý, đặc biệt không dùng lá ngải cứu chà sát mạnh để mụn vỡ ra, mỗi ngày đắp lá ngải cứu 2 lần để có tác dụng tốt nhất.

4. Điều trị bệnh ngứa âm đạo

Cho 20g lá ngải cứu tươi vào nồi, cho 500ml nước vào đun sôi. Dùng nước này xông hơi vùng bị nhiễm ngứa khoảng 15 phút, hoặc có thể lấy nước rửa vùng bị ngứa, sau đó rửa kỹ bằng nước sạch, ngày rừa 1- 2 lần và rửa liên tục trong vòng 5 ngày. Đây là một trong những cách giúp các chị em bớt viêm ngứa "vùng kín".

Một số lưu ý khi sử dụng cây ngải cứu

1. Đối tượng không nên ngâm chân lá ngải

Người bị bệnh suy tim, suy thận: Vì tình trạng của những người bị bệnh suy tim, suy thận thường rất không ổn định, sự kích thích phản xạ vùng chân có thể gây phản ứng mạnh, làm bệnh càng ngày càng nặng thêm, do vậy các bác sĩ khuyên những người này không nên ngâm chân lá ngải.

Quá đói hoặc ăn quá no: Ngâm chân khi đói có thể ức chế sự bài tiết của dịch dạ dày, không thuận lợi cho việc tiêu hóa, ngâm chân sau khi ăn quá no có thể làm giảm lượng máu ở cơ quan tiêu hóa và nội tạng, ảnh hướng tới hệ tiêu hóa.

Trẻ em đang phát triển: trong giai đoạn này trẻ dùng nước lá ngải ngâm chân sẽ làm biến dạng dây chằng do nhiệt, dây chằng bị giãn, điều này không có lợi cho sự phát triển của vòng chân, có thể gây chân vòng kiềng.

2. Bị viêm gan không nên dùng ngải cứu

Người bị viêm gan không nên sử dụng ngải cứu bởi nó là loại tinh dầu dễ bay hơi, nếu tinh dầu này đi vào gan đối với những bệnh nhân đang bị viêm gan, sẽ gây rối loạn tế bào gan, gây vàng da, viêm da cấp tính, xơ gan cổ trướng,...

3. Không nên sử dụng ngải cứu quá nhiều

Nếu dùng quá nhiều có thể gây ra ngộ độc, co giật. Sau nhiều lần có thể dẫn đến co cứng, thậm chí tê liệt và tổn thương ở tế bào não,...

Tóm lại ngải cứu là một cây thuốc quý, sử dụng nhiều trong đời sống hàng ngày, tuy nhiên khi sử dụng cũng chú ý tới liều lượng, để tận dụng được những công dụng của nó, đồng thời tránh những trường hợp ngoài mong muốn gây hại cho sức khỏe.

Thu Hà

Theo Eva.vn

1 chiếc vỏ cam và 10 công dụng tuyệt vời với sức khỏe ai cũng nên biết Trong Đông y, vỏ cam được ví như vị thuốc tốt cho dạ dày, tiêu đờm, chữa ho, nôn mửa và giảm tức ngực hiệu quả. Hãy cùng điểm lại những tác dụng tuyệt vời của vỏ cam đối với sức khỏe nhé! Khử mùi Do tinh dầu trong các loại vỏ cam, quýt có công dụng kháng khuẩn nên bạn có thể...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: đông y vị thuốc tía tô cây gia vị tên khoa học dược tính thần y hoa đà từ tổ bí mồ hôi

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Vụ cướp giả cảnh sát hình sự: Dàn dựng ly kỳ như phim hành động09:21

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Điều ước Giáng sinh của những em bé chỉ mong sớm được về nhà, cho mẹ đỡ cực

12:43:05 21/12/2024

Vẫn phải ngồi trên xe lăn nhờ mẹ đẩy, chiều 20/12, cô bé N.T.N.Y (10 tuổi, ở Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) háo hức được xuống đón Giáng sinh sớm cùng nhiều bệnh nhi đang điều trị ở Bệnh viện Nhi Trung ương.

Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

12:39:12 21/12/2024

Ung thư là bệnh lý ác tính nhưng cơ hội điều trị khỏi, kéo dài thời gian sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có giai đoạn bệnh.

Ba không trước khi massage

12:32:20 21/12/2024

Massage thúc đẩy tuần hoàn, đẩy dịch của cơ thể đi khắp nơi, đào thải lượng chất lỏng dư thừa nhanh hơn. Bạn sẽ ở trong trạng thái thư giãn sâu, hạ huyết áp, giảm mức độ hormone gây căng thẳng, tăng các hormone hưng phấn.

Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

12:30:29 21/12/2024

Chỉ với 10 phút đi bộ mỗi ngày với một số thay đổi, bạn sẽ có thêm nhiều lợi ích sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim mạch, đột quỵ và ung thư.

Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

12:20:34 21/12/2024

Cà phê lâu nay được cho là có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng tỉnh táo và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thật có phải vậy?

Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

12:09:34 21/12/2024

Người dân được khuyến nghị tránh đốt than trong phòng kín, ưu tiên các phương pháp sưởi an toàn như máy sưởi điện và nâng cao nhận thức để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

22:15:15 20/12/2024

Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.

Bệnh nhân 15 tuổi dập nát một bàn tay do chơi pháo tự chế

21:05:55 20/12/2024

Ngày 20/12, Bệnh viện chuyên khoa Sản - Nhi tỉnh Sóc Trăng đã tiếp nhận bệnh nhân P. (15 tuổi, ngụ huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) bị dập nát bàn tay do chơi pháo tự chế.

Kinh tế Mỹ tiếp tục khởi sắc

20:37:13 20/12/2024

Cùng ngày, báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho biết số lượng đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới giảm mạnh hơn dự kiến trong tuần trước, gần như đảo ngược mức tăng của hai tuần trước đó, cho thấy thị trường lao động đang tiếp tục chậm lại.

Nam Phi ra cảnh báo về bệnh rubella sau khi ghi nhận hơn 10.000 ca mắc

20:35:36 20/12/2024

Bộ trên lưu ý mặc dù là một bệnh loại nhẹ và có thể tự khỏi ở trẻ em, song nguy cơ lây lan của rubella vẫn cao, đặc biệt là ở những người chưa được tiêm vaccine hoặc chưa từng tiếp xúc với virus gây bệnh.

Những điều nên và không nên làm khi có người bị đột quỵ

19:56:40 20/12/2024

Khi thấy người bị đột quỵ đầu tiên phải gọi cấp cứu ngay lập tức, không tự ý sơ cứu và cho uống bất cứ thuốc gì.

Gia tăng số ca đột quỵ trong mùa đông lạnh, nguyên nhân và cách phòng tránh

17:29:41 20/12/2024

Cả hai trường hợp đều là những người bệnh còn khá trẻ, không có bệnh lý nền. Tai biến xảy ra sau khi tiếp xúc với lạnh đột ngột, để lại hậu quả nặng nề và đe dọa tính mạng. Những trường hợp này có thể tránh được nếu biết cách phòng ngừa...

Có thể bạn quan tâm

Triệu Lệ Dĩnh bất ngờ muốn tái hôn với chồng cũ Phùng Thiệu Phong?

Sao châu á

18:10:58 21/12/2024

Sau Minh Lan Truyện, Triệu Lệ Dĩnh và Phùng Thiệu Phong bắt đầu hẹn hò. 10/2018 cặp đôi đã chính thức thông báo việc kết hôn. Tuy nhiên thời điểm đó, có nhiều ý kiến cho rằng cặp đôi về chung nhà là vì nhà gái đã mang thai.