Thuốc giảm cân: Không phải ai thừa cân cũng có thể sử dụng

Theo dõi VGT trên

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thừa cân và béo phì đã trở thành gánh nặng bệnh tật trên toàn cầu, khi tỉ lệ béo phì trên toàn thế giới đã tăng gần gấp ba lần kể từ năm 1975, với 1,9 tỉ người lớn (tương ứng 39%) bị thừa cân và béo phì.

Chỉ số khối cơ thể (BMI – Body Mass Index) được sử dụng để phân loại thừa cân và béo phì ở người lớn, tính bằng trọng lượng của một người (theo kg) chia cho bình phương chiều cao của người đó (theo mét). Người lớn được xem là thừa cân khi chỉ số BMI = 25 kg/m2; và BMI = 30 kg/m2 là béo phì.

Đối tượng được chỉ định sử dụng thuốc

Thừa cân và béo phì được định nghĩa là tình trạng tích tụ chất béo bất thường hoặc quá mức gây nguy hiểm cho sức khỏe. Vì vậy, sau khi các biện pháp như tăng cường hoạt động thể lực, thay đổi lối sống cũng như chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân thất bại, thì việc dùng thuốc hỗ trợ kết hợp thêm là cần thiết để quản lý cân nặng.

Tuy nhiên, đối tượng chỉ định của tất cả các loại thuốc giảm cân là bệnh nhân béo phì (BMI ban đầu = 30) hoặc bệnh nhân thừa cân có BMI = 27 kèm theo các yếu tố nguy cơ (tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu…).

Bệnh nhân có BMI thấp hơn, đặc biệt là người không thừa cân, nhưng muốn giảm cân để có vóc dáng và hình thể đẹp, thì không nên tự ý dùng thuốc giảm cân.

Thừa cân và béo phì đang có tỉ lệ ở mức báo động, là yếu tố nguy cơ chính của nhiều bệnh nguy hiểm như tim mạch, đái tháo đường, cơ xương khớp và một số loại ung thư. Nhưng hiện tại không nhiều loại thuốc giảm cân được sử dụng rộng rãi trên thị trường.

Bởi chúng có những tác dụng không mong muốn. Đã có nhiều thuốc giảm cân bị buộc phải rút khỏi thị trường. Hơn nữa, thuốc giảm cân chỉ có tác dụng hỗ trợ giảm cân bằng cách giảm lượng calo tiêu thụ là chính.

Bệnh nhân béo phì hay những người muốn giảm cân vẫn phải thực hiện đồng bộ; tuân thủ nghiêm túc việc tập thể dục, chế độ dinh dưỡng cùng lối sống lành mạnh để chuyển hóa lượng mỡ thừa tích tụ mới có thể kiểm soát cân nặng bền vững về lâu dài. Thậm chí, tâm lý ăn uống thoải mái sau khi dùng thuốc có thể gây tác dụng ngược lại.

Video đang HOT

Thuốc giảm cân: Không phải ai thừa cân cũng có thể sử dụng - Hình 1

Các loại thuốc hỗ trợ giảm cân được cấp phép lưu hành hiện tại

- Orlistat: Đây là hoạt chất phổ biến trong hỗ trợ kiểm soát cân nặng cho người lớn. Thuốc có tác dụng ức chế enzyme lipase. Là enzyme tiêu hóa chất béo của dạ dày và tuyến tụy, ngăn cản sự hấp thu chất béo bình thường của hệ tiêu hóa nhưng không hoàn toàn.

Thuốc chỉ có tác dụng khi uống trong bữa ăn giàu chất béo, còn với chế độ ăn giàu carbohydrate (chất đường bột) thì thuốc không có tác dụng. Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ (FDA) đã cảnh báo về nguy cơ xảy ra các tổn thương gan hiếm gặp, nhưng nghiêm trọng, dẫn đến tử vong hoặc phải ghép gan trên 13 trường hợp khi dùng thuốc này. Tuy nhiên kết, luận cuối cùng vẫn chưa đủ bằng chứng là do thuốc.

Người sử dụng cần ngưng thuốc khi có bất kỳ triệu chứng nào của rối loạn chức năng gan như chán ăn, ngứa, vàng da, nước tiểu sẫm màu, phân có màu nhạt, đau hạ sườn phải… Ngoài ra, thuốc cũng có thể gây sỏi thận, sỏi mật.

- Phentermine (có thể kết hợp topiramate): Là các hoạt chất thuốc kê đơn tác động trên hệ thần kinh trung ương, gây ra cảm giác chán ăn. Thuốc chỉ dùng trong thời gian ngắn dưới sự giám sát của bác sĩ. Tuyệt đối không dùng cùng với các thuốc giảm cân liên quan tới tác động thần kinh khác vì các tác dụng không mong muốn nguy hiểm như: tăng áp động mạch phổi, tăng nhịp tim, bệnh van tim, rối loạn tâm thần. Chống chỉ định cho người có tiền sử bệnh tim mạch (bệnh mạch vành, tăng huyết áp, loạn nhịp tim…) và tăng nhãn áp.

- Liraglutide: Là hoạt chất kê đơn dùng điều trị đái tháo đường type 2, nhưng cũng có chỉ định cho kiểm soát cân nặng dưới dạng bút tiêm dưới da, điều hòa đường huyết và tạo ra cảm giác no. Thuốc có nguy cơ gây viêm tụy cấp, hạ đường huyết quá mức và tăng nhịp tim.

- Setmelanotide: Hoạt chất đầu tiên được FDA cấp phép vào năm 2020 cho điều trị béo phì có nguyên nhân do các rối loạn hiếm gặp về gen.

Các hoạt chất từng được sử dụng nhưng nay đã bị cấm vì các tác dụng phụ nguy hiểm trên tim mạch, hệ thần kinh, gan, thận và khả năng gây ung thư: sibutramine, lorcaserin, fenfluramine, dexfenfluramine, phenolphthalein…

Thực phẩm chức năng giảm cân có là “thần dược”?

Trên thị trường hiện nay có vô vàn các loại thực phẩm chức năng được quảng cáo xuất xứ nguồn gốc thiên nhiên, có tác dụng giảm cân, thậm chí giảm cân “thần tốc”. Điều này đánh vào tâm lý e ngại thuốc của đa số người dùng. Cần nhấn mạnh rằng, dù có thật sự “tự nhiên” thì cũng không chắc chắn an toàn bởi một số chất trong thực vật hay động vật cũng có hoạt tính rất mạnh. Đa số có hiệu quả thấp, gần như không có tác dụng hoặc rất khó xác định.

Các thực phẩm chức năng ghi thành phần trên nhãn là hỗn hợp các loại dược liệu, thảo mộc. Chúng khó có thể mang lại hiệu quả giảm cân nhanh cho người dùng, vì vậy nhiều sản phẩm cố tình trộn các hoạt chất đã bị cấm lưu hành với hàm lượng cao để mang lại tác dụng tức thì. Việc giảm cân càng nhanh càng gây hại cho sức khỏe và gây nguy hiểm cho bạn vì cơ thể không kịp thích nghi.

Một số loại thực phẩm chức năng có chứa thuốc lợi tiểu, dược liệu có tính nhuận tràng để làm giảm cân do mất nước, nhưng chỉ là tạm thời. Điều này gây tác hại khôn lường cho người dùng vì các tai biến tim mạch, suy gan, thận, căng thẳng, mất ngủ, uể oải… Tuyệt đối không sử dụng thêm bất kỳ loại thực phẩm chức năng giảm cân nào khi đang dùng thuốc giảm cân theo chỉ định của bác sĩ.

Kiểm soát cân nặng không cần thuốc hay thực phẩm chức năng

Ngoại trừ số ít trường hợp thừa cân, béo phì do bệnh lý (rối loạn chuyển hóa, nội tiết, thần kinh…), còn lại là do sự mất cân bằng giữa lượng năng lượng nạp vào và tiêu thụ. Giảm cân là một quá trình lâu dài chứ không phải ngày một ngày hai. Cho dù dùng bất cứ loại thuốc hay thực phẩm chức năng hỗ trợ nào thì bạn cũng cần phải nghiêm túc và kiên trì điều chỉnh lại chế độ ăn uống, luyện tập, cũng như lối sống hàng ngày để có thể kiểm soát cân nặng hiệu quả, bền lâu.
- Tích cực hoạt động thể lực: Ít nhất 30 phút mỗi ngày. Có thể chơi một môn thể theo yêu thích nào đó để tạo hứng thú, vừa đốt bớt lượng mỡ thừa vừa rèn luyện thể lực và sức khỏe.
- Chế độ ăn uống: Hạn chế tối đa chất béo, tinh bột và đường (chế độ low carb, ăn lượng ít nhưng không được kiêng hoàn toàn tinh bột). Sử dụng thực phẩm và phương pháp chế biến lành mạnh như luộc, hấp. Đường, đặc biệt là loại đường lỏng (sirô bắp giàu fructose – HFCS) trong các loại nước ngọt có ga, trà sữa là “thủ phạm” gây tăng cân, béo phì. Nên tăng lượng protein trong khẩu phần vì nó sẽ làm giảm cảm giác thèm ăn, tăng cường cơ bắp thay vì mỡ. Uống đủ nước hằng ngày, cung cấp nhiều chất xơ cho cơ thể thông qua rau, củ quả hoặc bổ sung chất xơ hòa tan. Trà xanh, cà phê hay nước bưởi có thể hỗ trợ bạn trong việc giảm vòng eo.
- Thay đổi lối sống: Stress, thức khuya, ngủ không ngon giấc có thể sản sinh các nội tiết tố (hormone), có tác dụng kích thích sự thèm ăn và gia tăng tích lũy mỡ. Vì vậy nên có giờ giấc sinh hoạt điều độ và khoa học.

"Ăn đong từng bữa" sao cho đúng để giảm cân?

Tôi muốn hỏi, làm sao để có thể ước lượng được bao nhiêu thực phẩm là đủ và cân đối cho bữa ăn của mình. Nếu mỗi bữa ăn lại phải cân xem mình ăn bao nhiêu cơm, bao nhiêu thịt, bao nhiêu cá... thì phức tạp quá, thưa bác sĩ?

Hà Huyền Anh (TP.HCM)

Ăn đong từng bữa sao cho đúng để giảm cân? - Hình 1

Ảnh minh họa

Đối với người bình thường, cơ bản thì bạn hãy cân đo đong đếm cơ thể của bạn trước, vì đưa chất dinh dưỡng vào phải phù thuộc vào tình trạnh dinh dưỡng trước đã.

Bạn nên tính mức BMI (chỉ số khối cơ thể) - nếu bạn ở mức bình thường từ 18.5 - 23 thì tình trạng dinh dưỡng của bạn tương đối bình thường.

Với các tình trạng dinh dưỡng và cơ thể bình thường thì có nghĩa là chế độ dinh dưỡng của bạn đang ổn định, bạn chỉ cần duy trì chế độ ăn hợp lý, không cần cân đo đong đếm lượng thức ăn quá mức.

Tuy nhiên, nếu BMI đang trên 23 dưới 25 thì chúng ta đang nguy cơ thừa cân. Lời khuyên của bác sĩ là bớt các thực phẩm giàu béo như đồ chiên, xào ăn các thức ăn được chế biến kho, thịt nạc... như vậy là giảm bớt nguồn năng lượng từ béo.

Thứ hai là giảm bớt các thức ăn tinh bột đường, nếu bạn uống cà phê thì không cho thêm đường hoặc chỉ cho rất ít, các đồ ăn từ cơm, nếp xôi thì chúng ta phải bớt đi.

Với khẩu phần mỗi bữa ăn 2 chén cơm đầy thì được cho là nhiều rồi, do đó cần phải cắt bớt 50%. Giảm bớt các thức ăn ngọt như chè, kẹo bánh. Và mỗi bữa ăn cố gắng ăn vừa bụng, không ăn quá no, đảm bảo cung cấp các vitamin, khoáng chất từ rau củ quả, trái cây.

Nếu muốn áp dụng một chế độ ăn giảm cân hay bất kỳ các phương pháp giảm cân nào khác thì bạn nên đến tìm sự tư vấn của chuyên gia để có phương pháp đúng, đảm bảo sức khỏe.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Thường xuyên để bụng đói khi đi ngủ, điều gì sẽ xảy ra?
05:33:18 11/11/2024
Miễn phí vắc-xin ngừa sốt xuất huyết?
12:01:57 12/11/2024
Dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết ở trẻ sơ sinh
05:13:47 11/11/2024
Loại củ 'đội lốt' nhân sâm, ăn vào là hôn mê, 90% người không biết
05:24:58 11/11/2024
Nguy cơ chất cấm trong thực phẩm giảm cân
19:50:11 11/11/2024
FDA đề xuất không sử dụng phenylephrine dạng uống trị thông mũi
11:42:14 12/11/2024
80% ca đột quỵ có thể phòng ngừa
11:48:10 12/11/2024
Chỉ ho nhẹ khi ăn uống, thanh niên không ngờ bị thủng thực quản
11:53:51 12/11/2024

Tin đang nóng

Video: Hoa hậu Thanh Thủy ứng xử đỉnh cỡ nào mà ẵm vương miện Miss International đầu tiên cho Việt Nam?
21:09:08 12/11/2024
CỰC HOT: Hoa hậu Thanh Thủy xuất sắc đăng quang Miss International 2024!
19:42:58 12/11/2024
Nóng: Cảnh sát tìm thấy thư tuyệt mệnh của tài tử Mặt Trăng Ôm Mặt Trời
19:39:42 12/11/2024
HOT: Hoa hậu Thanh Thủy chính thức lọt vào Top 8 Miss International
19:12:50 12/11/2024
Sốc: Tài tử Mặt Trăng Ôm Mặt Trời đột ngột qua đời ở tuổi 39
18:01:04 12/11/2024
Sao nữ bí mật ly hôn chồng ăn bám, tình tan vì món nợ 1.300 tỷ
17:51:37 12/11/2024
Chung kết Miss International: Thanh Thủy chính thức lọt Top 20, fan tranh cãi dữ dội về 1 kết quả
18:05:31 12/11/2024
Căng: Lan Ngọc phản ứng gắt khi bị réo tên vào bê bối của Chi Dân?
17:55:37 12/11/2024

Tin mới nhất

Hội thảo các biến chứng tâm thần, thần kinh hậu COVID-19

11:39:33 12/11/2024
Nghiên cứu tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho thấy năm 2020 ghi nhận 12 bệnh nhân mắc huyết khối tĩnh mạch nội sọ, đến năm 2022 tăng lên 40 bệnh nhân và năm 2023 ghi nhận 36 bệnh nhân.

Tự điều trị mẩn ngứa, nam thanh niên bị nấm mọc toàn thân

19:47:40 11/11/2024
Chỉ sau 5 ngày điều trị, tổn thương da cải thiện, bệnh nhân ra viện tiếp tục điều trị theo đơn tại nhà và hướng dẫn chế độ sinh hoạt, vệ sinh phù hợp để hạn chế tái phát.

Đề phòng đột quỵ khi tiết trời trở lạnh

19:45:30 11/11/2024
Khi thời tiết lạnh, cơ thể có những phản ứng mang tính tự vệ như tiết ra nhiều hóc môn catecholamine làm co mạch nội biên, dồn áp lực mạch máu trung tâm tăng lên, gây tăng huyết áp.

Vỏ chuối ăn xong chớ vội vứt đi, làm theo cách này quý như 'nhân sâm người nghèo'

19:42:54 11/11/2024
Vỏ chuối thường bỏ đi nhưng ít ai ngờ rằng nó cũng giàu dinh dưỡng, có nhiều công dụng và lợi ích cho sức khỏe. Cụ thể, vỏ chuối chiếm khoảng 35% trọng lượng của quả và thường không được sử dụng mà vứt bỏ.

Uống trà vỏ chuối có tác dụng gì?

05:37:01 11/11/2024
Tiêu thụ các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ mắc các tình trạng trên. Uống trà vỏ chuối là cách tuyệt vời để bổ sung thêm chất chống oxy hóa cho cơ thể.

Áp dụng các biện pháp đơn giản này để trị chứng ợ nóng xuất hiện đột ngột

05:21:26 11/11/2024
Baking soda giúp trung hòa axit dạ dày và giúp giảm nhanh chứng ợ chua. Bạn chỉ việc trộn 1 thìa baking soda với nước để tạo thành chất kháng axit tự nhiên.

Bỏ ăn sáng, chuyện gì xảy ra với cơ thể?

21:02:14 10/11/2024
Bỏ bữa sẽ gây ra tình trạng giảm mạnh lượng đường, từ đó kích hoạt giải phóng các hormone có thể gây ra chứng đau nửa đầu và đau đầu.

Lợi ích sức khỏe của trái cây màu đỏ

21:01:06 10/11/2024
Trái cây màu đỏ có lượng chất xơ lớn giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường từ thức ăn, cân bằng lượng đường trong máu và ngăn ngừa kháng insulin và tiểu đường.

Cẩn trọng khi đau ngực, khó thở

20:53:20 10/11/2024
Ngoài ra, bệnh thân chung động mạch vành trái thường có tỷ lệ tử vong và biến cố tim mạch rất cao nếu không được điều trị đúng cách, kịp thời.

Những người không nên ăn nhiều cá

20:49:19 10/11/2024
Nhiều người gặp tình trạng dị ứng với hải sản, do cơ thể phản ứng với các protein có trong cá. Nếu đã từng bị dị ứng với hải sản, bạn nên tránh hoặc hạn chế ăn cá để ngăn ngừa nguy cơ dị ứng tái phát, gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏ...

Việt Nam có 'vua của các loại hạt', vừa tốt cho tim mạch vừa tốt cho bà bầu

20:46:17 10/11/2024
Hạt óc chó có thể giúp kiểm soát đường huyết nhờ vào hàm lượng chất xơ và chất béo lành mạnh. Chất xơ giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu, ngăn ngừa tăng đột biến lượng đường trong máu sau khi ăn.

Thực hư ăn muối i-ốt gây ung thư tuyến giáp

20:43:45 10/11/2024
Kết quả tổng điều tra dinh dưỡng của Bệnh viện Nội tiết Trung ương và Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2019-2020, cho thấy Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp bệnh nhân thừa i-ốt.

Có thể bạn quan tâm

Hoa hậu Thanh Thủy đăng quang Miss International từng bị chê 'da ngăm, não ngắn'

Sao việt

23:52:12 12/11/2024
Miss International 2024 Huỳnh Thị Thanh Thủy là Hoa hậu Việt Nam 2022 năm nay 22 tuổi, cao 1,76m và sở hữu nhan sắc ngọt ngào, trong trẻo.

Bạn trai Selena Gomez vào top những người đàn ông quyến rũ nhất hành tinh

Sao âu mỹ

23:38:36 12/11/2024
Bạn trai của Selena Gomez - nhà sản xuất âm nhạc Benny Blanco vào danh sách những người đàn ông quyến rũ nhất hành tinh do tạp chí People bình chọn.

Chuyện thật như đùa: Đứng lớp suốt 17 năm, giảng viên đại học bị con gái 3 tuổi "vạch mặt" là không biết chữ

Netizen

23:33:58 12/11/2024
Trong ấn tượng vốn có của mọi người, người giáo viên là người thuyết giảng, giải quyết vấn đề phải có kiến thức sâu rộng và kho tàng kiến thức phong phú.

Quyền Linh vỡ òa khi nam công nhân chinh phục mẹ đơn thân

Tv show

23:31:27 12/11/2024
rong tập mới của chương trình Bạn muốn hẹn hò , MC Quyền Linh và Ngọc Lan đã có một buổi ghép đôi đầy cảm xúc hai khách mời đều từng đổ vỡ hôn nhân là Trần Văn Lợi và Trần Thanh Thúy

'Kim Mao Sư Vương' Doãn Dương Minh nghiện cờ bạc đến suýt tự tử

Sao châu á

23:26:01 12/11/2024
Doãn Dương Minh kể vì áp lực công việc, ông từng tìm đến cờ bạc để giải tỏa rồi dần lún sâu vào trò đỏ đen. Thú vui tai hại này khiến nghệ sĩ lâm cảnh nợ nần, thậm chí từng có ý định tự tử vì bế tắc.

Thanh Thảo hội ngộ Quang Dũng trong liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát

Nhạc việt

23:22:20 12/11/2024
Trong liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát của Thanh Thảo, sự xuất hiện của ca sĩ Quang Dũng khiến nhiều người thích thú. Cả hai có màn kết hơn ăn ý trên sân khấu sau nhiều năm.

Đề cử giải Grammy 2025 và "Chiếc vé về tuổi thơ" của John Legend

Nhạc quốc tế

22:44:08 12/11/2024
John Legend từng giành tới 12 giải Grammy nhưng anh vừa lần đầu tiên nhận được đề cử ở hạng mục dành cho Nhạc thiếu nhi.

Phim ngôn tình ngược tâm gây sốt MXH: Cặp chính chemistry tràn màn hình, cái kết như trêu đùa khán giả

Phim châu á

22:35:13 12/11/2024
Không kèn không trống, tác phẩm dần chiếm trọn tình cảm của khán giả nhờ những thước phim ngôn tình mơ mộng nhưng cũng ưu buồn, đẹp như tranh vẽ.

Hình ảnh cuối cùng của tài tử Mặt Trăng Ôm Mặt Trời trước khi qua đời

Hậu trường phim

22:32:29 12/11/2024
Chiều ngày 12/11, cả châu Á chấn động trước thông tin Song Jae Rim bất ngờ qua đời. Tang lễ của nam diễn viên được diễn ra Nhà tang lễ Yeouido St. Mary vào lúc 12 giờ trưa ngày 14/11.

Bellingham hồi sinh với Real Madrid: Tấm gương cho Mbappe

Sao thể thao

22:19:35 12/11/2024
Jude Bellingham ghi bàn đầu tiên trong mùa giải và đóng góp quan trọng cho Real Madrid, là tấm gương để Kylian Mbappe noi theo.

Giai đoạn quyết định đến vị thế đàm phán trong xung đột Nga - Ukraine

Thế giới

22:04:59 12/11/2024
Những tháng mùa Đông - Xuân sắp tới được dự báo sẽ là giai đoạn then chốt định hình vị thế của các bên trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, đặc biệt khi các cuộc đàm phán hòa bình có thể diễn ra trong tương lai.