Thịt châu chấu bổ hơn cả thịt gà

Theo dõi VGT trên

Não và các mô thần kinh của gián và châu chấu có chứa chất có thể tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn kháng thuốc nhưng không phải gián, châu chấu là giúp cơ thể kháng được các loại vi khuẩn.

Không phải cứ ăn là diệt được vi khuẩn

Nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Viện Y tế quốc gia Anh (NIH) đã phát hiện trong não và các mô thần kinh của hai loại côn trùng này ít nhất có chín loại phân tử có thể tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn trong đó có vi khuẩn E.coli và khuẩn tụ cầu MRSA kháng meticillin.

Các thử nghiệm đã khẳng định các phân tử diệt khuẩn trong não và mô thần kinh của hai loài côn trùng này không gây hại cho tế bào của người.

Thịt châu chấu bổ hơn cả thịt gà - Hình 1

GS.TSKH Vũ Quang Côn, Chủ tịch Hội Côn trùng học Việt Nam tỏ ra khá bất ngờ về phát hiện này: Việt Nam chưa có những nghiên cứu sâu rộng đến thế. Tuy nhiên, về mặt lý thuyết, không phải không có cơ sở.

Châu chấu rang

Bản thân gián, châu chấu và các loài côn trùng khác cũng có khả năng kháng được một số loại vi khuẩn để tồn tại. Tuy nhiên, việc bản thân chúng có thể kháng được vi khuẩn, đến việc giúp cho con người kháng được vi khuẩn lại là một con đường rất dài.

GS Bùi Công Hiển, Giám đốc Trung tâm ứng dụng Côn trùng học cho biết, gián và châu chấu có rất nhiều loài khác nhau như châu chấu đầu bằng, châu chấu đầu nhọn, châu chấu ma… Gián có gián đất, gián nhà, gián Đức, gián Mỹ… Bản thân con gián là loài côn trùng truyền bệnh bởi tính chất ăn tạp và thói quen sống chui rúc ở những nơi ẩm thấp, hôi hám và bẩn thỉu.

Video đang HOT

Thịt châu chấu bổ hơn cả thịt gà - Hình 2

Bộ phận truyền bệnh chính là chân chúng. Ở châu chấu, mức độ truyền bệnh này thấp hơn song đa phần chúng là loại hại mùa màng. Tuy vậy, việc phát hiện ra chất tiêu diệt vi khuẩn kháng thuốc nằm trong não của chúng là điều rất có thể.

Tất nhiên, cần phải hiểu rằng, nếu nghiên cứu này là đúng không có nghĩa là người ta sẽ ăn các con gián, châu chấu để giúp cơ thể kháng được các loại vi khuẩn. Con đường nghiên cứu, ứng dụng hoạt chất sinh học sau khi đọc được cấu trúc của nó thì đến nay, ở Việt Nam hay bất cứ nước nào trên thế giới cũng tiến hành như nhau. Để có những hoạt chất này, người ta sẽ không chọn cách nuôi gián hay châu chấu với số lượng lớn mà sẽ thực hiện mô phỏng cơ chế này trong phòng thí nghiệm để tạo ra các hoạt chất cần thiết.

Bổ hơn cả thịt gà

GS.TSKH Vũ Quang Côn cho biết, chuyện gián và châu chấu có chứa chất có thể tiêu diệt được vi khuẩn kháng thuốc đúng hay không sẽ còn phải được nghiên cứu kỹ trong thời gian tới, nhưng chắc chắn gián và châu chấu là 2 loài không đến mức quá đáng ghét như chúng ta vẫn tưởng.

Chúng ta vẫn quan niệm rằng, gián là loài gây bệnh còn châu chấu là loài phá hoại mùa màng nên con người thường tìm cách tiêu diệt các loài này. Tuy nhiên, thực tế, ở nhiều nơi người ta còn nhân nuôi gián để làm thức ăn cho gia súc, gia cầm.

Còn với châu chấu, chúng chỉ thực sự gây hại khi trở thành đại dịch. Bình thường, châu chấu có nhiều protein cao cấp. Các nghiên cứu đã cho thấy, châu chấu có nhiều chất dinh dưỡng còn bổ hơn cả thịt gà.

Thịt châu chấu bổ hơn cả thịt gà - Hình 3

GS Bùi Công Hiển cho biết thêm, hiện ở Việt Nam, châu chấu là loài có hại cho mùa màng nên người ta không nuôi loại côn trùng này. Tuy nhiên, người ta vẫn lùng bắt loài này để làm thực phẩm, nhất là thời gian gần đây khi “mốt” thích ăn thức ăn côn trùng của người dân Việt Nam lên ngôi.

Về loài gián, đây là loài côn trùng được cho là loài bẩn, hôi nên không được sử dụng làm thực phẩm nhưng lại trở thành loài côn trùng được sử dụng nhiều vào mục đích khoa học như làm con vật thí nghiệm để giải phẫu, nghiên cứu về y học…

Theo Bee

Không dùng nước rửa tay khô tại nhà

Nhu cầu sử dụng nước rửa tay ngày càng lớn, nhưng người dùng thì cứ dùng theo phong trào, chứ vẫn không dám chắc nước rửa tay đã sạch.

Hiệu quả vì chứa cồn

Chúng ta đều biết rằng rửa tay thường xuyên bằng xà phòng sẽ giúp phòng cúm và các bệnh do vi khuẩn, virus lây lan. Hiện nay, nhiều người trong chúng ta ưa dùng nước rửa tay và tin rằng loại dung dịch kháng khuẩn này có thể tiêu diệt được virus.

Nhưng theo các nghiên cứu của trường Y Queen Mary (Anh), nước rửa tay có hai loại: một loại chỉ có tác dụng rửa trôi các chất bẩn hữu cơ bám trên tay, hiệu quả hơn là loại có tác dụng diệt khuẩn. "Nước rửa tay chứa chất kháng khuẩn tốt nhất cần phải chứa ít nhất 30% chất cồn", GS John Oxford, chuyên gia vi trùng học và là chuyên gia về cúm cho biết.

Không dùng nước rửa tay khô tại nhà - Hình 1

Phải rửa sạch cả lòng bàn tay, mu bàn tay, cổ tay và từng ngón tay.

GS Ron Eccles, Trung tâm Phòng cúm, Đại học Cardiff (Hoa Kỳ) cũng khẳng định, các loại gel rửa tay chỉ có hiệu quả khi chúng chứa cồn. Cồn sẽ phá hủy lớp vỏ bọc bảo vệ virus, làm cho chúng bị tê liệt và do đó ngăn ngừa bệnh phát triển. "Rửa sạch tay với gel kháng khuẩn sẽ giúp "bẻ gãy" sự lan truyền virus", GS Eccles khẳng định.

Nhờn do kem dưỡng hay do hóa chất

Theo TS Trần Hồng Côn, khoa Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQG Hà Nội), nước rửa tay được bào chế theo phương pháp có chất tạo bọt, chất làm sạch và chất dưỡng da. Nhiều người sử dụng nước rửa tay xong vẫn cảm thấy nhờn không biết là chất gì, đã sạch hay chưa.

Thực chất hiện tượng nhờn tay này lại là tốt vì đây là do chất dưỡng da được cho vào nước rửa tay nhằm mục đích giữ độ ẩm cho da, giúp da tay mềm mại, không bị khô nếu rửa nhiều lần trong ngày.

Tuy nhiên, TS Côn nhấn mạnh, khác với chất nhờn do có thành phần kem dưỡng da, chất nhờn có trong nước rửa tay kém chất lượng lại hoàn toàn khác. Nếu sau khi rửa lại với nước sạch mà tay vẫn nhờn và có bọt thì đó chính là do chất tạo bọt như trong xà phòng, bột giặt...

Các phần tử chất này có cấu tạo gồm hai đầu: một hút nước và một ngấm vào chất hữu cơ. Khi rửa, chất này hút nước và chảy đi, kéo theo phần chất bẩn hữu cơ bám trên tay - đây chính là quá trình rửa trôi các chất bẩn trên da. Với loại nước rửa tay này cần rửa lại thật kỹ bằng nước sạch.

Rửa tay thế nào cho đúng?

Theo TS Côn, loại nước rửa tay khô được chế tạo theo phương pháp, trong dung dịch kháng khuẩn có pha thêm chất ethanol là chất bay hơi. Chất dầu mỡ, hữu cơ ở tay sau khi sử dụng dung dịch này sẽ bị hòa tan và bay hơi hoặc chỉ cần dùng khăn lau qua là có thể sạch.

Tuy nhiên, dung dịch sát khuẩn dùng để rửa tay này chỉ nên dùng ở bệnh viện, đi trên tàu xe là những nơi hạn chế nước rửa mà thôi, không nên áp dụng tại các hộ gia đình. Các nhà khoa học cũng cảnh báo việc sử dụng loại gel không cần nước này có thể làm tăng nguy cơ xâm nhập vi khuẩn và virus vì cồn sẽ làm cho da bị khô và nứt nẻ, điều đó lại giúp virus chui vào cơ thể thuận lợi hơn. Hãy dùng kem dưỡng sau khi rửa tay bằng gel để phòng ngừa nguy cơ này.

Các chuyên gia khuyên trong điều kiện có thể chỉ cần rửa tay bằng nước sạch và xà phòng là tốt rồi. Quan trọng nhất vẫn là cách rửa tay thế nào cho đúng: phải rửa sạch cả lòng bàn tay, mu bàn tay, cổ tay và từng ngón tay. Điều quan trọng là rửa tay ít nhất 6 lần/ngày. Rửa tay cho trẻ em thường xuyên hơn khi có sự thay đổi môi trường như từ trường về nhà, từ nhà đến trường, đi xe công cộng...

Người tiêu dùng nên chọn sản phẩm rửa tay nhanh không dùng nước được làm từ tinh dầu thảo mộc thiên nhiên sẽ bảo vệ da tay và an toàn, vì khi rửa tay xong có thể ăn uống bình thường do tinh dầu chiết xuất từ thảo mộc hoàn toàn không độc hại. Các chuyên gia khuyến cáo nên chọn các sản phẩm đã được cơ quan chức năng kiểm nghiệm cho phép lưu hành, tức là có kiểm định về độ an toàn.

Theo Bee

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Bị mèo cào vào chân, người phụ nữ tử vong sau 6 thángBị mèo cào vào chân, người phụ nữ tử vong sau 6 tháng
06:08:13 28/11/2024
Làm thế nào để ăn các loại đậu mà không bị đầy hơi?Làm thế nào để ăn các loại đậu mà không bị đầy hơi?
18:44:04 27/11/2024
Cục Y tế dự phòng chỉ đạo khẩn sau 4 ca tử vong do cúm A(H1N1)pdm tại Bình ĐịnhCục Y tế dự phòng chỉ đạo khẩn sau 4 ca tử vong do cúm A(H1N1)pdm tại Bình Định
18:22:38 27/11/2024
7 loại đồ uống ấm tốt nhất cho buổi sáng mùa đông7 loại đồ uống ấm tốt nhất cho buổi sáng mùa đông
11:10:31 28/11/2024
Vì sao mùa lạnh hay bị nứt gót chân, cách nào khắc phục?Vì sao mùa lạnh hay bị nứt gót chân, cách nào khắc phục?
15:05:45 28/11/2024
Những người không nên ăn gừng thường xuyênNhững người không nên ăn gừng thường xuyên
19:43:33 28/11/2024
Những bộ phận càng to sức khỏe càng bất ổnNhững bộ phận càng to sức khỏe càng bất ổn
10:51:34 29/11/2024
Bình Dương ghi nhận ca tử vong đầu tiên do mắc bệnh sởiBình Dương ghi nhận ca tử vong đầu tiên do mắc bệnh sởi
11:22:21 29/11/2024

Tin đang nóng

Tổ tiên dặn: Trồng cây này trước nhà, nghe tên là thấy vàng bạc đầy sân, gia chủ giàu có khỏe mạnhTổ tiên dặn: Trồng cây này trước nhà, nghe tên là thấy vàng bạc đầy sân, gia chủ giàu có khỏe mạnh
09:57:26 29/11/2024
Trùm buôn bán tình dục Diddy nhận quả đắng vì làm loạn trong tùTrùm buôn bán tình dục Diddy nhận quả đắng vì làm loạn trong tù
11:23:50 29/11/2024
Tổng tài bá đạo của When The Phone Rings: Ngoài đời là thiếu gia nhà tài phiệt, dính scandal vì một sự cốTổng tài bá đạo của When The Phone Rings: Ngoài đời là thiếu gia nhà tài phiệt, dính scandal vì một sự cố
10:33:33 29/11/2024
Tuổi trẻ giá bao nhiêu: Quân bất ngờ tỏ tình Linh trong lễ tốt nghiệp?Tuổi trẻ giá bao nhiêu: Quân bất ngờ tỏ tình Linh trong lễ tốt nghiệp?
12:55:41 29/11/2024
Vợ chồng Hoa hậu Lý Gia Hân sống ở Anh để gần conVợ chồng Hoa hậu Lý Gia Hân sống ở Anh để gần con
14:14:46 29/11/2024
Mỹ nhân cả đời chỉ đóng 1 phim mà lập kỷ lục chưa ai phá nổiMỹ nhân cả đời chỉ đóng 1 phim mà lập kỷ lục chưa ai phá nổi
10:43:04 29/11/2024
Kiểm tra camera lúc sáng sớm, người mẹ phát hiện bí mật động trờiKiểm tra camera lúc sáng sớm, người mẹ phát hiện bí mật động trời
11:05:42 29/11/2024
Phản ứng vừa dễ thương vừa hài hước Huỳnh Anh Tuấn khi bị khán giả "truy hỏi", mượn 15 tỷ để trả nợPhản ứng vừa dễ thương vừa hài hước Huỳnh Anh Tuấn khi bị khán giả "truy hỏi", mượn 15 tỷ để trả nợ
13:12:37 29/11/2024

Tin mới nhất

Loại rau có vị cay nồng được ví như 'nữ hoàng vitamin K', tốt cho tim mạch và huyết áp

Loại rau có vị cay nồng được ví như 'nữ hoàng vitamin K', tốt cho tim mạch và huyết áp

15:24:54 29/11/2024
Đối với vấn đề ăn rau cải bẹ xanh có gây mất sữa không thì mặc dù thuộc họ rau cải nhưng rau cải bẹ xanh cũng như rau cải xanh không có rủi ro gây mất sữa như ăn quá nhiều bắp cải.
Điểm đến đáng tin cậy dành cho bệnh nhân tim mạch

Điểm đến đáng tin cậy dành cho bệnh nhân tim mạch

12:26:40 29/11/2024
Theo thống kê năm 2023, NHCS đã thực hiện hơn 700 ca CABG riêng lẻ với tỷ lệ tử vong trong 30 ngày chỉ 0,9%. Điều đó cho thấy tỷ lệ thành công cao và cam kết về an toàn cho bệnh nhân.
Dễ đổ bệnh vì ăn chay nhưng mắc sai lầm này

Dễ đổ bệnh vì ăn chay nhưng mắc sai lầm này

11:38:08 29/11/2024
Nhưng trên thực tế, ăn chay cũng bao gồm việc tiêu thụ các loại UPF như ngũ cốc ăn sáng, thanh năng lượng, bánh kẹo, nước ngọt, pizza chay, mì chay, các loại thực phẩm chế biến sẵn hay đóng gói khác dành cho người ăn chay.
Những cặp thuốc bổ 'tối kỵ', chớ dại uống cùng một lúc kẻo 'rước họa vào thân'

Những cặp thuốc bổ 'tối kỵ', chớ dại uống cùng một lúc kẻo 'rước họa vào thân'

10:41:17 29/11/2024
Nên uống dầu cá và cao bạch quả cách nhau ít nhất 2 giờ. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng kết hợp dầu cá và cao bạch quả, đặc biệt là khi bạn đang sử dụng thuốc chống đông máu hoặc có tiền sử rối loạn đông máu.
Làm gì để giải quyết gánh nặng bệnh thận mạn?

Làm gì để giải quyết gánh nặng bệnh thận mạn?

04:53:52 29/11/2024
Bệnh thận mạn có mối liên hệ mật thiết với các bệnh lý khác như đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh lý tim mạch. Theo các chuyên gia, hơn 60% bệnh nhân mắc bệnh thận mạn đồng thời mắc các bệnh lý tim mạch.
Ca mắc sởi tăng hơn 111 lần, ít nhất 5 người tử vong

Ca mắc sởi tăng hơn 111 lần, ít nhất 5 người tử vong

21:05:03 28/11/2024
Trong đó, tỷ lệ mắc ở trẻ dưới 9 tháng (chưa đến tuổi tiêm vaccine phòng sởi) chiếm hơn 31%, với trẻ trên 9 tháng tuổi, tỷ lệ chưa tiêm chủng chiếm đến 40%.
Bộ NN&PTNT: Quyết liệt phòng chống cúm gia cầm trước nguy cơ bùng phát dịch lớn

Bộ NN&PTNT: Quyết liệt phòng chống cúm gia cầm trước nguy cơ bùng phát dịch lớn

21:02:52 28/11/2024
Chỉ đạo lực lượng của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389 địa phương) quyết liệt ngăn chặn; đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào Việt ...
Uống nước đậu xanh hàng ngày có tốt?

Uống nước đậu xanh hàng ngày có tốt?

20:58:33 28/11/2024
Các thành phần dinh dưỡng trong đậu xanh, đặc biệt là các loại vitamin và khoáng chất có thể giúp thanh nhiệt, giải độc, trị mụn nhọt. Trong Đông y, đậu xanh chính là vị thuốc có vai trò làm mát cơ thể hiệu quả.
Bệnh nhân ung thư máu sống trên 5 năm nhờ ghép tế bào gốc

Bệnh nhân ung thư máu sống trên 5 năm nhờ ghép tế bào gốc

20:20:10 28/11/2024
Bên cạnh những tiến bộ trong điều trị, lĩnh vực truyền máu đã bảo đảm được nguồn máu an toàn, chất lượng cho công tác điều trị; tỉ lệ người hiến máu tình nguyện đạt trên 97%.
Các kỹ thuật mới nhất điều trị bệnh về máu sẽ được tập trung ứng dụng tại Việt Nam

Các kỹ thuật mới nhất điều trị bệnh về máu sẽ được tập trung ứng dụng tại Việt Nam

20:14:14 28/11/2024
Đây là những phương pháp điều trị chính xác, hiệu quả hơn nhiều so với trước kia, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh và chữa khỏi bệnh trong một số trường hợp.
Hội nghị Khoa học ngành Y tế lần thứ V năm 2024

Hội nghị Khoa học ngành Y tế lần thứ V năm 2024

20:11:53 28/11/2024
Dịp này, Hội Y học tỉnh Long An trao giấy chứng nhận tham gia cập nhật kiến thức y khoa liên tục trong khám bệnh, chữa bệnh cho các báo cáo viên./.
Một số dịch bệnh truyền nhiễm diễn biến phức tạp

Một số dịch bệnh truyền nhiễm diễn biến phức tạp

20:08:30 28/11/2024
Tổ chức kiểm tra, chỉ đạo kịp thời công tác phòng chống dịch, tập trung vào khu vực ghi nhận ổ dịch, các địa phương có tỷ lệ tiêm chủng thấp hoặc chưa quản lý tốt đối tượng tiêm chủng.

Có thể bạn quan tâm

Đi theo Google Map, một thanh niên lao thẳng xuống kênh nước

Đi theo Google Map, một thanh niên lao thẳng xuống kênh nước

Netizen

15:39:52 29/11/2024
Lực lượng công an tại Đà Nẵng vừa kịp thời ứng cứu một nam thanh niên đi xe máy gặp nạn vì đi theo chỉ dẫn Google Map.
5 cây phong thủy 'ưa chịu khổ', thích sống chậu nhỏ, ghét chậu to

5 cây phong thủy 'ưa chịu khổ', thích sống chậu nhỏ, ghét chậu to

Sáng tạo

15:19:01 29/11/2024
Khi trồng cây cảnh, đặc biệt các cây phong thủy nhiều người cho rằng trồng chậu càng to càng dễ phát triển. Tuy nhiên, có những cây lại thích chậu nhỏ, trồng chậu lớn dễ bị thối rễ, chết cây.
Tổng thống CH Cyprus nêu thời điểm nộp đơn xin gia nhập NATO

Tổng thống CH Cyprus nêu thời điểm nộp đơn xin gia nhập NATO

Thế giới

15:14:51 29/11/2024
Sau cuộc gặp với Tổng thống Biden, ông Christodoulides cho biết nước này cam kết mở rộng hợp tác quốc phòng an ninh với Mỹ. Chính phủ Cyprus đang đàm phán với Mỹ để nâng cấp một căn cứ không quân và với EU để nâng cấp một căn cứ hải quâ...
Ca sĩ Khánh Phương lên tiếng bị vu khống

Ca sĩ Khánh Phương lên tiếng bị vu khống

Sao việt

15:03:14 29/11/2024
Trên mạng xã hội, ca sĩ Khánh Phương đã liên tục đăng tải bài viết mới nhằm chia sẻ thông tin chính xác tới khán giả, khẳng định hình ảnh đã bị cắt ghép chỉnh sửa sai mục đích
Anh Trai bứt phá nhất sau show Say Hi: Nổi tiếng vượt bậc, ra nhạc top 1 trending và còn hơn thế nữa

Anh Trai bứt phá nhất sau show Say Hi: Nổi tiếng vượt bậc, ra nhạc top 1 trending và còn hơn thế nữa

Nhạc việt

14:51:28 29/11/2024
Mới đây, Dương Domic ra mắt E.P đầu tay Dữ Liệu Quý. Có khả năng sáng tác, chỉn chu trong từng bài hát, E.P của Dương Domic nhận về nhiều lời khen từ người hâm mộ và khán giả nghe nhạc.
Lộ diện chiếc bánh matcha "oan nghiệt" nhất hiện tại sau 5 chữ của khách gửi đến shop

Lộ diện chiếc bánh matcha "oan nghiệt" nhất hiện tại sau 5 chữ của khách gửi đến shop

Sao thể thao

14:42:53 29/11/2024
Trong năm 2024 vừa qua, matcha bỗng trở thành hiện tượng, làm mưa làm gió thị trường ẩm thực từ ngoài đời đến trên MXH. Mới nhất chính là trend bánh crepe pudding matcha.
Bền bỉ, thời thượng và phá cách là những thế mạnh của chất liệu denim

Bền bỉ, thời thượng và phá cách là những thế mạnh của chất liệu denim

Thời trang

14:36:14 29/11/2024
Denim là chất liệu kết hợp hoàn hảo giữa thanh lịch và cá tính. Mỗi thiết kế không chỉ khai thác tối đa vẻ đẹp bền bỉ, tinh tế mà còn được thể hiện một cách đầy sáng tạo, mang hơi thở hiện đại và sành điệu.
Khán giả "quay xe" sau màn trình diễn mới nhất của thí sinh bị ghét nhất Rap Việt mùa 4: "Nhả flow ra lửa" là có thật!

Khán giả "quay xe" sau màn trình diễn mới nhất của thí sinh bị ghét nhất Rap Việt mùa 4: "Nhả flow ra lửa" là có thật!

Tv show

14:31:17 29/11/2024
Ngày 25/11, tập 11 Rap Việt mùa 4 đã chính thức lên sóng, đánh dấu cuộc thi bước vào thời khắc giao đấu khốc liệt nhất trong vòng Bứt Phá.
150 triệu người xem "kính chiếu yêu" bóc nhan sắc thật của nữ diễn viên đẹp bậc nhất showbiz

150 triệu người xem "kính chiếu yêu" bóc nhan sắc thật của nữ diễn viên đẹp bậc nhất showbiz

Sao châu á

14:23:56 29/11/2024
Đối mặt với ống kính cam thường, không sử dụng bộ lọc hỗ trợ làm đẹp, nhan sắc của nữ diễn viên này ra sao mà gây xôn xao cả cõi mạng?
NewJeans tuyên bố rời Ador, chuyên gia nói gì?

NewJeans tuyên bố rời Ador, chuyên gia nói gì?

Nhạc quốc tế

14:19:07 29/11/2024
NewJeans đã mở họp báo, tuyên bố chấm dứt hợp đồng với Ador lúc nửa đêm và không theo đuổi các hành động pháp lý.