Tên lửa SpaceX đang xé toạc khí quyển và tạo nên những lỗ thủng

Hạo Nhiên08:30 30/11/2023

Khi theo dõi hành trình của các tên lửa SpaceX, các nhà khoa học phát hiện những vụ phóng tạo ra một dạng quầng sáng đỏ, là dấu hiệu cho thấy bầu khí quyển của trái đất vừa hứng chịu một ‘cú đấm’ và ‘bị thủng’.

Các vụ phóng SpaceX đang trở nên thường xuyên hơn. Ảnh AFP

Hiện tượng quầng sáng đỏ lần đầu tiên được phát hiện hồi đầu năm nay khi tên lửa Falcon 9 của công ty không gian tư nhân SpaceX do tỉ phú Elon Musk sáng lập bị phát hiện có liên quan đến cái gọi là sự kiện “bầu trời nhỏ máu” bên trên các tiểu bang Arizona và California của Mỹ.

Quầng sáng đỏ là một dạng ánh sáng được tạo ra khi động cơ tên lửa và tầng đẩy của nó tương tác với tầng điện ly ở thượng tầng khí quyển, theo Space.com hôm nay 29.11.

Lâu nay các nhà nghiên cứu đều biết hoạt động phóng tên lửa vào không gian có thể tạo nên những lỗ thủng ở tầng điện ly, phần khí quyển ở độ cao từ 80 đến 644 km. Những lỗ thủng này có thể kích thích các phân tử khí ở tầng điện ly và kích hoạt những dải ánh sáng đỏ như cực quang.

Tuy nhiên, điều khiến các nhà khoa học lo ngại là giờ đây tần suất xảy ra lỗ thủng ở thượng tầng khí quyển đang gia tăng.

Nhà thiên văn học Stephen Hummel, điều phối viên của Đài thiên văn McDonald (bang Texas, Mỹ), cho hay kể từ khi lần đầu phát hiện quầng sáng đỏ hồi tháng 2, đến nay họ ghi nhận từ “2 đến 5 lần xuất hiện quầng sáng mỗi tháng”.

Ông Hummel cho hay những lỗ thủng ở tầng điện ly đến nay có vẻ như không gây nguy hiểm cho sự sống trên trái đất, nhưng thừa nhận rằng mức độ ảnh hưởng đối với ngành khoa học thiên văn vẫn đang được đánh giá.

Bên cạnh đó, tầng điện ly cũng được sử dụng cho một số sứ mệnh liên lạc và điều hướng, như vô tuyến sóng ngắn. Vì thế có khả năng những lỗ thủng khí quyển vẫn có thể gây ảnh hưởng cho những hoạt động này.

Cuộc đua vũ trụ nóng dần ở châu Á

Cuộc chạy đua vào vũ trụ ở châu Á đang trở nên nóng hơn khi Hàn Quốc chuẩn bị phóng vệ tinh quân sự nội địa đầu tiên gắn trên tên lửa SpaceX.

Video đang HOT

Trong khi đó, Triều Tiên tuyên bố đã thử nghiệm thành công động cơ nhiên liệu rắn cho tên lửa đạn đạo tầm trung mới (IRBM).

Cờ của Triều Tiên và Hàn Quốc tại khu vực biên giới. Ảnh: AP

Theo hãng tin AP, Hàn Quốc đã ám chỉ về việc mở rộng địa chính trị vào quỹ đạo. Chính phủ Seoul lưu ý rằng quan hệ đối tác với Mỹ sẽ hình thành một liên minh không gian đảm bảo an ninh quân sự và kinh tế, cũng như tiến bộ công nghệ.

Các nhà phân tích cũng đề cập đến việc gia tăng số vụ phóng vệ tinh quân sự ở châu Á. Họ lưu ý rằng sự phát triển của các công nghệ vũ trụ thương mại sẽ thúc đẩy thị trường nội địa trong lĩnh vực này.

Kế hoạch hợp tác phóng giữa Hàn Quốc và tập đoàn SpaceX của tỷ phú Elon Musk sẽ đánh dấu việc vệ tinh do thám nội địa đầu tiên của Seoul được đưa lên vũ trụ vào năm 2025, nhằm hình thành hệ thống giám sát không gian riêng ở phía trên Triều Tiên và không cần phụ thuộc vào Mỹ như trước đây.

Theo Bộ Quốc phòng Hàn Quốc, vệ tinh do thám của nước này sẽ được phóng bằng tên lửa SpaceX Falcon 9 từ Căn cứ Không quân Vandenberg ở California vào ngày 30/11.

Ông Lee Choon-geun, nhà nghiên cứu danh dự tại Viện Chính sách Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc, cho biết các vệ tinh do thám của Mỹ cho hình ảnh có độ phân giải cao hơn nhiều, nhưng lại vận hành theo các mục tiêu chiến lược của Mỹ. Washington đôi khi không chia sẻ ảnh vệ tinh chứa thông tin nhạy cảm cao với Hàn Quốc.

Trong khi đó, truyền thông nhà nước Triều Tiên hôm 14/11 cho biết Bình Nhưỡng đã tiến hành thành công các cuộc thử nghiệm trên mặt đất động cơ nhiên liệu rắn mới được phát triển cho một loại IRBM mới.

Nhà phân tích cấp cao Cheong Seong-chang tại Viện Nghiên cứu Sejong cho biết tầm bắn lên tới 4.000 km của IRBM có thể tiếp cận các căn cứ quân sự của Mỹ ở Okinawa và Guam.

Triều Tiên cũng mong muốn có được vệ tinh do thám riêng, nhưng chưa phóng thêm vệ tinh mới sau hai lần thử thất bại vào đầu năm nay.

Tháng 6 năm ngoái, Hàn Quốc đã trở thành quốc gia thứ 7 trên thế giới đưa một vệ tinh nặng hơn một tấn lên quỹ đạo, nhằm thúc đẩy tham vọng chinh phục không gian với tên lửa Nuri tự sản xuất.

Nước này cũng đặt mục tiêu phóng thêm 4 tên lửa Nuri trong 5 năm tới, hạ cánh tàu thăm dò lên Mặt trăng vào năm 2030 cũng như tăng đội vệ tinh do thám gấp 6 lần lên 130 chiếc vào năm 2030.

Nhưng nhà phân tích Lee Il-woo tại Mạng lưới Quốc phòng Hàn Quốc đã đặt ra câu hỏi về năng lực vệ tinh quân sự đầu tiên của Hàn Quốc. Ông cho rằng độ phân giải tương đối thấp, thậm chí còn thấp hơn cả các vệ tinh thương mại có độ phân giải cao.

Ông nói: "Bên cạnh việc thu thập dữ liệu không gian từ vệ tinh, Hàn Quốc cũng cần nỗ lực rất nhiều để tăng cường khả năng lọc và phân tích những dữ liệu được thu thập đó, một lĩnh vực mà đất nước này thua xa các đối thủ tiên tiến khác".

Tên lửa vũ trụ Nuri do Hàn Quốc sản xuất, mang theo 8 vệ tinh, cất cánh từ Trung tâm vũ trụ Naro hồi tháng 5. Ảnh: DPA

Theo ông, với 5 vệ tinh, Hàn Quốc chỉ có thể theo dõi Triều Tiên 10 giờ mỗi ngày, rất ngắn so với khoảng thời gian cần thiết để giám sát hoạt động của các bệ phóng di động.

Hợp tác kỹ thuật với Mỹ sẽ lấp đầy khoảng trống đó. Ngoại trưởng Hàn Quốc nói rằng "liên minh không gian" của các nước này sẽ đặt nền móng cho quan hệ đối tác quốc tế trong lĩnh vực không gian, không chỉ bao gồm an ninh mà còn an ninh kinh tế chung và công nghệ vũ trụ tiên tiến.

"Không gian ngày càng được quân sự hóa và vũ khí hóa", Ngoại trưởng Park Jin phát biểu tại diễn đàn không gian Mỹ - Hàn tuần trước.

Theo ông Park, không gian đang giống như một bàn cờ địa chính trị khổng lồ. Do đó, việc đáp ứng lợi ích và ưu tiên của các bên liên quan để đảm bảo một không gian an toàn, chắc chắn và bền vững sẽ là một thử thách phức tạp.

Đại sứ Mỹ tại Hàn Quốc Philip Goldberg cũng nhắc lại cam kết của Washington trong việc tăng cường hợp tác không gian với Seoul trên nhiều lĩnh vực.

Năm 2021, Hàn Quốc năm 2021 đã ký Hiệp định Artemis khi Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) tìm cách hợp nhất với các đối tác để khám phá Mặt trăng và tăng hiện diện ở hành tinh này.

Seoul đã phóng tàu quỹ đạo Mặt trăng đầu tiên Korea Pathfinder trong chương trình hợp tác với NASA vào năm ngoái, mang theo ShadowCam để thu thập hình ảnh về các vùng bị che khuất vĩnh viễn gần các cực của Mặt trăng.

Washington đã dỡ bỏ những biện pháp hạn chế kéo dài hàng thập kỷ đối với khả năng thử nghiệm tên lửa và rocket của Seoul - tất cả đều dựa trên công nghệ của Mỹ - trong khoảng thời gian từ 2017 đến 2021, cho phép Hàn Quốc tự phát triển các phương tiện phóng.

Các thị trường vũ trụ nội địa đang phát triển

Ông Omkar Nikam, chuyên gia về vũ trụ và quốc phòng, người đứng đầu nền tảng phân tích Access Hub, đánh giá châu Á đã chứng kiến sự gia tăng rõ rệt hơn các châu lục khác trong việc sản xuất vệ tinh quân sự.

"Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ, tiếp theo là Australia, Hàn Quốc, New Zealand cùng các nước khác, đang nhanh chóng nâng cao năng lực công nghệ vũ trụ trong cả lĩnh vực vệ tinh thương mại và quân sự", ông viết trên trang web của công ty truyền thông Spaceref.

Thứ trưởng Bộ Chính sách Quốc phòng Hàn Quốc Heo Tae-keun (trái) và ông Vipin Narang, Phó trợ lý chính Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ quan sát vụ thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman III tại Căn cứ Không quân Vandenberg ở California vào ngày 31/10. Ảnh: EPA-EFE/Yonhap

Ông Nikam cho biết các dịch vụ vệ tinh hạ nguồn đã nhanh chóng nổi bật ở khu vực châu Á, nhưng sự phát triển thị trường thượng nguồn liên quan đến sản xuất và phóng vệ tinh lại ít rõ ràng hơn.

Ông viết: "Sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp vũ trụ thượng nguồn mang lại ưu thế cho một quốc gia nhất định, bằng cách củng cố chuỗi cung ứng trong nước và giúp các cơ quan quốc phòng phát triển tài sản của chính họ thay vì phụ thuộc vào sự hỗ trợ của nước ngoài". Nhiều quốc gia dự định phát triển và đầu tư chiến lược vào thị trường thượng nguồn của họ trong những năm tới.

Ông Nikam nói với tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) rằng sự hiện diện của các công ty như KT Sat và Intellian đã giúp thúc đẩy dấu ấn thương mại của Hàn Quốc trên thị trường vệ tinh hạ nguồn. Điều này đã mang lại cho Seoul lợi thế trong việc xác định nhu cầu ở một số ngành dọc và từ đó mở rộng quy mô thị trường vũ trụ thượng nguồn, chẳng hạn như sản xuất vệ tinh.

Ông Nikam tin rằng mặc dù Mỹ là đồng minh chủ chốt, nhưng căng thẳng địa chính trị và vị trí của Hàn Quốc có nghĩa là nước này cần phát triển tài sản không gian quân sự có chủ quyền, tạo nền tảng vững chắc cho các công ty trong nước và hỗ trợ nhất quán cho họ thông qua các chương trình của chính phủ và quân đội.

Giáo sư quản lý ngành hàng không vũ trụ Kim Kwang-ok tại Đại học Hàng không vũ trụ Hàn Quốc cho biết Mỹ khởi động dự án Artemis bằng cách mời gọi các đồng minh, trong đó có cả Hàn Quốc, vào cuộc chạy đua phát triển không gian, trong bối cảnh cạnh tranh quân sự ngày càng gia tăng với Nga và Trung Quốc.

Ông nói với This Week in Asia: "Về mặt thương mại, Mỹ đã mở ra một chương mới trong lĩnh vực khám phá không gian, phát triển thành công các phương tiện phóng có thể tái sử dụng của SpaceX... chứng minh rằng ngành công nghiệp vũ trụ có hiệu quả kinh tế".

Thị trường vũ trụ nội địa của Hàn Quốc trị giá 2,63 tỷ USD vào năm 2020, chiếm chưa đến 1% thị trường toàn cầu và vẫn còn ở giai đoạn sơ khai.

Tuy nhiên, họ có thể thúc đẩy tăng trưởng bằng cách hợp tác với ngành công nghiệp vũ trụ thống trị của Mỹ, đồng thời tận dụng các ngành sản xuất cũng như nhân lực kỹ thuật mạnh mẽ.

Mỹ cấp phép cho SpaceX phóng siêu tên lửa cùng phi thuyền tương lai Starship Hãng SpaceX của tỉ phú Elon Musk đã được Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) cấp phép cho vụ phóng phi thuyền Starship lần thứ 2 sau lần thử nghiệm cách đây nửa năm. AP đưa tin FAA đã cấp giấy phép vào ngày 15.11, nói rằng SpaceX đáp ứng các điều kiện về an toàn, môi trường và điều kiện...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ý tưởng gây sốc của Tổng thống Trump về Dải Gaza08:59

Hé lộ kế hoạch mới của ông Trump về xung đột Nga-Ukraine08:31

'Chiến thắng' đầu tiên của Tổng thống Trump trong cuộc chiến trục xuất di dân lậu09:26

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Iran công bố tên lửa đạn đạo mới nhất08:23

Ông Trump cấm người chuyển giới tham gia các môn thể thao dành cho nữ08:45

Nga sắp cho chạy thử 'chiến hạm mạnh nhất thế giới' sau cuộc đại tu?10:04

Lãnh đạo nước ngoài đầu tiên được ông Trump mời đến Nhà Trắng08:45

Hàn Quốc sắp nhận trực thăng mới từ Mỹ để đối phó tàu ngầm Triều Tiên09:58

Máy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vong03:42

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Chính quyền ông Trump có thêm nhiều động thái mới

22:00:58 10/02/2025

The Hill đưa tin Nhà Trắng trong ngày 8.2 đã bảo vệ quyết định của Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) về việc cắt giảm đáng kể các khoản tài trợ dành cho những trường đại học và trung tâm nghiên cứu.

Dịch cúm diễn biến khó lường ở nhiều nước

21:56:15 10/02/2025

Nhiều nơi ở châu Mỹ, châu Âu và châu Á đã ghi nhận số ca bệnh cúm tăng cao, nhưng giới chuyên gia cho rằng đỉnh dịch vẫn chưa đến.

Cả nước Sri Lanka mất điện chỉ vì một con khỉ

21:50:33 10/02/2025

Một con khỉ xâm nhập một trạm biến áp ở Sri Lanka, gây ra tình trạng mất điện trên toàn nước này vào ngày 9.2, theo giới chức.

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng

21:44:10 10/02/2025

5 con tin người Thái Lan hôm nay 9.2 đã đến sân bay Suvarnabhumi ở Bangkok sau khi được trả tự do vào ngày 30.1 theo thỏa thuận ngừng bắn nhằm kết thúc xung đột Hamas-Israel ở Dải Gaza.

Tỉ phú Musk bị ngăn tiếp cận hệ thống thanh toán của Bộ Tài chính Mỹ

21:40:36 10/02/2025

Một thẩm phán đã ban hành lệnh khẩn cấp tạm thời cấm nhóm cải cách chính phủ của tỉ phú Elon Musk truy cập dữ liệu cá nhân và tài chính của hàng triệu người Mỹ được lưu trữ tại Bộ Tài chính nước này.

Chính phủ Anh yêu cầu tiếp cận dữ liệu mã hóa của người dùng Apple

21:36:49 10/02/2025

Đề nghị được Bộ Nội vụ Anh đưa ra hồi tháng 1, viện dẫn Đạo luật quyền điều tra (IPA), qua đó yêu cầu các công ty hỗ trợ cung cấp bằng chứng cho lực lượng thực thi pháp luật.

Hàng loạt trường học ở Mỹ đóng cửa vì dịch cúm nghiêm trọng

21:26:05 10/02/2025

Nhiều trường học và thậm chí toàn bộ học khu thông báo đóng cửa phòng dịch cúm tại ít nhất 10 tiểu bang ở Mỹ, có thể kể đến Texas, Ohio, Oklahoma, Georgia, Virginia và Tennessee.

Tỉ phú Elon Musk không định mua lại TikTok

21:18:18 10/02/2025

Tỉ phú Elon Musk, người giàu nhất thế giới và là cố vấn của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết chưa có ý định mua lại nền tảng mạng xã hội TikTok tại Mỹ, dù ông Trump từng vài lần đề cập khả năng này.

Bệnh lậu và giang mai gia tăng kỷ lục tại châu Âu, cảnh báo nguy cơ bùng phát

21:16:28 10/02/2025

Năm ngoái, Tổ chức Y tế Thế giới khu vực châu Âu (WHO Europe) đã cảnh báo về xu hướng giảm sử dụng bao cao su trong giới trẻ đã làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng như mang thai ngoài ý muốn.

EU tìm kiếm giải pháp thúc đẩy công nghiệp sạch và ứng phó với chính sách thương mại Mỹ - Trung

21:13:36 10/02/2025

Cuộc họp dự kiến có sự tham gia của các tập đoàn lớn trong lĩnh vực công nghiệp, năng lượng, hóa chất và sản xuất - những ngành đang chịu tác động lớn từ biến động kinh tế toàn cầu.

Phản ứng mạnh từ các nước trước đe dọa thuế quan từ Mỹ

21:11:44 10/02/2025

Theo những nguồn tin thân cận, nước này đang lập danh sách các tập đoàn công nghệ Mỹ có thể bị điều tra, với mục tiêu tạo ra lợi thế đàm phán trong các cuộc đối thoại thương mại với Mỹ.

Ông Kim Jong-un cáo buộc Mỹ, quyết phát triển lực lượng hạt nhân

20:50:45 10/02/2025

Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) ngày 9.2 đưa tin ông Kim Jong-un đã có bài phát biểu trong chuyến thăm Bộ Quốc phòng Triều Tiên hôm 8.2, dịp kỷ niệm 77 năm thành lập lực lượng vũ trang nước này.

Có thể bạn quan tâm

Doanh thu 'Bộ tứ báo thủ' khó vượt qua 'Mai'?

Hậu trường phim

22:01:05 10/02/2025

Theo thống kê của Box Office Vietnam (đơn vị quan sát phòng vé độc lập), tính đến chiều 10.2, phim tết Bộ tứ báo thủ của Trấn Thành đạt xấp xỉ 300 tỉ đồng.

Thị trường âm nhạc sôi động ngay từ đầu năm

Nhạc việt

21:58:53 10/02/2025

Ngay từ đầu năm, hàng loạt ca sĩ đã tung ra sản phẩm mới khiến thị trường nhạc Việt sôi động hơn, với hy vọng mở ra một năm thành công.

Cuộc sống của Phương Trinh Jolie - Lý Bình xáo trộn từ khi có con thứ 3

Tv show

21:51:36 10/02/2025

Không chỉ Phương Trinh Jolie phải hoãn lại lịch trình biểu diễn ở các sân khấu mà Lý Bình cũng không thể trở lại đóng phim vì gia đình đón thêm một thành viên mới.

Trịnh Gia Dĩnh lên tiếng về tin đồn 'cạch mặt' Mã Quốc Minh

Sao châu á

21:43:08 10/02/2025

Tin đồn Trịnh Gia Dĩnh bất hòa với Mã Quốc Minh tiếp tục gây xôn xao khi tài tử kỳ cựu vắng mặt trong cuộc gặp gỡ đầu năm với các đồng nghiệp thân thiết một thời ở TVB.

Xác suất địa cầu trúng tiểu hành tinh trong năm 2032 vừa tăng gấp đôi

Lạ vui

21:33:00 10/02/2025

Theo tính toán mới nhất, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã nâng gấp đôi xác suất trái đất va chạm với một tiểu hành tinh vào năm 2032.

Diễn biến vụ Bình 'Kiểm' tổ chức bắt cóc ca sĩ, người mẫu để sản xuất clip sex

Pháp luật

21:16:00 10/02/2025

Đại ca giang hồ Bình Kiểm huy động đàn em thực hiện kế hoạch bắt cóc người mẫu, ca sĩ để cưỡng ép quay clip sex, đăng tải trên các trang web khiêu dâm.

'Thánh ăn Nhật Bản' giải nghệ ở tuổi 40

Netizen

21:12:24 10/02/2025

Thánh ăn Nhật Bản - được mệnh danh có dạ dày không đáy, từng ăn 600 miếng gà rán cùng lúc, quyết định giải nghệ và ở nhà chăm thú cưng.

Sau Tết, nữ sinh ở Bạc Liêu "mất tích" bí ẩn nhiều ngày

Tin nổi bật

21:10:59 10/02/2025

Ngày 9-2, ông Trần Văn Quấn (36 tuổi; ngụ xã Ninh Quới A, huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu) cho biết đã trình báo lên các cơ quan chức năng để nhờ tìm kiếm cháu gái của ông là T.T.T (17 tuổi, học sinh lớp 8) đã mất tích từ nhiều ngày nay.

Cay đắng cho Son Heung-min

Sao thể thao

21:05:56 10/02/2025

Rạng sáng 10/2, Tottenham thua Aston Villa với tỷ số 1-2 ở vòng 4 FA Cup. Kết quả khiến Spurs bị loại khỏi đấu trường này. Chỉ trong vòng ít ngày, thầy trò HLV Ange Postecoglou nói lời chia tay với hai giải đấu quốc nội