Sự thật ‘chết chóc’ về vật thể làm khoa học hoang mang 18 năm

PM 1-322 – một vật thể vũ trụ trông như con mắt ma quái màu tím – xanh nhìn thẳng vào người Trái Đất – được phát hiện từ năm 2005 nhưng đến nay các nhà khoa học mới biết nó là gì.

Theo tờ Space, PM 1-322 là vật thể nằm cách chúng ta 6.800 năm ánh sáng, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2005, với ánh sáng thay đổi trong thời gian dài và một thứ gì đó giống như đang phun trào.

Nó hoàn toàn khiến các nhà thiên văn bối rối trong những năm qua, với nhiều giả thuyết được đưa ra và bác bỏ.

Mới đây, huy động “mắt thần” từ nhiều đài quan sát khắp thế giới, nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi TS Ernst Paunzen từ Đại học Masaryk (Cộng hòa Czech) cuối cùng đã tìm ra câu trả lời.

Các hình ảnh khác nhau về tinh vân hành tinh PM 1-322 – Ảnh: NASA/CXC/RIT

PM 1-322, bất chấp những đặc điểm kỳ lạ và không điển hình, nó vẫn là một thứ được quan sát khá nhiều từ trước đến nay: Tinh vân hành tinh.

Nó còn có một ngôi sao đồng hành, chính là thứ gây nhiễu các dữ liệu, khiến ánh sáng từ tinh vân này thay đổi kỳ lạ và khiến các nhà khoa học “lạc đường” trong 18 năm.

Ngoài ra, một lý do khiến PM 1-322 thay đổi là từ khi được phát hiện đến nay, tinh vân này tiếp tục phát triển, chứng tỏ chúng ta đã quan sát được khoảnh khắc mà nó mới hình thành.

Tinh vân hành tinh vốn là cách gọi sai lầm nhưng vì quá lâu đời nên vẫn được sử dụng chính thống như để chỉ “xác chết” cuối cùng của những ngôi sao cổ xưa, chứ không phải được tạo ra bởi các hành tinh.

Các ngôi sao – bao gồm Mặt Trời trong tương lai – sẽ trải qua cái chết theo các bước: Bùng lên thành sao khổng lồ đỏ và nuốt vài hành tinh gần nó, sụp đổ thành sao lùn trắng, cuối cùng phát nổ.

Ngôi sao nổ – gọi là siêu tân tinh – sau một thời gian sẽ chỉ còn như một “bóng ma” giữa vũ trụ, một quầng vật chất sáng, nhiều lớp, hư ảo xung quanh vị trí nó từng tồn tại. Nó chính là “tinh vân hành tinh”.

Tinh vân hành tinh phơi bày rõ ràng những nguyên tố đã tạo nên ngôi sao đã chết. Trong vũ trụ, mỗi thế hệ sao lại tôi luyện thêm vật chất phức tạp hơn bên trong lõi và giải phóng chúng vào vũ trụ sau khi chết, cung cấp vật liệu cho thế hệ sao mới “cao cấp” hơn.

Vì vậy, tìm hiểu về các tinh vân này cũng góp phần giải thích cách mà hệ Mặt Trời – Trái Đất đã hình thành như thế nào.

PM 1-332 cũng cung cấp một hình ảnh tương lai cho chính thế giới của chúng ta, vì Mặt Trời dự kiến cũng sẽ phát nổ như thế trong vòng 5 tỉ năm tới. Vật liệu của tinh vân Mặt Trời sẽ bao hàm cả Trái Đất, một trong các hành tinh sẽ bị Mặt Trời nuốt mất trong giai đoạn sao khổng lồ đỏ.