Slovakia nêu lý do phản đối gói trừng phạt Nga thứ 12 của EU

Công Thuận05:25 21/11/2023

Slovakia sẽ không ủng hộ gói trừng phạt Nga thứ 12 của EU nếu gói này bao gồm lệnh cấm nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân của Nga.

Một số nhà lãnh đạo châu Âu trao đổi tại một hội nghị của EU tại Brussels. Ảnh: Reuters

Slovakia cho biết nước này sẽ phản đối gói trừng phạt thứ 12 của EU đối với Nga liên quan đến nhiên liệu hạt nhân. Điều này được Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Slovakia Juraj Blanar tuyên bố mới đây, theo hãng thống tấn TARS (Slovakia).

Ông Blanar cho biết các lệnh trừng phạt mới của EU đối với Nga không nên áp dụng đối với nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân, do các nhà máy điện hạt nhân của Slovakia vẫn chưa được chuyển đổi sang sử dụng nhiên liệu khác. Đối với Chính phủ Slovakia, vấn đề này cực kỳ quan trọng.

Ngoài ra, đại diện của đảng “Slovakia tiến bộ” Tomasz Valasek nhấn mạnh rằng nếu các lệnh trừng phạt liên quan đến việc nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân Nga thì bất kỳ chính phủ Slovakia nào cũng sẽ phủ quyết gói này.

Giữa tuần trước, hãng tin AP dẫn lời Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết họ đã đề xuất với các quốc gia thành viên một gói trừng phạt mới nhắm vào Điện Kremlin và các thực thể liên quan, nhằm tìm cách thắt chặt các biện pháp trước đây.

Đề xuất trên được đưa ra trong các cuộc đàm phán mới giữa 27 quốc gia thành viên để đạt được sự nhất trí cần thiết. Các quan chức EU cho biết họ hy vọng gói thứ 12 sẽ được áp dụng vào cuối năm nay.

Mặc dù tuyên bố của bà Leyen không đi sâu vào chi tiết, nhưng các cuộc đàm phán sẽ tập trung vào áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với ngành kim cương sinh lợi của Nga.

Video đang HOT

Tuyên bố của Ủy ban châu Âu nêu rõ rằng các đề xuất mới bao gồm các tổ chức thuộc các lĩnh vực quân sự, quốc phòng và công nghệ thông tin của Nga cũng như các nhà điều hành kinh tế quan trọng khác, với mục tiêu là hơn 120 cá nhân và tổ chức.

Bởi vì EU cần sự đồng thuận nên kết quả về gói trừng phạt mới nhằm vào Nga vẫn chưa rõ ràng. Trước đây, Hungary, quốc gia vẫn có quan hệ gần gũi với Nga, đã trì hoãn và giảm nhẹ một số gói trừng phạt.

Tại sao Nga vẫn đang thu về hàng tỷ USD từ Mỹ và châu Âu?

Nga vẫn thu lợi hàng tỷ USD từ sự phụ thuộc của Mỹ và châu Âu vào nhiên liệu hạt nhân.

Nga đã bán khoảng 1,7 tỷ USD sản phẩm hạt nhân cho các công ty ở Mỹ và châu Âu. Ảnh: AP

Theo hãng tin AP (Mỹ) mới đây, Mỹ và các đồng minh châu Âu đang nhập khẩu một lượng lớn hợp chất và nhiên liệu hạt nhân từ Nga, mang lại cho Moskva hàng trăm triệu USD doanh thu rất cần thiết trong bối cảnh nước này có xung đột với Ukraine.

Sự phụ thuộc vào các sản phẩm hạt nhân của Nga - được sử dụng chủ yếu để cung cấp nhiên liệu cho các lò phản ứng dân sự - khiến Mỹ và các đồng minh của họ có nguy cơ thiếu năng lượng nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin cắt nguồn cung. Thách thức có thể sẽ trở nên gay gắt hơn khi các quốc gia đó tìm cách thúc đẩy sản xuất điện không phát thải để chống biến đổi khí hậu.

Theo dữ liệu thương mại và các chuyên gia, Nga đã bán khoảng 1,7 tỷ USD sản phẩm hạt nhân cho các công ty ở Mỹ và châu Âu. Các giao dịch diễn ra khi phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Moskva liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra đầu năm năm 2022, ngăn chặn nhập khẩu các mặt hàng chủ lực của Nga như dầu, khí đốt, rượu vodka và trứng cá muối.

Tuy nhiên, phương Tây đã không nhắm mục tiêu nhằm vào xuất khẩu hạt nhân của Nga, bởi vì chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của các lò phản ứng của họ. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, Nga đã cung cấp khoảng 12% uranium cho ngành công nghiệp hạt nhân của nước này vào năm ngoái. Châu Âu báo cáo nhận được khoảng 17% uranium vào năm 2022 từ Nga.

Sự phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân dự kiến sẽ tăng lên khi các quốc gia tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho nhiên liệu hóa thạch. Các nhà máy điện hạt nhân không tạo ra khí thải, mặc dù các chuyên gia cảnh báo rằng năng lượng hạt nhân đi kèm với nguy cơ tan chảy lò phản ứng và thách thức về cách lưu trữ chất thải phóng xạ một cách an toàn. Có khoảng 60 lò phản ứng đang được xây dựng trên khắp thế giới - 300 lò nữa đang trong giai đoạn lập kế hoạch.

Nhiều trong số 30 quốc gia sản xuất năng lượng hạt nhân với khoảng 440 nhà máy đang nhập khẩu vật liệu phóng xạ từ tập đoàn năng lượng quốc doanh Rosatom của Nga và các công ty con của họ. Rosatom dẫn đầu thế giới về làm giàu uranium và đứng thứ 3 về sản xuất uranium cũng như chế tạo nhiên liệu, theo báo cáo thường niên năm 2022.

Rosatom, từng cho biết họ đang xây dựng 33 lò phản ứng mới ở 10 nước, và các công ty con đã xuất khẩu khoảng 2,2 tỷ USD sản phẩm và vật liệu liên quan đến năng lượng hạt nhân vào năm ngoái, theo dữ liệu thương mại được phân tích bởi Viện nghiên cứu an ninh và quốc phòng RUSI, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại London. Viện này cho biết con số thực tế có thể lớn hơn nhiều vì rất khó theo dõi việc xuất khẩu như vậy.

Giám đốc điều hành của Rosatom, Alexei Likhachyov nói với tờ báo Nga Izvestia rằng hoạt động kinh doanh ở nước ngoài của công ty sẽ đạt tổng trị giá 200 tỷ USD trong thập kỷ tới. Các chuyên gia cho biết hoạt động kinh doanh dân sự béo bở đó cung cấp nguồn tài chính quan trọng cho trách nhiệm chính khác của Rosatom: thiết kế và sản xuất kho vũ khí nguyên tử của Nga, các chuyên gia cho biết.

Những người ủng hộ năng lượng hạt nhân cho rằng Mỹ và một số nước châu Âu sẽ gặp khó khăn trong việc cắt giảm nhập khẩu các sản phẩm hạt nhân của Nga. Ngành công nghiệp năng lượng hạt nhân của Mỹ, phần lớn sử dụng nguồn nhiên liệu bên ngoài, sản xuất khoảng 20% điện năng của Mỹ.

Giá trị nhiên liệu và sản phẩm hạt nhân của Nga xuất khẩu sang Mỹ đạt 871 triệu USD vào năm ngoái, tăng so với 689 triệu USD vào năm 2021 và 610 triệu USD vào năm 2020, theo Cơ quan Thống kê Mỹ. Về khối lượng, nhập khẩu các sản phẩm uranium từ Nga của Mỹ tăng gần gấp đôi từ 6,3 tấn năm 2020 lên 12,5 tấn vào năm 2022, theo dữ liệu thương mại từ ImportGenius.

Những lý do cho sự phụ thuộc đó đã có từ nhiều thập kỷ trước. Các chuyên gia cho biết, ngành công nghiệp uranium của Mỹ đã bị ảnh hưởng nặng nề sau thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân năm 1993 dẫn đến việc nhập khẩu uranium giá rẻ từ Nga.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, các nhà máy hạt nhân của nước này đã mua 5% lượng uranium của họ từ các nhà cung cấp trong nước vào năm 2021, năm gần nhất có dữ liệu sản xuất chính thức của Mỹ. Nguồn uranium lớn nhất cho các nhà máy hạt nhân của Mỹ là Kazakhstan, nơi đóng góp khoảng 35% nguồn cung. Là một đồng minh thân cận của Nga, Kazakhstan là nhà sản xuất uranium lớn nhất thế giới.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết họ đang cố gắng khôi phục hoạt động khai thác uranium và sản xuất nhiên liệu hạt nhân, đồng thời Quốc hội Mỹ đã đưa ra luật để đẩy nhanh quá trình đó.

Tuy nhiên, trong tuần này, Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố thành lập một đài tưởng niệm quốc gia để bảo tồn vùng đất xung quanh Công viên Quốc gia Grand Canyon nhằm ngăn chặn việc khai thác uranium mới trong khu vực.

Mỹ và châu Âu cần nhiên liệu hạt nhân của Nga để cung cấp cho nhà máy điện không phát thải. Ảnh: AP

Về phần mình, châu Âu đang bị ràng buộc lớn bởi vì họ có 19 lò phản ứng do Nga thiết kế ở 5 quốc gia phụ thuộc hoàn toàn vào nhiên liệu hạt nhân của Moskva. Pháp cũng có lịch sử lâu dài phụ thuộc vào uranium làm giàu từ Nga. Trong một báo cáo được công bố vào tháng 3 năm nay, Greenpeace (tổ chức Hòa bình Xanh), trích dẫn cơ sở dữ liệu Comtrade của Liên hợp quốc, cho thấy rằng nhập khẩu uranium làm giàu của Pháp từ Nga đã tăng từ 110 tấn vào năm 2021 lên 312 tấn vào năm 2022.

Châu Âu đã chi gần 828 triệu USD (gần 750 triệu euro) vào năm ngoái cho các sản phẩm công nghiệp hạt nhân của Nga - bao gồm nhiên liệu, các bộ phận và máy móc của lò phản ứng hạt nhân, theo Cơ quan thống kê của EU (Eurostat).

Một số quốc gia châu Âu đang thực hiện các bước để loại bỏ uranium của Nga. Ngay từ đầu cuộc xung đột Ukraine, Thụy Điển đã từ chối mua nhiên liệu hạt nhân của Nga. Phần Lan, nước phụ thuộc vào năng lượng của Nga tại hai trong số năm lò phản ứng của họ, đã hủy bỏ một thỏa thuận với Rosatom để xây dựng một nhà máy điện hạt nhân mới. Công ty năng lượng Phần Lan Fortum cũng đã công bố một thỏa thuận với Công ty năng lượng Westinghouse của Mỹ để cung cấp nhiên liệu cho hai lò phản ứng sau khi hợp đồng với công ty con Tvel của Rosatom hết hạn trong 7 năm tới.

CH Séc cũng đã tìm cách loại bỏ hoàn toàn nguồn cung cấp của Nga và chuyển sang Westinghouse và công ty Framatome của Pháp để vận chuyển các tổ hợp nhiên liệu trong tương lai cho nhà máy điện hạt nhân duy nhất của họ, hiện do Tvel cung cấp, với nguồn cung mới dự kiến sẽ bắt đầu vào năm 2024. Slovakia và Bulgaria, hai quốc gia khác dựa vào Tvel để cung cấp nhiên liệu hạt nhân, cũng đã chuyển sang các nhà cung cấp khác.

Bất chấp những thách thức, một số chuyên gia cho rằng áp lực chính trị và những nghi ngờ về khả năng cắt nguồn cung của Nga cuối cùng sẽ thúc đẩy phần lớn châu Âu từ bỏ Rosatom.

Ba Lan phản đối lệnh trừng phạt của EU đối với Hungary Tuyên bố được đưa ra sau 6 tháng quan hệ nguội lạnh giữa Ba Lan và Hungary do bất đồng quan điểm liên quan đến xung đột ở Ukraine. Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki. Ảnh: EPA-EFE Trang tin EURACTIV.pl (Ba Lan) ngày 20/9 dẫn lời Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cho biết nước này sẽ phản đối các lệnh trừng phạt...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Bộ trưởng quốc phòng Israel cảnh báo Houthi lẫn Iran08:02

Căng thẳng Trung Đông leo thang nhanh09:02

Toàn bộ 133 hồng y bầu giáo hoàng mới tề tựu, Vatican cắt sóng điện thoại09:26

Số trẻ em Nhật Bản giảm năm thứ 44 liên tiếp08:19

Tân Giáo hoàng Leo XIV cử hành thánh lễ đầu tiên01:34

Rộ tin Mỹ cắt giảm hơn 1.000 nhân viên tình báo CIA09:12

Nga điều tiêm kích Su-35 cản trở Estonia bắt giữ tàu dầu?09:27

Dự thảo ngân sách Mỹ tăng mạnh chi quốc phòng, an ninh nội địa08:26

Ông Trump dọa tước quyền miễn thuế, Đại học Harvard phản pháo08:16

Ông Trump muốn có 'Ngày chiến thắng' cho nước Mỹ08:48

Israel nói Qatar 'chơi trò 2 mặt' khi trung gian đàm phán, Qatar phản ứng gắt01:00

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Nga - Ukraine lần đầu đàm phán sau 3 năm: Bế tắc chưa thể khơi thông

23:07:13 17/05/2025

Dù cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine có những kết quả, nhưng giới quan sát cho rằng nó còn tương đối hạn chế và thế bế tắc giữa 2 bên vẫn tồn tại.

Đàm phán Nga - Ukraine thất bại, ông Trump nói Kiev không có lá bài nào

22:59:59 17/05/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục cho rằng Ukraine không có lá bài mặc cả nào trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột với Nga.

Con gái Bill Gates bị chỉ trích vì khởi nghiệp kiểu "con nhà giàu"

21:26:15 17/05/2025

Phoebe Gates, con gái út của tỷ phú Bill Gates, đang vấp phải sự chỉ trích từ một ngôi sao mạng xã hội. Người này cho rằng Phoebe khởi nghiệp đúng kiểu con nhà giàu .

Mỹ lên dây cót cho cuộc duyệt binh lớn tại thủ đô Washington

21:12:10 17/05/2025

Hàng nghìn binh sĩ và hàng trăm khí tài quân sự uy lực sẽ góp mặt trong lễ duyệt binh vào tháng tới tại thủ đô Washington, Mỹ.

Mỹ "rục rịch" rút bớt quân tại châu Âu, trấn an đồng minh NATO

21:10:32 17/05/2025

Mỹ dự kiến sẽ bắt đầu thảo luận với các đồng minh châu Âu vào cuối năm nay về việc giảm sự hiện diện quân sự trên lục địa này, Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker cho biết vào ngày 16/5.

Mỹ có thể tốn hơn 1.500 tỷ USD lập lá chắn tên lửa siêu vượt âm

21:04:34 17/05/2025

Tham mưu trưởng Lực lượng Không gian Mỹ Bradley Chance Saltzman, hôm 16/5 cho biết, hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Vàng do Tổng thống Donald Trump đề xuất sẽ cần nguồn tài trợ vượt 1.500 tỷ USD.

Ấn Độ và Pakistan 'cầu viện' EU để giải quyết xung đột theo những cách khác nhau

20:06:15 17/05/2025

Đại sứ Qureshi khẳng định Pakistan sẵn sàng tham gia đàm phán, tham vấn, hòa giải, cũng như bất cứ điều gì để đảm bảo rằng pháp quyền được tôn trọng giữa hai quốc gia .

Cựu Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol rời khỏi đảng Quyền lực Nhân dân

19:46:14 17/05/2025

Ông Yoon Suk Yeol cũng kêu gọi cử tri đoàn kết và dồn phiếu ủng hộ cho ông Kim Moon Soo, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham gia bầu cử.

Chương mới cho mối quan hệ lợi ích gắn kết

19:40:46 17/05/2025

Chuyến thăm kéo dài 4 ngày, tập trung vào 3 quốc gia vùng Vịnh là Saudi Arabia (Ảrập Xêút), Qatar và Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE). Chuyến thăm đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng mới trong quan hệ giữa Mỹ và khu vực này.

WADA tước giấy phép của phòng xét nghiệm doping duy nhất ở châu Phi

19:37:49 17/05/2025

Trên thực tế, phòng xét nghiệm này đã bị đình chỉ hoạt động từ tháng 9/2023 do nhiều vấn đề, trong đó có việc phát hiện chất cấm steroid trong mẫu xét nghiệm của vận động viên.

Thủ tướng Hungary: Ảo tưởng khi nhìn nhận đàm phán Nga - Ukraine có thể giải quyết xung đột

19:30:39 17/05/2025

Trước đó, Thủ tướng Hungary cũng đã nhiều lần cảnh báo rằng các nhà lãnh đạo EU sẽ bị bỏ lại phía sau các cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ, khi đó, tất cả các vấn đề về trật tự thế giới trong tương lai sẽ được giải quyết mà không có châu Âu...

Giảm phụ thuộc Trung Quốc: Mỹ cần đồng minh, không chỉ thuế quan

19:29:44 17/05/2025

Asia Time cho rằng, cả Mỹ và các đồng minh đều không thể tiếp tục phụ thuộc vào Trung Quốc trong các sản phẩm thiết yếu. Và cách tốt nhất để tránh kịch bản đó là: hợp tác với đồng minh, thay vì quay lưng lại với họ.