NATO đình chỉ hiệp ước an ninh quan trọng với Nga

Phạm Nghĩa08:12 08/11/2023

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 7-11 tuyên bố đình chỉ hiệp ước an ninh thời chiến tranh lạnh sau khi Nga rút khỏi hiệp ước này.

NATO lập luận họ chính thức đình chỉ Hiệp ước Các Lực lượng Vũ trang Thông thường (CFE) do các thành viên ký hiệp ước hiện đã ngừng tham gia.

Hầu hết trong số 31 đồng minh của NATO ký CFE nhằm ngăn chặn các đối thủ thời chiến tranh lạnh tập trung lực lượng tại hoặc gần biên giới chung. CFE được ký vào tháng 11-1990 nhưng mãi đến 2 năm sau mới được phê chuẩn đầy đủ.

Quyết định của NATO được đưa ra sau khi Nga chính thức rút khỏi CFE. NATO cho rằng nếu các quốc gia đồng minh tuân thủ CFE trong khi Nga không tuân thủ thì hiệp ước này sẽ không bền vững.

NATO đình chỉ hiệp ước an ninh quan trọng với Nga. Ảnh: CTV News

Theo NATO, các đồng minh ký kết CFE “có ý định đình chỉ hiệp ước trong khoảng thời gian cần thiết, phù hợp với các quyền của họ theo luật pháp quốc tế”. Đây là quyết định được tất cả đồng minh NATO ủng hộ.

Video đang HOT

Trong khi đó, NATO nhấn mạnh các thành viên của tổ chức này vẫn cam kết “giảm thiểu rủi ro quân sự và ngăn chặn những hiểu lầm và xung đột”.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga thông báo Moscow đã hoàn tất việc rút khỏi một thỏa thuận an ninh quan trọng thời chiến tranh lạnh, hơn 8 năm sau khi công bố ý định thực hiện điều này. Thông báo được đưa ra sau khi cả hai viện của Quốc hội Nga thông qua dự luật do Tổng thống Vladimir Putin đề xuất, qua đó phản đối CFE. Tổng thống Putin đã ký dự luật và nó có hiệu lực vào tháng 5 năm nay.

Nga đình chỉ tham gia CFE vào năm 2007 và tuyên bố ý định rút hoàn toàn khỏi hiệp ước vào năm 2015. Đến tháng 2-2022, Nga huy động lực lượng sang nước láng giềng Ukraine, quốc gia cũng có chung đường biên giới với các thành viên NATO là Ba Lan, Slovakia, Romania và Hungary.

Nga đổ lỗi cho Mỹ và các đồng minh khiến nước này phải rút khỏi CFE, đồng thời cáo buộc phương Tây có “lập trường phá hoại” đối với hiệp ước.

“Chúng tôi đã để ngỏ cánh cửa đối thoại liên quan tới việc kiểm soát vũ khí thông thường ở châu Âu. Tuy nhiên, đối thủ của chúng tôi đã không tận dụng được cơ hội này” – Bộ Ngoại giao Nga nói thêm.

Các đồng minh vùng Vịnh mong mỏi một thỏa thuận an ninh với Mỹ

Hai trong số các đồng minh Arab thân cận nhất của Mỹ đang yêu cầu chính quyền Tổng thống Joe Biden chính thức hóa mối quan hệ quân sự giữa họ bằng một thỏa thuận trong bối cảnh Washington cảm thấy quan ngại về vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc ở Trung Đông.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman gặp nhau tại Cung điện Al Salman khi ông Biden đến Jeddah tháng 7/2022. Ảnh: Reuters

Theo đài truyền hình CNN, Saudi Arab và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) gần đây đã kêu gọi hỗ trợ an ninh nhiều hơn từ Washington. Cả hai đều nhấn mạnh trong một thế giới ngày càng đa cực, lựa chọn của họ không chỉ giới hạn đối với Mỹ.

"Người Mỹ không muốn thấy Saudi Arab chuyển vũ khí từ Mỹ sang nơi khác", Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman (MBS) nói với người dẫn chương trình Bret Baier trên đài Fox News trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước.

Cùng thời điểm, Anwar Gargash, cố vấn ngoại giao của Tổng thống UAE, đã mô tả sự can dự của Mỹ vào Trung Đông là một điều tích cực, nhưng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố sự hiện diện đó để không bị sót khoảng trống và tạo cơ hội cho người chơi khác tiến vào. Tại một hội nghị ở New York, cố vấn Anwar Gargash kêu gọi giữa hai bên cần một thỏa thuận an ninh "cứng rắn" mới.

Yêu cầu về một thỏa thuận chính thức nhằm mang lại cho các quốc gia vùng Vịnh một chiếc "ô" an ninh và ràng buộc Mỹ bảo vệ họ trước các cuộc tấn công quân sự đã trở thành một phần thiết yếu trong mối quan hệ giữa các quốc gia này với Washington.

Trong vài năm trở lại đây, các quốc gia vùng Vịnh đã phải đối mặt với các cuộc tấn công mà họ đổ trách nhiệm cho Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này, đồng thời nhận ra rằng phản ứng của Mỹ là chưa thỏa đáng.

Ali Shihabi, một nhà phân tích Saudi Arab làm việc Viện Hoover, một tổ chức tư vấn chính sách công Đại học Stanford, viết trong một bài bình luận: "Một cam kết an ninh thực chất của Mỹ mới ngăn cản được tham vọng của các đối thủ khác nhằm lật đổ vị thế của Washington trong khu vực. Nếu Mỹ muốn tận dụng tối đa khả năng của mình với Saudi Arab để triển khai sức mạnh quân sự vào khu vực, nước này cần phải tái triển khai khả năng răn đe bằng cách biến việc triển khai sức mạnh đó trở nên hữu hình và đáng tin cậy".

Một hiệp ước an ninh là trọng tâm trong các cuộc đàm phán của Saudi Arab với Washington về khả năng bình thường hóa quan hệ với Israel. Một khi đạt được, thỏa thuận này sẽ đánh dấu một chiến thắng chính sách đối ngoại quan trọng của Tổng thống Joe Biden trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Tháng trước, Thái tử Saudi Arab Mohammed bin Salman lần đầu tiên công khai thừa nhận các cuộc đàm phán bình thường hóa, nói rằng đất nước của ông đang tiến gần hơn trong việc đạt được thỏa thuận với Israel.

Hiện các cuộc thảo luận về thỏa thuận an ninh tiềm năng vẫn chưa được công khai, nhưng các chuyên gia đã đưa ra một số ý tưởng, từ hiệp ước công nhận an ninh vùng Vịnh là một phần lợi ích quốc gia của Mỹ, đến việc tuyên bố các quốc gia vùng Vịnh là đồng minh chính của Mỹ ngoài NATO, hay một cam kết an ninh chính thức từ Mỹ tương tự những cam kết trước đó Mỹ đã hình thành với các đồng minh châu . Vào những năm 1950, Mỹ ký hiệp ước phòng thủ với Tokyo và Seoul, cam kết bảo vệ hai quốc gia này trong trường hợp bị tấn công vũ trang. Cả hai quốc gia đều có sự hiện diện quân sự khá lớn của Mỹ và cũng được hưởng tư cách "đồng minh lớn ngoài NATO" (MNNA).

Trong số các quốc gia vùng Vịnh, Bahrain, nơi đặt Hạm đội 5 của Hải quân Mỹ, là quốc gia đầu tiên được tuyên bố là MNNA vào năm 2002. Qatar, nơi đặt trụ sở của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, đã được thêm vào danh sách này vào năm ngoái.

Jean-Loup Samaan, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Trung Đông thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết Saudi Arab và UAE có thể yêu cầu một hiệp ước toàn diện, tương tự như hiệp ước đã ký với Nhật Bản và Hàn Quốc.

Nhà nghiên cứu gợi ý Washington có thể tiếp cận việc bán vũ khí và tăng cường sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Saudi Arab và UAE tương đương với sự hiện diện ở Qatar hoặc Bahrain.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Mỹ có cam kết thực hiện một hiệp ước yêu cầu nước này phải bảo vệ các quốc gia vùng Vịnh trong trường hợp bị tấn công hay không.

David Des Roches, cựu quan chức Lầu Năm Góc từng làm việc ở Trung Đông, cho biết: "Điều này chỉ có thể được thực hiện thông qua một hiệp ước được Thượng viện phê chuẩn. Trong trường hợp không có bước đột phá thực sự, chẳng hạn như việc Saudi Arab công nhận Israel, thật khó để thấy chính quyền Tổng thống Biden đưa ra bất kỳ hiệp ước nào trước Thượng viện".

Theo cựu quan chức này, mặc dù tổng thống có thể đưa ra một số nhượng bộ mà không cần sự phê chuẩn của Thượng viện, nhưng điều đó sẽ không đáp ứng được yêu cầu của các quốc gia vùng Vịnh.

Ukraine chuẩn bị đàm phán với Mỹ về các đảm bảo an ninh Ông Andrey Ermak, trợ lý của Tổng thống Volodymyr Zelensky, cho biết các thỏa thuận an ninh sẽ được giữ nguyên cho đến khi Ukraine gia nhập NATO. Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andrey Ermak. Ảnh: Sputnik Ngày 30/7, ông Yermak tiết lộ với các phóng viên rằng Ukraine và Mỹ sẽ đàm phán về các đảm bảo an ninh cụ thể...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hàng ngàn binh sĩ Ukraine bỏ trốn giữa chiến sự căng thẳng?09:11

Ông Trump tận dụng cơ hội ông Biden ân xá cho con trai?01:28

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Ukraine 'chấp nhận số phận', Nga có chiến thắng?08:20

Mỹ tấn công mục tiêu ở Syria, Iran cân nhắc triển khai quân08:28

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Xuồng không người lái Ukraine 'gây thảm họa' cho hạm đội Nga?09:18

Thủ tướng Đức mang gì trong vali khi thăm Ukraine?17:21

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Thêm những nước nào sẽ trở thành đối tác chính thức của BRICS trong năm tới?

17:10:13 14/12/2024

Quy chế quốc gia đối tác mới đã được thông qua tại hội nghị thượng đỉnh BRICS vào tháng 10, do Nga đăng cai tổ chức tại Kazan, và được coi là giải pháp thay thế cho tư cách thành viên sau khi hơn 30 quốc gia nộp đơn xin gia nhập tổ chức...

Liệu cam kết không can dự Syria của ông Trump có được thực hiện?

16:25:16 14/12/2024

Về phần mình, ông Trump cũng thừa nhận tình hình chính sách đối ngoại mà ông sẽ phải thừa hưởng vào năm 2025 có thể phức tạp hơn những gì ông thấy trong nhiệm kỳ đầu tiên, đặc biệt là ở Trung Đông.

Quốc hội Hàn Quốc nhất trí luận tội Tổng thống Yoon Suk-yeol

16:23:43 14/12/2024

Nghị quyết luận tội được thông qua với 204 phiếu thuận trong tổng số 300 nghị sĩ có mặt. Nghị quyết nêu rõ lý do luận tội là vi phạm Hiến pháp và luật pháp khi ban bố tình trạng thiết quân luật khẩn cấp .

Thuế quan và cắt giảm thuế - những ưu tiên của Tổng thống đắc cử Mỹ

10:11:15 14/12/2024

Tổng thống đắc cử Mỹ cũng đã đưa ra kế hoạch áp dụng mức thuế chung 10-20% đối với hầu hết hàng nhập khẩu từ mọi quốc gia, cũng như mức thuế từ 60% trở lên đối với hàng hóa từ Trung Quốc, để thúc đẩy hoạt động sản xuất tại Mỹ.

Cảnh báo nguy cơ đối với sự sống trên trái đất từ vi khuẩn nhân tạo

08:55:37 14/12/2024

Nhóm 38 nhà khoa học hàng đầu thế giới kêu gọi dừng nghiên cứu cách tạo ra vi khuẩn phản chiếu, do những nguy cơ nghiêm trọng đối với con người, động vật và thực vật.

Amazon quyên góp 1 triệu USD cho lễ nhậm chức của ông Trump

08:51:42 14/12/2024

Hãng bán lẻ trực tuyến Amazon của tỷ phú Mỹ Jeff Bezos ngày 13/12 xác nhận sẽ quyên góp 1 triệu USD cho quỹ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Chuyến bay bí mật và thời khắc cuối cùng của Tổng thống Assad ở Syria

08:48:59 14/12/2024

Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã rời khỏi đất nước, nhưng không thông báo cho bất kỳ ai về kế hoạch của mình giữa lúc phe đối lập tràn vào thủ đô.

Lửa Trung Đông có đang hạ nhiệt?

08:25:00 14/12/2024

Chuyển biến tại Trung Đông theo hướng có lợi cho Israel được cho là cơ sở để Tel Aviv tạo thế đàm phán ngừng bắn ở Gaza.

Nga muốn tạo liên minh AI

08:12:31 14/12/2024

Ông Putin nói rằng mạng lưới liên minh AI mới sẽ bao gồm các hiệp hội quốc gia và tổ chức phát triển trong lĩnh vực AI từ các quốc gia BRICS và những quốc gia khác quan tâm.

Tổng thống Hàn Quốc quyết 'chiến đấu đến cùng'

08:02:48 14/12/2024

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol hôm qua tuyên bố sẽ chiến đấu đến cùng, bất chấp sức ép luận tội và kêu gọi từ chức.

Ông Trump được chọn là nhân vật của năm

07:56:19 14/12/2024

Tạp chí Time ngày 12.12 công bố Tổng thống đắc cử Mỹ Trump là nhân vật của năm. Đây là danh hiệu đã được tạp chí này tổ chức bầu chọn trong suốt 97 năm qua.

Công ty của tỉ phú Mark Zuckerberg quyên góp 1 triệu USD cho ông Trump

07:32:04 14/12/2024

Công ty mẹ của Facebook và Instagram là Meta công bố khoản tài trợ 1 triệu USD cho ủy ban nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, dù chưa nêu chi tiết lý do cụ thể.