Ngứa ngáy khắp người – dấu hiệu cảnh báo gan đang bị huỷ hoại

Gan có chức năng bài tiết, giải độc cho cơ thể nhưng cũng là cơ quan dễ bị đầu độc nhất, vì vậy bạn cần cảnh giác với các dấu hiệu men gan tăng.

Ngứa do nóng gan

Mới sang hè gần 1 tháng nhưng anh Đỗ Ngọc Vinh – 37 tuổi, Mỗ Lao, Hà Đông, Hà Nội khổ sở vì bị ngứa người, mề đay. Anh Vinh cho biết hầu như cứ vào mùa hè là anh bị tình trạng này. Bác sĩ cho biết men gan tăng cao và yêu cầu ngừng uống bia rượu.

Do công việc phải tiếp khách thường xuyên; mùa hè, nắng nóng đi làm về làm cốc bia giải nhiệt cũng trở thành thói quen của anh, nên nên cứ vào mùa này là anh lại khổ sở vì ngứa do nóng gan. Vợ anh đã chuẩn bị cho các loại thuốc bổ gan nhưng tình trạng không cải thiện nhiều.

Trường hợp của chị Hoàng Thị Vân Anh, 35 tuổi cũng tương tự. Chị Vân không uống bia rượu nhưng rất hay bị ngứa ngáy khó chịu. Đi xét nghiệm chức năng gan, bác sĩ chẩn đoán men gan tăng cao. Lúc này, thủ phạm là những viên thuốc kháng sinh chị uống gần 1 tháng qua vì điều trị viêm tiết niệu.

(Ảnh minh hoạ)

Theo PGS Trịnh Thị Ngọc – Hội Gan mật Hà Nội, tỷ lệ người bị men gan tăng ngày càng nhiều. Hầu như nam giới về mua hè đi kiểm tra sức khoẻ ai cũng gặp trục trặc về bệnh lý nào đó, trong đó có chỉ số men gan tăng do sử dụng rượu bia nhiều. Một số trường hợp do viêm gan nhưng không biết có thể viêm gan virus hoặc viêm gan do rượu bia hoặc do lạm dụng thuốc.

BS Ngọc cho biết men gan tăng cao là dấu hiệu cảnh báo tế bào gan đang bị huỷ hoại. Bởi mọi chất độc khi vào cơ thể đều được xử lý bởi gan. Không chỉ vậy, cơ quan này còn có vai trò quan trọng khác như: Chuyển hóa, lưu trữ chất cần thiết, tạo máu và chất chống đông máu cho cơ thể, thải độc… Vì vậy, đây là cơ quan dễ bị tổn thương, nhiễm độc và dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Vì sao men gan tăng?

PGS Ngọc cho biết, men gan do tế bào gan sản xuất ra, khi tế bào gan chết đi do quá trình lão hóa thì một lượng men gan được phóng thích vào máu ở nồng độ dưới 40U/l. Chỉ số này gần như cố định ở người bình thường. Khi men gan tăng chứng tỏ có hiện tượng bất thường xảy ra đối với tế bào gan. Các chỉ số men gan gồm AST (SGOT), ALT (SGPT), GGT.

Mức an toàn của AST và ALT là dưới 40 U/L, còn với chỉ số GGT là dưới 60 U/L (nam 11-50 U/L, nữ 07-32 U/L). Những chỉ số này càng tăng cao, mức độ tổn thương gan càng nặng.

Thông thường men gan cao được phân thành 3 mức độ. Với mức độ nhẹ, chỉ số men gan thường tăng dưới 100 U/L ( nhỏ hơn 2 lần chỉ số bình thường). Mức độ trung bình, chỉ số men gan thường tăng trong khoảng từ 2-10 lần so với mức bình thường. Ở mức độ nặng, chỉ số men gan tăng cao hơn gấp 10 lần so với mức bình thường.

Các nguyên nhân dẫn tới men gan tăng cao đó là do bệnh lý viêm gan cấp, mãn tính do virus (chủng A, B, C, D, E), xơ gan, ung thư gan… Những người lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn, thuốc lá. Mắc các bệnh lý đường mật như viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi mật… sẽ làm tổn thương gan và làm tăng men gan.

Do thói quen của người Việt sử dụng thuốc bừa bãi, tùy tiện, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến gan. Các thuốc dùng trong điều trị một số bệnh cũng làm tăng men gan như thuốc điều trị bệnh gan, thuốc hóa trị ung thư, thuốc chống lao, kháng sinh…

Men gan cao thường được phát hiện khi người bệnh khám sức khỏe hoặc làm các xét nghiệm cận lâm sàng khác. Khi khám phát hiện men gan tăng cao, bác sĩ Ngọc khuyến cáo cần điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng tới tế bào gan.

Khi được xác định nguyên nhân, người bệnh cần phải nghe lời tư vấn của bác sĩ khám bệnh cho mình.

Bên cạnh đó, mọi người cần nghỉ ngơi không làm các việc nặng, ăn uống điều độ, ăn kiêng, uống kiêng theo tư vẫn của bác sĩ; không tự động mua thuốc để điều trị, bất luận là thuốc Tây y, thuốc Nam hay thuốc ông y.