NASA nhận lệnh từ Nhà Trắng thiết lập giờ tiêu chuẩn cho mặt trăng
Nhà Trắng vừa chỉ đạo Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thiết lập giờ tiêu chuẩn cho mặt trăng trước khi chuyển sang giai đoạn triển khai những chương trình kế tiếp trong nỗ lực đưa con người quay về vệ tinh tự nhiên của trái đất.
Mỹ đang đặt mục tiêu đưa người quay lại mặt trăng. Ảnh NASA
Theo kế hoạch được Reuters đưa tin đầu tiên, Nhà Trắng muốn NASA đến cuối năm 2026 phải xây dựng cái gọi là giờ mặt trăng (LTC).
Việc xác định các hệ thống giờ trên trái đất là điều khá dễ, nhưng trường hợp của mặt trăng lại khác, và nhất là khi cần tính toán quy đổi giờ mặt trăng sang giờ trái đất để phục vụ cho tham vọng chinh phục chị Hằng trong thời gian tới.
Theo thuyết tương đối của nhà vật lý học Albert Einstein, thời gian trôi qua trên mặt trăng khác với thời gian trên trái đất. Quy tắc này được áp dụng tương tự trong điều kiện không gian.
Thời gian được cho sẽ bị chậm lại đáng kể trong trường hợp chủ thể gần một hố đen, do ảnh hưởng đến từ lực hút mãnh liệt của nó.
Năm 2019, NASA triển khai Đồng hồ nguyên tử không gian sâu (DSAC), cho phép tàu vũ trụ có thể hoạch định hành trình độc lập so với các liên lạc từ trái đất.
Trung Quốc phóng vệ tinh tới vùng tối của mặt trăng
Hiện các sứ mệnh của con người đến mặt trăng liên lạc về trái đất thông qua giờ phối hợp quốc tế (UTC). Tuy nhiên, nếu nhân loại muốn thiết lập sự hiện diện dài hạn trên mặt trăng, các cơ quan không gian cần xây dựng một hệ thống thời gian riêng biệt, vì đồng hồ trên mặt trăng chạy nhanh hơn đồng hồ trên trái đất.
Trước NASA, vào năm ngoái Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) cũng kêu gọi các công ty tham gia nỗ lực thiết lập giờ tiêu chuẩn cho mặt trăng.
Mỹ tái lập khoảnh khắc lịch sử đưa tàu đổ bộ hạ cánh xuống Mặt trăng
Những hình ảnh chụp từ tàu vũ trụ Odysseus ghi lại khoảnh khắc phương tiện này đáp xuống bề mặt Mặt trăng vừa được công bố.
Hình ảnh này được tàu đổ bộ Odysseus chụp lại ngay sau khi hạ cánh, khi động cơ của tàu vũ trụ vẫn hoạt động để ổn định vị trí của tàu. Ảnh: Intuitive Machines
Theo kênh truyền hình CNN, Intuitive Machines - công ty chịu trách nhiệm phát triển tàu đổ bộ Odysseus có trụ sở tại Houston (Mỹ), đã công bố những hình ảnh trên tại cuộc họp báo ngày 28/2. Trong cuộc họp báo, các quan chức của Intuitive Machines và Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) xác nhận tất cả các thiết bị của Odysseus đang truyền dữ liệu, khẳng định sứ mệnh đã thành công bất chấp những trở ngại trước đó mà tàu vũ trụ gặp phải trong quá trình hạ cánh.
Cụ thể, tàu đổ bộ Odysseus gặp vấn đề về điều hướng trong vài giờ trước khi hạ cánh xuống bề mặt Mặt trăng. Trong quá trình hạ cánh xuống một miệng núi lửa gần cực Nam Mặt trăng - khu vực chưa được khám phá, một trong các chân của tàu đổ bộ này đã bị vấp trên bề mặt và khiến tàu nghiêng về một bên.
"Chúng tôi đã để máy nổ trong một khoảng thời gian. Sau khi động cơ ngừng hoạt động, chiếc tàu chỉ nghiêng nhẹ một chút", ông Steve Altemus, Giám đốc điều hành của Intuitive Machines, cho hay.
Theo các quan chức, 6 thiết bị của NASA gắn trên tàu đổ bộ cũng như các thiết bị quan sát khác của các công ty thương mại tư nhân đều thu nhận tín hiệu và cung cấp dữ liệu về Trái đất.
Joel Kearns, phó quản trị viên phụ trách khám phá trong ban điều hành sứ mệnh khoa học của NASA, cho biết: "Mục tiêu sau cùng là hạ cánh thiết bị một cách nhẹ nhàng để chúng ta có thể lấy dữ liệu từ thiết bị sau khi hạ cánh. Điều đó đã được thực hiện thành công".
Hình ảnh tàu được chụp sau nhiều ngày hạ cánh, vẫn hoạt động bình thường gửi dữ liệu về Trái đất. Ảnh: Intuitive Machines
Tàu Odysseus sẽ gửi dữ liệu gì về?
Một trong những thiết bị của NASA tích hợp trên tàu vũ trụ Odysseus là SCALPSS (camera âm thanh nghiên cứu bề mặt chùm tia Mặt trăng) được thiết kế để nghiên cứu cách bề mặt trên vệ tinh này phản ứng với động cơ của Odysseus ra sao khi tàu hạ cánh.
Tuy nhiên, theo bà Sue Lederer - nhà khoa học dự án tại Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA ở Houston, thiết bị đó đã không thu thập được dữ liệu trong quá trình hạ cánh của tàu vũ trụ do sự cố phần cứng.
Bất chấp thất bại ban đầu, các thiết bị khác tại hiện trường vẫn có thể khắc phục sự cố của SCALPSS để bắt đầu gửi dữ liệu. Các quan chức ngày 28/2 xác nhận tất cả các thiết bị còn lại trên tàu Odysseus đều hoạt động và chuyển tiếp thông tin về cho các kỹ sư và nhà khoa học nghiên cứu.
Không rõ chính xác khi nào Odysseus ngừng hoạt động, nhưng pin của tàu đang cạn dần và nhiệt độ xuống sâu khi trời tối có thể khiến tàu Odysseus ngừng truyền dữ liệu vào tối 28/2 (giờ Mỹ).
"Chúng tôi sẽ cho thiết bị ngủ và dự kiến sẽ đánh thức Odysseus trong hai hoặc ba tuần tới", ông Altemus tiết lộ.
Tàu đổ bộ Odysseus mang các thiết bị khoa học của NASA cùng nhiều hàng hóa thương mại khác lên Mặt Trăng. Lần gần nhất Mỹ thực hiện sứ mệnh đổ bộ Mặt trăng là tháng 12/1972, với chuyến bay của Apollo 17. Đây cũng là sứ mệnh cuối cùng trong Chương trình Apollo mà nước này triển khai.
Tàu đổ bộ Odysseus có thể phải rút ngắn sứ mệnh trên Mặt Trăng Sứ mệnh của tàu đổ bộ Mặt Trăng Odysseus có thể sẽ phải rút ngắn 5 ngày so với đánh giá ban đầu sau cú hạ cánh "không hoàn hảo" xuống bề mặt Mặt Trăng. Tàu đổ bộ Odysseus của Công ty hàng không vũ trụ Intuitive Machines (Mỹ) tiếp cận Mặt Trăng trong sứ mệnh "IM-1", ngày 21/2/2024. Ảnh: AFP/TTXVN Theo công...