Mắm chua tép bạc đất

Trong ki ưc cua môt đưa găn bo ca tuôi thơ vơi miên sông nươc như tôi thi con tep bac đât co xa la gi đâu.

Măm chua tep bac đât – Ảnh: ND

Tep bac đât nho nho nhưng thit chăc ngot, nâu vơi canh bâu thi không chê vao đâu đươc, rim nươc dưa ăn vơi cơm trăng mơi đậm đa lam sao, con pha bôt đô banh xeo lai cang thơm ngon hâp dân.

Nhưng đâu chi co vây, vơi đăc trưng văn hoa sông nươc miên Tây, ca tep đây sông thi măm la mon ăn không thê thiêu trong mâm cơm gia đinh. Tep bac đât lam măm chua ăn vơi cơm nong hay vơi bun thi… chi co no căng ca bung.

Măm chua tep bac đât co cach lam khac vơi cac loai măm quen thuôc ơ miên Tây như măm ca loc hay măm ca linh. Nêu như phu gia chinh đê lam măm loc va măm linh la muôi vơi thinh thi măm chua tep bac đât lai co cách lam khac hăn. Con tep sông đăng lươi đem vê tươi trong, nhay sôi sôi, lam sach căt bo phân đâu, chân va lây sach chi lưng thi mon ăn mơi ngon va hơp vê sinh.

Măm tep chua muôn ngon thi chon con tep nho thôi nhưng phai chăc thit. Gia vi chinh đê tao nên mon măm tep chua thơm ngon gôm co rươu, toi, ơt, nươc măm nhỉ, đương va la chum ruôt. Thiêu la chum ruôt thi không thê lam đươc mon măm tep chua ngon.

Tep sau khi lam sach thi cho rươu trăng vao trôn đêu vơi toi ơt bao lat. Rươu phai chon loai rươu gao ngon. Tep trôn đêu vơi toi ơt va rươu chưng 15 phut la băt đâu ưng đo va co mui thơm, at đi vi tanh vôn co cua no.

Sau đo, ta nâu hôn hơp nươc măm đương đê cho vao tep. Nươc măm nhi nâu vơi đương hoa quyên cung mui thơm cua tep tâm rươu va toi ơt ta noi… hâp dân lam sao!

Cho tât ca vao hũ thuy tinh va cai la chum ruôt lên trên măt. Măm tep chua ma không co la chum ruôt thi không thê nao co đươc vi chua diu va thanh. Ma la chum ruôt phai chon tưng cong la gia, la to va day thi măm mơi ngon đươc.

Bươc tiêp theo nghe co ve buôn cươi nhưng tôi tin lăm. Ma tôi biêu: lam măm xong phai đem đi “giâu”, đưng đê ai thây thi măm mơi ngon đươc. “Giâu” tưc la bao quan măm ơ nơi khô rao thoáng mat trong vong 1 thang. Sau 30 ngay, đi ngang qua nơi đăt hu măm đa ngưi thây mui thơm rôi.

Mơ hũ măm ra nao! Ta noi…con tep bac đât đo au thơm mui thơm cua rươu va toi ơt, vưa ăn nhơ hôn hơp gia vi măm đương, lai co vi chua chua, thanh thanh cua la chum ruôt. Ngon kho ta hêt băng lơi!

Trôn măm vơi đu đu xanh thai sơi va gưng, ăn cung cơm, bun, rau sông, thit luôc thi… theo như ba tôi hay noi “cơm gao nao chiu cho thâu”.

Măm tep chua lam kha ky công va tôn nhiêu thơi gian nên ma tôi chi danh mon nay cho nhưng dip giô chap hay lê têt. Vây nên đưa con xa quê như tôi cư mong đên ngay vê nha vơi ma, đê vi giac cua tôi đươc chim ngâp trong cai vi chua chua cay cay cua mon măm tep bac đât quê nha.

Ngoch Diễm