Lý do đặc biệt khiến Mỹ không phát động chiến tranh với Iran
Cho đến thời điểm này, vẫn chưa có hành động đáp trả nào từ Washington liên quan đến vụ binh sĩ Mỹ t.hiệt m.ạng ở Jordan và có lời giải thích cho điều này.
Tổng thống Biden cho biết ông đã quyết định được cách đáp trả vụ tấn công lực lượng Mỹ ở Jordan. Ảnh: AFP/TTXVN
Cuối tuần trước, một máy bay không người lái đã tấn công một căn cứ quân sự của Mỹ ở Jordan khiến 3 binh sĩ Mỹ t.hiệt m.ạng và hơn 30 người khác bị thương. Sau đó, chính quyền Mỹ ngay lập tức đổ lỗi cho Iran về vụ việc, tuyên bố sẽ “phản ứng cứng rắn”.
Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ trả đũa “vào thời điểm và theo cách mà Mỹ lựa chọn”. Ngay 30/1, Tổng thống Biden cho biết ông đã quyết định được cách đáp trả, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết.
Đến ngày 31/1, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết cuộc tấn công đã được nhóm Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq được Iran hậu thuẫn “lên kế hoạch, cung cấp nguồn lực, và tạo điều kiện”. Theo ông Kirby, Mỹ sẽ trả đũa nhiều lần, nhắc lại tuyên bố của Nhà Trắng về việc Tổng thống Biden muốn tránh một cuộc xung đột rộng hơn với Iran.
Video đang HOT
Nhiều nhân vật trong giới “diều hâu” ở Mỹ kỳ vọng Nhà Trắng sẽ phát động chiến tranh với Iran vì những gì đã xảy ra. Nhưng có một lý do chính đáng khiến chính quyền Tổng thống Biden vẫn chưa tiến hành tấn công vào lãnh thổ Iran. Lý do chính là vì dầu.
Khi nổ ra một cuộc xung đột quân sự trực tiếp sẽ dẫn đến tình trạng thiếu dầu trên thị trường quốc tế với số lượng 7,6 triệu thùng mỗi ngày, liên quan đến 2 quốc gia: Iran – 3,3 triệu thùng/ngày và Iraq – 4,3 triệu thùng/ngày. Khối lượng của Iran và Iraq chiếm gần 7,4% tổng sản lượng dầu thế giới vào năm 2023.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), việc mất sản lượng dầu chỉ từ hai quốc gia này có thể dẫn đến thâm hụt lớn trên thị trường dầu mỏ và không có gì có thể bù đắp được. Giá dầu Brent sẽ ngay lập tức tăng lên hơn 100 USD/thùng trên sàn giao dịch chứng khoán và giá xăng ở Mỹ sẽ vượt quá 4 USD/gallon (mức trung bình cho đến nay là 3,1 USD).
Ngoài ra, việc xuất khẩu dầu lấy từ Syria của Mỹ cũng có thể bị gián đoạn (dù chưa rõ khối lượng chính xác). Đồng thời, Iran có thể phong tỏa việc tiếp cận Vịnh Ba Tư đối với tàu chở dầu từ các quốc gia ủng hộ Mỹ hoặc đi đến các quốc gia này, thậm chí rải thủy lôi ở những vùng biển xung quanh, thậm chí là thực hiện các biện pháp cực đoan hơn.
Do đó, hành động đáp trả của Mỹ rất có thể sẽ chỉ là các nhóm thân Iran ở Iraq, Syria, Liban và Yemen mà không tấn công vào lãnh thổ có chủ quyền của Iran.
Thế lưỡng nan của Tổng thống Biden về đáp trả vụ tấn công ở Jordan
Chuyên gia quân sự hàng đầu của Israel nhận định về thế khó trong phản ứng của Tổng thổng Biden liên quan đến vụ tấn công lực lượng Mỹ ở Jordan, đồng thời dự báo kịch bản đáp trả.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo nhận định của cựu Đại tá Eldad Shavit, từng phục vụ trong lực lượng tình báo quân đội và Văn phòng Thủ tướng của Israe, hiện là nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel (INSS) ngày 29/1, cuộc xung đột đang diễn ra giữa Mỹ với các nhóm vũ trang ở Iraq và Syria đang xấu đi đáng kể với cuộc tấn công nhằm vào căn cứ al-Tanf của Mỹ ở Jordan. Cuộc tấn công bằng máy bay không người lái này vào căn cứ ở phía Đông Đắc Jordan đã khiến 3 lính Mỹ t.hiệt m.ạng và vài chục người bị thương.
Kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột Israel-Hamas ở Dải Gaza, các nhóm vũ trang trong khu vực đã thực hiện hơn 150 cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu của Mỹ và để đáp trả, Washington đã thực hiện một loạt cuộc không kích. Trong một thông báo đặc biệt, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cáo buộc lực lượng dân quân thân Iran về hành động tấn công mới nhất và tuyên bố sẽ phản ứng mạnh mẽ.
Nhưng ông Shavit cho rằng vụ 3 lính Mỹ t.hiệt m.ạng ở Jordan làm tăng thêm tình thế tiến thoái lưỡng nan mà chính quyền Biden phải đối mặt kể từ đầu tháng 10 năm ngoái liên quan đến phản ứng của họ trước các cuộc tấn công đang diễn ra của các nhóm vũ trang ở vùng Vịnh. Cho đến nay, mặc dù các tuyên bố của chính quyền Mỹ đã nhiều lần đề cập rằng "Iran chỉ đạo và hỗ trợ các hoạt động nhằm vào các mục tiêu của Mỹ", nhưng Mỹ vẫn kiềm chế không đáp trả trực tiếp với Iran.
Theo ông Shavit, một mặt, mong muốn của chính quyền Biden là không bị lôi kéo vào một cuộc đối đầu trực tiếp với Iran vẫn không thay đổi. Mặt khác, độ tin cậy trong khả năng răn đe của Mỹ đang bị thử thách và có mối lo ngại ngày càng tăng rằng việc thể hiện sự yếu kém sẽ khuyến khích leo thang hành động chống lại các mục tiêu của Mỹ.
Trong khi đó, xung đột ngày càng tồi tệ cũng làm gia tăng lời kêu gọi ở Iraq yêu cầu Mỹ rút lực lượng khỏi lãnh thổ nước này. Tiếp đó là những áp lực chính trị trong nước của Mỹ trong năm bầu cử. Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lợi dụng sự kiện này để chỉ trích Tổng thống Biden và lời kêu gọi của các nghị sĩ diều hâu Mỹ đòi đáp trả trực tiếp nhằm vào Iran ngày càng gia tăng. Đương nhiên, Tổng thống Biden không muốn bị coi là một nhà lãnh đạo yếu kém, nhưng ông cũng nhận thấy rằng việc tham gia vào một cuộc chiến khác ở Trung Đông sẽ gây tổn hại cho tham vọng chính trị của mình.
Chuyên gia Shavit dự báo, Mỹ có thể sẽ đáp trả cuộc tấn công mới nhất, có lẽ với cường độ lớn hơn những phản ứng của họ từ trước cho đến nay. Nhưng ngoài một cuộc tấn công quy mô và cường độ lớn nhằm vào các mục tiêu có liên hệ trực tiếp với nhóm đã thừa nhận thực hiện vụ tấn công lực lượng Mỹ ở Jordan, rất khó có khả năng các mục tiêu bên trong lãnh thổ Iran sẽ bị tấn công.
Tuy nhiên, ông Shavit lưu ý không loại trừ khả năng Mỹ sẽ tấn công các mục tiêu của Iran và nằm bên ngoài lãnh thổ của nước này (trên biển hoặc ở Iraq/Syria). Trong mọi trường hợp, nhiều khả năng xung đột giữa hai bên sẽ không dừng lại và nguy cơ bạo lực lan rộng hơn ở vùng Vịnh có thể gia tăng.
Nhà Trắng chỉ tên nhóm đã khiến 3 lính Mỹ t.hiệt m.ạng ở Jordan Nhà Trắng cho rằng một nhóm có tên gọi là Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq đứng đằng sau vụ tấn công bằng máy bay không người lái ở Jordan khiến 3 lính Mỹ t.hiệt m.ạng. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN Theo kênh CNN, ngày 31/1, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby nói rằng nhóm Kháng chiến Hồi giáo...
