Kỳ thú ‘thiên đường’ tôm một nắng

Cá một nắng Quảng Ninh thì nhiều người đã được nêm nếm và chia sẻ những công thức làm ra món ăn ngon. Riêng tôm một nắng vẫn còn là một bí ẩn với nhiều người, ngay cả là dân Quảng Ninh chính gốc.

Chuyến thăm huyện đảo Vân Đồn (tỉnh Quảng Ninh) của tôi đầu tháng 7 bỗng trở thành một dấu ấn tuyệt vời khi lạc vào một “thiên đường” tôm ở khu Đông Xá. Gọi thế có phần hơi quá, nhưng phải đặt trong tâm trạng của một con bé háo hức với tất cả những thứ mới mẻ đang trải ra trước mắt mình, thì có lẽ thiên đường tôm ấy là có thật.

Một giàn tôm đang phơi giữa nắng trời ở khu Đông Xá, huyện đảo Vân Đồn, Quảng Ninh – Ảnh: Thúy Hằng

Những tấm lưới sắt căng khắp sân trải đầy tôm nõn đã được bóc sạch vỏ. Trong ánh nắng chói chang của một trưa tháng 7, chúng hóa màu đỏ au, quyến rũ đến mê người.

Chị Phạm Thị Khanh làm tôm một nắng đã nhiều năm nay. Theo thời gian, số lưới chị căng lên để phơi tôm cũng ngày một rộng ra. Cả Vân Đồn bây giờ có một mình chị làm tôm một nắng đóng gói bán cho khách ở khắp nơi, kể cả trong Nam, ra nước ngoài nên hàng không lúc nào dư trong nhà.

Xòe một bàn tay trên đó múp míp những con tôm nõn no nắng, vàng ruồm ruộm, người phụ nữ bảo tôm một nắng ngon là khi chọn được tôm ngon, gặp nắng đẹp. Hai yếu tố đó đã quyết định đến 80% sự thành công của món tôm một nắng ăn một lần là nhớ mãi.

Tôm biển chọn loại tươi roi rói, to đều nhau, cỡ ngón tay giữa người lớn. Nấu nước sôi thì trụng tôm đến khi mình tôm đỏ au thì đổ ngay ra ngoài phên lưới để nước dóc hết khỏi con tôm. Nhiều người tưởng phải đun nước muối để trụng tôm, tuy nhiên đó lại là cách làm tôm mất hết sạch sự ngon ngọt tự nhiên, điều thích nhất ở tôm biển.

Luộc tôm tưởng dễ mà lại khó, làm sao để tôm đều màu, không chín quá kỹ mà cũng không bị sống để dễ tách vỏ, đó thuộc về bí quyết của người làm món này chuyên nghiệp. Tôm nguội và ráo nước, bước tiếp theo người ta lột sạch vỏ tôm, bỏ chỉ đất dọc con tôm để tôm ăn không bị sạn. Xong xuôi đâu đấy, cho số tôm đã sạch bong, đẹp mắt trên ra lưới phơi để tôm tắm nắng.

Những ngày nắng đẹp, giòn giã, chỉ cần phơi từ sáng đến chiều có thể thu tôm lại, đóng gói. Mình còn tôm chuyển màu vàng đỏ, thịt tôm se lại, săn chắc, cảm giác có cầm ngay con tôm đã no nê nắng đó đưa lên miệng cắn cũng thấy thích răng.

Tôm một nắng mũm mĩm, no căng nắng trên bàn tay người phơi – Ảnh: Thúy Hằng

Tôm một nắng chiên vàng ruộm, thơm lừng – Ảnh: Thúy Hằng

Tôm một nắng có thể rang với thịt ba chỉ (ba rọi), mỡ hành, thêm đường, nước mắm, ăn cực kỳ “tốn cơm” trong bất kể thời tiết nào.

Để lai rai nhậu, người ta có thể chiên tôm một nắng trong chảo dầu, để mình tôm bóng nhẫy, thơm lừng nhưng thịt tôm vẫn săn chắc, không hề co lại. Ăn con tôm một nắng chiên, chấm nước mắm cay hay tương ớt thấy ngọt lừ mà thật sảng khoái.

Người ở xa biển, chẳng có cơ hội được ăn tôm tươi mỗi ngày, thì từ tôm một nắng có thể làm ra riêu tôm, bún tôm, chả tôm, tôm cuốn… Hình dung một tấm bánh tráng mỏng tang, trong đó có một tàu xà lách xanh mỡ màng, một cọng hành trần cũng xanh mơn mởn, rồi kế đó đỏ au mấy con tôm một nắng đã được chiên hoặc xào tỏi thơm lừng, cuộn hết lại, nhúng vào bát nước chấm chua ngọt màu hổ phách. Chỉ kể đến đây thôi mà cơn thèm lại kéo về!

Thúy Hằng (thực hiện)

Theo Sài Gòn Ẩm Thực