Không thấy tinh hoàn vẫn sinh con
33% trẻ sinh non và 3 – 4% trẻ đủ tháng bị tinh hoàn ẩn. Người bệnh tinh hoàn ẩn có nguy cơ vô sinh và ung thư tinh hoàn cao gấp 40 lần so với người bình thường.
Quá trình ung thư thường xảy ra vào độ tuổi trên 30 tuổi.
Ca phẫu thuật ung thư tinh hoàn ẩn cho bệnh nhân – Ảnh: BVCC
Không thấy tinh hoàn vẫn sinh con và ung thư tinh hoàn
Ngày 15-7, các bác sĩ khoa nam học – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết vừa phẫu thuật thành công một trường hợp hiếm gặp do tinh hoàn ẩn.
Bệnh nhân nam 43 tuổi (Bắc Ninh) đi khám bệnh vì đau bụng, sờ thấy khối căng tròn vùng hạ sườn phải, bệnh nhân trước đó không có tinh hoàn hai bên ở bìu, vẫn lấy vợ và có hai con gái.
Sau khi được khám lâm sàng, bổ sung xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh và các marker ung thư tinh hoàn, các bác sĩ khoa nam học của bệnh viện nhận định đây là trường hợp mắc chứng ẩn tinh hoàn hai bên theo dõi ung thư tinh hoàn phải, teo tinh hoàn trái.
Bệnh nhân có chỉ định cắt bỏ tinh hoàn hai bên, sau phẫu thuật 7 ngày bệnh nhân ra viện ổn định. Chẩn đoán sau phẫu thuật: ung thư tinh hoàn phải, xơ teo tinh hoàn trái, sau phẫu thuật bệnh nhân được điều trị hóa chất bổ trợ và nội tiết.
ThS Nghiêm Trung Hưng, khoa nam học – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết tinh hoàn ẩn là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến của đường tiết niệu sinh dục. Tinh hoàn ẩn gây ra tình trạng vô sinh, teo tinh hoàn và ung thư tinh hoàn.
Theo Thorup J và cộng sự (2010), tỉ lệ ung thư tinh hoàn cao gấp 7,5 lần so với tinh hoàn ở bìu và khoảng 5-10% năm giới mắc ung thư tinh hoàn bị ẩn tinh hoàn. Sự biến đổi ác tính thường biểu hiện ở năm 30 – 40 tuổi.
Có hai giả thuyết về sự phát triển khối u trong các tinh hòa ẩn. Một là nhiệt độ trong ổ bụng cao hơn so với ở bìu, làm suy yếu quá trình chuyển đổi tế bào sinh tinh ở trẻ sơ sinh thành tinh nguyên bào và gây biến đổi theo hướng ác tinh sau tuổi dậy thì.
Hai là đã có sự biến đổi tiềm ẩn từ khi tinh hoàn còn phát triển trong tử cung của người mẹ gây ra tình trạng ẩn tinh hoàn và ác tính hóa. Điều này cũng có thể giải thích vì sao tỉ lệ mắc ung thư tinh hoàn tăng nhẹ ở bên đối diện, bác sĩ Hưng cho biết thêm.
Khối u tinh hoàn được lấy ra – Ảnh: BVCC
Video đang HOT
Phẫu thuật sớm tránh ung thư và vô sinh
Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành, khoa ngoại và chuyên khoa, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh, cho biết tỉ lệ tinh hoàn ẩn chiếm 33% ở bé trai sinh non, 3 – 4% ở trẻ sinh đủ tháng. Đây là tình trạng tinh hoàn không nằm đúng vị trí (trong bìu) khi trẻ đã được sinh ra, mà nằm trong ổ bụng hoặc trên đường di chuyển từ bụng qua ống bẹn, xuống bìu.
Ẩn tinh hoàn có 3 loại: Tinh hoàn ẩn không sờ thấy (tinh hoàn đang nằm ở ổ bụng); tinh hoàn ẩn sờ thấy (tinh hoàn nằm trong ống bẹn) và tinh hoàn lạc chỗ (tinh hoàn đã qua lỗ bẹn sâu nhưng không nằm trong ống bẹn).
Lý giải về việc tinh hoàn ẩn, GS.TS Đỗ Trọng Hiếu, chuyên gia về sức khỏe sinh sản, cho biết khi còn trong bào thai tinh hoàn vẫn nằm trong ổ bụng, sau đó di chuyển dần xuống bìu. Khi sinh ra, hơn 90% tinh hoàn đã nằm trong bìu, số còn lại đang trên đường di chuyển, muộn nhất sau 1 năm tinh hoàn mới ổn định ở bìu.
Tinh hoàn có thể nằm ngay dưới thận, lỗ bẹn sâu, ống bẹn, lỗ bẹn nông, ngay phía trên bìu. Trẻ có thể bị tinh hoàn ẩn một bên hoặc cả hai bên, khoảng 2/3 trường hợp trẻ bị một bên. Cần phân biệt tinh hoàn ẩn với tinh hoàn lạc chỗ (nằm ngoài những vị trí trên đường đi xuống bìu), một số vị trí hay gặp nhất là ổ bụng, đáy chậu, bẹn, mu.
GS Hiếu nhấn mạnh, tinh hoàn ẩn là một dị tật bẩm sinh cần phát hiện ngay sau khi sinh và theo dõi trong vòng 6 tháng tinh hoàn còn tiếp tục di chuyển, sau 1 năm chúng không còn di chuyển xuống nữa, sau 2 năm các tế bào dòng tinh bắt đầu bị ảnh hưởng.
Vì vậy, trẻ được chẩn đoán tinh hoàn không xuống bìu thường được chỉ định mổ sớm (lý tưởng nhất là 6 – 18 tháng tuổi), tránh nguy cơ xoắn tinh hoàn, ung thư hóa, giảm phát triển tinh hoàn, vô sinh…
Các chuyên gia cho biết phẫu thuật là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Kéo tinh hoàn xuống và cố định trong bìu là biện pháp tương đối đơn giản.
Hai đường rạch nhỏ ở bẹn và trong ống bẹn để kéo tinh hoàn xuống và hai đường rạch nhỏ ở bìu để cố định tinh hoàn. Vài giờ sau phẫu thuật bệnh nhi có thể ra viện. Việc không phát hiện và điều trị sớm không chỉ gây ảnh hưởng nặng nề tới tâm lý mà còn gây vô sinh và nguy cơ ung thư.
Thời điểm tốt nhất để phẫu thuật là khi trẻ được 1 tuổi vì sau 1 tuổi trong tinh hoàn ẩn sẽ xuất hiện tế bào leydig bất thường, làm giảm số lượng tế bào mầm và xuất hiện xơ hóa quanh các ống sinh tinh. Tình trạng giảm khả năng sinh sản có thể gặp trong tinh hoàn ẩn một bên hoặc cả hai bên.
Nếu tinh hoàn ẩn một bên thì số lượng tinh trùng nhiều khả năng vẫn bình thường. Nếu tinh hoàn ẩn ở cả hai bên và đều được điều trị phẫu thuật mổ tinh hoàn thì chỉ 25% trường hợp có số lượng tinh trùng bình thường.
Ngoài ra, sau phẫu thuật điều trị, bệnh nhi cần phải tiếp tục theo dõi nguy cơ ung thư tinh hoàn vì nam giới bị tinh hoàn ẩn có nguy cơ ung thư cao gấp 40 lần so với người bình thường. Quá trình ung thư thường xảy ra vào độ tuổi trên 30 tuổi.
Vì vậy, phụ huynh cần lưu ý và kiểm tra sớm cho trẻ. Một khi phát hiện các bất thường vùng bẹn bìu cần đưa trẻ đi khám sớm ở các chuyên khoa có kinh nghiệm về bệnh trẻ em, đặc biệt là ngoại khoa trẻ em để được tư vấn sớm và điều trị kịp thời, tránh những tác hại không mong muốn về sau.
Tinh hoàn ẩn cần được phát hiện ngay sau sinh để có kế hoạch theo dõi và điều trị sớm. Trẻ cần điều trị trước 2 tuổi để khả năng sinh sản sau này không bị ảnh hưởng. Nếu để sau 2 tuổi trở lên, nguy cơ vô sinh sẽ càng tăng.
“Phẫu thuật hạ tinh hoàn ẩn có thể không ngăn ngừa được sự phát triển thành ung thư ở tất cả các bệnh nhân, nhưng nó chắc chắn giúp phát hiện sớm ung thư tinh hoàn.
Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường vùng bìu, bệnh nhân nên khám tại các cơ sở chuyên khoa nam học có trình độ cao và trang thiết bị hiện đại để được chẩn đoán chính xác, điều trị bệnh kịp thời, tránh các biến chứng do điều trị muộn không đáng có” – bác sĩ Hưng khuyến cáo.
Các số liệu cho thấy tỉ lệ có con (tự nhiên) ở nam giới bị tinh hoàn ẩn sau phẫu thuật mổ tinh hoàn như sau:
- 90% nếu điều trị ở giữa 1 – 2 tuổi;
- 50% nếu điều trị ở giữa 2 – 3 tuổi;
- 40% nếu điều trị giữa 5 – 8 tuổi;
- 30% nếu điều trị giữa 9 – 12 tuổi;
- Chỉ còn 15% nếu điều trị khi quá 15 tuổi.
6 dấu hiệu cảnh báo tình trạng mãn dục ở nam giới
Biểu hiện mãn dục nam thường không rõ ràng. Mỗi người đàn ông trưởng thành nên nhận thức được các dấu hiệu cảnh báo về thời kỳ mãn dục ở nam giới và những triệu chứng cần chú ý.
Hầu hết mọi người đều biết về những thay đổi nội tiết tố nghiêm trọng xảy ra trong thời kỳ mãn kinh và tất cả các triệu chứng mà phụ nữ phải chịu đựng trong thời gian này. Tuy nhiên, điều mà nhiều người không nhận ra là nam giới cũng mắc phải tình trạng tương tự. Được gọi là thời kỳ mãn dục ở nam giới, đây là một vấn đề y tế rất thực tế xảy ra khi mức testosterone của nam giới xuống quá thấp.
ThS.BSCKII Nguyễn Trần Thành - Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện 19-8 cho biết: Tình trạng mãn dục nam thường xảy ra khi nam giới bước vào độ tuổi trung niên với nhiều triệu chứng kèm theo. Xét theo sinh hóa, chỉ số testosterone trong máu của nam giới sẽ giảm xuống (dưới 10-35 nanomol/lít).
Tuy nhiên, độ tuổi bắt đầu và mức độ nghiêm trọng của mãn dục nam khác nhau ở mỗi người. Một số nam giới có thể bắt đầu trải qua các triệu chứng từ sớm hơn, trong khi những người khác không nhận thấy bất kỳ thay đổi đáng kể nào cho đến khi họ lớn tuổi hơn. Dấu hiệu mãn dục nam tuy khác nhau ở mỗi người nhưng một số dấu hiệu phổ biến nhất bao gồm:
1. Cảm giác mệt mỏi chung
Nam giới độ tuổi mãn dục thường gặp phải tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng.
Điều này bao gồm cảm giác thiếu năng lượng đột ngột và không giải thích được. Nhiều người đàn ông nhận thấy đơn giản là họ không còn đủ năng lượng để thực hiện những sở thích hoặc hoạt động yêu thích của mình, gặp khó khăn khi ra khỏi giường vào buổi sáng hoặc gặp vấn đề trong ngày. Mệt mỏi là tình trạng thiếu năng lượng hoặc cảm giác hụt hơi, kiệt sức, giảm sức chịu đựng với công việc hoặc thể thao. Nó có thể do sự thay đổi mức độ hormone, cũng như các yếu tố khác như thiếu ngủ và trầm cảm.
2. Giảm khối lượng cơ bắp
Giảm khối lượng cơ bắp là một hậu quả tự nhiên của quá trình lão hóa. Tuy nhiên, nó có thể được thúc đẩy bởi sự giảm mức testosterone. Testosterone đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì cơ bắp. Khi mức testosterone giảm, cơ bắp sẽ dần teo lại và yếu đi.
Khi nam giới già đi, tỷ lệ mỡ trong cơ thể có xu hướng tăng và tỷ lệ cơ bắp giảm. Điều này dẫn đến tình trạng có nhiều mỡ hơn và ít cơ bắp hơn, khiến bạn cảm thấy yếu ớt hơn.
3. Nam giới tuổi mãn dục thường khó tập trung
Khó khăn mới trong việc tập trung hoặc ghi nhớ mọi thứ không chỉ là dấu hiệu của việc già đi mà còn là dấu hiệu của tình trạng mãn dục nam đang phát triển. Khó tập trung là một trong những triệu chứng phổ biến của mãn dục nam, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của nam giới.
4. Các vấn đề về hiệu suất tình dục
Theo ThS.BS Nguyễn Trần Thành, nam giới độ tuổi mãn dục thường gặp một số vấn đề rối loạn chức năng tình dục như suy giảm chức năng sinh lý. Nam giới có thể suy giảm hoặc mất hẳn ham muốn tình dục. Rối loạn chức năng tình dục cũng có thể biểu hiện qua tình trạng xuất tinh sớm hay rối loạn xuất tinh hoặc rối loạn cương dương.
Việc thiếu hiệu suất tình dục, gặp khó khăn để đạt được hoặc duy trì sự cương cứng hoặc nhận thấy không có hứng thú với tình dục nói chung đều có thể là dấu hiệu của testosterone thấp và nhiều trường hợp cần phải đến gặp bác sĩ.
Khi các biểu hiện mãn dục nam ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống thì nam giới nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn.
5. Rối loạn giấc ngủ
Rối loạn giấc ngủ là một trong những triệu chứng phổ biến của mãn dục nam, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể của nam giới. Mất ngủ là tình trạng khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc. Khó ngủ và mất ngủ không phải là một phần bình thường của quá trình lão hóa. Rối loạn giấc ngủ có thể liên quan đến nồng độ testosterone thấp cũng như các yếu tố tâm lý như căng thẳng và lo lắng.
6. Thay đổi tâm trạng
Thay đổi tâm trạng, chẳng hạn như cáu kỉnh, lo lắng, trầm cảm, có thể do sự thay đổi mức độ hormone, cũng như các yếu tố khác như căng thẳng và thiếu ngủ. Đây có lẽ là một trong những thay đổi đáng chú ý nhất mà đàn ông trải qua khi họ trải qua thời kỳ mãn dục. Những thay đổi đột ngột và khó lường về tâm trạng, cáu kỉnh đều là dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố. Căng thẳng kéo dài có nguy cơ dẫn đến mất cơ bắp. Tìm kiếm các cách lành mạnh để kiểm soát căng thẳng, chẳng hạn như yoga, thiền hoặc dành thời gian trong tự nhiên.
Quý ông tuổi trung niên cần ghi nhớ, mãn dục là một quá trình lão hóa tự nhiên nên không thể phòng tránh được. Con người chỉ có thể làm chậm lại tiến trình đó hoặc can thiệp để tình trạng suy giảm khả năng sinh dục không quá nặng nề. Nếu bạn đang gặp bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ để giúp cải thiện các triệu chứng của mãn dục nam và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Có rất nhiều biện pháp có thể áp dụng, nhưng nói chung, ngay từ trẻ, nam giới cần thực hiện đời sống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, ăn uống điều độ, tránh các chất kích thích và độc hại, không nên xem phim ảnh khiêu dâm... Điều này không chỉ phòng mãn dục nam sớm mà còn giúp quý ông lấy lại một phần sinh lực như thời trai trẻ khi đến tuổi mãn dục tự nhiên.
Bên cạnh đó, liệu pháp tâm lý là điều không thể thiếu, do có nhiều thay đổi trong tâm tính nên nam giới độ tuổi mãn dục rất dễ nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Vì vậy, họ cần được quan tâm, chia sẻ của gia đình.
Lý do hành tây và củ dền là 'thần dược' cho sức khỏe tình dục nam giới Cùng với các thực phẩm 'bổ dưỡng' cho nam giới như hàu, cá hồi, các chuyên gia nam học cũng xác nhận, các 'thực phẩm gia vị' như hành tây, củ dền hoặc trái sung cũng đem lại lợi ích cho sức khỏe tình dục quý ông. Theo Khoa Nam học (Bệnh viện T.Ư Quân đội 108), cùng với một số thực phẩm...