Israel nêu điều kiện về hỗ trợ nhân đạo cho Gaza
Israel tuyên bố không có ngoại lệ đối với việc bao vây Gaza trừ khi các con tin được giải thoát.
Khói bốc lên từ các cuộc tấn công của Israel ở Gaza vào ngày 9/10. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin Reuters, Israel ngày 12/10 cho biết sẽ không có trường hợp ngoại lệ nhân đạo nào đối với cuộc bao vây dải Gaza cho đến khi tất cả các con tin được giải thoát, sau khi Hội Chữ thập đỏ Quốc tế đề nghị được phép cung cấp nhiên liệu để ngăn chặn việc các bệnh viện quá tải “biến thành nhà xác”.
Israel đã tuyên bố sẽ t.iêu d.iệt lực lượng Hamas đang kiểm soát dải Gaza để trả thù vụ tấn công nguy hiểm nhất nhằm vào quốc gia Do Thái trong thập kỷ qua, khi hàng trăm tay s.úng tràn qua hàng rào biên giới và s.át h.ại người Israel cuối tuần trước.
Đài truyền hình công cộng Kan cho biết số người c.hết ở Israel đã tăng lên hơn 1.300 kể từ ngày 7/10, hầu hết là thường dân. Hàng chục con tin Israel và nước ngoài đã được đưa đến Gaza; Israel cho biết họ đã xác định được 97 người trong số này.
Cho đến nay, Israel đã phản ứng bằng cách đặt Gaza, nơi sinh sống của 2,3 triệu người, trong tình trạng bị bao vây hoàn toàn và phát động chiến dịch n.ém b.om lớn nhất cho đến nay trong lịch sử 75 năm xung đột giữa Israel và Palestine, phá hủy toàn bộ khu vực lân cận.
Video đang HOT
Chính quyền Gaza cho biết hơn 1.200 người đã t.hiệt m.ạng và hơn 5.000 người bị thương trong các vụ đ.ánh bom. Trạm điện duy nhất đã ngừng hoạt động và các bệnh viện sắp hết nhiên liệu cho máy phát điện khẩn cấp.
Ủy ban Chữ Thập Đỏ Quốc tế (ICRC) cho biết các máy phát điện khẩn cấp cung cấp nhiên liệu tại các bệnh viện có thể cạn kiệt nhiên liệu trong vòng vài giờ.
Giám đốc khu vực của ICRC Fabrizio Carboni cho biết trong một tuyên bố ngày 12/10: “Sự đau khổ của con người do sự leo thang này gây ra thật kinh khủng và tôi kêu gọi các bên giảm bớt sự đau khổ của dân thường. Khi Gaza mất điện, các bệnh viện cũng mất điện, khiến trẻ sơ sinh phải vào lồng ấp và bệnh nhân cao t.uổi phải thở oxy gặp nguy hiểm. Quá trình lọc thận dừng lại và không thể chụp X-quang. Không có điện, bệnh viện có nguy cơ biến thành nhà xác”.
Bộ trưởng Năng lượng Israel Israel Katz cho biết sẽ không có trường hợp ngoại lệ nào đối với cuộc phong tỏa này chừng nào chưa có tự do cho các con tin Israel.
“Viện trợ nhân đạo cho Gaza? Sẽ không có công tắc điện nào được bật, vòi nước sẽ không được mở và xe chở nhiên liệu sẽ không đi vào (Gaza) cho đến khi các con tin Israel được đưa về nhà. Không ai nên rao giảng đạo đức cho chúng tôi”, Bộ trưởng Katz nói.
Trong khi đó, hầu hết trong số 2,3 triệu người ở dải Gaza không có nơi nào để tránh. Với biên giới duy nhất còn lại của Gaza là Ai Cập đã bị chính quyền Ai Cập phong tỏa, người dân cho biết họ đã bị mắc kẹt. Họ lo ngại điều tồi tệ nhất vẫn chưa xảy ra, bao gồm cả khả năng xảy ra một cuộc tấn công trên bộ.
Những nguy cơ khôn lường
Cuộc xung đột vũ trang mới nhất giữa Israel và lực lượng thuộc phong trào Hồi giáo Hamas của Palestine, hiện kiểm soát Dải Gaza, đang diễn biến hết sức phức tạp và khó đoán định.
Nếu không được ngăn chặn kịp thời, tình trạng leo thang bạo lực có thể ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh tại khu vực Trung Đông, tác động tiêu cực đến triển vọng kinh tế thế giới cũng như các thị trường toàn cầu và có nguy cơ dẫn đến một thảm họa nhân đạo nghiêm trọng.
Những tòa nhà đổ nát sau trận oanh kích của quân đội Israel xuống thành phố Gaza, ngày 10/10/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Kể từ khi xung đột leo thang ngày 7/10, giao tranh tới nay chưa có dấu hiệu hạ nhiệt và con số thương vong liên tục tăng. Số liệu cập nhật của cơ quan y tế ở Dải Gaza công bố ngày 11/10 cho biết hơn 900 người Palestine, trong đó có 260 t.rẻ e.m, đã t.hiệt m.ạng và hơn 4.250 người bị thương do các cuộc không kích của quân đội Israel.
Phía Israel thông báo khoảng 1.200 người t.hiệt m.ạng và ít nhất 2.700 người bị thương tại Israel trong các đợt tấn công của lực lượng Hamas. Israel cũng đã phong tỏa hoàn toàn Dải Gaza, cắt nguồn cung ứng điện, nước, thực phẩm... ở vùng đất là nơi sinh sống của nhiều dân thường Palestine này. Hơn 2,3 triệu cư dân tại Gaza đang đối mặt với cảnh thiếu điện, nước, cũng như thuốc men và dịch vụ y tế. Liên hợp quốc (LHQ) cho biết hơn 260.000 người ở Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa chạy nạn. Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cảnh báo xung đột sẽ làm trầm trọng hơn tình hình nhân đạo vốn đã tồi tệ ở Dải Gaza, khiến người dân nơi đây đối mặt với thảm họa nhân đạo.
Nguy cơ về an ninh cũng rất lớn. Giữa lúc cuộc xung đột Israel-Hamas leo thang phức tạp, lực lượng Hezbollah tại Liban ngày 8/10 đã phóng hàng chục rocket và đạn pháo về phía 3 vị trí của Israel tại Shebaa Farms - vùng đất hiện nằm dưới sự kiểm soát của Israel nhưng Liban tuyên bố là một phần lãnh thổ của mình. Quân đội Israel cũng đã tấn công trả đũa bằng máy bay không người lái. Diễn biến này làm gia tăng lo ngại về một cuộc xung đột lớn hơn tại Trung Đông. Israel và lực lượng Hezbollah từng có một vài cuộc xung đột trong quá khứ. Gần đây nhất là cuộc xung đột kéo dài 34 ngày hồi năm 2006 khiến 1.200 người Liban và 160 người Israel t.hiệt m.ạng.
Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi ngày 10/10 cảnh báo leo thang quân sự tiếp diễn giữa Israel và Hamas là "rất nguy hiểm" và có thể gây ra hậu quả đối với an ninh và ổn định khu vực. Cuộc xung đột này diễn ra trong bối cảnh khu vực Trung Đông vẫn đang đối mặt với một loạt cuộc khủng hoảng dai dẳng chưa được giải quyết tại Yemen, Syria, Libya... Theo đ.ánh giá của giới phân tích quốc tế, nếu các nỗ lực của cộng đồng quốc tế không đạt được thành công và xung đột tiếp tục kéo dài với sự tham gia của một bên thứ ba, Trung Đông có nguy cơ đối diện với một cuộc xung đột lớn hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh và ổn định tại khu vực vốn vẫn chưa hoàn toàn thoát khỏi những hệ lụy của làn sóng nổi dậy Mùa xuân Arab năm 2011. Một khi xung đột và bạo lực lan rộng, điều này sẽ dẫn đến những hậu quả nặng nề mà Trung Đông đã từng phải hứng chịu trong thập niên trước, như bất ổn, làn sóng di cư, sự trỗi dậy của các tổ chức k.hủng b.ố và thảm họa nhân đạo.
Giới phân tích cũng nhận định bạo lực leo thang giữa Israel và Hamas có thể khiến nhiều nước đối mặt với những xu hướng lạm phát mới, đồng thời "giáng đòn mạnh" vào triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế thế giới, vốn chỉ vừa có dấu hiệu phục hồi sau khi chịu tác động của đại dịch COVID-19 và cuộc xung đột Nga-Ukraine. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mức độ tác động đến triển vọng kinh tế thế giới còn tùy thuộc vào diễn biến xung đột. Tổng Giám đốc Ngân hàng Thanh toán quốc tế (BIS) Agustin Carstens cho rằng hiện còn quá sớm để đ.ánh giá tác động của cuộc xung đột, mặc dù các thị trường dầu mỏ và chứng khoán có thể bị ảnh hưởng ngay lập tức.
Viễn cảnh xung đột Israel-Hamas tiếp tục kéo dài với sự tham gia của một bên thứ ba hoặc một vài bên khác trong khu vực sẽ tác động rất lớn đến thị trường dầu mỏ. Dù không phải là những nhà cung cấp dầu mỏ của thế giới, nhưng cả Palestine và Israel đều nằm ở Trung Đông, khu vực chiếm gần 49% trữ lượng dầu thô được kiểm chứng và gần 34% tổng lượng dầu xuất khẩu toàn cầu. Xung đột sẽ làm gián đoạn nguồn cung dầu thô từ Trung Đông ra thị trường thế giới. Đặc biệt, việc Eo biển Hormuz bị phong tỏa hoàn toàn có nguy cơ đẩy giá dầu lên các mức kỷ lục mới. Eo biển Hormuz có tầm quan trọng chiến lược, chiếm khoảng 25% lượng dầu thô nhập khẩu của thế giới. Nhà kinh tế trưởng Carl Tannenbaum của công ty dịch vụ tài chính Northern Trust cho rằng bất kỳ nguồn gốc gây bất ổn kinh tế nào ở Trung Đông đều có thể ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ. Còn nhà kinh tế trưởng Karim Basta, thuộc hãng tư vấn đầu tư III Capital Management, nhận xét xung đột có thể đẩy giá dầu tăng cao hơn, kéo theo lạm phát tăng lên, gây rủi ro cho triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới.
Khói bốc lên trong xung đột giữa quân đội Israel và phong trào Hamas tại khu cảng ở thành phố Gaza, ngày 10/10/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Bất ổn tại Trung Đông không chỉ ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ, mà còn tác động xấu đến hoạt động vận chuyển hàng hóa qua Kênh đào Suez, nơi chiếm tới 12% tổng khối lượng hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển của thế giới. Theo đ.ánh giá của nhà phân tích Tina Fordham, chiến lược gia về các vấn đề địa chính trị đồng thời là nhà sáng lập hãng tư vấn Fordham Global Foresight, xung đột lan rộng chẳng những khiến giá dầu tăng mạnh, mà còn gây ra những hệ quả mang tính hệ thống, trong đó điều đáng quan ngại là tình trạng gia tăng lạm phát toàn cầu trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới đang nỗ lực kiềm chế chỉ số này.
Trước những nguy cơ khôn lường, cộng đồng quốc tế, nhất là các quốc gia Arab và Hồi giáo trong khu vực, đang cố gắng thúc đẩy những nỗ lực nhằm giảm leo thang căng thẳng giữa Israel và Hamas, đặc biệt là Ai Cập, nước từng thành công trong vai trò trung gian hòa giải giúp chấm dứt đợt xung đột kéo dài 11 ngày hồi tháng 5/2021.
Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi cho biết nước này đang tăng cường liên lạc ở mọi cấp độ để ngăn chặn các cuộc đối đầu quân sự và bảo vệ dân thường ở cả Palestine và Israel.
Mặc dù khó đoán định do mức độ và quy mô không như các cuộc xung đột trong khoảng hai thập niên qua, nhưng theo đ.ánh giá của giới phân tích khu vực, với các nỗ lực hòa giải của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Ai Cập và các quốc gia Arab khác trong khu vực, giao tranh lần này giữa Isarel và Hamas sẽ không kéo dài trong trung hạn do "những tính toán và nhượng bộ chiến lược" của tất cả các bên. Phía Hamas cũng để ngỏ khả năng đàm phán ngừng b.ắn. Tuy nhiên, trong lịch sử xung đột Israel-Palestine kéo dài hàng thập niên qua, không ít lần các đợt giao tranh giữa Israel và lực lượng Hamas kết thúc bằng một thỏa thuận ngừng b.ắn, song sau một thời gian thì các thỏa thuận ngừng b.ắn đều bị phá vỡ, bởi những nguyên nhân chính dẫn đến xung đột chưa được giải quyết tận gốc rễ. Cộng đồng quốc tế nhiều năm qua vẫn hối thúc các bên bắt đầu một cuộc đối thoại nghiêm túc để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột, đồng thời trở lại con đường đàm phán nhằm chấm dứt sự chiếm đóng và cho phép hiện thực hóa một giải pháp hai nhà nước trên cơ sở đường biên giới năm 1967, nghị quyết của LHQ, luật pháp quốc tế và các thỏa thuận chung, bảo đảm lợi ích của các người Israel và người Palestine. Ngoài nỗ lực của cộng đồng quốc tế, để đạt được giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột đòi hỏi thiện chí từ cả Israel lẫn các phe phái của Palestine.
Người dân ở phía Bắc Israel chuẩn bị tinh thần cho một mặt trận mới Các ngôi làng dọc biên giới phía Bắc của Israel với Liban đã trở thành khu vực vườn không nhà trống bởi hầu hết cư dân di chuyển về phía Nam. Thay vào đó lực lượng quân đội xuất hiện, trong tình trạng cảnh giác cao độ và thường trực canh gác tại các trạm kiểm soát mới dọc đường. Xe quân sự...
