Greenland mất nhiều băng hơn ước tính trước đây
Trong một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature ngày 17/1, các nhà khoa học Mỹ cho biết biến đổi khí hậu đã khiến dải băng Greenland mất lượng băng nhiều hơn 20% so với nhận định trước đây.
Băng tan từ dải băng Greenland ngày 15/8/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Các nghiên cứu trước đây đã ghi nhận khoảng 5.000 tỷ tấn băng đã biến mất khỏi bề mặt dải băng Greenland trong hai thập kỷ qua, nguyên nhân chính khiến mực nước biển dâng cao. Trong nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu Mỹ đã tổng hợp gần 240.000 hình ảnh vệ tinh về các vị trí cuối sông băng – nơi các sông băng gặp đại dương – từ năm 1985 – 2022, theo đó phát hiện ra rằng hơn 1.000 tỷ tấn băng quanh rìa Greenland, tương đương 20% lượng băng tại đây, đã biến mất trong 4 thập kỷ qua và lượng băng biến mất này chưa được tính trong các nghiên cứu trước đây.
Phát biểu với báo giới, tác giả chính của nghiên cứu trên, ông Chad Greene, một nhà nghiên cứu về sông băng tại Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), cho biết: “Gần như mọi sông băng ở Greenland đều mỏng đi hoặc giảm diện tích trong vài thập kỷ qua. Trong những thập kỷ gần đây, dải băng Greenland đã mất nhiều băng hơn đáng kể so với ước tính trước đây”.
Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này có thể báo trước tình trạng tan băng hơn nữa, khiến các sông băng dễ trôi về phía biển hơn.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các sông băng ở Greenland đã thu hẹp đáng kể nhất so với các sông băng khác kể từ năm 1985. Tình trạng băng tan ở dải băng Greenland – dải băng lớn thứ hai thế giới sau dải băng Nam Cực – ước tính đã đóng góp hơn 20% vào mực nước biển dâng cao kể từ năm 2002. Mực nước biển dâng cao có thể làm tăng lũ lụt ở các cộng đồng ven biển và hải đảo, nơi sinh sống của hàng trăm triệu người, và có thể nhấn chìm toàn bộ các quốc đảo và thành phố ven biển.
Video đang HOT
Theo cơ quan giám sát khí hậu của châu Âu (Copernicus), năm 2023 là năm nóng kỷ lục và nhiệt độ đại dương “cao liên tục và bất thường”. Với tốc độ nóng lên nhanh hơn khoảng 4 lần so với các nơi khác trên hành tinh, Bắc Cực đã chứng kiến mùa Hè ấm nhất từ trước đến nay vào năm 2023, kết quả của tình trạng gia tăng biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Sự nóng lên của bầu khí quyển có thể khiến băng tan trên bề mặt sông băng chảy xuống đáy dải băng, khiến băng tan nhiều hơn.
Các đại dương ấm hơn, nơi đã hấp thụ khoảng 90% lượng nhiệt dư thừa do ô nhiễm carbon con người gây ra, có liên quan đến sự tan chảy các thềm băng quan trọng làm đệm cho các dải băng rộng lớn ở Greenland và Nam Cực.
Các nhà nghiên cứu cũng lo ngại về một tác động tiềm ẩn khác: sự gián đoạn của các dòng hải lưu nước sâu, vốn là nguyên nhân chính gây ra các hình thái thời tiết toàn cầu. Lượng nước ngọt tràn vào đại dương này có thể ảnh hưởng đến Vòng tuần hoàn Kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC), một hệ thống rộng lớn điều chỉnh quá trình truyền nhiệt toàn cầu từ vùng nhiệt đới sang bán cầu Bắc.
Năm 2023, một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã cảnh báo rằng những thay đổi của AMOC và các tảng băng tan nằm trong số những yếu tố khiến nhân loại phải đối mặt với mối đe dọa “chưa từng có”.
Greenland mất 30 triệu tấn băng mỗi giờ vì khủng hoảng khí hậu
Một nghiên cứu tiết lộ tảng băng ở Greenland đang mất trung bình 30 triệu tấn băng mỗi giờ do khủng hoảng khí hậu, nhiều hơn 20% so với suy đoán trước đây.
Ảnh: Getty Images
Theo trang The Guardian (Anh), nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nature đã sử dụng các kỹ thuật trí tuệ nhân tạo để lập bản đồ hơn 235.000 vị trí cuối cùng của nhiều sông băng trong khoảng thời gian 38 năm. Kết quả cho thấy dải băng Greenland đã mất đi khoảng 5.000 km2 diện tích ở rìa tảng băng kể từ năm 1985, tương đương với 1 nghìn tỷ tấn băng từ năm 1985 đến năm 2022.
Bản cập nhật gần đây nhất từ dự án đối chiếu tất cả các phép đo khác về băng ở Greenland cho thấy 221 tỷ tấn băng đã bị mất đi mỗi năm kể từ năm 2003. Nghiên cứu mới cũng chỉ ra rằng mỗi năm, Greenland mất đi 43 tỷ tấn băng, khiến tổng lượng băng bị mất đi trung bình khoảng 30 triệu tấn mỗi giờ.
Một số nhà khoa học lo ngại nguồn nước ngọt đổ vào phía bắc Đại Tây Dương này có thể đồng nghĩa với việc dòng hải lưu bị suy giảm, được gọi là hoàn lưu đảo ngược kinh tuyến Đại Tây Dương (Amoc), để lại những hậu quả nặng nề cho nhân loại.
Việc mất đi lượng băng lớn ở Greenland do nhiệt độ toàn cầu tăng ở mức kỷ lục trong nhiều thập kỷ.Các kỹ thuật được sử dụng cho đến nay, chẳng hạn đo chiều cao của tảng băng hoặc trọng lượng băng thông qua dữ liệu trọng lực, rất hữu ích trong việc xác định lượng băng bị mất đi ở đại dương và khiến mực nước biển dâng cao.
Tuy nhiên, các nhà khoa học không thể giải thích được sự thu hẹp của các dòng sông băng vốn nằm chủ yếu dưới mực nước biển trong các vịnh hẹp quanh đảo.
Tiến sĩ Chad Greene, nhà nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của Nasa ở Mỹ, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: "Những thay đổi xung quanh Greenland là rất lớn và chúng đang diễn ra ở khắp mọi nơi. Hầu hết tất cả các sông băng đều đã tan chảy trong vài thập kỷ qua. Nếu băng tan khiến nước ngọt đổ xuống phía bắc Đại Tây Dương, thì hiện tượng Amoc sẽ suy yếu".
Amoc được biết là đang ở mức yếu nhất trong 1.600 năm. Năm 2021, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra các dấu hiệu cảnh báo về điểm giới hạn trong biến đổi khí hậu. Một nghiên cứu gần đây cho thấy hệ thống hải lưu Amoc có nguy cơ sụp đổ ngay sau năm 2025 trong trường hợp xấu nhất. Một phần đáng kể của dải băng Greenland cũng được các nhà khoa học cho là sắp đạt đến điểm giới hạn của sự tan chảy không thể đảo ngược, với lượng băng tương đương với suy đoán mực nước biển dâng cao 1 - 2 mét.
Các nhà khoa học cho biết: Có một số lo ngại rằng bất kỳ nguồn nước ngọt nào cũng có thể đóng vai trò là 'điểm giới hạn', có thể khiến dòng hải lưu Đại Tây Dương sụp đổ phá vỡ các hình thái thời tiết, hệ sinh thái và an ninh lương thực toàn cầu. Tuy nhiên, hiện nay nước ngọt từ sông băng ở Greenland không được đưa vào các mô hình hải dương học. Dòng nước ngọt ít đậm đặc hơn đổ vào biển cũng làm chậm quá trình thông thường của nước mặn nặng hơn ,chìm xuống vùng cực và thúc đẩy sự sụp đổ của hệ thống hải lưu Amoc.
Giáo sư Tim Lenton, tại Đại học Exeter, Vương quốc Anh, không tham gia nghiên cứu, cho biết lượng nước ngọt tràn vào phía bắc Đại Tây Dương là một mối lo ngại, đặc biệt đối với sự hình thành vùng nước sâu ở Biển Labrador và Irminger trong dòng hải lưu cận cực. Các bằng chứng khác cho thấy đây là những khu vực dễ bị rơi vào trạng thái sụp đổ nhất.
"Điều đó sẽ giống như sự sụp đổ một phần của Amoc, nhưng diễn ra nhanh hơn và có tác động sâu sắc đến Vương quốc Anh, Tây Âu, một phần Bắc Mỹ và khu vực Sahel, nơi gió mùa Tây Phi có thể bị gián đoạn nghiêm trọng".
Tiến sĩ Greene cho rằng việc phát hiện lượng băng mất đi rất quan trọng trong việc tính toán sự mất cân bằng năng lượng của Trái Đất - nghĩa là Trái đất đang hấp thụ thêm bao nhiêu nhiệt từ Mặt Trời do phát thải khí nhà kính do con người gây ra.
"Cần rất nhiều năng lượng để làm tan chảy 1 nghìn tỷ tấn băng. Vì vậy, nếu chúng ta muốn có các mô hình cân bằng năng lượng thật chính xác cho Trái Đất thì điều này phải được tính đến", ông nói.
Vệ tinh Mỹ rơi, Hàn Quốc cảnh báo khẩn cấp toàn dân Bộ Khoa học, Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) Hàn Quốc đã gửi cảnh báo trên toàn quốc với nội dung "một số mảnh vỡ của vệ tinh Mỹ đang tiến nhập khí quyển" có thể rơi gần bán đảo Triều Tiên vào trưa 9.1. Vệ tinh ERBS đã ngưng hoạt động sau 38 năm trên quỹ đạo , NASA Vốn...