Đột quỵ nhiệt do nắng nóng: Bác sĩ hướng dẫn cách sơ cứu cần nhớ
Tiếp tục bước vào đợt nắng nóng kỷ lục thứ hai, theo các chuyên gia, nắng nóng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ đặc biệt là hiện tượng đột quỵ nhiệt do nắng nóng, nhiệt độ quá cao.
Những ai dễ bị
Theo Thạc sĩ Trần Quốc Khánh – Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, say nong va nang hon nua đo la “đot quy nhiet-heat stroke” la 1 tinh trang chan thuong boi nhiet, co the bi roi loan do tiep xuc voi nhiet đo cao trong mot thoi gian, thuong ket hop voi tinh trang mat nuoc va o nhung nguoi lao đong qua suc, dan đen he thong đieu hoa nhiet đo cua co the bi ton thuong và mat kiem soat. Đay la mot trong nhung cap cuu thuong gap vao mua nang nong o hau het cac nuoc tren the gioi.
Đot quy nhiet co the giet chet hoac gay ton thuong nao, co bap va cac co quan noi tang khac trong co the neu benh nhan khong đuoc so cuu va xu tri kip thoi. Đinh nghia y hoc ve đot quy nhiet la khi nhiet đo co the lon hon 104 đo F (tuc 40 đo C ) voi cac bien chung lien quan đen he thong than kinh trung uong xay ra sau khi tiep xuc voi nhiet đo cao, va cac trieu chung thuong gap bao gom buon non, co giat, lu lan, mat phuong huong va đoi khi mat y thuc hoac hon me, va cuoi cung benh nhan se tu vong neu khong đuoc so cuu, cap cuu kip thoi.
Thạc sĩ Khánh cho biết những người dễ bị đột quỵ nhất đó là:
Nhung nguoi tham gia huan luyen quan su, cac van đong vien chay đuong dai…trong đieu kien thoi tiet nang nong.
Nhung nguoi tiep xuc đot ngot voi moi truong nang nong nhu 1 đot nang nong cua mua he, đi du lich đen vung đat nong…Gap nhung tinh huong nay, thuc su anh chi can han che hoat đong manh vai ngay đe co the kip thich nghi truoc.
Nhung nguoi lon tuoi song trong cac can ho hoac nha khong co may lanh hoac luong khong khi tot, quat co the khien chung ta thay tot hon nhung đieu hoa moi la giai phap huu hieu lam mat va giam đo am trong khong khi.
Nguoi dan song trong khu vuc đo thi de bi đot quy do nhiet trong mot đot nang nong keo dai, đac biet khi co đieu kien khi quyen u đong va chat luong khong khi kem. O đo co mot phan nguyen nhan tu Hieu ung đao nhiet: nhua đuong va nhiet cua hang be tong tich tru trong ngay va chi dan dan phat tan no vao ban đem, dan đen nhiet đo ve đem tang cao.
Video đang HOT
Trẻ so sinh, tre em
Nhung nguoi bi benh tim, phoi hoac than, beo phi hoac thieu can, cao huyet ap, tieu đuong, benh tam than, nghien ruou…đeu la nhung đoi tuong co nguy co cao bi anh huong đau tien boi nang nong keo dai.
Những người sử dụng thuoc khang histamin, thuoc giam can, thuoc loi tieu, thuoc an than, thuoc kich thich, thuoc chong co giat, thuoc tim va huyet ap nhu thuoc chen beta va thuoc co mach, va thuoc cho cac benh tam than nhu thuoc chong tram cam va thuoc chong loan than. Cac loai thuoc bat hop phap nhu cocaine va methamphetamine cung co lien quan đen tang nguy co đot quy do nhiet.
Theo mot nghien cuu gan đay đuoc trinh bay tai hoi nghi thuong nien cua Hoi Noi tiet boi cac nha nghien cuu tu Mayo Clinic o Arizona: Nhung nguoi mac benh tieu đuong cung la nguoi co nguy co cao phải cap cuu, nhap vien va tu vong do cac benh ly lien quan đen nhiet.
Sơ cứu khi bị đột quỵ nhiệt
Thạc sĩ Khánh nhấn mạnh mọi người cần chú ý khi co the chung ta bi nong, mo hoi se thoat ra mang theo nhiet làm co the diu mat hon. Tuy nhien qua trinh thoat mo hoi nay bi anh huong lon boi đo am trong khong khi. Khi đo am tuong đoi tu 60% tro len lam giam su boc hoi mo hoi, lam can tro kha nang tu lam mat co the khiến benh lien quan đen nhiet tang len đang ke.
Các dấu hiệu của đột quỵ nhiệt đó là nếu chúng ta làm ở ngoài trời nắng, có nhiệt độ cao nếu thấy có hiện tượng đau đầu, chóng mặt, thiếu mồ hồi mac du troi nang nong, da đỏ bừng, khô da. Khi so vao, yeu co hoac chuot rut, buon non va oi mua. Cần nhanh chóng tìm nơi thoáng mát nghỉ trước. Nếu những người bị nang hon nua la nhip tim nhanh, co the manh hoac yeu, tho nhanh va nong, thay đoi hanh vi nhu nham lan, mat phuong huong hoac hoang loan, co giat, bat tinh.
Khi đó, những người xung quanh cần nhanh chóng gọi cấp cứu để đưa nạn nhân tới các cơ sở y tế.
Trong lúc chờ xe cấp cứu, cần đua nguoi benh đen moi truong co may lanh, hoac đua benh nhan vao trong nha tam-hoac it nhat la mot khu vuc ram & mat me, coi bo bat ky quan ao nao khong can thiet. Neu co nhiet ke thi lien tuc cap nhiet đo cua co the benh nhan va so cuu, lam mat co the đe đua nhiet đo ve 38 đen 38,5 đo C.
Nhung cach lam mat co the bao gom: Dung quat khong khi thoi đeu tren nguoi benh trong khi lam uot da bang khan uot hoac voi nuoc rua, chuom cac tui nuoc đa vao nach, hang, co va lung cua benh nhan vi nhung khu vuc nay rat giau mach mau gan da, lam mat chung co the lam giam nhiet đo co the nhanh chong. Khong su dung đa lanh cho benh nhan lon tuoi, tre nho, benh nhan bi benh man tinh.
Căn bệnh nguy hiểm mùa nắng nóng: 3 dấu hiệu cần nhớ
Theo các bác sĩ thời tiết nắng nóng là điều kiện thuận lợi dẫn đến đột quỵ, đặc biệt là các đối tượng có tiền sử bị tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao.
Ông N.V.N., 67 tuổi, Phú Thọ, được người thân đưa vào viện trong tình trạng yếu nửa người phải, thất ngôn, đi lại khó.
Người nhà BN cho biết khoảng 15h30 ngày 10/5, ông N. ở nhà chơi nhưng con cái thấy người ông N. đờ đẫn, gọi bệnh nhân biết nhưng không nói được. Gia đình đã nhanh chóng đưa đến bệnh viện cấp cứu. Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp và đang điều trị thuốc.
May mắn, bệnh nhân được đưa đến trong giờ vàng nên bác sĩ đã can thiệp tiêu sợi huyết cho bệnh nhân. Sau 2 ngày điều trị, tình trạng liệt đỡ, bệnh nhân có thể nói được dù còn hơi ngọng. Bệnh nhân sẽ phục hồi chức năng thêm để cải thiện tình hình.
Theo các chuyên gia, mùa nắng nóng cũng là thời kỳ có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm trong đó có đột quỵ.
Ảnh minh họa
Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Việt Nam với 230.000 ca bệnh mỗi năm. Số liệu thống kê cho thấy, đột quỵ ở tăng gần 50% trong vòng 12 năm qua, nhất là đột quỵ não (thường gọi là tai biến mạch máu não). Bệnh gặp ở người lạm dụng bia, rượu, thuốc lá, sử dụng các chất kích thích, tình trạng "béo phì văn phòng", lười vận động.
Thời điểm nắng nóng như hiện nay, bác sĩ Lương Minh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu - BV Hung Vương cho biết đột quỵ não ( hay tai biến mạch máu não) là bệnh gây nguy cơ tử vong cao, hoặc để lại di chứng suốt đời .
Vậy đột quỵ não là gì? Những dấu hiệu nào gợi ý đột quỵ? Và cách xử lý như thế nào cho hiệu quả ?
Khái niệm đột quỵ não: là tình trạng một phần não bộ đột ngột bị tổn thương khi mạch máu nuôi dưỡng não đó bị tắc (nhồi màu não) hoặc bị vỡ (xuất huyết não).
BS Tuấn cũng cho biết, 3-6 giờ đầu từ khi khởi phát cơn đột quỵ được coi là "thời gian vàng" hay "giờ vàng" để cứu người bệnh. Thời gian càng sớm, tỉ lệ điều trị thành công càng cao, tỉ lệ tử vong và di chứng càng thấp. Sau thời gian này, vùng não bị tổn thương sẽ hư hại, và khó hồi phục hơn. Vì vậy đưa bệnh nhân đến viện có điều trị đột quỵ não gần nhất là yếu tố quyết định điều trị thành công.
Để đưa bệnh nhân tới bệnh viện sớm nhất thì việc nhận biết dấu hiệu đột quỵ rất quan trọng. BS Tuấn cho biết người nhà cần chú ý tới các dấu hiệu của đột quỵ như sau:
Thứ nhất: F(face) - Khuôn mặt: người bệnh bất ngờ bị méo mặt lệch về 1 bên, kèm theo méo miệng.
Thứ hai: A(arms) - Cánh tay: Người bệnh có thể bị tê liệt một cánh tay, một bên chân hoặc nửa người.
Thứ ba S(speech) - Giọng nói: người bệnh bất ngờ mất khả năng nói, không gọi được người xung quanh mà chỉ phát ra tiếng ú ớ hoặc nói ngọng.
Khii xuất hiện bất cứ triệu chứng nào như trên một cách đột ngột hãy nhanh chóng gọi cấp cứu 115, đưa bệnh nhân đến viện có điều trị đột quỵ gần nhất.
GS.TS.BS Nguyễn Đức Công - Trưởng Bộ môn Lão khoa, Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch cho biết, ngày nắng nóng như hiện nay, với những người cao tuổi hết sức chú ý sức khoẻ của mình.
Đặc biệt, GS Công cho biết việc sử dụng điều hòa nhiệt độ cũng cần đảm bảo sức khỏe và vấn đề kinh tế. Những người cao tuổi, có bệnh lý như đái tháo đường, huyết áp cao, tim mạch cần chú ý. Nếu như đang ngoài nắng nóng mà vào phòng quá lạnh thậm chí 20 độ C thôi thì việc thay đổi môi trường đột ngột dễ ảnh hưởng, nhất là với người lớn tuổi. Khi đó cơ thể không đủ khả năng đáp ứng ngay, hơn nữa ở lâu trong khí lạnh và khô dễ khiến vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
Môi trường thay đổi đột ngột làm người có bệnh mạn tính như xơ vữa động mạch rất nguy hiểm, dễ dẫn tai biến. Nếu ở lạnh lâu dễ viêm họng viêm phế quản, phổi... Do đó cần sử dụng máy lạnh một cách thông minh.
Tắm mùa hè: Những "cấm kỵ" để tránh đột quỵ Trong ngày hè nắng nóng, nhiều người thường tắm nhiều lần để tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu. Tuy nhiên nếu tắm sai cách có thể dẫn đến đột tử, đột quỵ não. Tắm khi vừa đi ngoài nắng về Khi đi nắng về hay chơi thể thao, hoạt động mạnh làm cho nhiệt độ cơ thể đang rất cao. Nhiệt độ...