Đột quỵ do tăng huyết áp

Người đàn ông 64 tuổi, bị tăng huyết áp nhưng không điều trị, 10 ngày trước đang nói chuyện thì đột ngột xuất huyết não, co giật, bất tỉnh.

Người nhà lập tức đưa bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á cấp cứu. Lúc này, chỉ số huyết áp của bệnh nhân tăng rất cao 220/120mmHg (huyết áp bình thường ở người trưởng thành là khoảng 120/80 mmHg). Cùng các kết quả chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị xuất huyết não thùy trán phải.

Qua hơn 10 ngày điều trị tích cực, từ hôn mê sâu, suy hô hấp phải thở máy, bệnh nhân đã có thể tự thở được. Hiện tại, ông có thể vận động tứ chi, tỉnh táo, nói tốt.

Bệnh nhân (bên trái) hồi phục ngoạn mục sau cơn xuất huyết não, đã tỉnh táo và giao tiếp tốt. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Diệp Trọng Khải,Trưởng khoa Nội Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, cho biết xuất huyết não thường xảy ra đột ngột, diễn biến bệnh nhanh. Bệnh có thể xuất hiện trong lúc làm việc, sinh hoạt, hoặc ngay trong giấc ngủ hay vừa thức dậy, nên rất khó phát hiện và có nguy cơ tử vong cao. Nếu can thiệp trễ, khi bệnh nhân đã hôn mê quá sâu, não bị chèn ép quá nhiều thì dù có thể giữ được mạng sống nhưng khả năng hồi phục rất thấp. Xuất huyết não là một trong hai dạng của đột quỵ.

Các dấu hiệu xuất huyết não thường gặp như đau đầu, buồn nôn, nôn mửa, co giật, chóng mặt, ù tai, không đứng vững, mắt mờ, người nói lắp và mất khả năng vận động hoặc mất ý thức…

Để phòng tránh đột quỵ, người bệnh nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là người cao tuổi, có tiền sử các bệnh về huyết áp. Người có nguy cơ đột quỵ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hạn chế ăn mặn, ăn mỡ động vật và hạn chế dùng cà phê, rượu bia, thuốc lá,… thường xuyên vận động để tránh căn bệnh nguy hiểm này.

“Quan trọng nhất là phải khám định kỳ, uống thuốc điều trị tăng huyết áp thường xuyên, không tự ý bỏ thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ chuyên khoa”, bác sĩ Khải nhấn mạnh.

Tăng huyết áp gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm đối với tim và mạch máu, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ (gồm cả nhồi máu não và xuất huyết não). Cơ chế gây bệnh là khi huyết áp tăng, lực tác động của máu lên thành động mạch cao hơn mức cần thiết. Lâu ngày, mạch máu bị tổn thương, không đàn hồi tốt nữa. Mạch có thể bị vỡ khi cục máu đông dồn ép, gây xuất huyết.

Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm Việt Nam ghi nhận thêm khoảng 200.000 ca đột quỵ mới, 80% trong đó là người bị tăng huyết áp. Có gần 40% không biết bệnh, 69% không được kiểm soát.