Đến lượt bơ Booth rơi vào cảnh “giải cứu”
Từ loại quả cao cấp, có giá hơn 100.000 đồng/kg, nay bơ Booth đang phải bán theo dạng “ giải cứu” chỉ 15.000 – 20.000 đồng/kg
Sáng chủ nhật (13-9), quán AM Café trên đường Hoàng Hoa Thám (quận Bình Thạnh, TP HCM) rất đông khách, lại có chương trình “Giải cứu nông sản – bơ Booth” nên nhân viên càng tất bật do vừa phục vụ nước vừa lựa bơ để giao cho khách với giá chỉ có 20.000 đồng/kg.
Một số nơi lấy sỉ (hơn 30 kg) giá chỉ còn 15.000 đồng/kg và đều được “bao ăn”, tức khách mua trúng trái hư sẽ được quán đổi lại. Thường thì tỉ lệ hư khá thấp, chỉ khoảng 10%, chủ yếu do nông dân hái không để lại cuống nên bị đen đầu, úng. Chủ quán còn tận dụng nguồn bơ rẻ này để khuyến mãi cho khách mua nước.
Theo anh Nguyễn Đức Thành, người sáng lập chuỗi hệ thống AM Café, từ đầu tháng 9 đến nay, 5 quán cà phê của anh tại TP HCM đã “giải cứu” được 3 tấn bơ Booth. “Nguồn bơ do gia đình tôi trồng và lấy thêm của các hộ xung quanh ở xã Tam Bố, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng. Vừa rồi tôi về quê thấy mọi người than bơ bán không được, thương lái không đến mua nên mới thực hiện chương trình “giải cứu” bơ tại các quán trong chuỗi. Bơ này trước đây bán nội địa thấp nhất cũng 50.000 đồng/kg; còn hàng tuyển, loại 0,5 kg/trái trở lên bán sang Trung Quốc với giá cả trăm ngàn đồng/kg” – anh Thành nói.
Bơ Booth được tập kết tại AM Café trên đường Hoàng Hoa Thám, quận Bình Thạnh, TP HCM chờ được “giải cứu”
Theo ghi nhận của phóng viên, cách đây ít ngày trên đường Nguyễn Trung Trực (quận 1, TP HCM) cũng xuất hiện một điểm bán “giải cứu” bơ Booth với giá 15.000 đồng/kg để gây quỹ từ thiện. Lần bán đầu tiên, đơn vị tổ chức đã tiêu thụ được 700 kg bơ giúp bà con nông dân ở tỉnh Gia Lai.
Ngoài ra, trên một số tuyến đường cũng xuất hiện nhiều điểm bán bơ dạng đổ đống hoặc xe đẩy với giá 20.000 – 25.000 đồng/kg, hầu hết là bơ Booth. Đây là giống bơ chất lượng, cơm vàng, béo nên thu hút khá đông người mua.
Video đang HOT
Theo Công ty Quản lý và Kinh doanh chợ nông sản Thủ Đức (TP HCM), do đang rộ mùa bơ nên lượng hàng nhập về chợ khoảng 35 tấn/đêm, chủ yếu là bơ Booth từ Đắk Lắk, tăng mạnh so với trước đây. Lượng hàng về nhiều nên giá bán sỉ cũng thấp hơn các năm, chỉ khoảng 15.000 – 20.000 đồng/kg.
Theo ông Trần Thành (xã K’Dang, huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai), cách đây mấy năm, khi cây hồ tiêu bị bệnh chế.t hàng loạt, gia đình đã trồng mới cà phê xen thêm bơ Booth. “Năm ngoái, vườn thu hoạch bơ mùa đầu tiên nhưng sản lượng còn ít, năm nay sản lượng nhiều hơn thì giá chỉ còn 7.000-8.000 đồng/kg. Bơ gia đình tôi trồng không phun thuố.c mà chỉ bón phân, ít tốn tiề.n đầu tư nhưng giá bán quá thấp nên không có lãi. Trước đây, tôi chọn giống bơ Booth vì thấy bơ ngon, để được lâu và giá bán hồi đó cũng cao. Nhưng giờ quanh vùng này, nhà nào cũng trồng bơ Booth, vài năm tới, lượng thu hoạch còn nhiều nữa, chưa biết bán đi đâu” – ông Thành lo lắng.
Ông Trịnh Xuân Mười (Đắk Lắk), người được mệnh danh là “vua bơ Tây Nguyên”, cho biết trước đây hè là mùa chính của bơ, còn bơ Booth chín muộn (cuối tháng 8 đến tháng 10), hiếm nên giá cao. Thời gian gần đây, do có quá nhiều người trồng giống bơ này nên trở thành mùa chính với sản lượng rất lớn, giá giảm. Giá bơ Booth tại vườn hiện chỉ 5.000 – 10.000 đồng/kg mà bán không được. Bơ ế chỉ còn cách đổ đi chứ không trữ được như hồ tiêu, cà phê, những cây trồng bị bơ thay thế.
“Tôi đi tham quan nhiều nước thấy họ có nhà máy chế biến dầu bơ, kem bơ bán rất đắt tiề.n, còn Việt Nam mình chỉ bán tươi nên càng gặp khó. Về xuất khẩu, các nước chuộng bơ Hass, quả nhỏ, khoảng 4-5 trái/kg, trong khi bơ Booth trái to. Người trồng nên chọn giống bơ theo thị hiếu người tiêu dùng thế giới và áp dụng quy trình canh tác đúng chuẩn mới đạt năng suất, chất lượng và tiêu thụ được” – ông Mười nhìn nhận.
Bơ booth rớt giá thê thảm chỉ 5.000 đồng/kg, nông dân neo quả trên cây chờ giá lên
Nếu như tại thời điểm năm 2016 giá bơ booth lên đến 100.000 đồng/kg thì hiện nay trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, thương lái chỉ thu mua với giá vài nghìn đồng/kg, khiến nhiều hộ nông dân trồng bơ không khỏi ngao ngán, nhiều nhà vẫn tìm cách neo trái trên cây chờ giá lên.
Cách đây 6 năm, nhận thấy bơ booth cho hiệu quả kinh tế cao, anh Bùi Nguyên, trú tại phường An Lạc (thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) đã mạnh dạn đầu tư hàng chục triệu đồng mua cây giống về trồng xen canh với sầu riêng trên diện tích đất hơn 1ha của gia đình. Thế nhưng, lượng cây cho trái chỉ đạt chưa đến 50%, việc chăm sóc cũng khó khăn hơn khiến anh phải tự tay chặt hạ vườn bơ của mình.
"Năm đó, thấy thương lái lùng mua bơ này với giá cao gấp 2-3 lần bơ thường, cơm cũng ngon, dẻo nên tôi đi mua cây giống về trồng. Người nông dân cứ thấy loại nào có giá cao thì trồng mặc dù chưa biết đầu ra ra sao, đổ xô đi mua cây giống với giá 80-100.000 đồng/cây. Vậy mà trồng lên, nhiều cây tốt xum xuê nhưng không có quả, số còn lại có quả thì giá rớt thê thảm", anh Nguyên kể.
Giống bơ booth có nguồn gốc từ Mỹ, được đưa vào trồng ở Đắk Lắk từ đầu những năm 2000 và phát triển mạnh trong 5 năm gần đây.
Theo anh Nguyên, năm ngoái, giá thương lái thu mua tại vườn còn đạt 30-35.000 đồng/kg, nếu tự cắt mang bán thì được giá 50.000 đồng/kg. Tuy nhiên, năm nay chỉ còn 6-7.000 đồng/kg đối với loại to đẹp, da bóng bẩy; loại nhỏ và xấu chỉ còn 4-5.000 đồng/kg khiến anh không buồn hái, vẫn neo quả trên cây chờ giá lên.
"Cứ hy vọng vậy thôi nhưng theo tôi khó mà có thể lên được. Loại bơ này không như bơ sáp hay 034, nó rất khó cho trái bởi là giống bơ nhập khẩu. May là tôi trồng xen sầu riêng chứ như một số hộ khác phá rẫy trồng bơ hoặc chặt hết các loại cây ăn quả khác đi trồng loại này thì lỗ to", anh Nguyên thở dài.
Những năm trước đây bà con nông dân thấy bơ booth có mức giá cao nên đã chạy theo phong trào trồng bơ ồ ạt dẫn đến cung vượt cầu.
Cũng trồng bơ booth tại xã Ea Bhốk, huyện Cư Kuin (Đắk Lắk), chị Chu Thị Kiều Oanh phải tự hái bơ nhà mình đem đi bán với giá 7.000 đồng/kg, đồng thời thu mua giúp bà con một số xã lân cận nhằm "giải cứu" bơ.
"Nhiều nhà thương lái trả rẻ quá họ để rụng cho bò ăn chứ không bán, thậm chí có người cầm 3 quả bơ đi mấy chục km để dò giá xem chỗ nào mua cao thì mới bán", chị Oanh cho hay.
Những quả bơ booth da bóng, sáng, đẹp từ 2-3 quả/kg chỉ được thu mua với giá 6-7.000 đồng/kg.
Theo chị Oanh, nếu như năm ngoái giá cao, từ 35-40.000 đồng/kg nhưng lại rất dễ bán thì năm nay giá rẻ mà không có người mua bởi bơ ít trái, trái lại nhỏ và bị nám nhiều, mặt khác do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên không xuất khẩu được. Hơn nữa, từ tay người nông dân đến người tiêu dùng tốn quá nhiều khâu trung gian và chi phí, nhất là tiề.n công vận chuyển.
"Thương lái chỉ trả 2-3.000 đồng/kg bơ xô nên nhiều nhà không bán, họ tự lên mạng đăng bài rồi bán lẻ cho các mối. Tôi tự bán thì được 6-7.000 đồng/kg nhưng lại mất tiề.n mua thùng đóng hàng 17.000 đồng/50kg, thuê người chở 20.000 đồng/thùng, rồi ủ 2-3 hôm để vận chuyển khỏi hư hỏng, chưa kể hao hụt hay hập nát. Tính ra mỗi tạ bơ lãi được vài chục nghìn mà rất mệt", chị Oanh nói.
Trên chợ mạng, bơ booth được rao bán tràn lan với giá chỉ 7.000 đồng/kg.
Trao đổi với PV, ông Hồ Sỹ Nguyên, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Cư Kuin xác nhận giá bơ booth trên địa bàn huyện đang được thu mua với giá chỉ 5.000 đồng/kg.
Theo ông Nguyên, trên địa bàn huyện Cư Kuin có khoảng 600-700ha bơ và sầu riêng, diện tích bơ khoảng 200ha, chủ yếu là bơ booth và một số giống bơ cao sản, chất lượng ngon nhưng đầu ra chưa ổn định, chưa hình thành được chuỗi giá trị nên bị tư thương ép giá.
"Giá thấp một phần do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên việc vận chuyển, tiêu thụ gặp không ít khó khăn, phần còn lại là do diện tích trồng ngày càng lớn, bà con lại không đảm bảo được đầu ra, phụ thuộc quá nhiều vào tư thương", ông Nguyên nhận định.
Để đảm bảo được đầu ra ổn định và tạo nên giá trị cao cho trái bơ, ông Nguyên cho rằng bà con nông dân phải tự mình hình thành được chuỗi giá trị, đảm bảo được chất lượng đầu ra để điều tiết được thị trường bởi nhu cầu sử dụng bơ trên thị trường còn rất rộng mở.
Siêu thị bán hàng trên xe tải 'giải cứu' nông sản Covid-19 bùng phát lại khiến nhiều nông sản rớt giá mạnh nên siêu thị phải triển khai bán hàng trên xe tải để kích cầu tiêu dùng. Vừa chạy xe ngang qua một siêu thị ở Gò Vấp, chị Loan buộc phải quay đầu xe lại vì thấy chiếc xe tải lớn chở rau củ quả bán với giá chỉ vài nghìn đồng...