Dạy trực tuyến: Khổ quen rồi nhưng lo về chất lượng
Nhiều giáo viên tâm sự, vất vả bao nhiêu khi dạy trực tuyến cũng có thể vượt qua, nhưng điều đáng lo là chất lượng dạy và học, dù rất nhiều công sức đã bỏ ra.
“Già sọm” vì nỗi lo dạy trực tuyến
Kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam (20.11), Trường tiểu học và THCS Xanh Tuệ Đức ( Hà Nội) có một hoạt động rất lạ: thay vì chúc tụng, lễ lạt thì nhà trường tổ chức “ngày đồng cảm”. Ở đó học sinh (HS) và phụ huynh được trải nghiệm vai trò của người thầy; ngược lại giáo viên (GV) cũng ở vai trò của HS, phụ huynh để thấu hiểu và chia sẻ hơn với nhau…
Cô Vũ Hoàng Ly, GV Trường tiểu học Quang Trung (Q.Đống Đa, Hà Nội), chia sẻ: “Nói không hề quá lời, GV trường tôi mỗi lần nhìn thấy nhau đều thảng thốt vì ai cũng già sọm đi vì dạy học trực tuyến”.
Giáo viên chuẩn bị trước giờ dạy trực tuyến – ĐÀO NGỌC THẠCH
Theo cô Ly, hầu như ai cũng phải thức đêm, dạy sớm, lao tâm khổ tứ để soạn bài, chấm bài. Dạy học ban ngày, soạn bài ban đêm rồi thường xuyên phải thức rất khuya chờ phụ huynh chụp bài tập gửi cho cô để kịp chấm, sửa, nhận xét cho HS vào hôm sau. Cô Ly cho biết mình thường xuyên thức dậy vào khoảng 4 giờ để chấm bài trực tuyến cho HS vì tầm đó mạng không bị quá tải. Chấm bài trực tuyến cũng đòi hỏi phải tỉ mỉ hơn vì nếu dạy trực tiếp, khi lên lớp vừa trả bài cho HS giáo viên vừa nhận xét từng em, còn dạy trực tuyến thì sự tương tác ấy hầu như không có nên phải nhận xét bằng ghi chép rất nhiều. Lớp của cô có 50 HS, để không “bỏ rơi” em nào, đòi hỏi cường độ lao động của GV rất khủng khiếp.
Cô Ly cho hay dạy trực tuyến thì bài dạy càng phải chuẩn bị công phu hơn vì thời gian rút ngắn, không ai có thể bê nguyên thời khóa biểu dạy trực tiếp sang dạy trực tuyến được. Có những bài học trước kia dạy trực tiếp trong 80 phút thì nay chỉ còn 30 phút cho dạy trực tuyến nhưng GV vẫn phải dạy đủ kiến thức trọng tâm cho HS. Đó thực sự là một thách thức.
Nhiều GV nói có những nỗi khổ mà chỉ ai dạy trực tuyến mới hiểu. Một GV dạy lớp 1 Trường tiểu học Đặng Trần Côn (Q.Thanh Xuân, Hà Nội), tâm sự có nhiều ngày chấm bài xong đến nửa đêm chờ mãi vẫn có người chưa gửi bài của con, vừa chợp mắt được một chút thì điện thoại lại reo vì phụ huynh lúc đó mới… nhớ ra gửi cô hoặc hỏi han tình hình của con, trong khi lúc đó đã là 1 – 2 giờ.
Video đang HOT
Học sinh trong một giờ học trực tuyến – QUANG VINH
Lo không biết học sinh “đang ở đâu”
Cô Phạm Thái Lê, GV dạy văn Trường Marie Curie (Hà Nội), cho rằng: Cô và các GV trong trường cũng tìm đủ mọi cách để nâng cao chất lượng nhưng để đưa ra một giải pháp tạm có thể gọi là “ổn” khi nói về dạy học trực tuyến thì cô khẳng định chưa thể thực sự yên tâm.
Cô Lê chia sẻ: Vất vả, áp lực khi dạy trực tuyến khổ mấy GV cũng chịu được và cũng dần thích nghi rồi. Nhưng lo nhất là không kiểm soát được chất lượng của HS. “Càng dạy trực tuyến càng tâm tư, đôi lúc đồng nghiệp của tôi có người bật khóc vì bất lực, cảm giác tủi thân, bài giảng của mình chuẩn bị bao nhiêu công phu mà không biết HS của mình “đang ở đâu” trong giờ học ấy”, cô Lê tâm sự.
Cô Vũ Hoàng Ly cũng nói vất vả của GV thì gấp nhiều lần nhưng chất lượng thực sự từ HS thì chỉ bằng khoảng tối đa… 30% so với dạy trực tiếp. Khi TP.Hà Nội thực hiện giãn cách xã hội, bố mẹ cũng làm việc ở nhà thì việc học của con phần nào có sự giám sát của cha mẹ nên hỗ trợ tốt hơn cho GV. Nhưng từ khi bố mẹ đi làm, chất lượng học trực tuyến đã giảm lại giảm thêm lần nữa vì hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng tự học, tự giác của từng em.
Cô Ly cho biết mình có nhiều năm kinh nghiệm cả tuổi đời lẫn tuổi nghề nên cũng bình tĩnh và tìm cách tự cân bằng, học cách chấp nhận nhưng nhiều GV trẻ mới vào nghề, kỳ vọng nhiều, áp lực nhiều, trong đó áp lực về thành tích và tỷ lệ HS giỏi, HS đỗ đạt… thì chắc chắn sẽ không tránh khỏi những khủng hoảng khi dạy trực tuyến kéo dài, không “đong đếm” được chất lượng.
Cô Phạm Thái Lê cũng bày tỏ mong muốn lớn nhất là HS sớm được trở lại trường, không phải vì lượng kiến thức chương trình cần đạt mà là để “thời gian vàng” phát triển thể chất, tinh thần của HS không bị trôi đi theo cách như hiện nay. “Tôi nhận lớp từ đầu năm học đến nay thì thấy rất đáng lo lắng là các em ngày càng “lặng lẽ” hơn, ít nói cười, giao tiếp trong lớp học hơn. Có những em có dấu hiệu trầm cảm, thụ động hơn. Sức khỏe tinh thần của cả thầy và trò đều rất đáng lo ngại”, cô Lê nói.
Giáo viên "gồng gánh" quá nhiều áp lực
Nhà giáo bị nhiều áp lực cần được "cởi trói" để không phải quá tải giờ dạy hoặc dạy trái môn do thiếu giáo viên, hay phải minh chứng năng lực giảng dạy của mình không phải bằng chất lượng học sinh mà bằng một loạt hồ sơ sổ sách, chứng chỉ.
Cần "cởi trói" ngay yêu cầu bằng cấp, chứng chỉ
Nhiều giáo viên (GV) hiện nay cảm thấy rất áp lực vì liên tục phải tham gia các lớp tập huấn, thực hiện chương trình tự học, tự bồi dưỡng, lại còn thêm gánh nặng chứng chỉ chức danh nghề nghiệp. Việc phân chia GV thành các hạng, theo các nhà giáo, cũng không phù hợp với thực tế, vì chất lượng, kết quả giáo dục của GV thay đổi theo từng năm, không có gì bảo đảm đã được lên GV hạng 1 là liên tục có thành tích tốt hơn GV hạng 2, hạng 3 và ngược lại.
Tiêu đề
Ngày 17.11, Bí thư T.Ư Đoàn, Phó chủ tịch Thường trực T.Ư Hội Sinh viên VN Nguyễn Minh Triết đã đến thăm, tặng hoa chúc mừng một số nhà giáo tại TP.HCM nhân kỷ niệm 39 năm ngày Nhà giáo VN (20.11.1982 - 20.11.2021).
Thay mặt Ban Bí thư T.Ư Đoàn, anh Nguyễn Minh Triết đã đến thăm, tặng quà, chúc mừng PGS-TS Vũ Tình, nguyên Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM (ảnh).
PGS-TS Vũ Tình là giảng viên cao cấp trong lĩnh vực triết học, nhiều năm tham gia vào Ban giám khảo Hội thi Olympic toàn quốc các môn khoa học Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh: Ánh sáng soi đường, Ánh sáng thời đại, Tầm nhìn xuyên thế kỷ...
Chia sẻ với PGS-TS Vũ Tình, Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Minh Triết trân trọng cảm ơn và ghi nhận những cống hiến của thầy trong sự nghiệp giáo dục hàng chục năm qua. Đồng thời chúc thầy có nhiều sức khỏe và mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, những cống hiến về trí tuệ, tình yêu của thầy cho thế hệ trẻ thông qua những chỉ dẫn, bài giảng, cách truyền cảm hứng được đúc kết từ kinh nghiệm thực tiễn trong sự nghiệp nghiên cứu, giảng dạy của mình.
Cùng ngày, Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Minh Triết cũng đến trường thăm, tặng hoa, quà và chúc mừng thầy Nguyễn Quốc Đoàn, Phó trưởng khoa Cơ khí kiêm Bí thư Đoàn Trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Nguyễn Hữu Cảnh (Q.7, TP.HCM).
Lê Thanh
Theo quy định hiện hành, GV được phân thành 3 hạng từ cao đến thấp là 1 - 2 - 3. Để được xếp hạng và nâng hạng, GV phải có chứng chỉ chức danh nghề nghiệp tương ứng.
Một GV ở Trường tiểu học Quang Trung (Q.Đống Đa, Hà Nội) cho rằng cách phân hạng GV như hiện nay sẽ triệt tiêu động lực phấn đấu của GV, trong trường hợp GV yếu kém vẫn được trả lương cao hơn GV khác chỉ vì đã được thăng hạng cao.
Ngoài ra, nhiều quy định mới về trình độ đào tạo, chuẩn GV mới áp vào đội ngũ GV hiện có trong đó một bộ phận không nhỏ vốn được đào tạo, tuyển dụng trong nhiều thời kỳ khác nhau khiến GV rất hoang mang lo lắng trước nguy cơ lương sụt giảm, thậm chí là mất vị trí việc làm nếu không đáp ứng được yêu cầu về bằng cấp.
Bà Nguyễn Thị Mai Hoa, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, cho rằng câu chuyện "gồng gánh" quá nhiều áp lực đúng là tâm tư của nhà giáo hiện nay, trong đó có áp lực từ yêu cầu của đổi mới giáo dục và nhiều loại "chuẩn" đang đặt ra cho nhà giáo.
Theo bà Hoa, trước mắt cần "cởi trói" ngay những yêu cầu về các loại bằng cấp, chứng chỉ; các cuộc thi; các loại sổ sách không cần thiết để thầy cô dành thời gian tập trung cho hoạt động dạy học. "Cũng rất vui là vừa qua Bộ GD-ĐT đã ban hành quyết định bỏ yêu cầu chứng chỉ ngoại ngữ, tin học cho GV, giúp các thầy cô tháo gỡ những "trói buộc" hình thức bấy lâu nay. Hy vọng thời gian tới sẽ có thêm nhiều tin vui về cơ chế, chính sách đến với nhà giáo, để các nhà giáo được yên tâm cống hiến và tận tâm với nghề", bà Hoa nói.
Nhà giáo đang chịu nhiều áp lực, trong đó có từ yêu cầu của đổi mới giáo dục và nhiều loại "chuẩn" - ĐÀO NGỌC THẠCH
Sẽ có cơ chế hợp đồng giáo viên?
Theo kết quả rà soát của Bộ GD-ĐT và Bộ Nội vụ, hiện cả nước thiếu 94.714 GV nhưng cũng thừa 10.178 GV (thừa thiếu GV cục bộ). Tuy nhiên, cũng còn một số lượng không nhỏ số chỉ tiêu được giao nhưng chưa tuyển dụng là 42.774 GV. Căn cứ vào định mức học sinh và GV/lớp thì còn thiếu 65.980 GV.
Các địa phương đã nói rất nhiều về việc thiếu GV mà chưa được tuyển dụng khiến nhiều GV phải dạy vượt số giờ quy định, nhiều nơi chưa thực hiện được dạy học 2 buổi/ngày ở tiểu học, GV phải dạy kiêm nhiệm, dạy khác với chuyên môn mình được đào tạo khiến cho chất lượng giáo dục không đảm bảo...
Tại phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT trong kỳ họp Quốc hội vừa qua, vấn đề thiếu GV cũng nhận được nhiều câu hỏi của đại biểu.
Bên cạnh những chính sách lâu dài để giải bài toán thừa - thiếu GV, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu giải pháp trước mắt giải quyết tình trạng này theo nguyên tắc: Một là có học sinh thì phải có GV nhưng theo cách hợp lý về quy mô trường lớp, hợp lý theo định mức GV trên lớp. Hai là vừa kết hợp bổ sung GV theo lộ trình từ nay đến năm 2025, gắn với phương án đẩy mạnh xã hội hóa và tự chủ để vừa giảm số người hưởng lương từ ngân sách nhà nước, vừa giải quyết GV thừa, vừa tuyển dụng hết GV đã có biên chế giao nhưng chưa tuyển dụng, vừa đảm bảo cơ cấu hợp lý giữa GV mầm non với những GV phục vụ cho đổi mới giáo dục. Ba là căn cứ vào Nghị quyết 102 của Thủ tướng Chính phủ, trong điều kiện khó khăn trước mắt, các địa phương có thể thực hiện hợp đồng GV thay thế cho GV nghỉ hưu, nghỉ thai sản,... nhưng trong định mức đã được cấp có thẩm quyền giao.
Đáng chú ý, bà Phạm Thị Thanh Trà khẳng định: "Bộ Nội vụ sẽ tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành một nghị định hợp đồng trong các đơn vị hành chính và đơn vị sự nghiệp để tạo cơ chế đẩy mạnh cho tự chủ và cũng tạo cơ chế để các đơn vị sự nghiệp công lập giải quyết những vấn đề khó khăn, vướng mắc liên quan đến GV. Chúng ta đừng bao giờ nghĩ là biên chế suốt đời mà phải có một cơ chế hợp đồng theo đúng tinh thần Nghị quyết 19".
Nữ giáo viên dân tộc Mường được vinh danh tại chương trình "Chia sẻ cùng thầy cô" năm 2021 Cô giáo Phạm Thị Tuyết có nhiều sáng kiến dạy học cho các em học sinh dân tộc Mường trong điều kiện dịch bệnh COVID-19. Tình nguyện xung phong giảng dạy tại trường học ở vùng đặc biệt khó khăn của huyện Ngọc Lặc, có nhiều sáng kiến, đổi mới trong phương pháp giảng dạy giúp học sinh tiếp thu kiến thức hiệu...