Đặc sản xôi ngũ sắc – mỹ vị hội tụ tinh hoa của đất trời Tây Bắc

Theo dõi VGT trên

Những ai từng có cơ hội được thưởng thức xôi ngũ sắc Tây Bắc sẽ không thể quên được mùi thơm đặc biệt của các loại lá cây tạo màu cho xôi, hạt nếp dẻo ngậy, hương vị khác lạ so với xôi ở nhà làm.

Đặc sản xôi ngũ sắc - mỹ vị hội tụ tinh hoa của đất trời Tây Bắc - Hình 1
Xôi ngũ sắc của người dân Phú Thọ. (Nguồn: dulichtaybac.vn)

Tây Bắc nổi tiếng với nhiều món ẩm thực độc đáo và một trong những món ăn không thể không nói đến, đó là xôi ngũ sắc.

Sở dĩ gọi là xôi ngũ sắc vì món xôi này có 5 màu cơ bản gồm trắng, tím, xanh, vàng và đỏ. Người dân Tây Bắc thường làm món xôi đặc biệt này vào các dịp đặc biệt trong năm như lễ Tết hoặc đám cưới, đám giỗ…

Những ai từng có cơ hội được thưởng thức xôi ngũ sắc Tây Bắc sẽ không thể quên được mùi thơm đặc biệt của các loại lá cây tạo màu cho xôi, hạt nếp dẻo ngậy, hương vị khác lạ so với xôi ở nhà làm.

Ý nghĩa đặc biệt của xôi ngũ sắc

Đặc sản xôi ngũ sắc không chỉ ngon mà rất đẹp và mang rất nhiều ý nghĩa đặc biệt sâu sắc. Theo quan niệm của người dân vùng Tây Bắc, ý nghĩa xôi ngũ sắc ngoài việc thể hiện “ngũ hành” còn thể hiện khát vọng yêu thương. Món xôi này thể hiện cho lòng yêu mẹ, kính cha; tình yêu son sắt, thủy chung của đôi lừa và cũng là tượng trưng cho những điều may mắn, tốt lành.

Xôi màu đỏ tượng trưng cho khát vọng sống và những ước mơ về tương lai tươi sáng.

Xôi màu tím tượng trưng cho màu của đất đai trù phú. Đối với người dân tộc phía Bắc, đất đai là một vật quý báu cần được giữ gìn và phát triển.

Xôi màu vàng thì tượng trưng cho sự no ấm và phồn thịnh, thể hiện mong ước cho cuộc sống yên bình, no đủ của người dân.

Video đang HOT

Xôi màu xanh sẽ tượng trưng cho màu của núi rừng Tây Bắc, màu xanh của cây cối, rừng rậm và nương rẫy.

Xôi màu trắng tượng trưng cho tình yêu trong trắng, thủy chung. Ngoài ra đó còn là tình thương đối với cha mẹ, lòng kính trọng đấng sinh thành.

Cách bày trang trí xôi ngũ sắc tạo hình cánh hoa là để thể hiện tình yêu thương và lòng tôn kính đối với cha mẹ, ông bà, tổ tiên.

Cách chế biến xôi ngũ sắc

Nguyên liệu dùng để làm ra món xôi ngũ sắc bao gồm gạo nếp thơm và các loại lá cây rừng. Công dụng của những lá cây này là để nhuộm màu cho xôi.

Cách làm xôi ngũ sắc cũng khá đơn giản, gần giống với làm món xôi thông thường. Tuy không khó nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ cao. Chính vì vậy mà loại xôi này cũng được ví như sự tinh tế của người phụ nữ Tây Bắc.

Xôi muốn thơm ngon phải chọn nếp tốt, ngâm gạo nếp trong nước sạch từ 6 đến 8 tiếng. Sau đó chia nếp thành 5 phần bằng nhau, mỗi phần sẽ nhuộm một màu riêng rẽ.

Thông thường xôi màu đỏ sẽ được làm từ quả gấc. Màu xanh là được lấy từ lá gừng hoặc lá dứa. Màu vàng là từ màu của củ nghệ già giã lấy nước. Màu tím của xôi lấy từ lá cơm đen hoặc lá của cây cau. Cuối cùng, màu trắng là màu của xôi tự nhiên, không cần thêm bất kỳ loại lá nào.

Đặc sản xôi ngũ sắc - mỹ vị hội tụ tinh hoa của đất trời Tây Bắc - Hình 2
Công đoạn nhuộm màu cho xôi. (Nguồn: dulichtaybac.vn)

Công đoạn nhuộm màu cho nếp khá cầu kỳ. Các loại quả, củ, lá cây phải được giã, vắt riêng để lấy nước màu trộn vào gạo nếp và phải nấu ở các nồi khác nhau để tránh bị lẫn màu.

Sau khi nhuộm màu nếp thì sẽ đi đến giai đoạn cuối cùng chính là đồ xôi. Khâu này tùy thuộc vào mức độ khéo tay và kinh nghiệm nấu xôi của mỗi người mà sẽ cho ra một món xôi như ý.

Khi đồ xôi cần lưu ý phần gạo màu nào dễ phai nhất thì phải cho vào đồ đầu tiên, tiếp đến mới cho các phần gạo còn lại. Riêng màu trắng phải đặt trên cùng để không bị thấm màu của những màu xôi khác.

Nước suối dùng để đồ xôi phải tinh khiết thì xôi mới thơm. Vùng núi rừng Tây Bắc vốn có nhiều khe núi với mạch nước ngầm sạch, trong lành, là nguồn nước nấu các món ăn rất ngon.

Khi đồ xôi phải chú ý lửa đều, có như vậy thì xôi mới mềm dẻo, chín đều và mang một hương vị đặc trưng.

Đặc sản xôi ngũ sắc - mỹ vị hội tụ tinh hoa của đất trời Tây Bắc - Hình 2
Xôi ngũ sắc của người Cao Bằng. (Ảnh: Phạm Khoa/TTXVN)

Cách trình bày xôi ngũ sắc cũng có rất nhiều kiểu. Có nơi sẽ bày xôi theo hình bông hoa 5 cánh, mỗi cánh tượng trưng cho một màu. Có nơi lại dùng khuôn gỗ đóng xôi thành nhiều tầng, mỗi tầng là một màu xôi. Cách trang trí nào cũng khiến món xôi ngũ sắc rực rỡ và bắt mắt.

Tuy là một món ăn bình dân nhưng xôi ngũ sắc, với sự kết hợp đa dạng, tinh tế của nhiều loại cây, củ, quả, đã thể hiện nhiều giá trị tinh tế trong quan niệm, ứng xử của người dân vùng Tây Bắc.

Để lưu truyền món mỹ vị này, những phụ nữ Tây Bắc ngay từ nhỏ đã được các bà, các mẹ hướng dẫn, dạy cho cách chọn nếp ngon, cách nhuộm gạo, đồ xôi, canh lửa… như một phần hành trang của người con gái sau này “tề gia nội trợ”./.

Vịt bầu - đặc sản Lâm Thượng

Một ngày tháng 2, chúng tôi ngược lên Tây Bắc, theo những cung đồi quanh co để đến với Lục Yên(Yên Bái) - một vùng đất hội tụ đầy đủ sự hấp dẫn từ phong cảnh, đá quý, con người và nét văn hóacùng ẩm thực đặc sắc.

Và thật sự thiếu sót nếu như không thưởng thức đặc sản vịt bầu Lâm Thượng.

Vịt bầu - đặc sản Lâm Thượng - Hình 1 =

Theo lời giới thiệu, chúng tôi tìm đến nhà ông Hoàng Vinh Dự ở thôn Bản Khéo (xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên) là một cựu chiến binh. Rời quân ngũ trở về, tận dụng những lợi thế dồi dào từ sông, suối của tự nhiên, ông đã tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế từ nuôi vịt bầu, trở thành hộ chăn nuôi giỏi và cũng là một trong những chủ đàn vịt bầu quy mô trên địa bàn.

Ông kể, từ xa xưa, người dân ở đây đã có tập tục định cư gắn liền với các con sông, con suối. Mọi hoạt động sinh hoạt, canh tác đều dựa vào nguồn nước.Đặc biệt hơn, cũng chính từ những nguồn nước này, đã góp phần tạo nên hương vị thơm ngon đặc biệt của loại đặc sản vịt bầu Lâm Thượng. Vịt bầu ở đây có đặc điểm cổ ngắn, đầu xanh, chân nhỏ lùn, cổ và đầu thường có lông khoang, lông mướt, rất thích nghi với điều kiện tự nhiên của núi rừng phía Tây Bắc. Chỉ cần cho ăn đầy đủ, thả nuôi tự nhiên thì vịt tự lớn và quan trọng là không mắc bệnh. Bởi thế mà giống vịt này chỉ có ở đây nuôi và chỉ nuôi ở đây thì thịt mới ngon. Vịt nuôi khoảng 4 tháng rưỡi thường có trọng lượng khoảng 2 - 2,3 kg; nếu có nuôi cố tới 6 đến 7 tháng thì cũng chỉ được trọng lượng 2,5 kg; không thể béo hơn. Đấy mới là sự khác biệt của vịt bầu Lâm Thượng. Tiếp chuyện bằng chất giọng Kinh lơ lớ, thi thoảng nghe họ nói chuyện với nhau, chúng tôi ngơ ngác chưa hiểu, họ lại nở nụ cười hiền.

Vịt bầu - đặc sản Lâm Thượng - Hình 2

Vịt bầu Lâm Thượng được chăn thả tự nhiên

Mải mê chiêm ngưỡng và "sống ảo" với khung cảnh thiên nhiên và đất trời mà không biết ông Dự đã đi bắt vịt, vặt lông từ lúc nào. Bàn tay thoăn thoắt vặt lông, ông vừa giới thiệu: "Vịt ở đây có tiếng còn do cách chế biến của đồng bào nơi đây. Vịt được chọn đãi khách là vịt tơ, khi chế biến sẽ có màu vàng ươm". Con vịt ngon thì với người "sành" như ông Dự, ngay khi làm lông đã biết bởi lông vịt rất dễ nhổ, da khô bóng, mình căng tròn. Vịt bầu ngon nhất là chế biến món hấp, muốn giữ được hương vị ngọt, đậm đà của vịt thì khi mổ cũng phải mổ moi. Khi con vịt được làm sạch cũng là lúc các loại gia vị như hành, tỏi, ớt, sả đã được chế biến sẵn để tẩm ướp. Vịt hấp được cho vào nồi, nguyên tắc khi hấp cũng không được để lửa quá to, tầm 40 - 50 phút mới đúng độ chín. Ông Dự cũng giải thích thêm, vịt bầu hấp xong phải để róc nước và bớt nóng thì khi chặt miếngkhông bị nát mà lại đảm bảo được độ mọng căng,như thế mới ngon, đẹp mắt. Chỉ ngồi đợi thôi, cũng đã ngửi thấy mùi thơm ngọt lan tỏa khắp không gian khiến ai nấy cũng đều cảm nhận được độ nêm nếm vừa vặn, đậm đà...

Vịt bầu - đặc sản Lâm Thượng - Hình 3

Vịt bầu Lâm Thượng là món ngon trên thực đơn của nhiều nhà hàng

Vinh dự hơn cho những hộ chăn nuôi như gia đình ông Dự, sản phẩm vịt bầu Lâm Thượng đã được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu. Từ đó, góp phần nâng cao danh tiếng, quảng bá sản phẩm đặc sản của địa phương và nâng cao thu nhập cho người dân. Ngày nay, vịt bầu Lâm Thượng được theo chân các thương lái đi muôn nơi, được các nhà hàng đặt mua với số lượng lớn để chế biến thành nhiều món khác nhau...

Về với Lâm Thượng, chúng tôi đã được nghe thật nhiều những câu chuyện cùng phong tục riêng của người dân để trân quý thêm sự hiếu khách, sự đa dạng bản sắc văn hóa dân tộc của đất nước. Rời nơi đây khi trời đã xế chiều, mặt trời khuất dần sau núi, ráng chiều đỏ rực, đàn vịt trước nhà ông Dự vẫn thả sức bơi lội, câu ca "Bên thềm nhà cỏ hoa hát ca đón bước em - Lục Yên mình đẹp như bức tranh trong nắng xuân..." vẫn văng vẳng theo suốt cả chặng đường về.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Loại rau có thể phòng đến 4 loại ung thư: Được bán quanh năm ở chợ Việt, dễ tìm, dễ nấu
05:55:57 18/11/2024
Chưa bao giờ làm trứng gà ngâm tương lại dễ như thế, dắt túi 2 mẹo nhỏ, làm mẻ trứng nào cũng thơm ngon, nịnh mắt
11:41:22 18/11/2024
Thực đơn 3 món tuyệt ngon cho bữa cơm ngày đầu tuần
22:07:26 18/11/2024
Đậu nhồi nhân kiểu này rồi chiên giòn sẽ được món dân dã mà ngon, cả nhà ăn không thừa một miếng
15:41:03 17/11/2024
4 món canh bổ dưỡng nấu siêu dễ, nước dùng ngon đậm đà lại phù hợp cho chị em giữ dáng
16:08:24 17/11/2024
Cách làm món cá heo kho lạt ngon khó cưỡng
05:53:02 18/11/2024
Món ngon mùa Đông bổ rẻ: Biến loại củ tốt cho người tiểu đường thành món ngon chỉ có trong mùa lạnh
09:48:31 19/11/2024
Hôm nay nấu gì: Gợi ý 4 món ngon cho bữa tối
16:21:53 18/11/2024

Tin đang nóng

Hot nhất Weibo: 150 triệu người sốc trước nguyên nhân ly hôn thực sự của Angelababy và Huỳnh Hiểu Minh
09:51:10 19/11/2024
Công ty của nghệ sĩ Quyền Linh nợ bảo hiểm xã hội hơn 2 tỉ đồng
13:46:09 19/11/2024
Nữ diễn viên đình đám lộ clip sốc với nam vương hàng đầu showbiz
09:56:35 19/11/2024
NSƯT Kim Tiểu Long bật khóc: "Suýt nữa là tôi về Mỹ mất rồi, không thể nào quay lại được"
12:53:49 19/11/2024
Nữ nghệ sĩ Việt xót xa: "Ly ơi, mẹ tạm biệt con nha! Mẹ sẽ nhớ mãi những tiếng gọi: Mẹ ơi"
11:39:35 19/11/2024
NSƯT Kim Tiểu Long khóc đỏ mắt trong đám tang của con gái, đau đớn: "Ba Long đến rồi Ly của ba ơi"
13:42:07 19/11/2024
Đường về nhà chỉ 20km, người đàn ông mất 70 năm tìm
09:54:50 19/11/2024
Thanh Thảo rút đơn kiện Thúy Vinh sau 13 năm: "Tôi muốn ngừng đấu đá"
13:33:13 19/11/2024

Tin mới nhất

Dùng loại quả giúp chống nắng, sinh collagen nấu 1 món ăn dễ bất ngờ nhưng vị chua, ngọt, giòn ngon vô cùng

06:10:30 19/11/2024
Món ăn này rất dẻo, giòn, vị chua chua, ngon ngọt. Đặc biệt nó không có chút phụ gia nào nên đặc biệt tốt cho sức khỏe.

Cách làm món thịt ba rọi sốt tắc đơn giản

05:54:53 19/11/2024
Không thể đơn giản hơn, món thịt ba rọi sốt tắc (quất) hot rần rần khiến chị em văn phòng chỉ mong đến chiều để bữa cơm gia đình có thêm món ngon.

Hé lộ 'bí kíp' làm salad khoai tây thơm ngon chuẩn vị Trung, ngon như nhà hàng

05:53:51 19/11/2024
Được chế biến theo phong cách đặc trưng của ẩm thực Trung Hoa, salad khoai tây mang đến sự mới lạ với hương vị đậm đà, hòa quyện giữa khoai tây mềm mịn, rau thơm và gia vị đặc trưng.

Khám phá cách làm cơm thịt kho chuẩn vị Đài, thơm ngon quên lối về

05:52:59 19/11/2024
Nếu bạn yêu thích những món ăn đậm đà, thơm ngon và dễ làm, cơm thịt kho chắc chắn sẽ là lựa chọn không thể bỏ qua.

Cách nấu gà hầm khoai lang sốt kem mịn ngọt, giàu dinh dưỡng

05:52:24 19/11/2024
Gà hầm khoai lang sốt kem là món ăn hoàn hảo trong những ngày se lạnh. Thịt gà mềm ngọt, khoai lang bùi bắp hòa quyện trong nước sốt kem mịn tạo nên một món ăn đậm đà, thơm ngon.

Cách làm ếch nướng lá lốt đơn giản

05:55:32 18/11/2024
Ếch nướng lá lốt là món ăn thơm ngon, nhiều chất dinh dưỡng và rất dễ làm tại nhà, mọi người đều có thể thực hiện dễ dàng.

Cách làm cá kèo kho nghệ cực đơn giản

05:54:59 18/11/2024
Cá kèo kho nghệ là món ăn dân dã, dễ chế biến được nhiều gia đình yêu thích, món ăn này vô cùng hao cơm. Cá kèo ngoài kho nghệ, bạn cũng có thể nấu cá kèo kho tiêu, lẩu cá kèo, cá kèo nướng muối ớt.

Cách làm món cá trắm nhúng mẻ thơm ngon

05:54:11 18/11/2024
Cá trắm nhúng mẻ là món ăn ngon, đặc trưng của người dân miền Bắc được nhiều gia đình ưa chuộng, nhất là trong những ngày mùa đông lạnh giá.

Sẽ thật tiếc nếu không ăn loại rau này vào mùa đông: Là "vua rau củ", rẻ tiền nhưng làm món ăn ngon lại tốt sức khỏe

10:22:03 17/11/2024
Dù hình thức không bắt mắt cho lắm nhưng loại rau củ này được ví là nhân sâm trắng vì có nhiều công dụng trong việc hỗ trợ sức khỏe tổng thể,

Trổ tài làm cơm rang dứa giăm bông ngon 'bá cháy'

06:03:35 17/11/2024
Cơm rang dứa giăm bông không chỉ dễ làm, còn rất hấp dẫn, phù hợp cho bữa sáng, bữa trưa hay một bữa tối nhẹ nhàng.

Cuối tuần, làm món bò viên sốt cà chua chiêu đãi cả nhà

05:59:53 17/11/2024
Thịt bò thấm đậm nước sốt, phô mai tan chảy khiến bữa cơm trở nên ngon miệng hơn bao giờ hết. Hãy tham khảo ngay công thức dưới đây nhé!

Cách làm gà hấp lá sen thơm ngon đơn giản

05:55:36 17/11/2024
Gà hấp lá sen là món ăn được nhiều người yêu thích vì không chỉ có hương vị đậm đà mà còn giúp tăng cường sức khỏe bởi các chất dinh dưỡng từ gà, lá sen.

Có thể bạn quan tâm

Báo động tình trạng của Rosé (BLACKPINK)

Sao châu á

15:21:02 19/11/2024
Nhiều người hâm mộ tỏ ra lo lắng cho Rosé. Fan sợ rằng cô ăn kiêng quá đà, tham công tiếc việc khiến sức khỏe bị ảnh hưởng.

Mẹ chồng tặng 5 cây vàng và 3 sổ đỏ, vừa kết thúc lễ cưới tôi thất thần vì có người lạ đứng chờ để đòi lại

Góc tâm tình

15:19:11 19/11/2024
Hôn lễ vừa kết thúc, người phụ nữ lạ mặt đã chờ sẵn và đòi 5 cây vàng của mẹ chồng tặng tôi. Tôi trải qua một tình yêu thật đẹp trước khi đi đến hôn nhân

4 mỹ nhân Việt đăng quang tại đấu trường nhan sắc quốc tế

Sao việt

15:17:39 19/11/2024
Huỳnh Thị Thanh Thủy, Lê Nguyễn Bảo Ngọc, Nguyễn Thúc Thùy Tiên và Nguyễn Phương Khánh là 4 người đẹp Việt Nam đã giành vương miện tại những cuộc thi sắc đẹp lớn và danh giá trên thế giới.

Tình trường của "mỹ nhân Hollywood" Anne Hathaway

Sao âu mỹ

15:12:46 19/11/2024
Mặc dù nổi tiếng là kín tiếng về chuyện tình cảm, lịch sử hẹn hò của Anne Hathaway vẫn có dấu vết của những anh chàng nóng bỏng và sành điệu.

Văn Anh mong khán giả không kỳ thị tình yêu đồng giới trong showbiz Việt

Phim việt

15:10:11 19/11/2024
Khai thác chủ đề tình yêu đồng giới của showbiz trong phim Tiểu tam không có lỗi? , diễn viên Văn Anh, Trâm Anh và Kim Nhã hy vọng khán giả không nên kỳ thị.

Bom tấn cày cuốc quá hay, ra mắt một tháng đã có cả triệu game thủ max cấp, hàng trăm nghìn người chơi

Mọt game

15:04:01 19/11/2024
Tựa game này đang ngày càng chứng minh được sức hút và mức phổ biến mạnh mẽ của mình. Cái tên đang được nhắc tới trong câu chuyện lần này là Throne and Liberty - tựa game vừa ra mắt cách đây một tháng.

Hạ Long xác định 7 khu vực đảo hoang sơ và bãi tắm dành cho phân khúc khách tỷ phú, siêu sang

Du lịch

14:55:31 19/11/2024
Khu du lịch Hạ Long xác định 7 khu vực đảo hoang sơ và bãi tắm dành cho phân khúc khách tỷ phú, siêu sang thuộc 1% dân số thế giới.

1 mỹ nhân hạng A gây sốc vì thẳng tay đánh bạn diễn, còn hả hê tuyên bố "kẻ bị tôi đánh giờ đã tâm thần"

Hậu trường phim

14:49:07 19/11/2024
Theo Sohu, giới giải trí Đài Loan, Trung Quốc có không ít nghệ sĩ tính cách kỳ quái, trong đó phải kể đến Địch Oanh, ngôi sao Bao Thanh Thiên với những câu chuyện đánh đập đồng nghiệp khiến ai cũng sợ hãi, phẫn nộ.

15 giây tiết lộ quá khứ của 1 sao hạng A, đúng là ai cũng phải bắt đầu từ đâu đó!

Nhạc việt

14:42:16 19/11/2024
Mất không đến nửa thập kỷ để từ 1 rapper bị đánh giá thấp tại King of Rap trở thành sao hạng A, HIEUTHUHAI là hình mẫu thành công tràn đầy cảm hứng.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đề xuất chi 100 tỷ USD cho viện trợ thảm họa khẩn cấp

Thế giới

14:20:19 19/11/2024
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cho biết Quốc hội Mỹ sẽ đánh giá yêu cầu của ông Biden, đồng thời cam kết sẽ đảm bảo hỗ trợ cho các nạn nhân và những người bị ảnh hưởng vì thiên tai.

Gắn nhạc chia tay trong đám cưới của chính mình, vợ 1 nam diễn viên bị hứng chỉ trích

Netizen

14:01:08 19/11/2024
Sau khi tổ chức đám hỏi, cặp đôi Tuấn Mõ (Tuấn Anh, SN 1996) và Ỉn Cheng (Võ Thị Thu Trang, sinh năm 1994) đã làm lễ rước dâu và đám cưới tại quê nhà.