Chớ coi thường vết thương nhỏ, coi chừng bị uốn ván nguy kịch
Điều trị hơn hai tuần, người thợ xây vẫn co giật, tính mạng bị đe dọa bởi bệnh uốn ván. Nhiều người thấy chỉ bị vết thương không nghiêm trọng mà không nghĩ đến đề phòng nhiễm uốn ván, cho đến khi có triệu chứng nặng.
Các trường hợp nguy kịch do uốn ván được điều trị tích cực tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM – ẢNH: BỆNH VIỆN CUNG CẤP
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới (TP.HCM), mỗi ngày có gần 20 trường hợp tương tự.
Bệnh từ vết thương nhỏ
Tại Khoa Cấp cứu – Hồi sức tích cực – Chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, phần lớn các bệnh nhân uốn ván đều rất nặng, co giật và co thắt cơ, gây rối loạn hô hấp, cần điều trị tích cực tại khoa.
Nằm viện hơn 2 tuần vẫn còn co giật, tính mạng của người thợ xây 52 tuổi bị đe dọa bởi bệnh uốn ván.
Trong khi đó, ông T.V.N (65 tuổi, ngụ Long An) hơn 10 ngày trước khi nhập viện, khi đang phát quang bụi cây xung quanh nhà thì bị một cành cây gãy gây xước, xuất huyết bên tay trái. Thấy chỉ là vết thương nhỏ, ông N. chỉ rửa sơ vết thương và để cho tự lành.
Tuy nhiên, hơn một tuần sau, ông N. cảm thấy cứng hàm, nhai nuốt khó và khó thở. Ông đến khám và điều trị tại bệnh viện địa phương nhưng không đỡ và được chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới.
Tại đây, ông được chẩn đoán bị uốn ván, với tình trạng phải mở khí quản và thở máy.
Bà N.T.C (50 tuổi, ngụ quận 7, TP.HCM) cũng đang nằm viện điều trị uốn ván có nguyên nhân chỉ từ vết thương… phỏng pô xe máy.
Video đang HOT
Bà C. cho biết đã bôi thuốc vết phỏng và nghĩ mấy ngày sẽ lành. Tuy nhiên, qua một tuần, vết phỏng càng lan rộng, mưng mủ, sưng tấy. Bà C. tiếp tục mua kháng sinh về uống. Sau đó, bà C. bắt đầu sốt cao, cứng cơ hàm, khó thở nên đã đến bệnh viện khám và không ngờ bị uốn ván.
Ghi nhận tại Cấp cứu – Hồi sức tích cực – Chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, bệnh nhân uốn ván thường có vết thương hở nhiễm trùng, phổ biến nhất là đạp đinh hoặc bị các vết cắt, trầy xước do kim loại khi gặp tai nạn lao động, tai nạn giao thông. Thậm chí, bệnh viện ghi nhận một số trường hợp tai nạn sinh hoạt như vết dao cắt,… gà mổ, heo cạp…
Nhập viện ngay khi cứng hàm
Theo tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới: Bệnh uốn ván (còn gọi là phong đòn gánh) là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn uốn ván, có tên khoa học là Clostridium tetani gây ra. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nếu chưa được tiêm ngừa uốn ván đầy đủ và không biết cách chăm sóc, xử trí đúng khi có vết thương.
Thông thường nha bào uốn ván ngoài môi trường xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương sâu bị nhiễm bẩn, qua các vết rách, vết bỏng, vết thương dập nát, vết thương nhẹ. Có một số trường hợp do tiêm chích không an toàn. Đôi khi có trường hợp uốn ván sau phẫu thuật trong những điều kiện không vệ sinh (đặc biệt là nạo thai lậu).
Trẻ sơ sinh có thể bị uốn ván sơ sinh do nha bào uốn ván xâm nhập qua dây rốn trong khi sinh vì cắt rốn bằng dụng cụ bẩn hoặc không được chăm sóc rốn đúng cách. Bệnh thường xảy ra ở trẻ bị đẻ rơi, đẻ tại nhà.
Bác sĩ Châu cho biết, bệnh uốn ván có biểu hiện khởi phát bằng triệu chứng cứng hàm (không há miệng to được). Bệnh nhân phải đến bệnh viện ngay.
Sau đó tình trạng co cứng các cơ tăng dần, thường là cơ gáy, cơ lưng, cơ bụng, đôi khi co cứng ở vùng bị thương. Tùy theo nhóm cơ co cứng chiếm ưu thế mà bệnh nhân có một trong những tư thế đặc biệt như sau: cong ưỡn người ra sau, thẳng cứng cả người như tấm ván, cong người sang một bên hay gập người ra phía trước.
Trong giai đoạn toàn phát, bệnh nhân xuất hiện các cơn co giật toàn thân khi bị kích thích bởi va chạm, ánh sáng chói, tiếng ồn…
Bệnh đặc biệt nguy hiểm khi bệnh nhân bị co thắt vùng khí quản gây khó thở, cần phải mở khí quản. Bệnh nhân cũng không thể tự ăn uống được do thực quản bị co thắt gây khó nuốt, nuốt nghẹn và nuốt sặc nên cần phải đặt ống thông dạ dày nuôi ăn, nhiều trường hợp cần phải nuôi ăn bằng thuốc truyền tĩnh mạch.
Ngoài ra, bệnh uốn ván có thể có biến chứng “rối loạn thần kinh thực vật” biểu hiện bởi hiện tượng rối loạn nghiêm trọng về nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ cơ thể dẫn đến tử vong.
“Hiện nay, với các phương tiện hồi sức hiện đại tỷ lệ tử vong bệnh uốn ván giảm còn khoảng 6 – 10%. Tuy nhiên, kể cả khi bệnh uốn ván hồi phục có thể xuất viện, phần lớn bệnh nhân vẫn còn hậu quả là tình trạng cứng cơ khớp này có thể kéo dài 6 – 12 tháng”, bác sĩ Châu cho biết.
“Tuy bệnh rất nguy hiểm nhưng uốn ván là một bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc xin. Trong đó, quan trọng nhất là tiêm ngừa chủ động, đầy đủ trước khi bị vết thương”, bác sĩ Châu khẳng định.
Đặc biệt, phụ nữ có thai cần được tiêm phòng uốn ván chủ động vì miễn dịch của người mẹ do vắc xin có giá trị phòng được uốn ván sơ sinh cho con.
Người đã từng tiêm ngừa uốn ván thì nên tiêm nhắc lại 5-10 năm trước khi có vết thương để bảo vệ triệt để. Khi bị vết thương, dù đã chích ngừa đầy đủ, người dân vẫn nên đến cơ sở y tế để bác sĩ thăm khám có chỉ định điều trị tốt nhất dự phòng uốn ván.
“Đối với trường hợp không được tiêm ngừa vắc xin đầy đủ, người dân khi có vết thương cần đến các cơ sở y tế gần nhất để được xử trí vết thương đúng cách, đồng thời được tiêm huyết thanh giải độc tố uốn ván để phòng bệnh”, bác sĩ Châu khuyến cáo.
Đặc biệt, bác sĩ cảnh báo cần tránh tuyệt đối việc tự xử lý vết thương tại nhà như thoa đắp các loại lá cây, cỏ không đảm bảo vệ sinh. Đây có thể là một trong các nguyên nhân tạo điều kiện xâm nhập của các vi trùng uốn ván.
Theo Thanh niên
Nguy hiểm tính mạng từ những vết thương nhỏ
Có thể chỉ từ vết thương nhỏ do dằm đâm vào lòng bàn tay, vết bỏng bô xe máy, hoặc vết gà mổ vào chân... mà vi khuẩn uốn ván xâm nhập cơ thể.
Bệnh nhân điều trị uốn ván ở BV Bệnh Nhiệt đới TP HCM
Bất ngờ mắc uốn ván vì vết xước
Ghi nhận tại BV Bệnh Nhiệt đới TP HCM, gần đây trung bình mỗi ngày Khoa Cấp cứu, hồi sức tích cực chống độc người lớn tiếp nhận khoảng 3 trường hợp bị uốn ván. Trong số khoảng 30 ca nằm điều trị tại đây, có 70% ca mắc uốn ván. Điều đáng nói, các ca bệnh uốn ván buộc phải nhập viện điều trị đều do chủ quan với những vết thương nhỏ trên cơ thể.
Điển hình trường hợp ông T.V.N. (65 tuổi, trú tại Long An) đang trong tình trạng hôn mê. Ông N. được người nhà đưa vào viện khi thấy cứng hàm, nhai nuốt khó và khó thở. Người nhà ông N. cho biết, trước đó 10 ngày, khi phát quang bụi cây xung quanh nhà thì bị một cành cây gãy gây xước, xuất huyết bên tay trái. Không ngờ đó lại là nguyên nhân gây căn bệnh uốn ván khiến ông giờ phải nằm liệt giường điều trị tại bệnh viện.
Còn bà N.T.C. (50 tuổi, trú tại quận 7, TP HCM) cũng đang được hỗ trợ máy thở tại đây. Bà C. được gia đình cho nhập viện sau những triệu chứng sốt cao, cứng hàm và khó thở tăng dần. Trước đó chừng 1 tuần , bà C. bị bỏng bô xe máy, để lại vết bỏng chỉ rộng chừng 2 đốt ngón tay, dù đã bôi thuốc chữa bỏng nhưng vết thương ngày một lan rộng, có mủ.
Cách đây không lâu, BV Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) cũng tiếp nhận bệnh nhân B.V.M. (52 tuổi, trú tại Gia Lâm, Hà Nội) trong tình trạng cứng hàm, khó há miệng và vết thương nhỏ trong lòng bàn tay phải có sưng nề, chảy mủ. Người nhà bệnh nhân cho hay, trước khi vào viện 10 ngày, ông M. bị một dằm cây tre mục đâm vào lòng bàn tay phải. Dù đã uống kháng sinh khi thấy vết thương mưng mủ nhưng tình trạng không thuyên giảm. Chỉ sau ít ngày ông M. thấy khó há miệng, nuốt khó, cứng gáy. Được gia đình đưa đi khám đi khám tại Trung tâm Y tế và được chẩn đoán theo dõi viêm khớp thái dương hàm, sau đó chuyển về BV Đa khoa Đức Giang.
Theo BS. Lê Xuân Sơn, Khoa Truyền nhiễm, BV Đa khoa Đức Giang, Việt Nam nằm trong vùng có tỷ lệ mắc bệnh uốn ván cao. Thời gian điều trị thường kéo dài, diễn biến bệnh thường phức tạp.
"Bệnh nhân uốn ván phổ biến nhất là giẫm đinh hoặc gặp tai nạn lao động, TNGT, thậm chí là các tai nạn sinh hoạt rất đơn giản như vết dao cắt, gà mổ... Ngoài ra, bệnh cũng có thể xuất hiện do liên quan đến bệnh lý nội khoa như vết thương viêm tai giữa, chảy mủ tai, chàm da dạng mạn tính, sâu răng, vết thương lâu lành, vết loét lâu lành như bàn chân tiểu đường, vết loét ung thư vú...", BS. Dương Bích Thủy, Khoa Cấp cứu, hồi sức tích cực chống độc người lớn, BV Bệnh Nhiệt đới TP HCM cho biết.
Làm gì để phòng tránh bệnh uốn ván?
Theo BS. Sơn, bệnh giai đoạn đầu thường rất dễ nhầm với các bệnh lý về hàm mặt mà đưa nhầm vào các khoa như chấn thương chỉnh hình, khoa hàm mặt. Do vậy, khi khám bệnh và hỏi bệnh cần khai thác kỹ các tiền sử chấn thương trong 2 tháng trước đó cũng như khám kỹ các vết thương trên người bệnh nhân để tìm đường vào. Bệnh tuy hiếm và nặng nhưng có thể phòng tránh được bằng việc xử trí vết thương đúng cách, tiêm phòng vaccine và huyết thanh kháng độc tố uốn ván.
BS. Thủy cho hay, vi khuẩn uốn ván hình thành từ nha bào uốn ván phổ biến trong môi trường đất, cát, đặc biệt môi trường có nhiều phân gia súc, gia cầm.
Khi có vết thương hở, nha bào xâm nhập và thoát vỏ dần và phát triển thành vi khuẩn uốn ván, nhân lên nhanh và tiết ra các độc tố gây bệnh uốn ván nhưng những ngày đầu không hề sưng nề nên người bệnh hay chủ quan. Độc tố tiết ra gây nhiễm độc hệ thần kinh vận động khiến người bệnh uốn ván thường co cứng toàn thân và co giật liên tục.
Do đó, các bác sỹ khuyến cáo, khi bị các vết thương hở, dù nhỏ như dập móng chân, xước xát... cũng cần giải phóng hết các dị vật trong vết thương, rửa sạch bằng dung dịch sát trùng. Nếu vết thương có nguy cơ nhiễm trùng phải dùng kháng sinh. Những trường hợp chưa được tiêm phòng uốn ván, khi thấy nguy cơ phải tiêm huyết thanh kháng uốn ván (có tác dụng bảo vệ trong 7 ngày), sau đó tiêm luôn vaccine ngừa uốn ván (sau tiêm 7 ngày mới có miễn dịch).
"Lưu ý, khi có các dấu hiệu của bệnh như khó há miệng, cứng hàm, cứng cơ toàn thân cần phải đến cơ sở y tế ngay để được chẩn đoán bệnh và điều trị kịp thời tránh những biến chứng nguy hiểm. Hiện nay, dù tỉ lệ tử vong của bệnh uốn ván chỉ từ 2-5%, nhưng với các đối tượng có bệnh lý nền như thiếu máu cơ tim cục bộ, suy tim, suy gan, suy thận, các bệnh lý nhiễm trùng khác... thì quá trình điều trị sẽ kéo dài và tỉ lệ tử vong cao hơn nhiều", BS. Thủy cho hay.
Theo baogiaothong
Không phải chỉ tiêm mới bị sốc phản vệ, mọi người vẫn mắc như thường qua những đường này Ngoài tiêm phòng, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng khẳng định, bạn vẫn có nguy cơ sốc phản vệ qua việc ăn uống loại thực phẩm nào đó, sốc phản vệ sau uống thuốc kháng sinh, tiêm vắc-xin... thậm chí là một nốt ong đốt. Mấy ngày gần đây, câu chuyện ông bố trẻ là một dược sĩ tự sơ cứu sốc phản vệ cho...