Cao răng và bệnh lý liên quan

Theo dõi VGT trên

Trên thực tế, cao răng là nơi trú ẩn lý tưởng của vi khuẩn và chúng sẵn sàng gây bệnh răng miệng, viêm hầu họng làm giảm sức khỏechất lượng cuộc sống của chúng ta. Vậy bạn định xử lý cao răng thế nào cho hợp vệ sinh? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây.

Cao răng là một chất lắng cặn cứng của các muối vô cơ gồm canxi carbonat và phosphate phối hợp với cặn mềm (mảnh vụn thức ăn, các chất khoáng trong môi trường miệng), vi khuẩn, xác các tế bào biểu mô, sự lắng đọng sắt của huyết thanh, bám rất chắc vào bề mặt răng hoặc dưới bờ lợi (còn gọi là vôi răng). Cao răng có hai loại: cao răng thường và cao răng huyết thanh. Cao răng thường như đã mô tả ở trên. Khi cao răng thường gây viêm lợi, lợi ở vùng viêm sẽ tiết dịch viêm và chảy máu, máu ngấm vào cao răng thường tạo nên màu nâu đỏ, lúc này mảng cao răng đó được gọi là cao răng huyết thanh.

Sự hình thành cao răng diễn ra như thế nào?

Sau khi ăn khoảng 15 phút sẽ có một lớp màng mỏng bám trên bề mặt răng. Nếu màng này không được làm sạch, các vi khuẩn sẽ kéo đến và tích tụ ngày càng dày lên, gọi là mảng bám.

Có một nghiên cứu cho thấy khoảng 70% trọng lượng mảng bám là vi khuẩn, tức trong 1mg mảng bám (bằng kích thước đầu tăm) chứa tới một tỉ vi khuẩn.

Khi mảng bám còn mềm, có thể làm sạch khỏi bề mặt răng bằng bàn chải hoặc chỉ nha khoa. Nhưng khi tồn tại lâu, mảng bám vôi hóa bởi hợp chất muối vô cơ trong nước bọt và cặn mềm sẽ trở nên cứng, bám rất chắc vào bề mặt răng hoặc dưới mép lợi, gọi là cao răng (vôi răng). Đến lúc này chỉ có bác sĩ mới có thể làm sạch bằng các dụng cụ chuyên dùng.

Một số bệnh lý liên quan đến cao răng

Cao răng có thể dẫn đến các bệnh như viêm lợi với các biểu hiện đánh răng chảy máu, miệng có mùi hôi. Cao răng cũng có thể gây viêm nha chu dẫn đến tiêu xương làm răng bị đau, ê buốt khi ăn uống, nặng hơn có thể gây lung lay và rụng răng. Ngoài ra, cao răng còn gây viêm tủy ngược dòng. Vi khuẩn trong mảng cao răng cũng là một trong những nguyên nhân gây các bệnh ở niêm mạc miệng (viêm niêm mạc miệng, áp-tơ mà dân gian vẫn gọi là bệnh lở miệng), bệnh ở vùng mũi họng (viêm amidan, viêm họng), bệnh tim mạch.

Cao răng và bệnh lý liên quan - Hình 1

Cần lấy cao răng định kỳ 3-6 tháng 1 lần.

Có nhiều lý do để phải lấy cao răng thường xuyên. Trong đó phải kể đến độc tố của vi khuẩn trong mảng cao răng gây ra viêm. Từ phản ứng viêm này gây ra hiện tượng tiêu xương ở răng làm cho lợi mất chỗ bám dẫn đến càng ngày răng càng dài, để lộ ra vùng xương răng không được tổ chức quanh răng bảo vệ. Bệnh nhân sẽ thấy xuất hiện cảm giác ê buốt khó chịu.

Video đang HOT

Thứ hai, chiều dài chân răng là không thay đổi, nên khi xương càng tiêu nhiều thì độ dài chân răng nằm trong xương càng ngắn lại dẫn đến răng lung lay và quá trình tiêu xương càng diễn ra nhanh hơn. Tiếp đến là tiêu xương sinh lý là quá trình không thể tránh khỏi theo thời gian và việc làm cho xương không bị tiêu là một việc không tưởng. Do đó, duy trì xương ở mức độ ổn định và vô cùng quan trọng.

Vì vậy, bạn cần phải lấy cao răng định kỳ để loại bỏ nơi trú ẩn của vi khuẩn gây bệnh. Tốt nhất nên lấy cao răng định kỳ 3 – 6 tháng/lần. Có nhiều phương pháp lấy cao răng, phổ biến nhất hiện nay là lấy cao răng bằng máy thổi cát và máy siêu âm. Dùng máy thổi cát có ưu điểm là làm sạch cao răng khá tốt và hạn chế được lây nhiễm chéo, nhưng nhược điểm là dễ làm rỗ bề mặt răng do những hạt cát được phun ra trong quá trình làm sạch khiến răng dễ nhiễm màu và tạo điều kiện cho mảng bám lần sau hình thành nhanh hơn.

Lấy cao răng có bị đau?

Có thể khi lấy cao răng sẽ có cảm giác ê buốt (không phải là đau), chảy máu nhiều hay ít tùy thuộc tình trạng cao răng và mức độ nhạy cảm của từng người. Sau khi lấy cao răng xong, sẽ có cảm giác ê buốt khi uống nước nóng, lạnh… cảm giác này sẽ hết sau vài ngày.

Ngăn ngừa cao răng như thế nào?

Để ngăn ngừa cao răng, bạn cần đánh răng đúng cách ngày 2 – 3 lần sau khi ngủ dậy buổi sáng và sau mỗi bữa ăn trưa và tối, hoặc trước khi đi ngủ. Bạn cũng nên sử dụng chỉ nha khoa để lấy sạch mảnh vụn thức ăn ở kẽ răng. Sau khi chải răng, nên ngậm nước súc miệng hoặc nước muối pha loãng. Kiểm tra răng miệng định kỳ 3 – 6 tháng/lần. Đối với trẻ nhỏ, bạn nên cho trẻ khám răng định kỳ và lấy cao răng theo chỉ định của nha sĩ. Bạn nên hạn chế ăn các thức ăn có đường vào buổi tối vì dễ hình thành mảng bám và tạo môi trường tốt cho vi khuẩn trong miệng phát triển. Những người có bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, chảy máu chân răng… cần điều trị tích cực theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

TS. Bùi Việt Hùng

Theo suckhoedoisong

Cao răng - thủ phạm gây bệnh nha chu

Cao răng (vôi răng) là những mảng bám được tích tụ và bị vôi hóa bởi các hợp chất muối vô cơ trong nước bọt và cặn mềm (có thể là những mảnh vụn thức ăn hoặc các chất khoáng trong miệng,...) lâu dần trở nên cứng, bám chắc vào bề mặt răng hoặc dưới mép lợi.

Bình thường thì nhiều người không để ý tới nó. Chỉ tới khi răng bị đau, nhức hoặc lung lay, đến bệnh viện được các bác sĩ nha khoa chỉ ra thủ phạm đầu tiên của những điều phiền toái ấy chính là cao răng. Nếu răng thường xuyên được sạch, không có cao răng sẽ tránh được bệnh viêm lợi và viêm quanh răng (còn gọi là bệnh nha chu).

Sự hình thành cao răng

Sau khi ăn khoảng 15 phút sẽ có một lớp màng mỏng bám trên bề mặt răng. Nếu màng này không được làm sạch, các vi khuẩn sẽ kéo đến và tích tụ ngày càng dày lên, gọi là mảng bám.

Có một nghiên cứu cho thấy khoảng 70% trọng lượng mảng bám là vi khuẩn, tức trong 1mg mảng bám (bằng kích thước đầu tăm) chứa tới 1 tỉ vi khuẩn.

Khi mảng bám còn mềm, có thể làm sạch khỏi bề mặt răng bằng bàn chải hoặc chỉ nha khoa. Nhưng khi tồn tại lâu, mảng bám vôi hóa bởi hợp chất muối vô cơ trong nước bọt và cặn mềm sẽ trở nên cứng, bám rất chắc vào bề mặt răng hoặc dưới mép lợi, gọi là cao răng (vôi răng). Đến lúc này chỉ có bác sĩ mới có thể làm sạch bằng các dụng cụ chuyên dùng.

Phát hiện có dễ?

Cao răng có thể thấy ở trên lợi hoặc dưới lợi, hoặc cả trên lợi và dưới lợi.

Cao răng trên lợi: bám ở mặt răng và xung quanh thân răng, phía trên lợi nên có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Cao răng trên lợi còn gọi là cao răng nước bọt thường có màu vàng, đôi khi có màu sẫm do dùng nhiều cà phê, thuốc lá, ngậm các thuốc Nam hoặc do vi khuẩn trong miệng gây nên.

Cao răng trên lợi hình thành từ nước bọt nên chúng ta thường thấy nhiều ở nơi tiết ra của các tuyến nước bọt; đó là mặt trong răng của hàm dưới và mặt ngoài răng hàm lớn hàm trên. Chúng ta cũng thấy cao răng trên lợi nhiều ở những vùng ít nhai như răng không có răng đối diện, răng đối diện với răng sâu vỡ to và bề mặt của răng giả.

Cao răng - thủ phạm gây bệnh nha chu - Hình 1

Nên 6 tháng một lần, đi khám và lấy cao răng tại bệnh viện hay các phòng khám răng - hàm - mặt.

Cao răng dưới lợi: bám xung quanh bề mặt chân răng. Bị lợi che phủ nên mắt thường không nhìn thấy được, mà phải thăm khám mới phát hiện được. Loại này thường hình thành do các dịch tiết và ra máu từ túi lợi nên còn gọi là cao răng huyết thanh. Cao răng dưới lớp lợi co màu nâu và bám rất chắc vào chân răng.

Cao răng được tích tụ dần dần theo từng lớp, ngày càng dày lên. Lớp cao răng đầu tiên với bề mặt không phẳng, nhẵn sẽ tạo điều kiện hình thành cho việc tạo nên một lớp mỏng bám răng mới và trên cơ sở đó, lớp cao răng tiếp theo được tạo nên. Nếu không được lấy đi thì cứ như thế cao răng sẽ dày lên.

Tiềm ẩn các ổ bệnh cho răng miệng

Cao răng là tác nhân đầu tiên kích thích tại chỗ chủ yếu nhất là nơi tích tụ và duy trì vi khuẩn, là tác nhân gây nên bệnh viêm lợi và viêm quanh răng. Tuy cao răng không phải là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh, nhưng nó có vai trò hỗ trợ tích cực, tạo điều kiện cho mảng bám răng phát triển, là đất cho các vi khuẩn sinh sôi nảy nở gây ra phản ứng viêm lợi và tổ chức quanh răng.

Cao răng có chứa các thành phần carbonat, phosphate, mảnh vụn thức ăn, vi khuẩn. Cao hơn nữa, cao răng còn chứa đọng sắt của huyết thanh trong máu và nước bọt gây ra một loạt các bệnh:

Bệnh viêm nướu: Vi khuẩn trong cao răng gây ra viêm nướu, làm tiêu xương ổ răng, tụt nướu khiến chân răng ngày càng lộ ra khỏi nướu, răng dễ lung lay.

Bệnh nha chu: Cao răng chính là "tổ" của vi khuẩn gây ra căn bệnh nha chu của con người. Ngoài các triệu chứng lợi bị ra máu, miệng hôi, viêm nha chu khiến răng ê buốt, lung lay dẫn tới rụng răng sớm. Lấy cao răng sớm để kiểm soát tình hình là cách bảo về răng tốt nhất.

Bệnh niêm mạc miệng: Cao răng cũng góp phần tác động gây nên niêm mạc miệng, lở miệng (áp-xe), thậm chí nặng hơn có thể là các bệnh mũi, họng.

Tùy mức độ cao răng nhiều hay ít và tùy theo phản ứng của từng cơ thể đối với các loại vi khuẩn trên bề mặt cao răng, mà biểu hiện bệnh có thể ở mức độ nặng hay nhẹ. Theo kết quả điều tra về tình hình bệnh răng, miệng gần đây ở Viện Răng - hàm - mặt Hà Nội thì hơn 90% số người được khám là có cao răng, nhưng số người bị bệnh viêm quanh răng thì chỉ vào khoảng 25%. Vì không có biểu hiện đau nhức nên nhiều người cho rằng không cần thiết phải đi lấy cao răng. Thậm chí còn có người cho rằng cao răng góp phần giữ cho răng chắc khỏe hơn. Chỉ khi thấy đau nhức, lung lay, sưng nề vùng lợi chân răng mới đi khám. Lúc đó là thời gian quá muộn để phục hồi tổ chức quanh răng.

Lời khuyên của thầy thuốc

Để giữ cho hàm răng của chúng ta luôn chắc khỏe, miệng luôn được thơm tho, sạch sẽ thì biện pháp phòng bệnh là tốt nhất. Các biện pháp tốt để phòng bệnh là: Chải răng sạch sẽ hằng ngày, sau bữa ăn và buổi tối trước khi đi ngủ, chải kỹ cả mặt trong và ngoài. Dùng chỉ tơ nha khoa làm sạch sẽ các kẽ răng, nơi bàn chải răng không làm sạch được. Nên 6 tháng một lần, đi khám và lấy cao răng tại bệnh viện hay các phòng khám răng - hàm - mặt.

TS. Bùi Việt Hùng

Theo SK&ĐS

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Những cái kết thương tâm do bệnh dại đến từ sự chủ quan
20:46:30 07/11/2024
Việt Nam nằm trong nhóm 26 nước bị thiếu i-ốt trên thế giới
09:00:30 07/11/2024
Uống trà xanh mỗi ngày, loại nào tốt cho sức khỏe?
10:06:34 08/11/2024
Các bài thuốc chữa bệnh từ lá mơ lông
05:24:28 07/11/2024
Người đàn ông mắc uốn ván từ nguyên nhân hiếm gặp
05:27:10 07/11/2024
TP Hồ Chí Minh: Số ca mắc sốt xuất huyết gia tăng
05:01:41 08/11/2024
Cây dại mọc đầy ở Việt Nam, ra nước ngoài bán hơn nửa triệu/kg
13:54:37 08/11/2024
7 thực phẩm gây mất ngủ, lão hóa nhanh
13:56:43 08/11/2024

Tin đang nóng

Đã tìm thấy máy bay Yak-130 rơi ở Đắk Lắk
16:22:22 08/11/2024
100 triệu người xem bài bóc phốt đáng sợ về bạn gái Huỳnh Hiểu Minh, tài tử hạng A là nạn nhân thê thảm nhất
16:49:21 08/11/2024
Clip Kỳ Duyên được truyền thông quốc tế săn đón, nhận thêm tin vui sau chuỗi ngày trồi sụt ở Miss Universe
15:42:44 08/11/2024
Hiền Hồ bỏ về gấp sau khi bị hỏi chuyện cặp kè với đại gia tại sự kiện?
16:52:24 08/11/2024
Xác minh clip "Mẹ ơi, đừng đánh con!" gây phẫn nộ trên mạng xã hội
16:47:57 08/11/2024
Một nữ NSƯT giàu có: "Tôi không biết ra ATM rút tiền"
18:54:14 08/11/2024
Loạt sao từng đòi rời khỏi Mỹ nếu Donald Trump đắc cử tổng thống
21:14:30 08/11/2024
Vợ cực kín tiếng của nam thần Vbiz: Là "con gái rượu" đại gia, chỉ lộ 2 bức ảnh cưới đã gây sốt!
19:12:24 08/11/2024

Tin mới nhất

Lý do bất ngờ khiến bé trai 4 tuổi bị chảy máu cam kéo dài

21:31:17 08/11/2024
Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang vừa điều trị cho bé trai (4 tuổi, Yên Dũng, Bắc Giang) với chiếc răng mọc lạc chỗ ở sàn mũi phải. Theo y văn, đây là trường hợp rất hiếm gặp.

Máy tạo nhịp tim dạng tiêm

13:46:32 08/11/2024
Vị trí tiêm đóng vai trò là điểm tiếp xúc với thiết bị bên ngoài để đo kiểm, cho phép đo điện tâm đồ và cung cấp kích thích điện công suất thấp để điều chỉnh nhịp tim.

Không chủ quan với bệnh dại

09:44:05 08/11/2024
Bệnh dại hoàn toàn có thể phòng được nhưng số liệu thống kê từ các cơ quan chức năng cho thấy, trung bình mỗi năm nước ta vẫn có khoảng 70 người tử vong vì bệnh dại.

Tăng cường giám sát các trường hợp mắc sốt xuất huyết

04:56:03 08/11/2024
Khi có triệu chứng sốt, nghi ngờ sốt xuất huyết, người dân phải đến ngay cơ sở y tế để khám, điều trị và không tự ý điều trị tại nhà , bà Nguyễn Quế Phương cho biết thêm.

Đái dầm ở trẻ có cần điều trị?

04:55:13 08/11/2024
Khi dừng thuốc có thể tái phát, cần giảm liều từ từ để hạn chế tái phát. Ngoài ra, tùy trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số thuốc phối hợp khác.

Lá bàng có tác dụng gì?

21:35:46 07/11/2024
Một số nghiên cứu cũng đưa ra công dụng của lá bàng là tác dụng tốt với bệnh ung thư, đái tháo đường. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học đủ mạnh để có thể khẳng định điều này.

Bài tập cho người mắc hội chứng truyền máu song thai

21:30:14 07/11/2024
Thai nhi cho thường nhận ít máu hơn và có nguy cơ thiếu máu. Trong khi thai nhi nhận có thể bị thừa máu, dẫn đến suy tim và các vấn đề sức khỏe khác.

Nâng cao vai trò của người cao tuổi trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá

21:24:10 07/11/2024
Có thể nói, người cao tuổi có vai trò quan trọng trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá. Sự gương mẫu của người cao tuổi đã giúp con, cháu cùng các thành viên trong gia đình không hút thuốc, tránh xa khói thuốc.

Hội chứng DiGeorge có cách điều trị?

20:12:00 07/11/2024
Các dấu hiệu khác của hội chứng DiGeorge là các khuyết tật tim bẩm sinh, bất thường ở vòm miệng và đặc điểm trên khuôn mặt, sự chậm phát triển và các rối loạn tâm thần, cùng nhiều dấu hiệu khác.

Bất ngờ với công dụng của trái thù lù, trước mọc dại giờ là vị thuốc quý được

19:58:05 07/11/2024
Ngoài phòng ngừa ung thư, chiết xuất từ quả thù lù tươi và khô được phát hiện có thể kéo dài tuổi thọ của tế bào đồng thời ngăn ngừa sự hình thành các hợp chất gây tổn thương oxy hóa.

Ăn bao nhiêu đường một ngày là đủ?

19:43:32 07/11/2024
Chuyên gia khuyến khích mỗi người sử dụng mật ong hoặc socola đen thay cho đường trong nước uống, thức ăn. Theo thống kê, một muỗng cà phê mật ong có 5 gram đường trong khi socola đen loại 86% cacao có 3 gram.

Dấu hiệu cơ thể đang thiếu Omega-3

19:40:23 07/11/2024
Nghiên cứu của Đại học Oxford cho thấy, những người tiêu thụ nhiều Omega-3 sẽ ngủ ngon hơn. Nếu thiếu axit béo này cơ thể sẽ khó đi vào giấc ngủ, thậm chí là thường xuyên mất ngủ.

Có thể bạn quan tâm

Cặp đôi trong 'Đi giữa trời rực rỡ' lộ bằng chứng đang hẹn hò?

Sao việt

21:34:49 08/11/2024
Sao nam Đi giữa trời rực rỡ bất ngờ khoe loạt ảnh nắm tay, môi kề môi với một bạn diễn nữ. Phải chăng Vbiz sắp có thêm tin vui?

Dàn sao Hàn bị phát hiện hút thuốc tại nơi công cộng: GD, Jennie...

Sao châu á

21:30:55 08/11/2024
Nhiều sao Hàn như G-Dragon, Jennie... bị phát hiện hút thuốc tại nơi công cộng, gây ra tranh cãi lớn trên cộng đồng mạng.

Khách xếp hàng hứng nước từ điều hòa ở đền cổ vì tưởng nước thiêng

Thế giới

21:27:57 08/11/2024
Những tín đồ xếp hàng chờ uống nước nhỏ từ bức tượng voi trong đền Shri Banke Bihari ở thành phố Vrindavan (Ấn Độ) vì nghĩ đó là nước thiêng.

Hồng Vân thích thú trước chuyện tình của cặp đôi quen nhau từ ứng dụng hẹn hò

Tv show

21:10:46 08/11/2024
Trò chuyện với MC Hồng Vân - Quốc Thuận tại chương trình Vợ chồng son, cặp vợ chồng cho rằng duyên số đưa họ đến với nhau.

Nagelsmann mắc sai lầm khó tin gọi ngôi sao tuyển Latvia vào đội tuyển Đức

Sao thể thao

21:00:59 08/11/2024
HLV trưởng đội tuyển Đức đã gây ra một vài bất ngờ với đội hình mới nhất của mình, đặc biệt là việc ông điền tên một cầu thủ quốc tế của Latvia vào danh sách các ngôi sao mà ông triệu tập

Chị em xa cách gần 40 năm, vỡ òa cảm xúc ngày tìm thấy nhau

Netizen

20:53:46 08/11/2024
Darragh Hannan (39 tuổi) và Ha Jee Won (38 tuổi), vừa có cuộc đoàn tụ đầy xúc động. Họ được sinh ra cách nhau 14 tháng tại Hàn Quốc nhưng lớn lên trong những môi trường hoàn toàn khác nhau.

Xã hội đen bất ngờ chỉ thẳng mặt mẹ Diddy, tố cáo mối liên quan đến tội ác của ông trùm

Sao âu mỹ

20:51:58 08/11/2024
Vào ngày 7/11, Deon D1 Best tố cáo Diddy sử dụng tên mẹ mình để thành lập công ty nhằm che giấu tiền bạc và các hợp đồng phạm pháp khác.

Vợ ông trùm 'Độc đạo' kể chuyện quay cảnh đánh ghen bị trật ngón tay

Hậu trường phim

20:38:00 08/11/2024
Diễn viên Thu Huyền - vai Ánh - vợ ông trùm Quân già trong Độc đạo kể chuyện hậu trường bị trật ngón tay phải bó bột khi quay cảnh đánh ghen giữ chồng.

Miền Trung "lên dây cót" ứng phó bão Yinxing

Tin nổi bật

20:20:43 08/11/2024
Các tỉnh, thành miền Trung đã có công điện chủ động ứng phó với bão Yinxing theo phương châm 4 tại chỗ , trong đó việc bảo đảm tài sản, tính mạng của người dân được ưu tiên hàng đầu.

Chuỗi sự kiện âm nhạc đầy tham vọng, muốn đưa nhạc Việt "xâm chiếm" châu Á liệu có thành công?

Nhạc việt

20:15:25 08/11/2024
Vừa qua, Xin Chào Live Music - mô hình giải trí uy tín đã tổ chức họp báo công bố các dự án âm nhạc và sự kiện giải trí trong năm 2025.

Công bố địa điểm tổ chức concert 2NE1 tại TP.HCM, liệu có lặp lại lịch sử như BLACKPINK?

Nhạc quốc tế

19:24:13 08/11/2024
2 đêm concert của 2NE1 tại TP.HCM sẽ được tổ chức ở địa điểm quen thuộc - Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC).