Các bác sĩ nói về 12 cách đơn giản nhất để sống lâu hơn
Các bác sĩ hàng đầu ở Mỹ đã chia sẻ những thói quen lành mạnh nhất của họ, theo yêu cầu của Eat This, Not That!
Ngồi thiền – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Các bác sĩ có một “đặc quyền” là họ biết cách để trở nên khỏe mạnh – tốt hơn bất kỳ ai – cho dù họ có sống theo cách đó hay không. Đó là lý do tại sao Eat This, Not That! đã nhờ họ chia sẻ bí mật của mình về sống lâu.
Do khuôn khổ bài viết, xin giới thiệu 12 cách đơn giản hàng đầu trong số 37 cách mà các bác sĩ Mỹ đã chia sẻ.
1. Nuôi chó cưng
Bác sĩ Carmen Echols cho biết: Sở hữu thú cưng là một hình thức trị liệu cho thú cưng 24/7 và là một cách giảm căng thẳng cá nhân đối với tôi. Không lâu sau khi tôi và chồng kết hôn, chúng tôi có một chú chó, chúng tôi vẫn sở hữu nó. Sau những ngày làm việc đặc biệt khó khăn, tôi ngồi trên ghế dài vừa xem TV vừa cưng nựng chú chó và thấy hoạt động đơn giản đó thật thư giãn.
2. Ngồi thiền
“Tôi sẽ cho bạn biết kinh nghiệm của tôi trong lĩnh vực y học toàn diện những gì tôi đã học được từ các bác sĩ hàng đầu khác”, Dean C. Mitchell, bác sĩ, giáo sư trợ lý lâm sàng tại Đại học Y khoa xương khớp Touro, nói.
Theo bác sĩ Mitchell, đó là:
Một số hình thức thiền: Có thể là đi bộ, bơi lội hoặc thậm chí là ngồi – tốt nhất là trong tự nhiên.
Cẩn thận với chế độ ăn uống: Thực vật là món chính trong đĩa; ăn nhiều thực phẩm tự nhiên: các loại hạt, hạt, trái cây.
Tập thể dục: Tim mạch và tập tạ. Kéo giãn cơ hoặc yoga – tính linh hoạt rất quan trọng khi bạn già đi.
Giữ cho bộ não của bạn trẻ bằng cách tiếp nhận những thử thách mới: Đi du lịch, đi nghỉ hai tháng một lần là rất tốt để tinh thần nhạy bén, học hỏi những lĩnh vực mới và nghe nhạc. Những điều đơn giản thực sự hiệu quả!
3. Có mục đích
“Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sống có mục đích sẽ giúp duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất cũng như kéo dài tuổi thọ. Về mặt trực quan, điều này có ý nghĩa vì nó duy trì một ‘động lực’ tràn đầy năng lượng trong cuộc sống”, Jack J Springer, bác sĩ, trợ lý giáo sư Y khoa Cấp cứu tại Trường Y Zucker ở Hofstra-Northwell, cho biết.
Bác sĩ Springer bật mí: “Mục đích này có thể là trí tuệ, tình cảm, thể chất hoặc tinh thần. Trước khi viết cuốn sách mới của mình, tôi tập trung vào mục đích – giúp những người bị lo âu – đó là tiếp thêm sinh lực về thể chất và tinh thần. Nó cũng cho phép tập trung hơn, giảm sự mất tập trung và ‘lãng phí’ dành thời gian để làm những việc mà trong thời gian ngắn có thể cảm thấy tốt, nhưng cuối cùng là dành thời gian cho các hoạt động có lợi hơn, lành mạnh và bổ ích hơn”.
4. Đến gặp bác sĩ
Video đang HOT
Một trong những điều mà các bác sĩ làm để sống lâu hơn là đi khám bệnh! – SHUTTERSTOCK
Bác sĩ Carmen Echols nói: “Một điều mà các bác sĩ làm để sống lâu hơn là đi khám bệnh! Nhiều người cho rằng chúng tôi là bác sĩ có thể chăm sóc sức khỏe của chính mình chỉ vì chúng tôi có kiến thức y tế để làm như vậy, nhưng điều đó đơn giản không phải vì điều tốt nhất. Chúng tôi luôn khôn ngoan khi biết nhờ chuyên môn khách quan của đồng nghiệp khi nó liên quan đến sức khỏe thể chất và tinh thần cá nhân”.
5. Đi sâu vào kiểm tra di truyền
Tiến sĩ Elena Villanueva của Modern Holistic Health cho biết: “Lĩnh vực di truyền biểu sinh là nơi các bác sĩ đang tìm kiếm để đảo ngược quá trình lão hóa nhanh chóng và ngăn ngừa bệnh tật. Với xét nghiệm di truyền, các bác sĩ có thể khám phá ’sổ tay hướng dẫn vận hành’ cá nhân độc đáo của họ để hiểu họ nên thực hiện loại thức ăn nào, độc tố môi trường và lựa chọn lối sống. và những chất bổ sung nào sẽ mang lại lợi ích cho họ”, theo Eat This, Not That!
6. Mát xa
Tiến sĩ Allen Conrad của Montgomery County Chiropractic Center cho biết: “Liệu pháp mát xa là một cách tuyệt vời để cải thiện tình trạng co thắt cơ và giúp thư giãn, chưa nói đến việc giảm bớt căng thẳng”.
7. Giải phóng endorphin của bạn
Bác sĩ Nathan Rock cho biết: “Tôi thấy rằng tập thể dục là một phần rất quan trọng trong thói quen của tôi để kiểm soát căng thẳng và khỏe mạnh hơn. “Là các bác sĩ, chúng tôi biết rằng tập thể dục có những lợi ích tích cực theo nhiều cách bao gồm thúc đẩy sức khỏe tim mạch tuyệt vời và thúc đẩy tâm trạng cân bằng thông qua việc giải phóng endorphin. Cá nhân tôi nhận thấy rằng tập thể dục, khi có thể, cả trước đó và sau giờ làm việc có thể giúp chuẩn bị cho một ngày thành công cũng như giảm bớt mọi căng thẳng sau một ngày làm việc”.
8. Cố gắng ngủ đủ
Nên ngủ đủ – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Bác sĩ, tiến sĩ Monique May nói: “Là một bác sĩ 49 tuổi, tôi cố gắng làm một số điều để sống khỏe và sống lâu hơn. Ngủ đủ giấc là rất quan trọng và tôi đặt mục tiêu ngủ ít nhất 6 giờ mỗi đêm”.
9. Uống đủ nước
Bác sĩ May thừa nhận: “Tôi cũng giữ đủ nước bằng cách uống đủ nước mỗi ngày để nước tiểu trong và không có màu vàng sẫm. Lượng nước tôi uống có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ tập thể dục trong ngày, vì vậy tôi xem màu nước tiểu như một dấu hiệu tốt. Ngoài ra, khi tôi cảm thấy đói, tôi uống nước. Nếu tôi uống nước trước đó, tôi không ăn nhiều, và nó ngăn chặn cơn khát. Khi một người cảm thấy khát, người đó thực sự đã bị mất nước, vì vậy người ta nên uống khi cảm thấy đói để ngăn chặn điều đó”, theo Eat This, Not That!
10. Kickbox
“Tôi cũng tập thể dục ít nhất 3-5 lần một tuần và thực hiện nhiều hoạt động khác nhau, chẳng hạn như lớp học xoay tròn, yoga và kickboxing. Tôi cũng thích khiêu vũ”, tiến sĩ May nói.
11. Cắt giảm thịt
Tiến sĩ May nói: “Ăn uống đúng cách là chìa khóa, và gần đây tôi đã kết hợp nhiều trái cây và rau quả hơn trong chế độ ăn uống của mình khi cắt giảm lượng thịt ăn vào. Thỉnh thoảng tôi vẫn phải ăn một chiếc bánh mì kẹp thịt ngon ngọt!”.
12. Biết nguy cơ tăng cân
Tiến sĩ Thanu Jey, Giám đốc Phòng khám tại Phòng khám Y học Thể thao Yorkville, cho biết: “Có rất nhiều căn bệnh phát sinh khi khối lượng cơ thể tăng lên và việc duy trì trọng lượng khỏe mạnh là rất quan trọng đối với tuổi thọ. Cân nặng tăng thêm cũng gây ra gánh nặng đáng kể cho khớp của bạn, gây ra các vấn đề về khớp sớm hơn như viêm khớp – hao mòn – và viêm gân”, theo Eat This, Not That!
Cảnh báo thực trạng sử dụng thuốc theo "điểm chung" trong điều trị bệnh
Thuốc là loại hàng hóa đặc biệt dùng để phòng bệnh, chữa bệnh hoặc điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể cho con người, được Nhà nước kiểm soát và quản lý.
Thuốc chứa các hoạt chất đã trải qua quá trình nghiên cứu lâu dài với hàng loạt đánh giá về hiệu quả, độ an toàn và các tác dụng không mong muốn trên nhiều đối tượng người bệnh khác nhau trước và cả sau khi được đưa ra thị trường.
Vì vậy, có khi nào bạn thắc mắc vì sao có quá nhiều loại thuốc điều trị cùng một bệnh lý? Vì sao bạn lại phải đến gặp bác sĩ nhiều lần trong quá trình điều trị dù lần sau toa thuốc cũng giống lần trước? Bài viết này sẽ giải đáp các thắc mắc đó của bạn.
I. Thuốc - liệu pháp điều trị được chỉ định cho cá nhân chứ không phải tập thể
Khi bạn có vấn đề về sức khỏe và đến gặp bác sĩ, sau quá trình thăm khám lâm sàng và có thể thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, bác sĩ sẽ quyết định phác đồ điều trị và kê đơn những loại thuốc nào cho bạn với liều, thời điểm dùng thuốc mỗi ngày và số ngày sử dụng cụ thể.
Việc kê đơn được bác sĩ cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ, dựa trên tình trạng bệnh hiện tại, thể trạng, độ tuổi, giới tính, các bệnh lý khác đang đồng thời mắc phải cũng như các loại thuốc mà bạn đã và đang sử dụng. Với đối tượng bệnh nhân đặc biệt như trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai, người suy gan, suy thận... thì việc kê một loại thuốc càng được xem xét kỹ lưỡng hơn.
Y học ngày nay là y học thực chứng, tức là bác sĩ sẽ dựa trên kinh nghiệm điều trị của mình và các bằng chứng cụ thể từ kết quả thống kê của nhiều nghiên cứu lớn trên thế giới (với số lượng mẫu có thể lên đến hàng chục nghìn bệnh nhân) để đưa ra quyết định điều trị cho từng bệnh nhân của mình.
Do đó, đơn thuốc do bác sĩ kê cho bạn chỉ có giá trị ở thời điểm kê đơn cho chính bản thân bạn. Việc tự ý dùng thuốc, tái sử dụng lặp đi lặp lại đơn thuốc đó cho dù thấy hiệu quả, chia sẻ đơn thuốc cho người khác hoặc dùng thuốc theo đơn tìm trên mạng là hoàn toàn sai, có thể gây ra những biến cố vô cùng nghiêm trọng và nguy hiểm vì những lý do sau đây:
1. Bạn có thể sử dụng thuốc sai chỉ định
Một bệnh lý có thể có nhiều loại và giai đoạn tiến triển phức tạp khác nhau, nhất là các bệnh mạn tính, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc tối ưu cho tình trạng bệnh của bạn.
Việc sử dụng thuốc không phù hợp không những không mang lại hiệu quả trị liệu tốt nhất, mà còn gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cũng như làm bệnh nặng thêm, vì kéo dài thời gian điều trị. Ví dụ như bệnh nhân đái tháo đường type 2 thường được kê thuốc gliclazide, và như một thói quen, họ sử dụng liên tục không cần tái khám và giới thiệu cho người khác vì thấy loại thuốc này giá rẻ, hạ đường huyết hiệu quả.
Tuy nhiên, gliclazide chống chỉ định cho đái tháo đường type 1 và thường chỉ được kê bổ sung cho bệnh nhân type 2 khi quá trình điều trị bằng metformin kết hợp thay đổi lối sống không kiểm soát tốt bệnh.
Gliclazide có tác dụng hạ đường huyết khá mạnh, nếu bạn vừa bắt đầu điều trị nhưng dùng theo đơn của người khác đã điều trị lâu năm, bạn có thể bị quá liều và hạ đường huyết quá mức gây nguy hiểm.
2. Bạn có thể không đạt được hiệu quả tối ưu cho quá trình điều trị
Đơn thuốc của bác sĩ có khi chỉ kê cho bệnh nhân vài ngày thuốc, có khi lại lên đến cả tháng. Sự khác nhau này không chỉ do loại bệnh, mà còn là để bác sĩ theo dõi và tối ưu liệu trình điều trị dựa trên tiến triển bệnh của bạn.
Khi bạn bị nhiễm khuẩn, nhiễm nấm hay virus, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc trong thời gian ngắn, nếu tình trạng không cải thiện chứng tỏ loại thuốc đang dùng đã bị đề kháng, bác sĩ sẽ đổi thuốc khác cho bạn. Dùng tiếp thuốc cũ không thể điều trị hết bệnh, mà còn làm cho tình trạng đề kháng thuốc tăng lên.
Các bệnh chuyển hóa như đái tháo đường, rối loạn lipid máu và tăng huyết áp, bệnh tim mạch liên quan chặt chẽ với nhau. Vì vậy, bệnh nhân mắc bệnh này thường mang đến hệ lụy phát triển sang các bệnh khác hoặc mắc cùng lúc nhiều bệnh. Do đó, bạn không nên bỏ tái khám, dùng lại đơn thuốc cũ dù cảm giác tình hình bệnh được kiểm soát.
Bác sĩ sẽ tầm soát các bệnh liên quan cho bạn, cùng với việc thay đổi thuốc, điều chỉnh liều dùng cũng như phối hợp thuốc để tối ưu liệu trình điều trị, đặc biệt khi bạn mắc nhiều bệnh cùng lúc và ngăn chặn nguy cơ tiến triển các bệnh lý khác dựa trên các chỉ số xét nghiệm của bạn. Với các bệnh mạn tính, điều này là cực kỳ quan trọng về lâu dài.
3. Bạn có thể rơi vào tình trạng nguy hiểm vì bỏ qua "thời gian vàng" điều trị
Nhiều bệnh có triệu chứng tương tự nhau, bạn không thể chẩn đoán chính xác mình đang mắc bệnh gì. Trong giai đoạn cấp tính của một số bệnh, việc trì hoãn đến gặp bác sĩ vì sử dụng một đơn thuốc điều trị những triệu chứng tương tự có thể gây nguy hiểm tính mạng.
Ví như ở trẻ em, bệnh sởi cấp tính, viêm màng não, viêm màng tim do nhiễm trùng, sốt xuất huyết..., có những biểu hiện ban đầu gần giống cảm sốt thông thường, Nếu bạn tự ý dùng loại thuốc nào đó cho trẻ hoặc dùng lại đơn cũ, đơn của các bà mẹ chia sẻ trên các hội nhóm sẽ làm mất thời gian phát hiện và điều trị ban đầu, làm bệnh tiến triển nặng hơn, trẻ có nguy cơ tử vong cao hơn.
Hoặc bạn bị đau bụng, bạn dùng thuốc giảm đau paracetamol hay mạnh hơn là paracetamol kết hợp caffein/tramadol để khỏa lấp cơn đau và sau đó đi ngủ, điều này sẽ rất nguy hiểm nếu chẳng may bạn bị viêm ruột thừa.
Đơn thuốc do bác sĩ kê cho bạn chỉ có giá trị ở thời điểm kê đơn cho chính bản thân bạn. Việc tự ý dùng thuốc, tái sử dụng lặp đi lặp lại đơn thuốc đó cho dù thấy hiệu quả, chia sẻ đơn thuốc cho người khác hoặc dùng thuốc theo đơn tìm trên mạng là hoàn toàn sai, có thể gây ra những biến cố nghiêm trọng và nguy hiểm.
4. Bạn có thể thuộc đối tượng chống chỉ định hoặc bị ảnh hưởng bởi các tác dụng không mong muốn của thuốc
Mỗi loại thuốc đều có chống chỉ định với những đối tượng nhất định vì gây ra nguy cơ cao cho bệnh nhân. Đơn cử trường hợp bạn dị ứng với một loại thuốc, nếu dùng đơn thuốc của người khác có loại thuốc này hoặc không có loại thuốc này nhưng có loại thuốc khác cùng nhóm sẽ gây nguy cơ dị ứng cao cho bạn, mà nguy hiểm nhất là sốc phản vệ. Vì vậy, bác sĩ luôn hỏi bạn đã từng dị ứng với thuốc nào trước khi kê đơn.
Khi bạn bị suy gan, thận, tùy mức độ nặng nhẹ của bệnh mà bác sĩ sẽ biết bạn có chống chỉ định với thuốc cùng liều lượng sắp được kê hay không, và sẽ có sự thay thế thuốc hoặc điều chỉnh liều phù hợp cho bạn.
Một ví dụ điển hình nữa là aspirin, loại thuốc giảm đau, hạ sốt cực kỳ phổ biến cho trẻ em nhưng aspirin lại chống chỉ định cho trẻ em, trẻ vị thành niên trong giai đoạn hồi phục sau khi nhiễm virus (virus thủy đậu, virus cúm...) vì sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra "hội chứng reye" - một dạng tổn thương não, gan, cơ quan khác hiếm gặp, nhưng có nguy cơ tử vong cao.
Một số loại thuốc được bác sĩ chỉ định liều cao trong giai đoạn cấp tính của bệnh, sẽ được giảm liều sau đó. Ngược lại, một số loại thuốc được bắt đầu bằng liều thấp để theo dõi sự dung nạp trên bệnh nhân, tăng liều khi thấy hiệu quả.
Ở một số loại thuốc đặc biệt, việc tăng và giảm liều được bác sĩ thực hiện dần dần trong quá trình điều trị, tránh gây các hiệu ứng ảnh hưởng xấu đến bệnh nhân. Cho nên, việc dùng lại đơn thuốc cũ có thể gây nguy hiểm cho bạn, bởi liều thuốc không phù hợp sẽ gây ra các tác dụng không mong muốn nặng nề.
II. Lời khuyên cho bạn
- Đơn thuốc hiện thời của bạn mới điều trị bệnh hiện tại cho bạn, còn đơn thuốc cũ và đơn thuốc của người khác không phù hợp tình trạng bệnh của bạn. Vì vậy, nên đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng bất thường và tái khám đúng hạn như lịch hẹn của bác sĩ để có được sự theo dõi kịp thời và điều trị tối ưu.
- Việc sử dụng thuốc là rất phức tạp, được quyết định bởi bác sĩ điều trị dựa trên từng bệnh nhân sau khi cân nhắc các yếu tố cá nhân. Không sử dụng đơn thuốc từ người khác, đơn thuốc được chia sẻ trên Internet hay tự chẩn đoán bệnh và tự ý dùng thuốc cho mình vì những hệ lụy nguy hiểm có thể xảy ra.
- Với đúng loại thuốc đã được bác sĩ chỉ định, bạn cũng phải dùng đúng liều, đúng thời điểm, đủ thời gian như trong toa. Một số loại thuốc có nhiều dạng khác nhau. Chú ý mua đúng dạng thuốc ghi trong toa bác sĩ để tránh quá liều.
- Đọc tờ rơi trong hộp thuốc để chú ý về các cảnh báo, tác dụng không mong muốn của thuốc.
Khi BS viết 4 từ này trong giấy khám ung thư, hãy nhớ câu '30 chưa phải là Tết' và tỷ lệ khủng của nước Nhật Cần nhớ rằng ung thư đã trở thành một căn bệnh phổ biến của thời đại, mà tại Nhật Bản người ta hay dùng thống kê "50% dân số mắc ung thư" để trấn an bệnh nhân rằng có nhiều người như họ. Ai nghe nói tới chẩn đoán ung thư cũng sẽ mất bình tĩnh ít nhiều. Đó là vì ung thư...