‘Anh lẽ ra đã bị chôn rồi’

Lượng bệnh nhân trẻ mắc Covid-19 ở Brazil ngày càng tăng chưa rõ nguyên nhân. Có những trường hợp ở độ tuổi 20 mắc bệnh, cơ thể bị đã suy nhược như người 90 tuổi.

Một tháng sau khi Michel Castro thoát chết do mắc Covid-19, bệnh tình của anh có thuyên giảm nhưng những cơn ác mộng vẫn còn đó.

Người cha 31 tuổi này nhớ lại những cảnh lạnh sống lưng mà anh đã trải qua khi mắc Covid-19, và chứng kiến sự đấu tranh giành giật sự sống trong khu điều trị đặc biệt (ICU). Một em bé 6 tháng tuổi có biểu hiện ngộp thở ngay bên cạnh. Người đàn ông đi tiểu ra máu sau khi bị suy thận. Tiếng kêu báo động thảm thiết báo hiệu các bác sĩ rằng một mạng sống đang gặp nguy hiểm khác sắp tới.

“Thật là đau đớn, cứ như thể bạn đang ở trong địa ngục”, Castro, một nhà phân tích hệ thống và cũng là một tín đồ Cơ đốc sùng đạo, kể lại. Anh đã nhiễm bệnh vào đầu tháng 3 khi Brazil rơi vào đỉnh điểm của đại dịch Covid-19, cướp đi sinh mạng của hơn 365.000 người.

Castro nhớ mãi lời của một bác sĩ trong ICU đã nói rằng anh ta lẽ ra “đã bị chôn rồi”.

Một bệnh nhân chết vì Covid-19 được chôn cất ở nghĩa trang ở Abaetetuba, bang Para, Brazil, hôm 15/4. Ảnh: Getty Images.

“Tôi đã chứng kiến mọi thứ ở đó. Trẻ em, người lớn, thanh niên, cả những người hẳn đã tập luyện thể hình, rất nhiều người. Tất cả đều chống chọi cùng một căn bệnh”, Castro nhớ lại, bỏ đi ý nghĩ chỉ những người già mới nhiễm bệnh. “Ai cũng có thể mắc bệnh. Căn bệnh này cứ như thể là một trò chơi roulette của Nga”, anh nói.

Bệnh nhân ngày càng trẻ hóa, khu ICU như địa ngục

Khi dịch Covid-19 tràn vào Brazil lần đầu tiên vào tháng 2/2020, cũng như những nơi khác, nó là mối đe dọa đối với người già và những người mắc bệnh nền.

Một năm sau, khi Brazil phải vật lộn với giai đoạn đau thương nhất của dịch bệnh, một làn sóng khác đáng lo ngại đã xuất hiện: Các khu ICU quá tải những bệnh nhân trẻ như Castro, một số người thậm chí còn nhiễm rất nặng. Số lượng trẻ sơ sinh tử vong cao bất thường cũng đã được báo cáo với hơn 1.000 trẻ sơ sinh Brazil chết trong năm ngoái so với Mỹ.

Người dân Brazil đã đặc biệt bị sốc trước trường hợp của Paulo Gustavo, một ngôi sao truyền hình 42 tuổi, tử vong vì Covid-19.

Ông đã chiến đấu kiên cường giành lại sự sống trong ICU ở Rio, mặc dù trước đó hoàn toàn khỏe mạnh. Tuần trước, Hiệp hội Y học Chăm sóc Đặc biệt của Brazil báo cáo lần đầu tiên ghi nhận hầu hết bệnh nhân Covid trong khu điều trị ICU đều dưới 40 tuổi. Đây là một phát hiện đáng báo động của các bác sĩ tuyến đầu khi tiếp nhận liên tục bệnh nhân mới.

Everton Nascimento de Oliveira, 32 tuổi, nằm trên giường cấp cứu của bệnh viện dã chiến ở Ribeirao Pires. Ảnh: AP.

Pedro Carvalho là một bác sĩ chăm sóc từ vùng đông bắc của Brazil, nơi khu ICU của bệnh viện đã tiếp nhận nhiều nạn nhân Covid ở độ tuổi 27, 28, 29, 32, 33 và 34 tuổi. Có hai người là phụ nữ vừa sinh con. Vợ của một bệnh nhân 33 tuổi đang mong đứa con thứ tư nhưng anh ấy đang phải chạy thận nhân tạo và cơ hội sống sót rất mong manh.

“Tôi có cảm giác như chúng ta đang ở trong tâm bão, ngày càng tồi tệ và dữ dội hơn”, Carvalho nói.

Clarisse Bressan, một chuyên gia y học nhiệt đới làm việc tại Bệnh viện Fiocruz Covid ở thành phố Rio, cũng đã phát hiện sự thay đổi tương tự trong ba tuần qua, kể cả sự gia tăng đáng lo ngại về số lượng phụ nữ mang thai nhập viện. Độ tuổi trung bình thực sự đã giảm. Bệnh nhân ở độ tuổi 40 đang cao hơn tuổi 80.

“Dịch bệnh đang càn quét điên cuồng. Mọi người đều có biến chứng nặng, sau 12 hoặc 14 ngày chứ không phải 10 ngày và những người trẻ có thêm nhiều triệu chứng hơn”, Bressan nói thêm.

Chưa có lời giải thích cho tình trạng trẻ hóa bệnh nhân, mặc dù nhiều người nghi ngờ một biến thể mới có khả năng lây truyền cao được liên kết với biến thể ở Amazon của Brazil có thể là nguyên nhân một phần. Marcos Boulos, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm từ Đại học São Paulo cho biết: “Rõ ràng hiện tượng này có liên quan đến biến thể P1 – được cho là đang lây lan nhanh hơn và tấn công những người trẻ tuổi nhiều hơn”.

Ông Boulos cho biết việc tiêm chủng cho những người lớn tuổi cũng giải thích phần nào tỷ lệ bệnh nhân trẻ tuổi trong khu ICU ngày càng tăng. “Nhưng chắc chắn những người trẻ tuổi đang bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi biến thể mới này. Đó là điều không còn gì phải nghi ngờ”.

“Đôi khi, những người trẻ sẽ chết chỉ sau vài giờ hoặc vài ngày với những căn bệnh rất cấp tính, nghiêm trọng, và không tìm thấy nguyên nhân để giải thích”, ông Boulos nói thêm. Ông cũng bày tỏ nghi ngờ rằng cả biến thể Nam Phi có thể đã tác động nhiều hơn đến giới trẻ.

Bên cạnh đó, chuyên gia Bressan cũng hướng sự ngờ vực tới các yếu tố về hành vi. Những người trẻ tuổi ở Brazil được cho là thường xuyên lui tới những nơi mà họ có thể tiếp xúc với liều lượng virus cao hơn, và nhiều hơn.

“Đó là những nơi làm việc, các bữa tiệc, nhà hàng và câu lạc bộ đêm. Nhiều người buộc phải ra ngoài đi làm kiếm tiền”, ông Bressan phân tích.

“Anh bạn, thực sự đã có một phép màu”

Castro không biết loại biến thể nào đã khiến mình phải nằm trong một bệnh viện ở ngoại ô phía bắc của Rio vào tháng trước, với tình trạng thân nhiệt cao khủng khiếp và hệ thống hô hấp trên bờ vực nguy kịch.

“Phổi của tôi đen hoàn toàn”, Castro nói.

Anh nhớ lại một bác sĩ nói với mình rằng đã có một phép màu giúp anh vượt qua tử thần. “Anh lẽ ra đã bị chôn xuống đất rồi”, bác sĩ nói với Castro khi đưa anh vào khu ICU.

“Thật kinh hoàng”, Castro kể về những gì mình nhìn thấy bên trong ICU. “Nó giống như những bộ phim chiến tranh, bạn nhìn thấy một nhà kho chứa đầy những người bị thương. Không, đây chỉ là một cảnh trong một bộ phim – The Walking Dead. Chỉ có điều nó có thật”.

Sau một đêm mất ngủ, Castro được chuyển đến một khu chuyên điều trị Covid-19, lúc anh gần như sắp chết. Mức oxy của anh giảm mạnh và bị ngừng tim, nhịp tim của anh từ 140 nhịp/phút rồi giảm xuống 40 nhịp/phút.

Michel Castro, vợ Juliana và cậu con trai một tuổi Arthur. Ảnh: Michel Castro.

“Tôi nhớ mình đã cảm thấy một điều gì đó rất lạ mà chưa bao giờ trải qua. Tôi cảm thấy thật lạnh, thật đau. Ngực tôi rất đau. Tôi đã ho rất nhiều. Chỗ nào cũng đau. Và rồi đột nhiên tất cả dừng lại. Tôi có cảm giác rằng mình sắp chết. Tôi không còn cảm thấy sợ nữa. Tôi không cảm thấy đau. Tôi không cảm thấy lạnh. Tôi ngừng cảm nhận mọi thứ, như thể cơ thể tôi đã tắt. Tôi cảm thấy mình đã chết”.

Hơn 66.000 người Brazil đã tử vong vào tháng trước và khoảng 100.000 người được dự đoán sẽ chết vào tháng 4, trong khi đất nước này hiện là tâm chấn toàn cầu của đại dịch.

Nhưng bằng “phép màu” nào đó, Castro vẫn sống sót, tình trạng viêm nhiễm và nhiễm trùng đột ngột thuyên giảm trong 4 ngày tiếp theo trước khi anh được phép trở về nhà ở khu ổ chuột Chatuba.

“Anh bạn, thực sự đã có một phép màu”, Castro nhớ bác sĩ đã nói với mình khi anh được xuất viện về trong vòng tay của người vợ và cậu con trai 20 tháng tuổi Arthur. Phổi của anh thực sự bị tổn thương nặng nhưng anh đã đánh bại được căn bệnh này.

Một tháng sau, Castro cho biết anh vẫn thường xuyên bị hoảng loạn và mệt mỏi và thường xuyên phải kiểm tra nhịp thở, đi lại và ăn uống. Một người bạn cũ của anh – mới 20 tuổi – cũng đang phải vật lộn để hồi phục sau khi được tắt máy thở. Cô ấy yếu đến mức phải đi lại bằng nạng.

“Chúng ta đang nói về một người trẻ ở độ tuổi 20, có tập thể dục, ăn uống điều độ và không có bất kỳ vấn đề sức khỏe và giờ đây cô ấy suy nhược như một bà lão 90 tuổi”, anh nói.

Castro cho biết anh hy vọng việc kể câu chuyện của mình sẽ thuyết phục những người Brazil trẻ tuổi khác chấp nhận ít rủi ro hơn. Anh cho rằng mình đã bị lây bệnh trong một buổi họp mặt gia đình.

“Trái ngược với những gì họ nói, căn bệnh này cực kỳ hung hãn. Nó tấn công những người trẻ tuổi. Có thể với bạn, nó sẽ không là gì, có thể bạn sẽ không cảm thấy gì. Nhưng những người thân của bạn, họ có thể sẽ không bao giờ về được nhà”, anh chia sẻ.