Ảnh hưởng của thuốc lá tới các bệnh hô hấp như thế nào?
Hút thuốc gây ra hiện tượng tăng tính đáp ứng đường thở, do ảnh hưởng của các chất độc hại trong khói thuốc, đường thở bị co thắt. Khi điều này xảy ra thì luồng khí hít vào và thở ra đều bị cản trở ở người hút thuốc, có thể gây ra khó thở.
Ảnh hưởng của thuốc lá đến chức năng phổi
Hút thuốc lá ảnh hưởng đến phổi và chức năng phổi như: tổn thương phổi, làm chậm phát triển chức năng phổi ở trẻ nhỏ, làm giảm chức năng phổi. Hút thuốc lá còn gây ra nhiều triệu chứng hô hấp mãn tính như: ho mãn tính, khò khè, có đờm, khó thở.
Những người hút thuốc thường bài tiết nhiều đờm hơn những người không hút thuốc mà khả năng đưa đờm ra khỏi đường hô hấp lại kém hơn. Điều này là do hệ thống lông chuyển ở người hút thuốc bị tê liệt thậm chí bị phá hủy. Khói thuốc cũng làm thay đổi cấu trúc các tuyến tiết nhầy và do vậy, thành phần của chất nhầy cũng bị thay đổi. Đôi khi các tuyến tiết nhầy bị tắc lại làm giảm khả năng bài tiết đờm. Hậu quả cuối cùng là chất nhầy ở những người hút thuốc bị nhiễm bởi các chất độc hại, và bị giữ lại nhiều trong tổ chức phổi, cản trở sự lưu thông trao đổi khí.
Các bệnh hô hấp cấp tính
Hút thuốc lá làm tăng số lần mắc bệnh và làm cho tình trạng nhiễm khuẩn nặng hơn. Nguy cơ mắc các bệnh hô hấp cấp tính ở người khỏe mạnh hút thuốc cao hơn người khỏe mạnh không hút thuốc từ 1,5 đến 7 lần. So với nhóm không hút thuốc, tỷ lệ chết do lao hô hấp ở nhóm người hút thuốc cao hơn từ 3 đến 5 lần.
Các bệnh hô hấp mãn tính
Video đang HOT
So với người không hút thuốc, người hút thuốc lá có tỷ lệ mắc chứng thở khò khè cao gấp 2 lần và mắc chứng ho mãn tính và có đờm gấp 11,5 lần. 90% người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là người nghiện thuốc lá.
Bệnh hen
Hen được đặc trưng bởi tính phản ứng quá mức của đường dẫn khí. Sự phản ứng quá mức này dẫn đến các cơn hen, bệnh nhân thở khò khè, ho và hoặc khó thở.
Hút thuốc không phải là nguyên nhân gây ra cơn hen nhưng nó làm cho tình trạng bệnh hen nặng lên. Những người bị hen hút thuốc sẽ có tăng tiết đờm, giảm cử động của lông chuyển phế quản, tăng nhạy cảm với nhiễm trùng, tăng giải phóng các chất dị ứng tác dụng nhanh và phá hủy các đường dẫn khí nhỏ. Tỉ lệ tử vong ở người bị hen đang hoặc đã từng hút thuốc tăng gấp trên 2 lần so với những người không hút thuốc.
Những người hút thuốc hay bị nhiễm trùng đường hô hấp hơn những người không hút thuốc và thường bị nặng hơn. Trẻ em có bố mẹ hút thuốc lá bị bệnh đường hô hấp nhiều hơn trẻ em có bố mẹ không hút thuốc.
Những người hút thuốc không chỉ hay bị viêm phổi hơn mà còn bị tử vong nhiều hơn.
Những phụ nữ có thai bị viêm phổi mà hút hơn 10 điếu thuốc ngày có tiên lượng xấu hơn những người không hút (chết mẹ, con…). Những người hút thuốc cũng hay bị cúm. Vắc-xin phòng cúm ít hiệu quả đối với người hút thuốc, và tỉ lệ tử vong do cúm ở những người hút thuốc cao hơn nhiều so với nhóm người không hút thuốc.
Giật mình với số người hút thuốc thụ động
Trong năm 2020 thế giới có 8 triệu người tử vong vì thuốc lá và các vấn đề liên quan đến thuốc lá. Việt Nam là 1 trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới.
Số nam thanh niên ở tuổi trưởng thành hút thuốc chiếm tỷ lệ cao.
Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá, diễn ra sáng 4/11.
Theo nghiên cứu của ngành Y tế, trong khói thuốc lá chứa khoảng 7.000 chất; trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe và 69 chất gây ung thư. Nghiện thuốc lá (nghiện nicotine) là một bệnh có tên trong danh mục phân loại bệnh tật quốc tế. Nicotine là chất rất dễ nghiện và tất cả những người thử hút đều trở thành người hút thuốc.
Hít khói thuốc lá nguy cơ gây bệnh rất cao, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, ung thư,tim mạch, sức khỏe sinh sản. Những người hút thuốc ở tuổi càng trẻ thì thời gian hút để gây ra bệnh liên quan đến đường hô hấp càng ngắn so với những người bắt đầu hút ở tuổi muộn hơn.
Điều đáng lưu tâm, hút thuốc lá là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Ngoài ra, hút thuốc lá còn làm tăng nhiễm vi rút, tăng nhiễm vi khuẩn, tăng lao phổi và tăng các bệnh phổi mạn tính.
Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Đại diện Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế cho biết, trong năm 2020 thế giới có 8 triệu người tử vong vì thuốc lá và các vấn đề liên quan đến thuốc lá. Việt Nam là 1 trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Theo điều tra trên toàn quốc năm 2015, số nam thanh niên ở độ tuổi trưởng thành hút thuốc chiếm 45.3%, tương đương với 15 triệu người (bình quân cứ 2 người thì sẽ có 1 người hút thuốc lá) và 33 triệu người Việt Nam đang bị hút thuốc thụ động.
Hiện WHO đã đưa ra Công ước khung kiểm soát thuốc lá, lần lượt các nước trên thế giới cũng đưa ra những quy định nhằm hạn chế dần người hút thuốc lá trong cộng đồng.
Việt Nam đã tham gia Công ước khung kiểm soát thuốc lá và ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013. Đến nay, 100% tỉnh, thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo Phòng chống tác hại thuốc lá, đưa nội dung của phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm, cụ thể như: Xây dựng bệnh viện, nơi làm việc, nhà hàng, khách sạn, du lịch không khói thuốc lá.
Mặc dù tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nam giới trưởng thành ở Việt Nam đã giảm nhưng vẫn ở mức cao (45,3%); tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc còn cao tại nhà hàng, quán bar...; tình trạng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng vẫn diễn ra...
Đáng lưu tâm, gần đây trên thị trường xuất hiện một số sản phẩm thuốc lá mới, thường gọi là "thuốc lá điện tử", "thuốc lá làm nóng". Các sản phẩm này cũng gây hại đến sức khỏe như thuốc lá điếu thông thường. Nguy hiểm hơn, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng hiện đang nhắm tới giới trẻ, tiềm ẩn nguy cơ sử dụng ma túy và các chất kích thích khác ảnh hưởng xấu đến lối sống, hành vi của giới trẻ, gây nhiều hệ lụy cho xã hội. Hiện nay, nhiều quốc gia đã cấm mua bán, sử dụng đối với sản phẩm này.
Theo khuyến cáo từ WHO, các quốc gia cần có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị lừa dối bới các quảng cáo gây nhầm lần rằng có loại thuốc lá ít hại cho sức khỏe, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.
Đồng thời WHO cũng kêu gọi một thế hệ trẻ không sử dụng thuốc lá và các sản phẩm gây nghiện như nicotine; cần chủ động, tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền nhằm chỉ rõ sự thật về những chiến thuật quảng cáo thuốc lá gây nhầm lẫn cho người sử dụng để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.
Hiện số lượng các đơn vị xây dựng môi trường không khói thuốc đã đạt con số đáng khích lệ: 1.560 cơ quan hành chính; 3.778 trường mẫu giáo; 3.577 trường tiểu học; 2.502 trường trung học cơ sở; 1.010 trường trung học phổ thông; 508 bệnh viện tuyến tỉnh, huyện; 169 trường đại học, cao đẳng; 208 công ty xe khách; 4.442 nhà máy, xí nghiệp; 305 nhà hàng; 400 khách sạn.
Từ câu chuyện chồng hút thuốc 20 năm, vợ bị ung thư phổi: 4 thủ phạm gây ra căn bệnh này mà chúng ta vẫn tiếp xúc hàng ngày Ai cũng biết hút thuốc lá là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến ung thư phổi. Đó cũng là lý do tại sao những người không hút thuốc có xu hướng ít chú ý đến phổi hơn. Trường hợp "chồng làm, vợ chịu" dưới đây là một ví dụ. Bà Quách, năm nay 50 tuổi, sức khỏe rất tốt, xét thấy bà đã...