5 nguồn collagen thực vật giúp trẻ hóa da

Theo dõi VGT trên

Cải xoăn, cải xoong hay ớt chuông, các loại hạt là những thực phẩm giúp tăng sinh collagen, mang đến làn da mịn màng, trẻ trung.

Collagen được ví như chất keo kết dính các mô tế bào, giúp duy trì độ đàn hồi, săn chắc cho làn da, hỗ trợ giảm các dấu hiệu lão hóa sớm. Collagen không chỉ có trong các sản phẩm có nguồn gốc động vật như nước hầm xương, chân gà, da heo, cá… mà còn có nhiều trong nguồn thực vật như các loại rau củ quả.

1. Cải xoăn

5 nguồn collagen thực vật giúp trẻ hóa da - Hình 1

Cải xoăn giàu dưỡng chất, rất tốt cho làn da và vóc dáng.

Cải xoăn giàu vitamin C, chống chất oxy hóa, canxi và nhiều chất dinh dưỡng khác, rất tốt cho quá trình sản xuất collagen trong cơ thể. Thường xuyên ăn cải xoăn giúp tăng cường collagen mà không gây tăng cân.

2. Cải xoong

Cải xoong chứa nhiều kali, canxi, mangan, phốt pho cùng các vitamin A, C K và vitamin nhóm B. Cải xoong cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu, giúp xây dựng tế bào da, tăng tốc độ sản sinh collagen. Vitamin A và C trong cải xoong giúp vô hiệu hóa các gốc tự do, ngăn ngừa hình thành nếp nhăn.

3. Quả bơ

5 nguồn collagen thực vật giúp trẻ hóa da - Hình 2

Video đang HOT

Thường xuyên ăn bơ giúp làn da hồng hào, trẻ trung.

Hàm lượng cao vitamin A trong bơ giúp làm sáng da. Các chất chống oxy hóa trong bơ giúp bảo vệ da khỏi tác hại từ ánh nắng mặt trời, ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa sớm.

4. Các loại đậu

Đậu đen, đậu đỏ, đậu nành… chứa nhiều amino acid – thành phần quan trọng giúp cấu tạo nên các loại protein. Đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành chứa lượng lớn hoạt chất genistein giúp kích thích sản xuất collagen, chống lão hóa hiệu quả.

5. Ớt chuông

5 nguồn collagen thực vật giúp trẻ hóa da - Hình 3

Ớt chuông giúp tăng khả năng chống lại tác hại của ánh nắng mặt trời.

Ớt chuông giàu vitamin C, giúp kích thích sản xuất collagen. Ngoài ra, ớt chuông còn chứa nhiều carotenoids – chất chống oxy hóa mạnh mẽ có tác dụng bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

Các phương pháp căng da bằng chỉ, hiệu quả và an toàn đến đâu?

Ở tuổi trung niên, không ít người phải đối diện hằng ngày với nếp nhăn và quá trình lão hóa da diễn tiến theo thời gian. Hiện tại, có nhiều phương pháp giúp trẻ hóa làn da, nhưng phương pháp căng chỉ được khá nhiều người lựa chọn vì ít biến chứng. Căng chỉ cũng có nhiều loại và mỗi loại đều có những ưu nhược điểm.

Theo chuyên gia, căng chỉ da mặt có thể được xem là phương pháp giao thoa, nó khắc phục được những khuyết điểm từ các thủ thuật cũ để đem lại hiệu quả và an toàn cho khách hàng nhiều hơn.

Đa dạng loại chỉ căng da

Về lịch sử, cấy chỉ da mặt bắt nguồn từ đầu những năm 1990, khi Giáo sư Sulamanidze ở Moscow (Nga) lần đầu tiên công bố các báo cáo về việc sử dụng các sợi chỉ có gai (chỉ APTOS) để tái định hình các mô bị chảy xệ trên khuôn mặt.

Trong những năm qua, căng da bằng chỉ đã được sử dụng rộng rãi ở châu Á, trong đó phải kể đến Hàn Quốc. Được biết, các bác sĩ tại đây đã phát triển một lượng lớn lý thuyết cùng kinh nghiệm trong việc sử dụng các loại chỉ này.

Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Trai, hiện đang là giảng viên của bộ môn da liễu trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch và là nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành Da liễu tại Viện nghiên cứu khoa học Y Dược lâm sàng 108 Việt Nam, căng da bằng chỉ đã xuất hiện trong ngành thẩm mỹ từ khá lâu ở Việt Nam.

Thời gian trước, người ta thường dùng các loại chỉ không tiêu, chỉ bằng kim loại như chỉ vàng, tuy nhiên trong khoảng 5 năm trở lại đây, xu hướng người lựa chọn các sản phẩm an toàn trong trẻ hóa da ngày càng nhiều hơn. Do đó ta thấy xuất hiện ngày càng nhiều các thuật ngữ như: căng chỉ collagen, căng chỉ tự tiêu, căng chỉ PDO... Tất cả đều để nói đến phương pháp căng da mặt bằng loại chỉ có chất liệu an toàn, tự phân giải theo thời gian, có tác dụng trẻ hóa, căng da, bác sĩ Trai, người có hơn tám năm kinh nghiệm trong chuyên ngành Da liễu Thẩm mỹ, cho biết.

Các phương pháp căng da bằng chỉ, hiệu quả và an toàn đến đâu? - Hình 1

Bác sĩ báo cáo tại hội nghị Da liễu Thẩm mỹ quốc tế 2022. Ảnh: BS. Ngọc Trai

Hiện nay, chất liệu một số loại chỉ tự tiêu được sử dụng nhiều nhất trong trẻ hóa da không phẫu thuật gồm: PDO (Polydioxanone), PCL (polycaprolactone), PLLA (poly-L-lactic acid)... Về cấu tạo thì chia ra làm hai loại chỉ chính đó là chỉ có gai và chỉ trơn (không có gai).

Chỉ có gai sẽ được cấy sâu hơn vào trong da ở lớp cân cơ bám da (lớp SMAS), nhờ các gai bám này mà khi tay bác sĩ dùng lực kéo chỉ lên, các gai này sẽ bám vào lớp cân cơ bám da và tạo nên hiệu quả nâng cơ, kéo nâng các vùng da đang bị chảy xệ, kéo căng các nọng viền hàm, nọng cằm...

Loại thứ hai là chỉ trơn, thường sẽ cấy vào lớp nông hơn ở lớp trung bì da hoặc mỡ dưới da, với hiệu quả làm tăng sinh collagen bám quanh các sợi chỉ này giúp căng mịn da trên bề mặt cho làn da của chúng ta. "Nhìn chung, các đối tượng tìm đến phương pháp căng chỉ ngày càng trẻ hóa, người trẻ chưa có tình trạng lão hóa nhiều thì hoàn toàn có thể dùng chỉ để tăng sinh collagen thay vì dùng chỉ nâng cơ", bác sĩ Ngọc Trai nhấn mạnh.

Đặc điểm chung các sợi chỉ này là chúng sẽ được đưa vào dưới da khách hàng bằng các loại kim hoặc canula (tức kim đầu tù) được thiết kế đặc biệt, kết hợp với phương pháp gây tê sẽ giúp cho khách hàng cảm thấy dễ chịu nhất, không đau, tránh tình trạng sưng bầm.

Ngoài da mặt, bác sĩ cho biết căng da bằng chỉ có thể thực hiện rất hiệu quả cho vùng da cổ. Thực tế, một số cơ sở đông y cũng đang ứng dụng cấy chỉ vào huyệt để giúp giảm béo. "Hiện nay đang có những nghiên cứu ứng dụng căng da chỉ giúp săn chắc cho vùng ngực, tuy nhiên đây mới chỉ là những nghiên cứu ban đầu và cấy chỉ giảm béo hay cấy chỉ cho vùng ngực cũng chưa được ứng dụng nhiều", bác sĩ nói thêm.

Không lo lão hóa quá mức khi dừng căng chỉ

Theo chuyên gia da liễu, các loại chỉ tự tiêu sẽ có thời gian tác dụng tùy theo chất liệu từng loại chỉ. Với một số chất liệu thường dùng như PDO có thời gian tan khoảng 6 tháng, PCL và PLLA có thời gian tan khoảng 1-2 năm. Tuy nhiên do có sự tăng sinh collagen tự nhiên kèm theo, nên hiệu quả sau căng chỉ có thể kéo dài hơn tùy cơ địa của từng người. Với những người có làn da tăng sinh collagen mạnh, hiệu quả sau căng chỉ có thể kéo dài thời gian có khi gấp đôi.

Các phương pháp căng da bằng chỉ, hiệu quả và an toàn đến đâu? - Hình 2

Bác sĩ Ngọc Trai đang thực hiện căng chỉ da mặt cho khách hàng. Ảnh: BS. Ngọc Trai

Trước nỗi lo liệu khi dừng căng chỉ, tình trạng da sẽ trở nên như thế nào, bác sĩ giải thích sau khi chỉ đã tự tan và được hấp thụ, da của chúng ta sẽ từ từ trở lại với tiến trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. "Lúc này nếu khách hàng không tiếp tục làm căng chỉ nữa thì cũng không có biến chứng hay tác dụng phụ gì xảy ra", chuyên gia nói thêm.

Ghi nhận từ thực tế thăm khám, bác sĩ cho biết các hậu quả mất thẩm mỹ của căng chỉ phần nhiều đến từ kỹ thuật của người thực hiện. Nếu chúng ta thực hiện căng chỉ ở những cơ sở không uy tín, không có tay nghề, người làm có thể gặp những nguy cơ như nhiễm trùng, đi chỉ sai kỹ thuật dẫn tới tổn thương mạch máu, thần kinh, gương mặt không đồng đều, lộ chỉ, lòi chỉ...

Được biết, mức chi phí cho dịch vụ này thay đổi rất lớn, phụ thuộc vào chất lượng chỉ, số lượng chỉ dùng, đặc biệt là tay nghề, kinh nghiệm của người thực hiện. Do nhiều yếu tố tác động nên giá cho dịch vụ này trên thị trường mỗi nơi mỗi khác nhau. Đối với các cơ sở có bác sĩ chuyên khoa dày dặn kinh nghiệm, căng chỉ bề mặt da giá dao động khoảng tầm 10-20 triệu, căng chỉ nâng cơ thì dao động khoảng vài chục triệu đến trăm triệu vẫn có.

"Tuy nhiên, tôi xin nhấn mạnh việc lựa chọn địa điểm thăm khám là rất quan trọng vì nếu khách hàng thích rẻ mà đến cơ sở kém chất lượng thì có thể gây ra biến chứng tai biến nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của mình", chuyên gia nói.

Để giải đáp thêm thắc mắc về quy trình thực hiện phương pháp này và sự so sánh giữa căng da bằng chỉ cùng nhiều thủ thuật làm đẹp khác nhau nhằm cải thiện tình trạng da nhăn nheo, chảy xệ, mời quý độc giả cùng theo dõi video phỏng vấn BS Da liễu Nguyễn Ngọc Trai dưới đây.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cách tạo lớp nền hoàn hảo trong thời tiết hanh khôCách tạo lớp nền hoàn hảo trong thời tiết hanh khô
14:17:52 13/01/2025
3 cách dùng củ cải giảm cân, ngăn ngừa béo phì3 cách dùng củ cải giảm cân, ngăn ngừa béo phì
04:59:55 14/01/2025
Công thức nước detox trước bữa sáng hỗ trợ giảm cân, giúp ích hệ tiêu hóaCông thức nước detox trước bữa sáng hỗ trợ giảm cân, giúp ích hệ tiêu hóa
11:04:59 13/01/2025
Thói quen xấu khiến da khô bong tróc trong mùa đôngThói quen xấu khiến da khô bong tróc trong mùa đông
14:15:56 13/01/2025

Tin đang nóng

Chân dung thiếu gia Vingroup cưới Á hậu Phương NhiChân dung thiếu gia Vingroup cưới Á hậu Phương Nhi
20:03:43 14/01/2025
Chồng sắp cưới của Á hậu Phương Nhi là ai?Chồng sắp cưới của Á hậu Phương Nhi là ai?
18:33:00 14/01/2025
Sát hại chị dâu do ghen tuông, em rể lĩnh án 20 năm tùSát hại chị dâu do ghen tuông, em rể lĩnh án 20 năm tù
19:46:39 14/01/2025
Lễ ăn hỏi của Á hậu Phương Nhi sáng 15/1 an ninh sẽ được thắt chặtLễ ăn hỏi của Á hậu Phương Nhi sáng 15/1 an ninh sẽ được thắt chặt
21:40:56 14/01/2025
Nóng: 1 Á hậu Vbiz chuẩn bị làm lễ dạm ngõ?Nóng: 1 Á hậu Vbiz chuẩn bị làm lễ dạm ngõ?
16:43:00 14/01/2025
HOT: Á hậu Phương Nhi tổ chức đám hỏi với con trai tỷ phú vào ngày maiHOT: Á hậu Phương Nhi tổ chức đám hỏi với con trai tỷ phú vào ngày mai
18:46:53 14/01/2025
HOT: Bắt gặp Á hậu Phương Nhi lộ diện tất bật giữa rạp cưới, visual cô dâu mới gây chú ý!HOT: Bắt gặp Á hậu Phương Nhi lộ diện tất bật giữa rạp cưới, visual cô dâu mới gây chú ý!
22:22:25 14/01/2025
Tạm đình chỉ cô giáo trả trẻ cho người lạ, khiến bé 4 tuổi mất tích ở Hải PhòngTạm đình chỉ cô giáo trả trẻ cho người lạ, khiến bé 4 tuổi mất tích ở Hải Phòng
20:30:39 14/01/2025

Tin mới nhất

Mặc áo dài bạn cứ làm tóc điệu hẳn lên, ngại gì!

Mặc áo dài bạn cứ làm tóc điệu hẳn lên, ngại gì!

11:34:07 12/01/2025
Kiểu tóc này quả thực rất cầu kỳ nhưng lại thể hiện rất rõ nét truyền thống, đặc biệt hơp để mix cùng áo dài. Bạn có thể lồng thêm sợi ruy băng đỏ hoặc gắn thêm hoa cho xinh.
Các bước chăm sóc da hàng ngày nên thực hiện ở tuổi 50

Các bước chăm sóc da hàng ngày nên thực hiện ở tuổi 50

19:27:37 11/01/2025
Chăm sóc da là một quá trình lâu dài và không thể thực hiện chỉ trong một sớm một chiều. Bằng cách kiên trì thực hiện theo các bước này, làn da của bạn mới có thể trẻ trung và tràn đầy sức sống ở tuổi 50.
Tuổi nào khiến collagen giảm gây lão hóa da và cách khắc phục

Tuổi nào khiến collagen giảm gây lão hóa da và cách khắc phục

12:25:23 11/01/2025
Mỗi độ tuổi da sẽ phải đối mặt với những vấn đề khác nhau. Quá trình lão hóa da sẽ trở nên nhanh hơn từ tuổi 25 trở đi và các dấu hiệu lão hóa sẽ rõ ràng từ 30 tuổi.
4 bài tập đốt cháy nhanh calo giúp giảm cân tốt nhất

4 bài tập đốt cháy nhanh calo giúp giảm cân tốt nhất

12:22:41 11/01/2025
Mặc dù rất ít người có thể nhảy dây liên tục trong 30 phút, nhưng bạn có thể cân nhắc xen kẽ các bước nhảy nhanh và chậm để duy trì động tác nhảy.
Uống nước chanh hạt chia có giúp giảm cân không?

Uống nước chanh hạt chia có giúp giảm cân không?

15:27:17 10/01/2025
Một khẩu phần hạt chia thông thường (tương đương hai thìa canh) cung cấp khoảng 11 gam chất xơ. Chất xơ hỗ trợ tiêu hóa, làm chậm quá trình hấp thụ thức ăn và giúp no lâu hơn, có thể góp phần giảm lượng calo tiêu thụ trong ngày.
Cấp cứu nhanh 5 tình trạng 'đèn đỏ' của làn da dịp đầu năm

Cấp cứu nhanh 5 tình trạng 'đèn đỏ' của làn da dịp đầu năm

15:20:25 10/01/2025
Sau khi tẩy da chết, đừng quên sử dụng serum vitamin C. Vitamin C không chỉ giúp làm sáng da mà còn chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tác hại của môi trường. Sử dụng serum vitamin C vào buổi sáng sẽ giúp bạn có làn da tươi sáng, đầy sức sốn...
Những thói quen trước khi đi ngủ giúp chống lão hóa

Những thói quen trước khi đi ngủ giúp chống lão hóa

15:16:37 10/01/2025
Mỗi một vùng da khác nhau sẽ cần loại kem dưỡng khác nhau để chăm sóc. Buổi tối là thời điểm làn da hấp thụ dưỡng chất tốt nhất, do đó thoa kem dưỡng da vào thời điểm này sẽ mang lại hiệu quả cao nhất.
Áp dụng quy tắc '3 không' để có da đẹp, dáng thon đón Tết

Áp dụng quy tắc '3 không' để có da đẹp, dáng thon đón Tết

15:12:36 10/01/2025
Chế biến thức ăn bằng cách chiên, rán với dầu mỡ vừa làm tăng lượng calo trong món ăn vừa gây đầy hơi, khó tiêu, khiến cơ thể tích tụ nhiều độc tố, làm làn da trông kém tươi tắn.
Đi bộ để giảm cân, cần tối thiểu bao nhiêu phút theo từng độ tuổi?

Đi bộ để giảm cân, cần tối thiểu bao nhiêu phút theo từng độ tuổi?

15:10:04 10/01/2025
Đối với những người trẻ tuổi dưới 40 tuổi, đi bộ nhanh kết hợp với mục tiêu số bước chân (chẳng hạn như 10.000 bước) có thể giúp đốt cháy calo đáng kể và giảm cân tốt hơn.
5 sai lầm khi mới sử dụng vitamin C dưỡng da

5 sai lầm khi mới sử dụng vitamin C dưỡng da

12:25:06 10/01/2025
Một số tinh chất chứa vitamin C tồn tại ở dạng kém bền vững có nguy cơ gây kích ứng cho da nhạy cảm. Khi được kết hợp cùng các thành phần mạnh như AHA, BHA hoặc retinol có thể khiến da dễ bị kích ứng, bong tróc và mẩn đỏ hơn.
Ăn gì khi đói mà không lo tăng cân?

Ăn gì khi đói mà không lo tăng cân?

09:44:23 09/01/2025
Một thanh sô cô la đen nguyên chất chứa khoảng 90 calo, giúp giảm cảm giác thèm ăn trong thời gian dài. Ngoài ra, sô cô la đen còn làm giảm căng thẳng, chống oxy hóa và hỗ trợ hoạt động tim mạch hiệu quả.
Môi khô, bong tróc nên làm gì?

Môi khô, bong tróc nên làm gì?

09:35:36 09/01/2025
Những người hút thuốc lá thì da môi thường có xu hướng bị thâm sạm và khô hơn. Hút thuốc lá cũng là nguyên nhân khiến da môi bị khô nứt, bong tróc hoặc nặng hơn là đau nướu, loét miệng.

Có thể bạn quan tâm

Động thái của Á hậu Phương Nhi trước tin đồn sắp cưới con trai tỷ phú

Động thái của Á hậu Phương Nhi trước tin đồn sắp cưới con trai tỷ phú

Sao việt

23:49:39 14/01/2025
Trước loạt thông tin sẽ lên xe hoa cùng con trai tỷ phú, Á hậu Phương Nhi có động thái bất ngờ khi nhận được nhiều quan tâm của khán giả.
Trấn Thành "nổi đóa" với Lê Dương Bảo Lâm trên thảm đỏ WeChoice Awards 2024, nói 1 câu mà được khen quá chuyên nghiệp

Trấn Thành "nổi đóa" với Lê Dương Bảo Lâm trên thảm đỏ WeChoice Awards 2024, nói 1 câu mà được khen quá chuyên nghiệp

Hậu trường phim

23:41:10 14/01/2025
Trấn Thành thời gian gần đây tiếp tục là cái tên chiếm sóng mạng xã hội bởi sự xuất hiện ở sự kiện gala trao giải WeChoice Awards 2024.
Bộ phim Trung Quốc tôn trọng phụ nữ nhất hiện tại: Được khen khắp MXH, nữ chính đã đẹp còn diễn hay

Bộ phim Trung Quốc tôn trọng phụ nữ nhất hiện tại: Được khen khắp MXH, nữ chính đã đẹp còn diễn hay

Phim châu á

23:32:12 14/01/2025
Thời điểm hiện tại, phim cổ trang Quốc Sắc Phương Hoa đang được khen khắp mạng xã hội nhờ kịch bản đề cao nữ quyền.
Cặp đôi phim giả tình thật bí mật chia tay sau 7 năm bên nhau, nhà gái không dám cãi lời 1 người quyền lực

Cặp đôi phim giả tình thật bí mật chia tay sau 7 năm bên nhau, nhà gái không dám cãi lời 1 người quyền lực

Sao châu á

23:29:22 14/01/2025
Giới thạo tin cho biết cha Quan Hiểu Đồng đã ép cô phải chia tay với Lộc Hàm vì sợ bạn trai ảnh hưởng tới sự nghiệp của con gái.
Mỹ nhân Việt đóng phim nào là hot phim đó, tái xuất quá xinh còn có cảnh nóng bất ngờ

Mỹ nhân Việt đóng phim nào là hot phim đó, tái xuất quá xinh còn có cảnh nóng bất ngờ

Phim việt

23:23:14 14/01/2025
Mới đây, phim đã tung ra trailer, chính thức tiết lộ đoạn tình cảm sâu đậm và tình cảnh tréo ngoe của Toàn (Trần Ngọc Vàng) với cô bạn thân An (Kaity Nguyễn).
Ador nộp đơn cấm NewJeans ký hợp đồng độc lập

Ador nộp đơn cấm NewJeans ký hợp đồng độc lập

Nhạc quốc tế

22:39:22 14/01/2025
Ador nhấn mạnh bản thân là công ty đại diện của NewJeans, do đó nhóm không thể tự ý ký hợp đồng quảng cáo với các nhãn hàng khác.
Cuộc sống "địa ngục" của người Việt tại căn cứ lừa đảo ở Campuchia

Cuộc sống "địa ngục" của người Việt tại căn cứ lừa đảo ở Campuchia

Pháp luật

22:35:54 14/01/2025
Người bị lừa sang Campuchia sẽ bị nhốt vào một khu tập trung để làm công việc lừa đảo. Nếu không làm đủ doanh số, các nạn nhân sẽ bị đánh đập dã man và bị bán sang các công ty khác.
UAV 'không thể gây nhiễu' của Nga gây khó cho Ukraine

UAV 'không thể gây nhiễu' của Nga gây khó cho Ukraine

Thế giới

22:32:22 14/01/2025
Sự xuất hiện của các loại máy bay không người lái (UAV) cáp quang đặt thêm thách thức cho hệ thống tác chiến điện tử trên chiến trường.
Câu chuyện "đáng sợ" đằng sau hình ảnh cần thủ câu được đầu cá mập

Câu chuyện "đáng sợ" đằng sau hình ảnh cần thủ câu được đầu cá mập

Netizen

22:26:51 14/01/2025
Hình ảnh cần thủ bên cạnh đầu cá mập cùng câu chuyện đằng sau đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng về mối hiểm nguy của đại dương.
'Người sói' Hugh Jackman tình tứ với bạn gái sau cáo buộc ngoại tình

'Người sói' Hugh Jackman tình tứ với bạn gái sau cáo buộc ngoại tình

Sao âu mỹ

22:04:48 14/01/2025
Hugh Jackman và Sutton Foster đang tận hưởng khoảng thời gian bên nhau. Cả hai từng đóng chung trong vở The Music Man trên sân khấu Broadway.
Nghệ sĩ Phương Dung: Thăng trầm từ gánh bún chả giò đến 'nữ hoàng đánh ghen'

Nghệ sĩ Phương Dung: Thăng trầm từ gánh bún chả giò đến 'nữ hoàng đánh ghen'

Tv show

21:55:35 14/01/2025
Trong chương trình Chuyện tối cùng sao tập 84, nghệ sĩ Phương Dung chia sẻ về hành trình thăng trầm trong nghề diễn xuất, đặc biệt là giai đoạn gián đoạn hơn một thập kỷ.