Tư lệnh Lục quân Ukraine bất ngờ công khai mục tiêu trong năm 2024
Giới chuyên gia dự đoán quân đội Ukraine chuyển hướng về phòng thủ và sẽ phản công trong năm 2025, nhưng Tư lệnh lục quân Ukraine, Tướng Pavliuk vừa công khai một mục tiêu khác.
Trung tướng Oleksandr Pavliuk, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine được bổ nhiệm làm người đứng đầu Lực lượng Lục quân Ukraine theo sắc lệnh của tổng thống vào ngày 11/2/2024. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine
Mục tiêu chính của quân đội Ukraine là ổn định tình hình ở tiền tuyến và thành lập một lực lượng tấn công để tiến hành các hành động phản công trong năm 2024, Tư lệnh Lực lượng Lục quân Ukraine Oleksandr Pavliuk cho biết trên truyền hình quốc gia ngày 6/3.
Hồi tháng 2, Lực lượng vũ trang Ukraine đã rút quân khỏi một số khu định cư ở tỉnh Donetsk, bao gồm Avdiivka, một thành phố tiền tuyến quan trọng. Cuộc thoái lui này được Kiev giải thích là do tình trạng thiếu đạn dược trầm trọng hơn do viện trợ của Mỹ bị trì hoãn.
Trong khi đó, các trận chiến ác liệt vẫn tiếp tục diễn ra ở các tỉnh Kherson, Kharkiv và Zaporizhizhia khi quân đội Nga cố gắng tiến công, với sự vượt trội về sức mạnh nhân sự và thiết bị quân sự.
Tướng Pavliuk cho biết tình hình hiện tại ở tiền tuyến với Ukraine là “khó khăn nhưng đã được kiểm soát”.
Theo chỉ huy lục quân Ukraine, Nga muốn chiếm càng nhiều vùng lãnh thổ càng tốt trước cuộc bầu cử tổng thống ở nước này, đó là lý do tại sao tất cả lực lượng của họ đều tham gia vào các hoạt động tấn công.
Tư lệnh Pavliuk cũng cho biết, Nga đã cử binh lính mới được huy động và chưa được chuẩn bị sẵn sàng ra tiền tuyến để “chặn thế chủ động” của Kiev.
Ông nói: “Mục tiêu của chúng tôi là ổn định chiến tuyến, tiêu diệt kẻ thù nhiều nhất có thể, tập hợp lại càng nhiều càng tốt để di chuyển các đơn vị đến các vị trí nhằm tạo thành các nhóm tấn công và tiến hành các hành động phản công trong năm nay”.
Theo Tướng Pavliuk, quân đội Nga đang thực hiện những nỗ lực mạnh mẽ nhất gần thành phố Chasiv Yar và làng Terny ở tỉnh Donetsk. Các lực lượng Ukraine “tự tin” và “tổn thất của Nga rất cao”, ông Pavliuk nói thêm. “Tôi nghĩ chúng ta sẽ sớm ổn định tình hình và làm mọi cách để chuẩn bị lực lượng chuyển sang hành động tích cực hơn, nắm thế chủ động”.
Hồi đầu tháng 2, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi cũng cho biết quân đội Ukraine đã chuyển từ thế tấn công sang phòng thủ và nhằm mục đích làm kiệt sức các lực lượng đang tiến công của Nga.
Ukraine buộc phải thay đổi chiến thuật do thiếu vũ khí từ các đồng minh phương Tây gửi đến, cộng với tình trạng binh sĩ kiệt sức, thiếu nhân lực thay thế sau hơn 2 năm xung đột.
Video đang HOT
Chiến lược mới của Kiev trong năm thứ ba xung đột được gọi là “phòng thủ chủ động”. Với việc chuyển hướng này, Ukraine đã từ bỏ hy vọng về một chiến thắng chóng vánh để đẩy lùi quân Nga khỏi lãnh thổ, thay vào đó chuẩn bị cho tương lai xung đột kéo dài.
Giới quan sát nhận định hai bên có rất ít cơ hội đạt đột phá trong năm 2024 và Ukraine dường như đã chấp nhận thực tế này. Tổng thống Volodymyr Zelensky từ đầu tháng 12 năm ngoái nói rằng “giai đoạn mới” đã bắt đầu.
Quan điểm này hoàn toàn khác so với khi Ukraine bắt đầu tiến hành chiến dịch phản công quy mô lớn mùa hè năm ngoái. Khi đó, họ đặt mục tiêu đánh nhanh, thắng nhanh, chia cắt hành lang trên bộ của Nga tới Crimea, thậm chí giành lại bán đảo này.
Nhưng sau 6 tháng phản công, Ukraine đã chịu tổn thất nặng nề về nhân lực cũng như vũ khí, phương tiện chiến đấu. Điểm sáng duy nhất trong chiến dịch phản công là việc Ukraine chiếm được làng Krynky ở bờ Đông sông Dnipro, nơi quân Nga đã lùi về cố thủ sau khi Kiev giành quyền kiểm soát thủ phủ Kherson ở bờ Tây con sông này. Tuy nhiên, các binh sĩ bám trụ ở ngôi làng này thừa nhận tình hình “đang rất tệ” và họ khó có thể giữ được vị trí này lâu dài, khi bị Nga áp đảo cả về quân số lẫn hỏa lực.
Nhận thấy tiếp tục phản công chỉ là vô ích, Tổng thống Zelensky đã thay đổi chiến lược, yêu cầu xây dựng, củng cố các công sự mới dọc chiến tuyến dài gần 1.000 km.
Các quan chức phương Tây nói rằng chiến lược “phòng thủ chủ động”, trong đó giữ chắc tuyến phòng thủ và thăm dò điểm yếu của đối phương bằng các cuộc tập kích tầm xa, sẽ cho phép Ukraine có một năm “củng cố lực lượng” để chuẩn bị cho năm 2025 với triển vọng về một cuộc phản công mới.
Ukraine chuyển hướng chiến lược nhằm trụ vững trong năm 2024, tạo thế cho năm 2025
Sau khi cuộc phản công mùa hè kết thúc thất bại, Kiev đang chuyển sang chiến lược mới để chuẩn bị cho năm thứ ba xung đột.
Tổng thống Volodymyr Zelensky (thứ 2 từ phải sang) xem xét các kế hoạch chiến đấu với các tướng lĩnh quân đội tại một vị trí gần tiền tuyến vào mùa hè năm 2023. Ảnh: Văn phòng Báo chí Tổng thống Ukraine
Vanya, một người lính Ukraine phục vụ trong đơn vị trinh sát chiến đấu cùng lính thủy đánh bộ ở bờ đông sông Dnipro, chia sẻ: "Tôi sẽ nói cho anh sự thật. Tình hình thật tệ".
Đánh giá bi quan của Vanya diễn ra sau nhiều tháng quân đội Ukraine tấn công táo bạo qua sông Dnipro, bắt đầu vào mùa thu năm ngoái, nhằm thiết lập một "đầu cầu" mong manh nằm sâu trong khu vực Kherson do Nga kiểm soát. Lợi dụng đêm tối, đặc nhiệm Ukraine đã vượt sông, gây thiệt hại cho các đơn vị Nga và tạo ra một trong số ít điểm sáng kể từ khi cuộc phản công mùa hè kết thúc trong thất bại.
Nhưng sự kiểm soát của các đơn vị Ukraine tại cứ điểm Dnipro, gần làng Krynky, đang tuột dốc. Vị trí của họ trên địa hình đầm lầy và trong chiến hào cũ mà phía Nga để lại rất nông, dễ bị ngập lụt. Thời tiết lạnh cóng cản trở các hoạt động và khiến họ không thể nghỉ ngơi.
Quân đội Ukraine đang phải chịu thương vong nặng nề ở đây - Vanya than thở, nhưng từ chối đưa ra thông tin cụ thể vì lý do bí mật quân sự. Anh nói thêm, người Nga có lợi thế nhân lực với tỉ lệ 4 - 5 binh sĩ cho mỗi quân nhân Ukraine.
Tình hình xấu đi ở chiến trường miền Nam
Một phần của khó khăn là hậu cần. Người Ukraine phải vượt sông bằng những chiếc thuyền nhỏ để không bị phát hiện và linh hoạt hơn, nên họ không thể vận chuyển những loại vũ khí lớn, uy lực mạnh hơn. Vanya nói: "Mọi thứ mang theo đều là những gì chúng tôi có thể tự mang. Nhiều nhất là một số loại súng phóng lựu. Hiếm hoi tôi mới thấy một khẩu súng máy hạng nặng được mang qua".
Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một vị trí mà từ đó quân đội Ukraine có thể tiến hành các cuộc tấn công mới sâu hơn vào lãnh thổ do Nga kiểm soát. Vanya nói rằng điều đó ngày càng ít có khả năng xảy ra. Trong những tuần gần đây, lực lượng Nga đã chiếm lại một số vị trí ở bờ Đông.
Khi được hỏi liệu Ukraine có thể giữ được căn cứ của mình ở đó lâu dài hay không, Vanya thẳng thừng: "Tất nhiên là không. Thực tế là thủy quân lục chiến không thể duy trì nhịp độ tấn công và chắc chắn đã mất thế chủ động từ lâu."
Lính pháo binh Ukraine bắn pháo gần thị trấn công nghiệp Avdiivka. Ảnh: Reuters
Dự kiến, quân đội Ukraine sẽ rút lui về các vị trí phòng thủ ở bờ Tây sông Dnipro - hoặc có nguy cơ chịu tổn thất nặng nề với các đơn vị mạnh nhất của nước này.
Việc áp dụng một vị thế phòng thủ an toàn hơn để đề phòng năm thứ ba khó khăn của cuộc chiến không còn là câu hỏi chỉ dành cho những người đóng quân trên sông Dnipro mà còn đối với toàn bộ quân đội Ukraine và vị tổng tư lệnh của nước này.
Khó đột phá trong 2024, Ukraine lui về phòng thủ
Khi cuộc xung đột sắp sửa tròn 2 năm vào ngày 24/2 tới, triển vọng quân sự của Ukraine dường như đang mờ nhạt. Họ đã từ bỏ hy vọng về một chiến thắng nhanh chóng và thay vào đó đang chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài. Một quan chức phương Tây làm việc về chính sách Ukraine tin rằng "có rất ít triển vọng về một bước đột phá trong hoạt động của cả hai bên trong cả năm 2024", chứ đừng nói đến trong vài tháng tới.
Thực tế này đã được thừa nhận ở Kiev, nơi Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố vào đầu tháng 12/2023 rằng "một giai đoạn mới" đã bắt đầu. Sau khi thất bại với kế hoạch tái chiếm các khu vực rộng lớn ở phía nam, ông Zelensky đã ra lệnh cho quân đội xây dựng các pháo đài phòng thủ mới.
Quan chức phương Tây nói rằng chiến lược "phòng thủ tích cực" - duy trì các tuyến phòng thủ nhưng thăm dò các điểm yếu của địch để khai thác cùng với các cuộc không kích tầm xa - sẽ cho phép Ukraine "củng cố lực lượng" trong năm nay và chuẩn bị cho năm 2025, khi một cuộc phản công sẽ có cơ hội tốt hơn.
Bất ổn từ những yếu tố quyết định vận mệnh của Ukraine
Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể quyết định vận mệnh của Ukraine. Nổi bật nhất trong số đó là sự bất ổn xung quanh vai trò hỗ trợ quân sự của phương Tây, bao gồm cả đạn dược mà Ukraine đang tiêu thụ. Lúc này, quyết tâm của phương Tây và liệu các đồng minh có thể và sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine hay không, ở mức độ nào, vẫn là những câu hỏi bỏ ngỏ.
Mối quan tâm lớn nhất nằm ở Washington, nơi Nhà Trắng mới tuyên bố đợt viện trợ vũ khí và thiết bị quân sự cuối cùng cho Ukraine vào ngày 27/12/2023. Mặc dù các quốc gia châu Âu, bao gồm Anh và Đức, đang cung cấp một số hỗ trợ tài chính, nhưng Mỹ vẫn là nhà cung cấp hỗ trợ quân sự lớn nhất cho Ukraine. Nhưng các đảng viên Cộng hòa cánh hữu tại Quốc hội Mỹ đang cản trở hàng chục tỷ USD tài trợ quân sự trong tương lai cho Kiev. Và sẽ không còn sự hỗ trợ nào nữa cho đến khi Quốc hội hành động.
Ngay cả khi Nhà Trắng đạt được thỏa thuận với Quốc hội để mở rộng viện trợ cho Ukraine, dường như điều đó khó có thể mang lại bước nhảy vọt về năng lực và công nghệ cho phép Ukraine giành lại lợi thế một cách dứt điểm trong năm nay.
Một người lính Ukraine lái thuyền trên sông Dnipro. Sau khi chiếm được một số vị trí của Nga ở bờ Đông sông Dnipro, lực lượng Ukraine có thể phải rút về bờ Tây để tránh thương vong nặng nề. Ảnh: Getty Images
Khi được hỏi khi nào việc Mỹ ngừng viện trợ cho Ukraine sẽ bắt đầu ảnh hưởng đến chiến trường, một quan chức phương Tây khác làm việc về chính sách Ukraine nói: "Chúng tôi tin tưởng rằng người Ukraine có những gì họ cần [để giữ vững vị trí của họ]".
Trong chuyến thăm cấp cao tới Washington vào tháng 12 năm ngoái, ông Zelensky đã khẩn thiết cầu xin các nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong Quốc hội phê duyệt ngay lập tức 60 tỷ USD viện trợ quân sự mới cho đất nước ông. Đặc biệt, việc tăng cường phòng không có tầm quan trọng trước mắt nhằm bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine.
Một vấn đề nghiêm trọng là Ukraine hiện đang phải đối mặt với thách thức huy động nhân lực. Các chỉ huy quân đội của ông Zelensky đã kêu gọi tuyển dụng 500.000 binh sĩ mới, một con số có tính đến những tổn thất lớn của Ukraine và thực tế là nhiều binh sĩ đã chiến đấu gần hai năm không nghỉ ngơi.
Nhắc đến nỗi lo sợ ngày càng tăng của những người dân Ukraine rằng kết quả của cuộc chiến có thể không có lợi cho họ, chuyên gia Mykola Bielieskov, tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia Ukraine, nói: "Chúng tôi bước vào mùa đông này với khả năng phục hồi tâm lý dường như ít hơn - và với sự mệt mỏi chung rõ ràng là lớn hơn".
Người Nga đang ở thế tấn công
Những lo lắng của người Ukraine không hoàn toàn đặt sai chỗ. Hiện tại, lực lượng Nga đang ở thế tấn công.
Quân đội Nga đang cố gắng bao vây thị trấn công nghiệp chiến lược Avdiivka, nơi quân đội Ukraine hầu như không còn bám trụ được, nhằm chiếm toàn bộ vùng Donetsk. Vào tháng 12/2023, người Nga cũng đã chiếm được thị trấn Marinka, cách đó 40km về phía Đông Bắc.
Chính những lợi ích của Nga trên chiến trường đã buộc Ukraine phải áp dụng thế phòng thủ chặt chẽ hơn - một chiến lược được các đồng minh mạnh nhất của Kiev ủng hộ.
Bộ Quốc phòng Estonia công bố một báo cáo vào tháng 12/2023 nói rằng Ukraine nên chuyển sang "phòng thủ chiến lược" để nước này và các đồng minh có thời gian xây dựng cơ sở công nghiệp, đào tạo quân dự bị, tăng nhân lực và tăng cường năng lực sản xuất pháo binh để tiếp tục chiến dịch tấn công trong năm 2025.
Điều đó phù hợp với chiến lược mà Washington được cho là đang yêu cầu với Ukraine. Người Mỹ cũng đang thúc đẩy một cách tiếp cận bảo thủ hơn. Thay vì tấn công trên bộ, trọng tâm sẽ là giữ vững lãnh thổ hiện có, củng cố các vị trí cố thủ và tăng cường nguồn cung cấp cũng như lực lượng trong những tháng tới.
Xung đột Nga Ukraine: Ước tính mới nhất về con số thương vong của hai bên Bộ trưởng Quốc phòng Liên bang Nga, ông Sergey Shoigu, ước tính Kiev đã mất khoảng 66.000 quân và 7.600 vũ khí hạng nặng kể từ khi bắt đầu chiến dịch phản công cách đây ba tháng. Trong khi đó, theo Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine, từ khi xung đột với Ukraine bùng nổ, quân đội Nga đã...