Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội: Sáng tạo, đột phá trong quản trị
Ngày 21/1, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội tổ chức Lễ công bố Quyết định công nhận Hội đồng trường, Chủ tịch Hội đồng trường nhiệm kỳ 2022 – 2026; công bố Nghị quyết của Hội đồng trường về việc bổ nhiệm lần đầu 2 Phó Hiệu trưởng và thành lập Trường Ngoại ngữ – Du lịch.
Buổi lễ vinh dự được đón đồng chí Nguyễn Sinh Nhật Tân – Ủy viên Ban cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, đồng chí Trương Thị Dung – Phó Bí thư Đảng ủy Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội, cùng đại diện Lãnh đạo các Vụ chức năng của Bộ Công Thương.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân ghi nhận những sáng tạo đột phá trong quản trị đại học của Nhà trường
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân ghi nhận những sáng tạo đột phá của lãnh đạo nhà trường trong đổi mới quản trị đại học, là trường tiên phong của Bộ Công Thương trong chuyển đổi mô hình từ trường đại học thành đại học, thành lập trường trong trường, doanh nghiệp trong trường và viện nghiên cứu trong trường.
Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội có bề dày lịch sử truyền thống, đặc biệt được Bác Hồ 4 lần về thăm. Trong suốt 124 năm vừa qua, từ khi lên đại học đến nay, Nhà trường đã có những bước phát triển mạnh mẽ.
Dấu ấn năm 2021
Năm 2021, mặc dù dịch bệnh Covid- 19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi lĩnh vực xã hội, trong đó có giáo dục và đào tạo, nhưng Đại học Công nghiệp Hà Nội đã sáng tạo, đổi mới và thích ứng nhanh, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ vào đào tạo, nghiên cứu, vừa đảm bảo tiến độ giảng dạy, học tập, vừa phòng chống dịch bệnh hiệu quả.
Trường đã thực hiện mô hình đào tạo theo định hướng ứng dụng, chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng và tay nghề cao, rất phù hợp với yêu cầu xã hội hiện nay, đặc biệt thích ứng trong thời kỳ cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Hàng năm, Trường có số lượng thí sinh dự tuyển thuộc tốp các trường hàng đầu cả nước, với 95%-98% sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp.
Hiện nay, Nhà trường đang đào tạo 41 ngành trình độ đại học, 11 ngành trình độ thạc sĩ, 3 ngành trình độ tiến sĩ và trong năm 2022 sẽ mở thêm 4 ngành trình độ đại học, 3 ngành trình độ thạc sĩ và 2 ngành trình độ tiến sĩ. Nhà trường đang nỗ lực phấn đấu đến năm 2025 sẽ hoàn thiện đủ các tiêu chuẩn quy định của Bộ tiêu chí quốc gia về đại học, thành lập tối thiểu 3-5 trường trực thuộc Đại học Công nghiệp Hà Nội.
Để hoàn thành được mục tiêu đó, Trường đã và đang chuẩn bị vận hành trường đầu tiên trực thuộc Đại học Công nghiệp Hà Nội, đó là trường Ngoại ngữ – Du lịch. Đây là bước đột phá của Nhà trường khi chọn lựa mô hình và lĩnh vực Ngoại ngữ – Du lịch để vận hành trường đầu tiên.
Nhà trường cũng đã và đang thực hiện tốt mô hình Hợp tác đào tạo, đào tạo nhiều sinh viên quốc tế; rất thành công trong thu hút đầu tư từ nước ngoài, gắn kết đào tạo với thực tập sản xuất, điển hình như dự án JICA của Nhật Bản, Dự án của Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hồng Hải (Foxconn),… góp phần xây dựng Đại học Công nghiệp Hà Nội trở thành một trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước, được nhân dân tin tưởng; các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài quan tâm, đầu tư, hợp tác.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân trao quyết định và tặng hoa chúc mừng Hội đồng trường nhiệm kỳ 2022-2026
Các kết quả Nhà trường đạt được đã khẳng định được uy tín, năng lực, trình độ, của lãnh đạo nhà trường, của các thầy, cô giáo, sự gắn kết chặt chẽ của nhà trường với xã hội, đào tạo chất lượng và chất lượng cao; thực hiện tốt phương châm kết hợp giữa đào tạo, giảng dạy lý thuyết với thực hành, giữa nghiên cứu và ứng dụng. Cả thầy và trò Nhà trường đã tận tâm, sáng tạo, góp phần làm nên thành tích vẻ vang và rất đáng tự hào.
Tập trung cho mục tiêu chiến lược
Video đang HOT
Năm 2022, các cơ sở đào tạo sẽ còn gặp khó khăn bởi thế giới và trong nước vẫn đang chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid -19, do dịch bệnh vẫn còn có những diễn biến phức tạp; đất nước ta đang đứng trước những thách thức không nhỏ, ngành Giáo dục tiếp tục chịu ảnh hưởng với khó khăn nhiều hơn.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, trong thời gian tới, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội cần thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đại học, thực hiện thành công mục tiêu xây dựng Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội trở thành đại học chất lượng cao, đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, một số ngành đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao của thị trường lao động trong nước và quốc tế;
Hai là, tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp giáo dục và đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới của phát triển kinh tế – xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Ba là, tập trung xây dựng và bồi dưỡng cán bộ quản lý, các chuyên gia, đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn cao, có năng lực trong nghiên cứu để làm tốt vai trò quản trị, hướng dẫn người học, là tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức. Đại học Công nghiệp Hà Nội phải là nơi thu hút nhân tài, hội tụ của trí tuệ xuất sắc trong giới khoa học, nghiên cứu và giảng dạy; phải là nơi ươm mầm tài năng trẻ của đất nước hôm nay và mai sau.
Bốn là, chủ động tích cực hội nhập quốc tế trong đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học trong cán bộ, giảng viên và sinh viên, đặc biệt khuyến khích các nghiên cứu có tính hội nhập quốc tế; nâng cao tiềm lực nghiên cứu khoa học và công nghệ góp phần nâng cao chất lượng và phát triển đào tạo, đưa khoa học và công nghệ đóng góp vào sự phát triển bền vững của nhà trường.
Năm là, tăng cường giáo dục thế hệ trẻ về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, khát vọng vươn lên; nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với xã hội; xây dựng môi trường, điều kiện học tập, lao động, giải trí, rèn luyện để phát triển lành mạnh, toàn diện, hài hòa cả về trí tuệ, thể chất và giá trị thẩm mỹ.
Sáu là, phát huy hiệu quả tự chủ đại học, chủ động sáng tạo, khai thác và sử dụng chất lượng các nguồn lực của Nhà trường; đổi mới quản trị đại học, đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng tới quản trị đại học thông minh.
NGND.PGS.TS Trần Đức Quý – Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội
Thay mặt Hội đồng Trường, Ban Giám hiệu Nhà trường, NGND.PGS.TS. Trần Đức Quý – Bí thư Đảng uỷ, Hiệu trưởng Nhà trường xin hứa sẽ hoàn thành tốt những nhiệm vụ mà Lãnh đạo Bộ Công Thương tin tưởng giao cho Nhà trường. Để quản trị đại học tốt, Hiệu trưởng Trần Đức Quý đặt ra 3 vấn đề quan trọng:
Trước hết, cần nghiên cứu tối ưu mô hình vận dụng vào thực tiễn nhà trường, xây dựng một cơ sở giáo dục đại học đa cấp, đa ngành, nhiều trình độ và hội nhập quốc tế, đào tạo theo định hướng công nghệ ứng dụng. Sự kiện thành lập Trường Ngoại ngữ – Du lịch hôm nay ghi dấu mốc quan trọng trong việc chuyển đổi mô hình của Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội.
Thứ hai, công tác quy hoạch, bồi dưỡng cán bộ phải đáp ứng được yêu cầu để vận hành tổ chức hiện tại và tương lai. Hiện nay, Nhà trường đã quy hoạch, đạo tạo và tiếp tục đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ nhân lực, đảm bảo không thiếu hụt trong mỗi giai đoạn chuyển giao và đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển của Trường.
Thứ ba, để quản trị tốt trong giai đoạn hiện nay, vấn đề ứng dụng công nghệ trong tất cả các lĩnh vực quản lý, ban quản trị là vấn đề then chốt để nhà trường tốt ưu hóa mô hình, tiết kiệm nhân sự, đảm bảo năng suất lao động, phát triển tiết kiệm các khâu.
Trước mắt sẽ còn không ít khó khăn, nhưng với bề dày truyền thống và kinh nghiệm tích lũy được trong 124 năm xây dựng, phát triển, Đảng ủy, Hội đồng trường, Ban Giám hiệu cùng cán bộ, giảng viên, sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội sẽ quyết tâm tiếp tục đổi mới, sáng tạo, học hỏi, cập nhật những vấn đề mới, vận dụng hiệu quả Nghị quyết, chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước, sự ủng hộ của Bộ Công Thương, Bộ Giáo dục và Đào tạo,… để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, kế hoạch đề ra.
PGS Đỗ Văn Dũng: nhiều trường tự chủ còn sống trong những mối âu lo
Chủ trương bỏ cơ quan chủ quản không có nghĩa là buông lỏng quản lý mà giao quyền cho một chủ thể khác, đó là Hội đồng trường.
Trên thế giới, tự chủ đại học được xem là yếu tố cơ bản, cần thiết trong quản trị đại học. Việc tăng cường giao quyền tự chủ cho các trường đã tạo động lực, sự linh hoạt, năng động của các trường đại học trong quá trình sáng tạo ra tri thức, dẫn dắt xã hội phát triển, đồng thời cũng làm tăng tính cạnh tranh giữa các cơ sở giáo dục đại học, tạo điều kiện để đa dạng hóa các hoạt động giáo dục và đào tạo.
Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động tự chủ của các trường đại học hiện nay vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.
Nhiều trường tự chủ còn sống trong những mối âu lo
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Dũng - nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Luật số 34/2018/QH14 và Nghị định số 99/2019/NĐ-CP liên quan đến tự chủ đại học đã tạo điều kiện, cơ chế cho các trường phát triển vươn lên, đặc biệt là sự phát triển của 23 trường đại học thí điểm tự chủ theo Nghị quyết 77/NQ-CP.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Dũng cho rằng cần xóa bỏ cơ quan chủ quản mới có tự chủ thực sự. (Ảnh: NEU)
Tuy nhiên, tự chủ đại học hiện nay vẫn còn nhiều vấn đề bất cập, vướng mắc cần tháo gỡ.
Thứ nhất, hiện nay một số văn bản luật và dưới luật chưa theo kịp tinh thần tự chủ của Luật số 34, chính điều này làm cho những người lãnh đạo trong các trường tự chủ luôn luôn sống trong những mối lo âu.
Hệ thống pháp luật còn chồng chéo nhau, khi các đoàn kiểm toán, thanh tra về làm việc với các trường, nếu áp dụng theo luật này thì làm đúng, nhưng áp dụng theo luật khác lại sai. Các văn bản dưới luật cũng mâu thuẫn nhau, đây chính là khó khăn lớn nhất đối với các trường đại học khi bước vào con đường tự chủ.
Chính vì vậy, mong muốn hiện nay của các trường là cần phải có hệ thống hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất để việc thực hiện tự chủ đi vào thực tiễn.
Thứ hai, sự can thiệp quá sâu của cơ quan quản lý trực tiếp (cơ quan chủ quản) vào công việc của các trường khiến trường đại học chưa thể có tự chủ thực sự.
Đối với trường đại học công lập đã tự chủ, tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình, cần giao toàn quyền cho Hội đồng trường quyết định, bởi Hội đồng trường là đại diện cho chủ sở hữu và các bên liên quan.
"Nhưng thực tế thì vẫn có sự can thiệp của cơ quan chủ quản. Cụ thể như vấn đề về tổ chức nhân sự, hiện nay nhiều trường đại học không thể bổ nhiệm Hiệu trưởng, như Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh,...
Đã tự chủ thì cần phải xóa bỏ cơ quan chủ quản. Tại sao giao trách nhiệm cho Hội đồng trường, Hội đồng trường tổ chức bỏ phiếu, có quyết định bổ nhiệm cán bộ nhưng cuối cùng vẫn phải chờ Bộ trưởng công nhận?
Sự tồn tại, sự áp đặt của cơ quan chủ quản đã cản trở rất nhiều đến sự phát triển của trường đại học, suốt nhiều tháng liền một trường đại học không có người "cầm trịch" thì mọi việc đều trì trệ. Điều này làm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống cơ sở giáo dục đó, ảnh hưởng đến hàng ngàn cán bộ, giảng viên, viên chức, hàng ngàn sinh viên, thậm chí có thể làm 'sụp đổ' thương hiệu mà trường xây dựng bấy lâu nay. Ai sẽ là người chịu trách nhiệm trước những hệ lụy này?"
Rõ ràng, còn tồn tại cơ quan chủ quản thì chúng ta đang quay về với cơ chế xin - cho", Phó Giáo sư Đỗ Văn Dũng khẳng định.
Về khía cạnh tài chính tài sản, bất cập tồn tại là trường đại học được giao quyền tự chủ nhưng lại không được giao đất đai, tài sản.
Ví dụ, khi có khu đất trống, nhà trường không thể cho thuê; khi có doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư xây dựng cho trường phòng thí nghiệm để hợp tác đào tạo nghiên cứu khoa học, nhà trường cũng không thể quyết.
Theo thầy Dũng, chúng ta cần phải học tập mô hình tự chủ ở Hàn Quốc, trường đại học khi đã tự chủ được liên kết với các doanh nghiệp trở thành những tập đoàn giáo dục. Các doanh nghiệp được phép xây dựng, đầu tư cho trường đại học, tận dụng "chất xám" để tạo nên những sản phẩm chất lượng cao.
Với mô hình hợp tác này, trường đại học cũng sẽ giải quyết được bài toán kinh phí đầu tư, từ đó có thể giảm học phí cho sinh viên, điều này rất có lợi cho người học. Muốn vậy, đòi hỏi cơ chế phải mở rộng hơn, tạo điều kiện để các trường được tự chủ, tự quyết định công việc và cơ hội phát triển cho mình.
Thứ ba, tự chủ không có nghĩa là Nhà nước cắt giảm đầu tư cho trường đại học.
Thầy Dũng phân tích: "Chúng ta vẫn nói cắt giảm chi thường xuyên, còn chi đầu tư Nhà nước vẫn hỗ trợ. Nhưng thực tế các trường tự chủ đang đứng trước bài toán nan giải về tài chính, buộc trường phải tăng học phí lên cao.
Lẽ ra khi trường không nhận kinh phí chi thường xuyên thì Nhà nước nên chuyển nguồn kinh phí chi thường xuyên này thành nguồn kinh phí chi đầu tư cho trường đại học, để các trường đầu tư xây phòng thí nghiệm, cơ sở vật chất và giảm được áp lực học phí lên người học".
Bỏ cơ quan chủ quản không có nghĩa là buông lỏng quản lý nhà nước
Trong cuộc trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hiền - Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Vinh cho biết, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, tạo điều kiện, có các chủ trương, chính sách, mở rộng hành lang pháp lý nhằm thúc đẩy việc trao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học.
Đặc biệt, sau khi Luật số 34/2018/QH14 cùng với Nghị định 99 (Nghị định số 99/2019/NĐ-CP) hướng dẫn thi hành Luật được ban hành, "nút thắt" về hành lang pháp lý thực hiện tự chủ giáo dục đại học đã được mở, các cơ sở giáo dục đại học chủ động thực hiện quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình với các bên liên quan khi đảm bảo các điều kiện tự chủ giáo dục đại học đã được luật định.
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hiền cho rằng, tự chủ đại học đã đạt được một số kết quả bước đầu nhưng còn nhiều khó khăn, lúng túng. (Ảnh: Trường Đại học Vinh)
Dù đạt được một số kết quả bước đầu, nhưng thực tế hiện nay, việc thực hiện tự chủ đại học vẫn còn đó những lúng túng, khó khăn, thiếu thống nhất, hiệu quả còn hạn chế.
Cụ thể, Luật Giáo dục đại học sửa đổi, bổ sung (Luật số 34/2018/QH14) đã mở ra hành lang pháp lý quan trọng cho phép các trường đại học triển khai thực hiện quyền tự chủ. Tuy nhiên, do sự thiếu đồng bộ trong hệ thống hành lang pháp lý của Nhà nước đã phần nào gây cản trở tiến trình tự chủ ở các trường đại học.
Ví dụ, ngoài Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, các cơ sở giáo dục đại học vẫn phải tuân thủ các quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu, Luật Quản lý sử dụng tài sản công,... Điều đáng nói là hệ thống hành lang pháp lý này chưa đồng bộ nên dẫn đến vướng mắc, khó khăn trong các hoạt động của trường đại học liên quan đến đầu tư, mua sắm, liên doanh, liên kết,...
Trong lĩnh vực nhân sự, Luật Viên chức và các nghị định liên quan còn có một số nội dung cũng chưa đồng bộ với Luật Giáo dục đại học.
"Một nút thắt khá quan trọng cần tháo gỡ trong quá trình triển khai tự chủ đại học đó là cắt giảm và tiến tới xóa bỏ cơ quan chủ quản đối với cơ sở giáo dục đại học.
Chủ trương bỏ cơ quan chủ quản không có nghĩa là buông lỏng quản lý nhà nước mà chuyển giao quyền quản lý nhà nước cho một chủ thể khác, đó là Hội đồng trường. Hội đồng trường vì vậy cần phải có thực quyền theo Luật định.
Trong thực tế triển khai, việc giải quyết mối quan hệ giữa các thiết chế Đảng ủy - Hội đồng trường - Hiệu trưởng đang đặt ra không ít những thách thức, khó khăn và vướng mắc. Giải quyết mối quan hệ giữa ba thiết chế lãnh đạo (Đảng ủy), quản trị (Hội đồng trường) và quản lý (Hiệu trưởng) trên cơ sở làm rõ, luật hóa về vị trí, vai trò, nhiệm vụ và quyền hạn của từng thiết chế là đòi hỏi hết sức cấp thiết hiện nay, cần được Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành quan tâm nhiều hơn" thầy Hiền cho biết.
Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hiền, ngoài những vướng mắc về cơ chế, một lý do quan trọng khác là do các trường đại học chưa đủ năng lực và chưa thực sự sẵn sàng bước vào con đường tự chủ.
Thực tế cho thấy, còn nhiều trường đại học chưa mạnh dạn thực thi sự tự chủ, thay vì chủ động thúc đẩy tự chủ, chấp nhận đương đầu với các thách thức, vượt qua nó để mở rộng sáng tạo, tăng cường chất lượng quản trị, phát huy hiệu quả các nguồn lực, phát triển chất lượng đào tạo, nghiên cứu thì vẫn mang tâm lý e dè, bởi thói quen "bao cấp" vào sự quản lý và hỗ trợ của Nhà nước, vẫn muốn tận dụng những ưu thế của trường công để được hỗ trợ ngân sách trong chi thường xuyên và chi đầu tư.
Tóm lại,tự chủ đại học mở ra rất nhiều cơ hội để các trường đại học phấn đấu tự khẳng định mình, tăng năng lực cạnh tranh để hội nhập với giáo dục đại học của khu vực và quốc tế. Vấn đề đặt ra cho tự chủ đại học hiện nay là cần sớm giải quyết dứt điểm các "điểm nghẽn" còn tồn tại nói trên.
Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng trường đại học là chủ trương rất đúng đắn "Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường đại học là một chủ trương rất đúng đắn, theo tinh thần Nghị quyết 19 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII." Phó Giáo sư Đoàn Thanh Hà - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định như vậy...