Tranh chấp biên giới Trung – Ấn nóng lên vì tuyên bố của Mỹ

Bắc Kinh đã tái khẳng định tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với một lãnh thổ ở đông bắc Ấn Độ, đồng thời chỉ trích Mỹ ‘kích động tranh chấp’ bằng cách ủng hộ New Delhi.

Ấn Độ và Trung Quốc từ lâu đã tranh chấp chủ quyền tại khu vực mà New Delhi gọi là bang ” Arunachal Pradesh”, trong khi Bắc Kinh cho rằng thuộc về vùng “Tạng Nam” (tức phía nam Tây Tạng). Trung Quốc đã đổi tên khu vực này trên bản đồ chính thức của mình và cấp thị thực (visa) riêng cho công dân Ấn Độ cư trú tại đây nhằm khẳng định chủ quyền.

“Tạng Nam là lãnh thổ của Trung Quốc từ thời cổ đại. Đây là một thực tế không thể phủ nhận”, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nói trong một cuộc họp báo hôm 28.3, theo Newsweek.

Phát ngôn của ông Ngô là phản ứng trực tiếp đối với chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại khu vực chiến lược nằm trên dãy Himalaya hồi đầu tháng này.

Trong chuyến đi, ông Modi đã tham dự lễ khánh thành đường hầm Sela, công trình nằm trong dự án phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng nhằm tăng cường khả năng kết nối với vùng Tawang ở phía tây Arunachal Pradesh, nơi quân đội Ấn Độ và Trung Quốc đụng độ vào tháng 12.2022. Quá trình xây dựng bắt đầu vào tháng 10.2020.

Tuyên bố từ người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc xuất hiện trong bối cảnh căng thẳng đã gia tăng dọc theo Đường kiểm soát thực tế (LAC) ngăn cách hai cường quốc châu Á trong thời gian gần đây.

Đèo Sela ở khu vực Tawang thuộc Arunachal Pradesh, nơi Trung Quốc gọi là Tạng Nam. ẢNH AFP

Mỹ đã khiến Trung Quốc khó chịu khi lên tiếng ủng hộ Ấn Độ trước những chỉ trích của Bắc Kinh về đường hầm Sela.

“Mỹ công nhận Arunachal Pradesh là lãnh thổ của Ấn Độ và chúng tôi phản đối mạnh mẽ mọi nỗ lực đơn phương nhằm thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ bằng cách xâm nhập hoặc xâm phạm LAC, bất kể mang tính quân sự hay dân sự”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel cho biết vào tuần trước.

Ông Ngô Khiêm đã đáp trả tuyên bố từ Washington. “Mỹ có hồ sơ tệ hại về việc kích động tranh chấp với các nước khác và theo đuổi lợi ích ích kỷ của riêng mình trong quá khứ, và cộng đồng quốc tế thấy rõ điều này”, ông nói trong cuộc họp báo hôm 28.3.

Trước đó trong tháng này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ vì xen vào căng thẳng biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc.

“Trung Quốc cực kỳ lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối việc này. Biên giới Trung – Ấn chưa bao giờ được phân định. Tạng Nam luôn là lãnh thổ của Trung Quốc, một thực tế cơ bản không thể phủ nhận… Vấn đề biên giới Trung – Ấn là vấn đề giữa hai nước và không liên quan gì đến phía Mỹ”, người phát ngôn Lâm Kiếm của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói.

New Delhi cho rằng những tuyên bố của Bắc Kinh là “vô căn cứ”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal hôm 28.3 khẳng định Arunachal Pradesh là lãnh thổ không thể tách rời của Ấn Độ, một thực tế không thể thay đổi bất chấp những khẳng định dai dẳng của Trung Quốc.

“Lập trường của chúng tôi đã được thể hiện rất rõ ràng. Trung Quốc có thể lặp lại những tuyên bố vô căn cứ của mình bao nhiêu lần tùy thích. Chuyện đó sẽ không làm thay đổi lập trường của Ấn Độ”, báo Times of India dẫn lời ông Jaiswal nói trong một cuộc họp báo.

Cuộc khẩu chiến công khai tiếp diễn giữa những nỗ lực xoa dịu căng thẳng ở biên giới. Đại diện của Trung Quốc và Ấn Độ đã tổ chức vòng đối thoại lần thứ 29 tại Bắc Kinh vào ngày 27.3.

Tại biên giới, các lãnh đạo quân sự của Trung Quốc và Ấn Độ cũng đã tổ chức 21 vòng đàm phán, nhưng cùng lúc cả hai bên vẫn tiếp tục các nỗ lực triển khai lực lượng vũ trang.