Tiềm năng đột phá của cây gai dầu trong xây dựng

Việc tìm kiếm các giải pháp thay thế bê tông ở quy mô lớn, lành mạnh hơn cho môi trường cho đến nay chưa mang lại nhiều kết quả.

Nhưng ở quy mô nhỏ đã xuất hiện một số “ứng cử viên” nhiều hứa hẹn, như cây gai dầu.

Hai ngôi nhà tại New York (Mỹ) làm từ vôi gai dầu và gỗ. Ảnh: Guardian

Kaja Khl, người sáng lập công ty thiết kế và xây dựng có trụ sở tại New York (Mỹ) mang tên Youarethecity, nhận xét: “Có tiềm năng tăng trưởng to lớn ở Mỹ đối với sợi gai dầu được sử dụng để xây dựng và cách nhiệt”.

Mùa Hè 2023, Khl đã hoàn thành hai ngôi nhà nhỏ nông thôn trong một trang trại ở ngoại ô New York bằng cách sử dụng vôi gai dầu ( hempcrete). Hempcrete được hình thành từ việc trộn gai dầu với vôi. Các khối vật liệu này không chịu lực nên chủ yếu được sử dụng để cách nhiệt và tường trong nhà.

Hai ngôi nhà nhỏ này giảm tác động của carbon nhờ các vật liệu như gỗ và hempcrete.

Tiềm năng của cây gai dầu làm vật liệu xây dựng đã được biết đến từ nhiều thế kỷ, bởi nó là vật liệu kết hợp giữa canh tác nhanh và sức mạnh. Nhưng gần đây, giới khoa học mới khám phá thêm được khả năng của gai dầu thu giữ carbon nhiều hơn gấp đôi trọng lượng chính nó.

Theo một số ước tính, cây gai dầu có thể hấp thụ được tới 15 tấn CO2 trên mỗi ha thông qua quá trình quang hợp. Do đó, nếu trồng cây gai dầu trên 25% diện tích đất nông nghiệp trên thế giới được sử dụng cho chăn nuôi gia súc gia cầm, kết quả thu được là thu hẹp khoảng cách phát thải của Liên hợp quốc tới 23 tỷ tấn CO2 mỗi năm.

Lá gai dầu. Ảnh: Alamy

Những người ủng hộ việc sử dụng cây gai dầu trong xây dựng còn ca ngợi các đặc tính không độc hại, chống nấm mốc, chống cháy và chống côn trùng phá hoại của nó.

Điều hấp dẫn nhất, theo ông Tim White tại công ty Texas Healthy Homes (Mỹ) là không cần bổ sung hóa chất khi dùng cây gai dầu trong xây dựng. “Ngành xây dựng hiện đại là một loại cocktail độc hại. Và nhiều khách hàng của chúng tôi đang tìm kiếm một ngôi nhà không độc hại”, ông White chia sẻ.

Ở châu Âu, gai dầu cũng được tận dụng trong xây dựng. Ví dụ, ở Anh, những ngôi nhà làm từ cây gai dầu ở Suffolk đã có t.uổi đời vài thập niên. Tại Pháp, trung tâm thể thao Pierre Chevet, gần Paris, được xây dựng bằng hempcrete. Theo ước tính, thị trường hempcrete toàn cầu được dự đoán sẽ tăng trưởng ở mức 16% mỗi năm từ năm 2021 đến năm 2028, với tổng thị trường toàn cầu về vật liệu xây dựng xanh dự kiến đạt giá 419 tỷ USD vào năm 2026.