Thuốc kháng sinh mới thiếu hụt trầm trọng không thể kiềm chế sự lây lan của vi khuẩn
Theo cảnh báo của WHO, tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng các loại thuốc kháng sinh mới đe dọa những nỗ lực kiềm chế sự lây lan của vi khuẩn kháng thuốc.
Hãng tin AFP cho biết, mới đây WHO đã công bố hai báo cáo mới, tiết lộ hiện đang có rất ít kháng sinh mới có hiệu quả đang lưu hành trên thị trường. Điều này có nghĩa là thế giới đang mất dần các lựa chọn trong cuộc chiến chống siêu vi khuẩn.
“Các sáng kiến đang tập trung chống lại sự kháng thuốc, tuy nhiên chúng tôi cũng cần các quốc gia và ngành công nghiệp dược góp sức và góp quỹ bền vững để tạo ra các loại thuốc mới” – tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, tổng giám đốc WHO, cho biết.
“Thế giới chưa bao giờ đối mặt với mối đe dọa (siêu vi khuẩn) kháng kháng sinh như bây giờ và đang cần giải pháp cấp bách” – ông Ghebreyesus nhấn mạnh.
WHO cảnh báo, thuốc kháng sinh đang bị thiếu trầm trọng. Ảnh minh họa
Kháng kháng sinh (kháng thuốc) xảy ra khi vi khuẩn trở nên có sức đề kháng mạnh hoặc hoàn toàn kháng được các loại thuốc hiện có để trị nó, khiến cho những vết thương nhỏ và những nhiễm trùng phổ biến cũng có thể gây chết người.
Theo số liệu ước tính của Liên minh châu Âu (EU), khoảng 33.000 người tại châu Âu chết mỗi năm vì những vi khuẩn kháng kháng sinh trong khi số liệu từ Liên Hiệp Quốc chỉ ra con số này vào khoảng 35.000 người.
Video đang HOT
“Chúng ta đang chứng kiến chuyện này ngày một lan rộng ra trong khi đang cạn kiệt nguồn thuốc kháng sinh có hiệu quả trong việc trị những con vi khuẩn kháng thuốc này. Đây là một trong những mối đe dọa sức khỏe lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt” – ông Peter Beyer của WHO nói.
Thuốc kháng sinh được phát minh vào những năm 1920. Thuốc kháng sinh đã cứu hàng chục triệu mạng sống bằng cách đánh bại các căn bệnh do vi khuẩn gây ra như viêm phổi, lao phổi và viêm màng não.
Tuy nhiên, trải qua nhiều thập kỷ, vi khuẩn bắt đầu tiến hóa và học cách để chống lại các loại thuốc này và trở thành “siêu vi khuẩn” kháng thuốc kháng sinh.
Để chống lại sức đề kháng của vi khuẩn với những loại thuốc kháng sinh đã biết, con người cần đến những loại kháng sinh mới. Tuy nhiên, đối với các công ty dược, việc phát triển các loại thuốc mới rất phức tạp, tốn kém và không thu nhiều lợi nhuận.
Theo các báo cáo của WHO, hiện có khoảng 60 loại thuốc mới đang được phát triển nhưng chỉ “có 2 loại thuốc trị được loại vi khuẩn kháng kháng sinh nguy hiểm nhất hiện nay”. Các loại khác đều đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng.
Liên quan tới tình hình cạn kiệt thuốc kháng sinh, trước đó tờ The New York Times (Mỹ) cho biết, nguyên nhân của việc cạn kiệt thuốc kháng sinh là do tương lai tài chính u ám của một số công ty nghiên cứu kháng sinh đang khiến các nhà đầu tư tránh xa và đe dọa sự phát triển của các loại thuốc cấp cứu mới vào thời điểm cấp thiết như lúc này.
“Đây là một cuộc khủng hoảng cần được cảnh báo với mọi người” – TS Helen Boucher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Tufts (Mỹ) và là thành viên Hội đồng Tư vấn của tổng thống về chống vi khuẩn kháng kháng sinh, cho hay. Vấn đề ở đây là các công ty đầu tư hàng tỉ USD để phát triển các loại thuốc mà vẫn chưa có cách bán được chúng.
Trong khi đó, hầu hết các loại thuốc kháng sinh được kê đơn chỉ trong vài ngày hoặc vài tuần nên nhiều bệnh viện không sẵn lòng trả giá cao cho các liệu pháp mới. Bế tắc chính trị trong Quốc hội Mỹ cũng cản trở các nỗ lực giải quyết vấn đề này.
Theo báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ được công bố hồi tháng trước, các bệnh nhiễm trùng kháng thuốc đã làm chết 35.000 người ở Mỹ mỗi năm và gây bệnh tật cho khoảng 2,8 triệu người. Nếu không có các liệu pháp mới, Liên Hiệp Quốc ước tính số ca tử vong trên toàn cầu có thể lên tới 10 triệu người vào năm 2050.
An Dương
Theo vietQ
Tự ý dùng kháng sinh, người bệnh đang "lót đường" cho vi khuẩn kháng thuốc
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng đề kháng kháng sinh (ĐKKS) đang gia tăng rộng rãi ở các nước; trong đó, Việt Nam thuộc nhóm các nước có tỷ lệ ĐKKS cao nhất thế giới.
Trong số các loại bệnh có nguyên nhân chính từ tình trạng ĐKKS của tác nhân gây bệnh, các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp mắc phải tại cộng đồng ở nước ta có chiều hướng tăng mạnh cũng như diễn biến ngày càng phức tạp.
Dự kiến, đến năm 2050, ĐKKS sẽ gây ra 10 triệu ca tử vong hằng năm; đồng nghĩa, cứ 3 giây sẽ có 1 người tử vong do các vi khuẩn kháng thuốc. Hiện, trên thế giới đã xuất hiện các vi khuẩn kháng hầu hết kháng sinh, còn gọi là vi khuẩn siêu kháng thuốc.
Trong khi đó, tốc độ nghiên cứu và bào chế thuốc kháng sinh thế hệ mới lại không theo kịp so với mức độ gia tăng của vi khuẩn kháng thuốc. Cụ thể, trong hơn 5 năm (từ 1983 đến 1987), chỉ có 18 loại kháng sinh được Cơ quan Quản lý Dược và Thực phẩm Mỹ cấp giấy chứng nhận sử dụng; và từ năm 2008 đến nay, không có thêm loại kháng sinh mới nào được tìm ra.
Và, trong số các loại bệnh có nguyên nhân chính bắt nguồn từ tình trạng ĐKKS của tác nhân gây bệnh, các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp mắc phải tại cộng đồng (CA-RTIs) ở nước ta có chiều hướng tăng mạnh cũng như diễn biến ngày càng phức tạp thời gian gần đây.
CA-RTIs là nhóm bệnh lý phổ biến ở cả trẻ em và người lớn, với những bệnh thường gặp như nhiễm khuẩn hô hấp trên (viêm tai giữa, viêm mũi họng, viêm xoang) hay nhiễm trùng hô hấp dưới, đặc biệt là viêm phổi - một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay.
Do đó, để góp phần nâng cao nhận thức về sử dụng kháng sinh hợp lý, đẩy lùi ĐKKS, Hội Hô hấp, Hội Tai Mũi Họng Nhi, Hội Vi sinh Lâm sàng TP. Hồ Chí Minh, cùng GSK đã tổ chức chuỗi hoạt động hưởng ứng tuần lễ "Thế giới Nhận thức về ĐKKS".
Theo đó, chuỗi sự kiện diễn ra xuyên suốt xoay quanh nhiều chủ đề như: ĐKKS - thách thức và giải pháp, điều trị nhiễm khuẩn tai mũi họng theo y học chứng cứ, tiếp cận và hiểu biết các tác nhân vi sinh phổ biến, hướng dẫn điều trị nhiễm khuẩn hô hấp trên ở trẻ em, những rào cản trong thực hành lâm sàng cũng như việc sử dụng kháng sinh hợp lý và an toàn.
Tại chuỗi sự kiện, các chuyên gia đã thảo luận về những chiến lược chống lại tình trạng ĐKKS; trong đó, quan trọng nhất là sự thống nhất, hợp tác giữa bệnh nhân và nhân viên y tế trong lựa chọn, điều trị bằng kháng sinh cũng như việc tuyệt đối không cho người khác dùng chung kháng sinh hoặc tận dụng kháng sinh còn thừa.
Nguyên nhân là vì, Việt Nam hiện còn thiếu các dữ liệu giám sát ĐKKS tại cộng đồng giúp định hướng dùng kháng sinh đúng, dẫn tới tình trạng sử dụng kháng sinh chưa hợp lý, lạm dụng kháng sinh thế hệ mới và kháng sinh phổ rộng làm tăng ĐKKS.
Về phía bệnh nhân, việc sử dụng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ còn hạn chế; người bệnh thường tự ý ngưng thuốc khi giảm triệu chứng, do đó vi khuẩn không được diệt trừ hoàn toàn, tạo điều kiện cho vi khuẩn đề kháng với thuốc.
"Việc sử dụng kháng sinh đúng cách, hợp lý phụ thuộc phần lớn vào việc tìm ra tác nhân gây bệnh, từ đó mới quyết định có cần thiết sử dụng kháng sinh hay không", TS.BS Phạm Hùng Vân - Chủ tịch Hội Vi sinh Lâm sàng TP. Hồ Chí Minh cho biết.
Còn PGS.TS.BS Nguyễn Thị Ngọc Dung - Chủ tịch Hội Tai Mũi Họng Nhi TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: "Muốn khỏi bệnh, bệnh nhân cần tuân thủ theo chỉ dẫn kê đơn của bác sĩ và cần hoàn tất liệu trình điều trị kháng sinh. Không có lối tắt nào để nhanh hết bệnh và kháng sinh cần được sử dụng đúng loại, đúng liều và đủ thời gian".
Theo Ý Nhi/doanhnhansaigon.vn
Video - Đề kháng kháng sinh và những ảnh hưởng tới sức khỏe Trái với suy nghĩ của nhiều người cho rằng đề kháng kháng sinh (ĐKKS) là vấn đề xa xôi, thực chất ĐKKS có thể xảy ra với bất cứ ai, tại bất cứ thời điểm nào trong cuộc sống. Ảnh minh họa Theo Zing