Thứ trưởng Bộ NNPTNT nói về triển vọng thu 50 tỷ USD nhờ bán các nông sản thế mạnh
Trao đổi với Dân Việt, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho biết, 2 tháng đầu năm 2022, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn vẫn đạt được nhiều kết quả khả quan trong bối cảnh đối mặt với nhiều khó khăn.
Đó là nền tảng để thực hiện tốt mục tiêu đề ra cho năm 2022: Xuất khẩu nông sản đạt 50 tỷ USD.
Thúc đẩy thị trường xuất khẩu nông sản, mở rộng sản xuất
2 tháng đầu năm 2022, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn tiếp tục thu được thành quả quan trọng, trong đó có xuất khẩu nông sản. Thứ trưởng đ.ánh giá như thế nào về kết quả này?
- Phát huy những kết quả khả quan trong năm 2021, 2 tháng đầu năm 2022, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn tiếp tục thu được những thành quả quan trọng trong bối cảnh sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn khi dịch Covid-19 bùng phát mạnh sau tết, giá phân bón, nguyên liệu đầu vào vẫn ở mức cao; đặc biệt là giá xăng dầu tăng mạnh; thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài tại khu vực phía Bắc…
Mặc dù vậy nhưng toàn ngành tập trung hướng dẫn các địa phương triển khai các biện pháp để đảm bảo tiến độ sản xuất, hạn chế tối đa thiệt hại, khẳng định trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nông nghiệp vẫn là trụ đỡ, góp phần ổn định nền kinh tế, đảm bảo an ninh lương thực.
Kết quả đạt được cụ thể ra sao, thưa Thứ trưởng?
Cụ thể, trong 2 tháng đầu năm, lĩnh vực trồng trọt đạt tốc độ tăng trưởng 7,9%, sản lượng lương thực đạt 3,89 triệu tấn, tăng 12%; năng suất lúa đạt 59,9 tạ/ha, tăng 2,2%.
Đối với thực phẩm, với quy mô đàn lợn 28 triệu con, đàn gia cầm 525 triệu con, đàn bò 9 triệu con, chắc chắn đảm bảo sản lượng thịt, trứng, sữa đáp ứng cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và một phần xuất khẩu.
Đối với lĩnh vực thủy sản, dù giá xăng dầu tăng nhưng hết 2 tháng đầu năm 2022, sản lượng khai thác thủy sản đạt 1,2 triệu tấn, tăng 1,9%; trong khi đó, giá cá tra, giá tôm đang rất tốt, dư địa thị trường lớn nên mục tiêu xuất khẩu thủy sản năm 2022 là 9 tỷ USD hoàn toàn có thể đạt được.
Ngành lâm nghiệp cũng ghi nhận những tín hiệu đáng mừng ngay từ đầu năm với kim ngạch xuất khẩu nhóm lâm sản chính đạt tới 2,9 tỷ USD, góp phần nâng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản trong 2 tháng đầu năm 2022 đạt khoảng 8 tỷ USD, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó xuất siêu gần 1,8 tỷ USD, tăng 86,7% so với cùng kỳ năm trước.
Thứ trưởng đ.ánh giá như thế nào về công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ NNPTNT trong thời gian qua?
- Trong công tác chỉ đạo điều hành phải nhận định đúng tình hình để đưa ra giải pháp hiệu quả, chỉ có xuất phát từ thực tiễn sản xuất thì mới đưa ra được những nhận định, giải pháp đúng và trúng.
Như các bạn đã biết, dịch Covid – 19 diễn biến rất phức tạp, với số lượng ca mắc tăng cao, trong khi giá nguyên liệu đầu vào cũng tăng.
Ví dụ, giá nguyên liệu đầu vào thức ăn chăn nuôi, thủy sản đã tăng đáng kể, như giá ngô tăng 53%, hiện đạt 8.000 đồng/kg; giá đậu tương tăng 57%, hiện đạt 16.000 đồng/kg. Xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc còn gặp trở ngại.
Việt Nam còn nhiều dư địa mở rộng xuất khẩu nông lâm thủy sản, nhất là sản phẩm chế biến. Ảnh: Nhà máy chế biến rau quả của Tập đoàn TH tại huyện Vân Hồ (Sơn La). Ảnh: K.N
“Trong thời gian tới, Bộ NNPTNT tiếp tục tháo gỡ khó khăn tiêu thụ, xuất khẩu nông sản tại địa phương sản xuất nông nghiệp trọng điểm và tại các cửa khẩu chính với Trung Quốc; thúc đẩy mở cửa thị trường nông sản với các nước…”.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến
Video đang HOT
Trước thực tế đó, bên cạnh việc tiếp tục mở rộng thị trường, Bộ NNPTNT cũng phối hợp Bộ Công Thương nỗ lực tháo gỡ những khó khăn ở thị trường Trung Quốc vì đây là thị trường xuất khẩu nông, lâm thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam, chỉ sau Mỹ.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng rất quan tâm tháo gỡ những vướng mắc khi Trung Quốc thực hiện Lệnh 248, 249, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã trực tiếp viết thư, điện đàm cho Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường để tháo gỡ và phía bạn cũng cam kết tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam.
Bộ NNPTNT cũng đã có các văn bản chỉ đạo, thông tin truyền thông về Lệnh 248, 249, đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng vùng nuôi, đề nghị các địa phương đưa những sản phẩm đã đạt yêu cầu theo Lệnh 248, 249 lên các cửa khẩu để xuất khẩu sang Trung Quốc.
Bên cạnh đó, ngoài 9 loại hoa quả và thạch đen đã được xuất khẩu chính ngạch, trong thời gian tới, Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ ngành đẩy nhanh tiến độ đàm phán xuất khẩu chính ngạch những sản phẩm Việt Nam có lợi thế sang Trung Quốc như sầu riêng, tổ yến…
Bộ NNPTNT đã và đang phối hợp với các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng mở rộng thị trường để giảm áp lực với thị trường Trung Quốc.
Bộ NNPTNT đã có văn bản gửi đại sứ Việt Nam ở các nước để thúc đẩy thị trường, từ đó mở rộng sản xuất trong nước.
Để khai thác tốt các tiềm năng, lợi thế, Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hoạt động.
Thời gian qua, Bộ đã phối hợp với UBND tỉnh Lai Châu tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh và đã thu hút được nguồn vốn 10.000 tỷ đồng.
Thời gian tới, Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư vào nông nghiệp ở Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long dựa trên lợi thế của từng vùng miền.
Gỡ khó cho xuất nhập khẩu với Nga
Thứ trưởng đ.ánh giá như thế nào về lợi thế cũng như thách thức của ngành nông nghiệp trong năm 2022?
- Năm 2022, ngành nông nghiệp tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn thách thức vì thực tế đầu tư, gia cố cho trụ đỡ còn khiêm tốn, trong tổng số 530.000 tỷ đồng gói phục hồi phát triển kinh tế, lĩnh vực nông nghiệp chỉ được đầu tư 5.000 tỷ đồng cho khắc phục sạt lở bờ sông bờ biển, an toàn hồ đ.ập.
Nhưng ngành nông nghiệp cũng đang đứng trước nhiều cơ hội mở rộng thị trường sau khi tham gia 16 hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
Dịch Covid-19 làm đứt gãy chuỗi cung ứng tạo động lực cho doanh nghiệp đẩy nhanh xuất khẩu vào Mỹ, EU, mở rộng các thị trường ngách. Hiện một số ngành đã tỏ rõ lợi thế.
Ví dụ như ngành hàng cá tra, sau 3 năm giá xuống thấp thì hiện tại giá cá tra đã đạt 27.000 – 28.000 đồng/kg, có 87% sản lượng cá tra sản xuất theo chuỗi. Tôm cũng là một lợi thế khi nhu cầu từ Mỹ, Nhật Bản đang tăng. Ngoài ra, còn có lúa gạo, điều, tiêu , cao su…
Tuy vậy, trong bối cảnh giá xăng dầu, giá nguyên liệu đầu vào đang tăng cao, Bộ NNPTNT đang bàn với các hiệp hội ngành hàng đẩy mạnh sử dụng nguồn nguyên liệu trong nước để thay thế.
Ví dụ trong lĩnh vực thức ăn chăn nuôi, thủy sản, chúng ta có 150 triệu tấn phế phụ phẩm nông nghiệp mỗi năm, trong thời gian tới phải áp dụng công nghệ để tận dụng, biến thành thức ăn phục vụ chăn nuôi, thủy sản, giảm phụ thuộc nhập khẩu.
Thứ trưởng đ.ánh giá chiến sự Nga – Ukraine ảnh hưởng lĩnh vực nông nghiệp thế nào?
Một khó khăn trước mắt là xung đột Nga – Ukraine có thể khiến việc giao hàng của doanh nghiệp khó khăn, thanh toán khó. Hiện, Việt Nam xuất khẩu các loại nông, lâm thủy sản sang Nga đạt khoảng 550 triệu USD trong khi nhập khẩu từ Nga khoảng 500 triệu USD.
Để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trước mắt, Bộ NNPTNT sẽ bàn với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để tìm phương thức thanh toán.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!
Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản mua lượng khổng lồ, Việt Nam có tới 6 loại nông sản xuất khẩu trên 3 tỷ USD
Trong bối cảnh khó khăn chưa từng có, xuất khẩu nông lâm thủy sản vẫn thu về 48,6 tỷ USD, trong đó 6 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu 3 tỷ USD.
Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản là 3 thị trường xuất khẩu nông sản lớn nhất của Việt Nam.
Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản mua lượng lớn, 6 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu 3 tỷ USD
Trong bối cảnh khó khăn chung, giá trị gia tăng toàn ngành nông nghiệp năm 2021 ước tăng khoảng 2,85 - 2,9%, trong đó nông nghiệp tăng trên 3,18%, lâm nghiệp tăng trên 3,85%, thủy sản tăng trên 1,85%.
Đặc biệt, lần đầu tiên, xuất khẩu nông lâm thủy sản chinh phục kỷ lục mới khi năm 2021 đạt con số 48,6 tỷ USD, tăng 14,9% so với năm 2020; trong đó Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất.
Xuất khẩu nông sản chính đạt 21,49 tỷ USD, tăng 13,5%; lâm sản chính 15,96 tỷ USD, tăng 20,7%; thủy sản trên 8,89 tỷ USD, tăng 5,6%; chăn nuôi 434 triệu USD, tăng 2,1%.
Tiếp tục có 10 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD (thêm 1 mặt hàng là thức ăn gia súc và nguyên liệu), trong đó có 6 mặt hàng có kim ngạch trên 3 tỷ USD.
Đó là, gỗ và sản phẩm gỗ đạt trên 14,81 tỷ USD; tôm trên 3,85 tỷ USD; rau quả trên 3,52 tỷ USD; hạt điều 3,66 tỷ USD; gạo trên 3,27 tỷ USD; cao su trên 3,31 tỷ USD.
Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc là 4 thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản lớn nhất của Việt Nam.
Nói về những thành tích của ngành nông nghiệp năm 2021, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan cho rằng, nếu ở thời điểm tháng 8, tháng 9, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các tỉnh phía Nam phải thực hiện giãn cách xã hội, chuỗi ngành hàng bị đứt gãy, việc sản xuất, vận chuyển, chế biến khó khăn khiến hệ thống phân phối bị ngưng trệ, thị trường bị đứt gãy..., không hình dung nổi ngành nông nghiệp sẽ vượt qua, hoàn thành chỉ tiêu, lập kỷ lục mới về xuất khẩu nông lâm thủy sản.
Xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ lập kỷ lục về giá trị trong năm 2021. Ảnh: Dây chuyền chế biến gỗ của Công ty Hoàng Thông. Ảnh: T.L
"Chúng ta phải giải quyết được bài toán nghịch lý là tốc độ tăng trưởng của ngành nông nghiệp không đồng nhất với thu nhập của người nông dân. Lẽ ra hai đường này phải đi song song nhau nhưng một đường đi nhanh, một đường đi chậm. Đây là điều mà tôi rất ưu tư".
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan
"Kết quả này nói lên sự năng động, thích ứng, nhanh nhạy không chỉ trong bộ máy quản lý ngành nông nghiệp từ Trung ương đến địa phương mà còn thể hiện sự nỗ lực của doanh nghiệp và người dân, sự vào cuộc của hiệp hội ngành hàng nhằm kết nối, giữ vững thị trường.
Hàng chục triệu hộ nông dân trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng, phải thực hiện giãn cách xã hội nhưng vẫn tạo ra được lượng nông sản lớn, giúp ngành nông nghiệp lấy được đà phục hồi nhanh, đảm bảo cung ứng đủ lương thực thực phẩm cho người dân trong thời điểm giãn cách xã hội, góp phần đảm bảo an sinh xã hội" - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, để có được kết quả này, các tổ công tác đặc biệt của Bộ NNPTNT đã có nhiều sáng kiến, giải pháp phù hợp, giúp người nông dân tiêu thụ sản phẩm, giúp các doanh nghiệp có nguyên liệu phục vụ chế biến.
Trong điều kiện mỗi địa phương có những quy định khác nhau trong phòng chống dịch thì vai trò kết nối, điều phối của các tổ công tác là rất quan trọng.
Báo cáo của Bộ NNPTNT cho thấy, kết quả kỷ lục này là nhờ cơ cấu sản xuất tiếp tục được điều chỉnh phù hợp, hiệu quả hơn gắn với nhu cầu thị trường, tăng tỷ trọng ngành, sản phẩm nông lâm thủy sản có lợi thế và giá trị cao, đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm.
Trong đó, ngành trồng trọt tiếp tục thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả và do thời tiết không thuận lợi, sang trồng rau, quả, cây công nghiệp lâu năm, nuôi trồng thủy sản có hiệu quả kinh tế cao hơn.
Sản lượng lúa đạt 43,86 triệu tấn, tăng 1,1 triệu tấn, mặc dù diện tích gieo trồng giảm khoảng 39.700ha nhưng năng suất tăng gần 1,9 tạ/ha so với năm 2020.
Chăn nuôi chuyển biến rõ nét về tổ chức sản xuất, chăn nuôi trang trại, gia trại, tập trung theo chuỗi khép kín, an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, công nghệ cao được mở rộng.
Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ, giá thịt lợn hơi giảm trong thời gian tương đối dài, giá thức ăn chăn nuôi lại tăng, nhiều cơ sở chăn nuôi dừng tái đàn, Bộ NNPTNT đã phối hợp với các địa phương và doanh nghiệp đ.ánh giá thực trạng chăn nuôi, hệ thống phân phối, tiêu thụ thịt lợn để có giải pháp tăng cường quản lý, bình ổn thị trường.
Nhờ vậy, đàn gia súc, gia cầm được phục hồi và phát triển: Đàn lợn ước đạt khoảng 28,0 triệu con, tăng 7,1%; đàn gia cầm đạt khoảng 525 triệu con, tăng 5,8%. Tổng sản lượng thủy sản 8,73 triệu tấn, tăng 1,0% so với năm 2020; trong đó khai thác trên 3,9 triệu tấn, tăng 0,9%; nuôi trồng 4,8 triệu tấn, tăng gần 1,1%.
Linh hoạt trong biến động
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan (giữa) tham gia mở vườn vải xuất khẩu tại huyện Thanh Hà (Hải Dương). Ảnh: K.N
Linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, triển khai kịp thời các giải pháp, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đã có một năm thắng lợi dù những khó khăn ngành gặp phải vô cùng nhiều và chưa từng có t.iền lệ.
Đây là động lực để ngành tiếp tục đặt ra những mục tiêu mới, chuyển đổi mạnh mẽ từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp trong năm 2022 và những năm tới.
Nói về năm 2021, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan cho rằng: "Nếu nói một từ duy nhất về ngành nông nghiệp năm 2021 thì đó là từ "biến".
Nhưng qua sự biến động, chúng ta cũng nhìn rõ ưu, khuyết điểm và cũng là động lực để chuyển đổi mạnh mẽ hơn tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp".
Sự chuyển dịch mạnh mẽ này thể hiện ở chỗ với phương châm thích ứng linh hoạt, Bộ NNPTNT tiếp tục thực hiện có hiệu quả đề án, kế hoạch cơ cấu lại ngành toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, vận hành theo cơ chế thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chủ yếu tạo giá trị gia tăng và chuyển đổi mô hình tăng trưởng; vượt qua thách thức, khó khăn, khai thông thị trường xuất nhập khẩu.
Cùng với đó, môi trường đầu tư được cải thiện, sức cạnh tranh quốc gia của nông sản hàng hóa có nhiều tiến bộ; nỗ lực vươn lên và đạt kết quả khả quan, hầu hết các chỉ tiêu đạt hoặc vượt kế hoạch.
"Lần đầu tiên, Bộ NNPTNT thành lập, tổ chức hoạt động hiệu quả 2 tổ công tác đặc biệt chỉ đạo sản xuất, kết nối cung ứng tiêu thụ nông sản trong điều kiện dịch Covid-19 khu vực phía Nam và phía Bắc. Chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, tổ chức đoàn thể hỗ trợ thu hoạch, vận chuyển, phân phối tiêu thụ trong nước và xuất khẩu nông sản trong điều kiện dịch Covid-19, giảm thiểu đứt gãy các chuỗi cung ứng nông sản; tổ chức tốt công tác phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi, thủy sản" - Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho biết.
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, năm 2022, Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển thị trường, tháo gỡ rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ trong nước và xuất khẩu nông lâm thủy sản.
Xây dựng chuỗi giá trị ngành hàng từng loại nông sản, gắn với phát triển hạ tầng logistics nông nghiệp, nông thôn, đảm bảo chuỗi cung ứng thị trường trong nước.
Đẩy mạnh truyền thông quảng bá giới thiệu sản phẩm, địa chỉ bán nông sản an toàn, nhất là theo phương thức online; tăng cường xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu các địa phương theo chuỗi; đẩy mạnh kết nỗi các doanh nghiệp nông nghiệp trong và ngoài nước thông qua các hình thức hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản.
Cùng với đó, tích cực tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTAs), đặc biệt là CPTPP, EVFTA để đẩy mạnh xuất khẩu các hàng nông sản chủ lực.
Đàm phán mở cửa thị trường chính ngạch cho các sản phẩm hoa quả tươi, rau, thủy sản sang các thị trường có yêu cầu chất lượng cao.
Chưa từng có: Vụ nghịch mà giá loại trái cây này giảm sâu, Trung Quốc lại có yêu cầu mới Trong khi giá thanh long tại Bình Thuận vẫn đang giảm sâu và còn lượng lớn cần tiêu thụ thì việc thông quan xuất khẩu tại các cửa khẩu sang Trung Quốc vẫn gặp nhiều khó khăn. Xuất khẩu sang Trung Quốc khó khăn, giá thanh long Bình Thuận vụ nghịch chạm đáy Việc Lạng Sơn thông báo sẽ kéo dài thời hạn...
