Tập Cận Bình quyền lực bao trùm: Nỗi lo của Châu Á?
Việc tập trung quyền lực vào tay Tập Cận Bình đang thách thức nghiêm trọng nguyên tắc “tập thể lãnh đạo” ở Trung Quốc và khiến cho các nước láng giềng cảm thấy vô cùng bất an.
Chủ tịch Tập Cận Bình có quyền lực bao trùm ở Trung Quốc.
Đó là nhận định của học giả Mỹ Brad Glosserman, giám đốc điều hành của Diễn đàn Thái Bình Dương của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington, trong một bài viết đăng trên tạp chí The National Interest.
Theo học giả Glosserman, kể từ khi Chủ tịch Mao Trạch Đông qua đời năm 1976, quyền lực ở Trung Quốc đã dần dần được phân cấp. Một phần của quá trình này là trong một thời gian khá dài, không có nhà lãnh đạo Trung Quốc nào có quyền lực bao trùm như Mao Trạch Đông hay Đặng Tiểu Bình và thay vào đó, nguyên tắc “tập thể lãnh đạo” đã trở thành chuẩn mực.
Thế rồi, việc tích tụ quyền lực vào tay Tập Cận Bình đang thách thức nguyên tắc “tập thể lãnh đạo” này.
Trong một thời gian ngắn, Tập Cận Bình đã giành được quyền lực bao trùm trên cương vị Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch Trung Quốc, Chủ tịch Ủy ban Quân sự Trung ương và đương nhiên là thành viên Uỷ ban thường vụ Bộ Chính trị ĐCS Trung Quốc.
Chưa hết, tại Hội nghị lần thứ ba của Ủy ban trung ương ĐCS Trung Quốc, ông Tập còn được giao đứng đầu Ủy ban An ninh Quốc gia và Ban chỉ đạo cải cách toàn diện. Đó là chưa kể Tập Cận Bình còn lãnh đạo các ban đặc trách về đối ngoại và các vấn đề Đài Loan, ban cải tổ quân đội và ban đặc trách về các vấn đề kinh tế-tài chính vốn thuộc về Thủ tướng Quốc vụ viện.
Quá trình củng cố quyền lực này là rất ấn tượng, trong khi quyền lực của Tập Cận Bình còn được tăng cường bởi chiến dịch chống tham nhũng do ông phát động. Hàng chục ngàn quan chức đảng và chính quyền đang bị xử lý kỷ luật và bị khởi tố về “hành vi sai trái”. Trong số những “con hổ” bị đ.ánh có cả các tướng lĩnh chóp bu mà các nhà lãnh đạo Trung Quốc t.iền nhiệm vốn ngại “đụng chạm”. Người ta đang chờ đợi ông Tập Cận Bình sẽ “ra tay” với một cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị (Chu Vĩnh Khang), một chức vụ vốn được coi là “bất khả xâm phạm”.
Video đang HOT
Một số người cho rằng việc ông Tập Cận Bình thâu tóm quyền lực tối thượng là một điều kiện tiên quyết để cải cách kinh tế. Nhưng những người khác lại cho rằng ông Tập còn tham vọng hơn cả cố Chủ tịch Mao Trạch Đông và sẵn sàng nghiền nát bất kỳ ai dám thách thức quyền lực của ông ta.
Vậy những người bên ngoài có cảm nhận như thế nào về những gì đang xảy ra ở Trung Quốc?
Về nguyên tắc, chiến dịch chống tham nhũng có thể xoa dịu người dân Trung Quốc vốn bị đám quan tham đối xử bất công. Nó phản ánh trách nhiệm của đảng cầm quyền đối với công chúng. Và nếu Tập Cận Bình sử dụng “quyền lực bao trùm” này để đè bẹp sự kháng cự của các nhóm lợi ích và chuyển đổi thành công nền kinh tế của Trung Quốc (mà cựu Thủ tướng Ôn Gia Bảo gọi là “không ổn định, không cân bằng, thiếu sự phối hợp và không bền vững”) theo hướng tăng trưởng ổn định và bền vững, dựa nhiều hơn vào tiêu thụ nội địa chứ không phải là xuất khẩu, thì đây sẽ là tin tốt lành cho nhân dân Trung Quốc và thế giới.
Tích tụ quyền lực theo kiểu Mao Trạch Đông cũng là khuynh hướng của Bạc Hy Lai, cựu Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư thành ủy Trùng Khánh. Chính tham vọng trở thành một Mao Trạch Đông thứ hai đã làm tiêu tan sự nghiệp của Bạc Hy Lai, con của một “khai quốc công thần” và từng được coi là một ngôi sao đang lên trên chính trường Trung Quốc.
Tuy nhiên, có rất ít nguy cơ Trung Quốc quay trở lại với tệ sùng bái cá nhân và các sự kiện tai hại như Cách mạng Văn hóa là rất khó lặp lại. Trung Quốc đã thay đổi quá nhiều và xem ra, ông Tập Cận Bình đang noi theo Tổng thống Nga Vladimir Putin hơn Chủ tịch lập quốc Mao Trạch Đông.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin
Tập trung quyền lực của lãnh đạo tối cao có thể làm tăng tính nhất quán và khả năng dự đoán về chính sách, đơn giản hóa khâu ra quyết định và duy trì ổn định ở Trung Quốc, khi nước này đã trở thành cường quốc kinh tế thứ 2 trên thế giới.
Thế nhưng, nếu ông Tập Cận Bình sử dụng quyền lực tối thượng này để theo đuổi “lợi ích sống còn” của Trung Quốc và xâm hại lợi ích của các nước láng giềng, thì đây lại là một điều vô cùng nguy hại.
Nếu chính sách đối ngoại của Tập Cận Bình chỉ là một phần mở rộng của chính sách đối nội, người ta không rõ chính sách này liệu có thành công hay không. Xét về những gì mà Trung Quốc đã làm cho đến nay, người ta có cảm giác rằng dường như ông Tập Cận Bình đang sa vào cái bẫy mà cố lãnh đạo Đặng Tiểu Bình từng cảnh báo: Đó là khiến cho các nước láng giềng phải liên kết với nhau để chống lại Bắc Kinh, trước khi công cuộc phát triển kinh tế của Trung Quốc được hoàn tất.
MINH ĐỨC
Theo_Đời Sống Pháp Luật
Mao Trạch Đông mặc quần tắm tiếp Tổng bí thư Khrusev!
Mùa thu 1958, Mao Trạch Đông đã cao ngạo mặc quần tắm để tiếp Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Khrusev tại bể bơi riêng của mình ở Trung Nam Hải - khác hoàn toàn với những nghi lễ ngoại giao đặc biệt trân trọng mà Khrusev đã dành để nghênh đón Mao Trạch Đông tại thủ đô Moskva cách đó chưa lâu...
Các tác giả cuốn Bốn người vợ của Mao Trạch Đông đã dẫn lời Mao Trạch Đông chỉ trích Giang Thanh: "Con người Giang Thanh đầy rẫy chủ nghĩa cá nhân, thích chơi trội, ra dáng ta đây". Nhưng ở một góc nhìn khác - Tân Tử Lăng (tác giả "Mao Trạch Đông - Ngàn năm công tội", tài liệu đã dẫn ở Kỳ 2), hàm ý nhận định: nếu "chủ nghĩa cá nhân" của Giang Thanh giới hạn ở phạm vi "quốc nội", thì Mao Trạch Đông đã đưa "chủ nghĩa cá nhân" của mình vượt khỏi biên giới Trung Quốc, đến tầm mức "quốc tế" - vì "ông ta nôn nóng muốn làm lãnh tụ của phong trào cộng sản thế giới" - dẫn chứng qua vài sự kiện ngoại giao sau:
Trước ngày thành lập nước CHND Trung Hoa (tháng 7.1949), Lưu Thiếu Kỳ bí mật sang Liên Xô gặp Stalin (Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô) và được Stalin nêu ý kiến về "trung tâm cách mạng thế giới đã từ phương Tây chuyển sang phương Đông, nay lại chuyển sang Trung Quốc".
Nhận định đó của Stalin là một trong những "đòn bẩy tinh thần" đưa Mao Trạch Đông vào giấc mộng làm lãnh tụ thế giới "tiêu diệt nước Mỹ, lật đổ toàn bộ chế độ tư bản chủ nghĩa (...) trở thành người thầy vĩ đại và lãnh tụ vĩ đại của nhân dân cách mạng toàn cầu". Ảo tưởng đó càng củng cố để Mao ngã hẳn sang Liên Xô trong buổi đầu của cuộc hành trình "không bao giờ tới đích" ấy.
Sau ngày thành lập nước CHND Trung Hoa (1.10.1949), việc đầu tiên của Mao là "sang thăm Moskva, mừng thọ Stalin, ký Hiệp ước đồng minh tương trợ Trung - Xô". Khi Stalin từ trần 5.3.1953, Mao cho rằng: "Thượng đế sẽ trao nhiệm vụ lớn cho ông ta, chỉ có Mao đủ tư cách lấp chỗ trống do Stalin để lại" - nên tỏ ra xem thường những nhân vật lãnh đạo cao nhất của Liên Xô sau Stalin - điển hình qua hai sự kiện do Tân Tử Lăng nêu ra:
1. Từ 16 - 19.11.1957, Khrusev (Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô) chủ trì hội nghị 64 đảng cộng sản và công nhân (trên thế giới). Khi phát biểu, mọi người đều lên bục, riêng Mao cứ ngồi nói tại chỗ, để thể hiện thân phận mình khác người. Mao nói về quan hệ đồng chí, chiến lược sách lược chiến tranh thế giới và tình hình Trung Quốc, bấy giờ một số người lắc đầu nhưng cũng có nhiều người gióng tai nghe, cứ xem Mao như "Lê-nin thời nay". Với quá trình hoạt động truyền kỳ, vị trí lãnh tụ nước lớn, học vấn uyên bác, phong độ lãnh tụ không ai sánh kịp, Mao trở thành trung tâm của hội nghị này. Tuyên ngôn viết: "Liên Xô đứng đầu, nhưng trong hội nghị Mao là trung tâm". Kết thúc mỗi phiên họp, khi Mao đứng dậy mọi người mới đứng dậy và họ đứng yên nhường Mao đi trước. Đó là điều Khrusev không chịu nổi.
Thời điểm đó, Liên Xô đã "tuyên bố thử nghiệm thành công bom H có sức công phá tương đương 1 triệu tấn thuốc nổ TNT vào 26.11.1955 (...) đưa máy bay n.ém b.om chiến lược TU-16 có thể mang 2 quả bom nguyên tử và hơn 9 tấn bom thông thường vào trang bị cho quân đội (...) và máy bay chiến lược TU-20 có vận tốc tối đa gần 1000km/giờ, có khả năng mang 4 quả bom H và hơn 20 tấn bom thông thường vào năm 1956 (...). Phóng vệ tinh nhân tạo đầu tiên Spoutnik vào quỹ đạo trái đất với vận tốc 24.500km/giờ quay vòng quanh trái đất trong 95 phút vào 4.10.1957" - theo tài liệu của Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, 2003.
Dầu có thế mạnh vũ lực hơn hẳn Trung Quốc thời ấy như thế - nhưng theo Tân Tử Lăng: "bấy giờ không phải Liên Xô h.iếp đáp Trung Quốc, hoặc Khrusev ức h.iếp Mao Trạch Đông, mà do Mao cố tình gây ra, nhằm giành giật vị trí minh chủ trong phong trào Cộng sản quốc tế".
Riêng Khrusev tỏ ra "thận trọng khiêm nhường, có gì trục trặc liền giải quyết qua con đường hiệp thương" và đã cử chuyên gia Liên Xô sang giúp Trung Quốc "phát triển vũ khí hạt nhân và công nghiệp quân sự". Nhưng tất cả bắt đầu xấu đi kể từ chuyến viếng thăm Trung Quốc của Khrusev như đề cập dưới đây.
2. Ngày 31.7.1958, Khrusev đến Bắc Kinh, Mao Trạch Đông bất chấp mọi lễ nghi ngoại giao tối thiểu, bố trí hội đàm với nhà lãnh đạo Liên Xô ngay cạnh bể bơi riêng trong Trung Nam Hải. Khi được mời vào, Khrusev thấy Mao mặc quần tắm, khoác khăn tắm, nhàn nhã hút t.huốc l.á, giống như Quốc vương Roma gặp sứ thần thuộc quốc của mình. Thật khác một trời một vực với sự tôn trọng và lễ nghi đặc biệt mà Khrusev dành cho Mao vào mùa đông 1957 tại Moskva. Cách làm cố ý chọc tức này dẫn tới quan hệ xấu giữa hai nước Trung - Xô". Và buộc Khrusev "tỏ thái độ":
Nguyên khoảng một năm trước buổi Mao "mặc quần tắm" để đón Khrusev, Khrusev đã có thiện chí cử Mikoyan sang TP. Hàng Châu gặp Mao Trạch Đông giữa năm 1957 thông báo về một số thay đổi trong nội bộ Đảng Cộng sản Liên Xô lúc đó và được Mao cam kết ủng hộ. Đáp lại "Khrusev đồng ý giúp Trung Quốc phát triển bom nguyên tử, tên lửa, nghiên cứu chế tạo máy bay tiêm kích kiểu mới". Những hứa hẹn của đôi bên chính thức hóa bằng một hiệp định về việc "Liên Xô viện trợ kỹ thuật tên lửa và hàng không cho Trung Quốc" ngày 15.10.1957.
Nhưng do Mao Trạch Đông khiếm nhã, có thái độ ngạo mạn đối với Khrusev như trên (7.1958), cộng với những lý do nội tại khác, Liên Xô đã "quyết định hủy hợp đồng cung cấp mẫu bom nguyên tử và tư liệu kỹ thuật sản xuất bom nguyên tử cho Trung Quốc". Đến đây, sự r.ạn n.ứt giữa hai nước khó cứu vãn được, dẫn đến việc Mao Trạch Đông lên tiếng phê phán toàn diện Liên Xô vào dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh Lê-nin ! Để rồi, không chỉ "khẩu chiến", mà tranh chấp đã thật sự "nổ lớn" ở vùng biên giới của "hai nước anh em"... (còn nữa)
Theo Một Thê Giới
Hiến pháp mới của Nhật: TQ không cứng rắn với láng giềng Trung Quôc không có hành động cứng rắn chống lại các nước láng giềng bởi vì không muốn đối đầu trực tiếp với Mỹ và đồng minh. Các chuyên gia Trung Quốc cho rằng, nguyên nhân chính cua quyêt đinh dơ bỏ lệnh cấm quyên tự vệ tập thê là viêc gia tăng cuộc xung đột Trung-Nhật. Theo y kiên cua các nhà...