Quá trình di căn của tế bào ung thư

Tiến sĩ Seth Coffelt khẳng định không phải tất cả bệnh ung thư đều di căn và có thể chữa trị nếu phát hiện sớm.

Tiến sĩ Seth Coffelt, chuyên gia về hệ thống miễn dịch và ung thư di căn tại Viện nghiên cứu ung thư Beatson ở Glasgow (Scotland), cho biết phát hiện này thể hiện rõ với căn bệnh ung thư da. Với loại ung thư da không thuộc dạng u ác tính hay còn gọi là ung thư da tế bào đáy, các tế bào ung thư hầu như không lan rộng. Ngược lại, một dạng ung thư da hiếm gặp hơn (khối u ác tính), thường di căn, trừ phi, bệnh nhân được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Ung thư vú là một trong những loại ung thư rất phổ biến ở phái nữ. Ảnh: Gethealthystayhealthy

Theo tiến sĩ Seth Coffelt, “di căn” nghĩa là các tế bào ung thư tách ra khỏi khối u chính và xâm nhập vào hệ thống máu, hệ bạch huyết hoặc các mô xung quanh. Mặc dù tốc độ quá trình di căn của các loại ung thư khác nhau nhưng nhìn chung, bệnh nhân càng được chẩn đoán muộn, các khối u càng lan rộng. Bên cạnh đó, khi khối u phát triển, tế bào ung thư có thể tách ra thành một hoặc nhiều và di chuyển đến vị trí mới cách xa khối u cũ, phát triển thành một ổ mới, gọi là ổ di căn hay vị trí di căn.

Tế bào ung thư còn có thể đi theo một đường khác là bạch huyết. Đây là mạng lưới gồm các ống chia ra tương tự như mạch máu và tỏa ra khắp cơ thể, có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể. Tế bào ung thư sau khi thoát khỏi khối u gốc có thể xâm nhập vào mạng lưới bạch huyết và mắc lại tại đây, tạo thành ổ di căn. Phải sau vài năm tồn tại và phát triển, người bệnh mới phát hiện ra mình bị ung thư di căn. Điều này khiến việc chữa trị trở nên khó khăn hơn.

Ung thư di căn có đặc điểm và tính chất gần giống với ung thư nguyên phát (tức là chưa di căn, vẫn nằm ở vị trí ban đầu) nhưng mức độ phát tán và nguy hiểm của chúng lớn hơn rất nhiều. Ung thư di căn có cùng tên gốc với ung thư nguyên phát. Ví dụ như khi bệnh nhân bị ung thư gan, các tế bào ung thư lây lan và phát triển sang phổi sẽ được gọi là ung thư gan di căn hoặc ung thư gan di căn sang phổi, chứ không phải gọi là ung thư phổi.

Qua quá trình nghiên cứu, tiến sĩ Seth Coffelt phát hiện ra các tế bào ung thư cần phải rời khỏi khối u nguyên phát để sống sót mà không bị hệ thống miễn dịch phát hiện. Sau đó, chúng có thể phát triển trong một môi trường khác. Ông cùng các cộng sự tìm hiểu hai vấn đề: “Tại sao hệ thống miễn dịch bị ngắt, nhất là tại các vị trí tế bào ung thư di căn?” và “Làm thế nào một loại tế bào miễn dịch đặc biệt có thể hỗ trợ ngăn chặn bệnh ung thư lây lan?”.

Hình ảnh các tế bào ung thư ở phổi. Ảnh: Science Cancer Research

Theo đó, tiến sĩ Seth Coffelt tìm thấy một loại tế bào miễn dịch đặc biệt, gọi là Gamma Delta T. Đây là một trong một số loại tế bào miễn dịch khác nhau được gọi là tế bào T, lưu thông trong cơ thể và bảo vệ con người khỏi bệnh tật. Điều làm cho các tế bào Gamma Delta T trở nên độc đáo là khả năng phát tín hiệu để các tế bào T khác trong máu có thể tấn công những tế bào ung thư hoặc để chúng tự do “đi lại” trong cơ thể.

Nghiên cứu này cho thấy các tế bào miễn dịch của cơ thể có khả năng bảo vệ con người khỏi bệnh tật nhưng cũng bị lừa để giúp ung thư phát triển và lan rộng. Việc tăng cường các ưu điểm của những tế bào Gamma Delta T hoặc tạm dừng ảnh hưởng tiêu cực của chúng để chống lại ung thư rất quan trọng. Đây không chỉ là một lĩnh vực nghiên cứu thú vị đối với nhiều nhà khoa học mà còn giúp họ tìm ra cách điều trị một số loại ung thư bằng liệu pháp miễn dịch.

Tiến sĩ Coffelt cùng các cộng sự đang cố gắng tìm hiểu rõ hơn về quá trình truyền tín hiệu của tế bào T để tạo ra một phương pháp điều trị ung thư mới, mang lại lợi ích trên phạm vi rộng. “Nghiên cứu của chúng tôi có thể ngăn chặn ung thư di căn ở những người mắc bệnh giai đoạn đầu nhưng cũng giúp tìm ra cách điều trị cho những bệnh nhân bị ung thư di căn. Các nhà khoa học cần có thêm nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng trước khi đưa ra những cách điều trị mới nhất, giúp bệnh nhân được hưởng lợi trong tương lai”, tiến sĩ Coffelt cho biết.