Phát hiện ‘bãi đáp’ khổng lồ của vật thể ngoài hành tinh

Anh Thư04:00 15/08/2023

Cấu trúc khổng lồ mang tên Deniliquin bị chôn vùi bên dưới miền Nam bang New South Wales của Úc có thể là tàn tích của kẻ tấn công ngoài hành tinh lớn nhất mà Trái Đất từng hứng chịu.

Viết trên chuyên san The Conversation, nhà địa chất Andrew Glikson từ Trường Khảo cổ và nhân chủng học thuộc Đại học Quốc gia Úc ( ANU ) cho biết cấu trúc mang tên Deniliquin mà ông và các cộng sự nghiên cứu ước tính có đường kính lên đến 520 km.

Kích thước này vượt xa cấu trúc tác động Verdefort ở Nam Phi, đang giữ kỷ lục thế giới với đường kính gần 300 km.

Mảnh đất mà nước Úc tọa lạc đã hứng chịu một tác động tàn khốc từ ngoài hành tinh hàng tỉ năm trước – Ảnh đồ họa từ NASA

Deniliquin nằm ẩn bên dưới bang New South Wales sau một quãng thời gian dài được quá trình xói mòn, kiến tạo mảng… che giấu.

Tuy nhiên, nghiên cứu dựa trên các mô hình từ tính bên dưới Lưu vực Murray của New South Wales đã để lộ thứ bất thường bên dưới, mang hình dạng rõ ràng của một cấu trúc va chạm

Các dữ liệu địa vật lý chi tiết được thu thập từ năm 2015 đến 2020 đã xác định sự tồn tại của khu vực đường kính 520 km này, bao gồm dữ liệu địa chấn thu được ở vị trí trung tâm của hố va chạm khổng lồ, nơi có sự biến dạng sâu 30 bên trên một mái vòm lớp phủ.

Video đang HOT

Các phép đo từ trường cũng chỉ ra bằng chứng về các vết đứt gãy tỏa ra từ trung tâm của một điểm đã chịu tác động lớn. Magma được bơm vào các vết nứt ẩn sâu dưới lòng đất cũng lộ diện thông qua các dị thường từ tính.

Các dấu hiệu này cũng tương tự những gì đã dẫn đến sự phát hiện Verdefort ở Nam Phi hay cấu trúc tương tự Sudbury ở Canada.

Tuy chưa khoan xuống để tìm bằng chứng trực tiếp nhưng TS Glikson và cộng sự Tony Yeaters, tác giả chính của bài công bố về Deniliquin trên tạp chí Tectonophysics, đã đủ bằng chứng để chỉ ra rằng nó phải là một dấu vết của tiểu hành tinh va chạm Trái Đất.

Cú tấn công ngoài hành tinh này xảy ra trong giai đoạn trước mốc 3,2 tỉ năm về trước, là giai đoạn “đầu đời” khốc liệt mà địa cầu phải trải qua, với các cú tấn công liên tục của vật thể vũ trụ.

Lục địa Úc và lục địa tiền thân của nó là siêu lục địa Gondwana cũng đại diện cho những mảnh đất “ưa thích” của những kẻ tấn công ngoài hành tinh thời cổ đại.

Rất may, sự tiến hóa của cả hệ Mặt Trời đã khiến nó ngày một ít bạo lực hơn, ít vật thể không gian bay tự do và bắn phá các hành tinh hơn, dù đôi khi vẫn có những cái đủ lớn để gây ra đại tuyệt chủng, ví dụ như Chicxulub khổng lồ khiến khủng long tuyệt chủng 66 triệu năm trước.

Hiện chưa tính toán được chính xác thứ đã gây ra Deniliquin có kích thước bao nhiêu nhưng chắc chắn nó lớn hơn nhiều so với Chicxulub – vốn để lại một “ bãi đáp ” rộng hơn 180 km trải rộng từ đất liền bán đảo Yucatan cho đến một phần thềm lục địa.

Trái đất có thể bị 'vây' bởi thiên thạch ngoài hệ Mặt trời

Một nghiên cứu mới đặt câu hỏi liệu hành tinh của chúng ta có thể thu hút những vị khách đá và băng từ bên ngoài hệ mặt trời hay không - và làm thế nào các nhà khoa học có thể phát hiện ra chúng.

Ngoài không gian có nhiều vật thể lạ

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra rằng các vật thể trôi nổi từ các hệ sao ngoài hệ Mặt trời, có thể bị hút bởi lực hấp dẫn của Trái đất và tồn tại trên quỹ đạo quanh hành tinh của chúng ta suốt hàng triệu năm. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới được công bố vào ngày 17.5, hầu hết các vật thể này có thể quá nhỏ để phát hiện bằng kính viễn vọng hiện tại.

Avi Loeb, giáo sư vật lý tại Đại học Harvard phân tích: "Các vật thể đi vào hệ Mặt trời, từ không gian giữa các vì sao bên ngoài có thể bị mắc kẹt vào các quỹ đạo xung quanh Mặt trời do di chuyển gần với hành tinh có lực hút lớn như sao Mộc. Chúng tôi điều tra khả năng một số trong số chúng bị "bắt" và trở thành Vật thể gần Trái đất (NEO)".

Những "kẻ xâm nhập từ các vì sao bên ngoài" này thường ở dạng những tảng đá băng khi bị hất ra khỏi hệ thống sao của chúng trước khi lạc tới hệ Mặt trời. Tuy nhiên, Loeb và các đồng nghiệp cũng không loại trừ khả năng các vật thể do người ngoài hành tinh chế tạo có thể đi vào hệ Mặt trời.

Những kẻ xâm nhập hệ Mặt trời là ai?

Những vị khách du hành giữa các vì sao đã được các nhà thiên văn học rất quan tâm kể từ năm 2017, khi "kẻ xâm nhập" đầu tiên — một tảng đá hình điếu xì gà có tên Oumuamua được phát hiện ở sát chúng ta.

Oumuamua dài 400 mét, hình dạng thuôn với chiều dài gấp khoảng 10 lần chiều rộng, khiến nó khác biệt với bất kỳ tiểu hành tinh hoặc sao chổi nào có nguồn gốc từ hệ Mặt trời mà chúng ta từng biết. Sau khi quan sát kỹ hơn tảng đá có hình giống mũi lao, các nhà khoa học kết luận rằng nó đã lang thang trong thiên hà của chúng ta, không liên kết với bất kỳ hệ sao nào trong hàng trăm triệu năm trước khi tình cờ lạc trôi vào hệ Mặt trời.

Một cuộc tìm kiếm mới về các vật thể trong không gian giữa các vì sao lại bùng lên khi xuất hiện vật thể thứ hai không lâu sau đó. Sao chổi Borisov - một quả cầu băng và bụi có kích thước bằng tháp Eiffel từ bên ngoài hệ Mặt trời được phát hiện vào năm 2019.

Cả Oumuamua và Borisov đều không bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn với Mặt trời, có nghĩa là cả hai vật thể này cuối cùng sẽ rời khỏi hệ mặt trời một cách thất thường như khi chúng bước vào đó. Vật thể hình điếu xì gà lúc này đã chạy ra ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương. Trong bài báo cáo mới, các tác giả nghiên cứu đã điều tra xem liệu các vật thể từ không gian liên sao có thể bị hấp dẫn bởi lực hấp dẫn của Mặt trời hay thậm chí là các hành tinh hay không. Nếu có bị tác động thì buộc các vật thể từ không gian liên sao đó phải bị nhốt lại trong hệ Mặt trời.

Những kẻ bị Trái đất thu hút

Những nỗ lực trước đây để nghiên cứu ý tưởng này đã tập trung vào khả năng thu hút vật thể của Mặt trời và sao Mộc vì đây là 2 thiên thể lớn nhất hệ Mặt trời. Đối với nghiên cứu mới, các nhà khoa học bắt đầu điều tra xem liệu Trái đất cũng có thể bắt giữ các vật thể từ không gian liên sao và giữ chúng dưới dạng NEO hay không.

Sử dụng các mô phỏng số, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng Trái đất có thể định kỳ bắt giữ các vật thể từ không gian giữa các vì sao trên quỹ đạo của mình. Tuy nhiên, hiệu ứng này nhỏ hơn so với hiệu ứng của sao Mộc khoảng một nghìn lần do khối lượng Trái đất nhỏ hơn sao Mộc 300 lần và Trái đất có địa chỉ "khó tìm" hơn.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng bất kỳ vật thể nào bị hấp dẫn bởi lực hấp dẫn của Trái đất sẽ không ổn định và sẽ chỉ duy trì quỹ đạo quanh hành tinh của chúng ta trong một thời gian ngắn hơn so với các NEO hiện được biết đến. Bởi lẽ, những vật thể này sẽ bị xáo trộn quỹ đạo do tương tác với các hành tinh khác hoặc với Mặt trời. Cuối cùng, chúng sẽ bị ném ra khỏi hệ Mặt trời giống như chúng đã bị ném ra khỏi các hệ sao từng tá túc trước đây.

Loeb giải thích rằng, mặc dù nhóm không đưa ra giả thuyết rằng hiện có các vật thể quay quanh Trái đất đến từ môi trường liên sao, nhưng các nhà thiên văn học nên tiếp tục kiểm tra khả năng này. Nghiên cứu các vật thể xung quanh Trái đất có nguồn gốc từ các vì sao khác, có thể tiết lộ những hiểu biết mới về sự hình thành của các hệ sao xa xôi. Tuy nhiên, Loeb nói thêm, có thể có một khả năng nhỏ là cuộc điều tra những vị khách này có thể tiết lộ điều gì đó thậm chí còn phi thường hơn.

Loeb cho biết: "Các vật thể đến từ không gian giữa các vì sao có nguồn gốc từ bên ngoài hệ Mặt trời và có khả năng có nguồn gốc từ công nghệ, tương tự như năm tàu thăm dò giữa các vì sao mà nhân loại đã phóng đi: Voyager 1 và 2, Pioneer 10 và 11, và New Horizons (trong số năm tàu này, chỉ có Voyager 1 và 2 đã rời khỏi hệ Mặt trời). Nếu các vật thể từ ngoài hệ Mặt trời đến hành tinh chúng ta, có nguồn gốc nhân tạo... thì chúng có thể cho ta biết về các nền văn minh ngoài Trái đất".

Trái Đất có phải là vật thể hình cầu hoàn hảo như chúng ta nghĩ? Trong hành thế kỳ, chúng ta đã tin rằng hành tinh Trái Đất là một vật thể hình cầu hoàn hảo, một quan niệm này đã ăn sâu vào nhận thức chung của chúng ta về thế giới. Mô hình Trái Đất hình cầu. Khái niệm Trái Đất đã xuất phát từ nhiều nền văn minh thời cổ đại khi họ quan sát...