Những nguy cơ mà trẻ sinh non phải đối mặt
Suy hô hấp, vàng da, sức đề kháng kém, dễ bị nhiễm trùng, bệnh về đường tiêu hóa…. là những nguy cơ mà trẻ sinh non phải đối mặt. Mẹ bầu hãy tìm hiểu cách chăm sóc mình và thai nhi ngay từ trong bụng để sinh con khỏe mạnh.
Trẻ sơ sinh được coi là sinh non khi bé ra đời dưới 37 tuần tuổi. Trẻ sinh non ít có thời gian phát triển hơn trong bụng mẹ nên phải đối mặt với nhiều vấn đề về thể chất và quá trình phát triển.
Phần lớn thai nhi phát triển đầy đủ và sẵn sàng trong khoảng sớm muộn 2 tuần so với ngày dự kiến, vì vậy thai đủ tháng được xác định trong khoảng 38 – 42 tuần. Trẻ sinh sớm (khoảng 10% của 38 tuần) được xem là sinh non.
Cơ hội sống với trẻ sơ sinh hiện nay ngày càng cao hơn. Thậm chí là 25 tuần tuổi vẫn có cơ hội sống sót. Hơn 90% trẻ sinh non có trọng lượng khoảng 800 gram có thể sống khỏe. Còn nếu trẻ nặng khoảng 500 gram thì cơ hội sống là 40% – 50%.
Những nguy cơ mà trẻ sơ sinh có thể phải đối diện sẽ là:
Suy hô hấp
Trẻ càng sinh thiếu tuần tuổi thì càng dễ bị suy hô hấp. Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nguy cơ tử vong ở trẻ sinh non. Bệnh này dẫn đến triệu chứng trẻ bị tím tái, thở gắng sức, phải hỗ trợ máy thở và có thể tử vong.
Bệnh nhiễm trùng
Trẻ sinh non thường có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch kém dẫn đến tình trạng dễ bị nhiễm trùng như nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm ruột hoại tử… Triệu chứng bị nhiễm trùng của trẻ sinh non thường khó phát hiện, chẩn đoán một cách chính xác dẫn đến nguy cơ tử vong cao.
Bệnh vàng da
Bệnh này vô cùng nguy hiểm, nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời trẻ rất gây nhiễm độc thần kinh, để lại di chứng suốt đời và thậm chí là có thể bị tử vong.
Nếu không chăm sóc tốt, trẻ sẽ phát triển không toàn diện, thậm chí tử vong
Nguyên nhân gây nên bệnh vàng da là do gan của trẻ sinh non không được phát triển toàn diện để thực hiện đầy đủ chức năng chuyển hóa của mình. Các bà mẹ cần phải thực hiện đúng hướng dẫn của bác sĩ để trẻ không bị mắc căn bệnh nguy hiểm này.
Rối loạn tiêu hóa
Triệu chứng thường gặp ở trẻ sinh non là thường xuyên ói, nôn trớ, trướng bụng hoặc bị tiêu chảy liên tục, ăn kém và không hấp thụ được chất dịnh dưỡng, chậm tăng cân. Ruột của trẻ vì phát triển chưa hoàn thiện, không đủ máu, mỏng dần rồi dẫn đến bị viêm hoạt tử ruột hoặc bị thủng.
Bệnh xơ hóa võng mạc
Video đang HOT
Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, do trẻ bị ngộ độ oxy khi nồng độ oxy có trong máu quá cao làm cho võng mạc giãn nở và co thắt bất bình thường, gây tổn thương đến thị giác và có thể bị mù lòa nếu phụ huynh không đưa con đến khám bác sĩ đúng định kỳ.
Rối loạn huyết học
Trẻ sinh thiếu tháng sẽ dễ bị thiếu hụt có yếu tố làm đông máu nên dễ bị xuất huyết ở một số bộ phận của cơ thể như: dạ dày, phổi, mật, gây thiếu máu cấp tính. Nặng hơn trẻ có thể bị xuất huyết não, co giật, hôn mê sâu và bị tử vong.
Nếu thấy những dấu hiệu bất thường hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay
Khi trẻ có triệu chứng da kém sắc, không được hồng hào, chậm lên cân, các bà mẹ nên đưa con đi khám kịp thời để chữa trị đúng đắn.
Chậm tăng trưởng thể chất
Đây là một trong những nguy cơ mà trẻ sinh non thường gặp phải. Bệnh này có thể do mẹ thiếu sữa, sữa không đủ chất hoặc trẻ không có khả năng hấp thu chất dinh dưỡng nên chậm tăng cân, không phát triển chiều cao nhưng những đứa trẻ cùng lứa tuổi khác.
Dễ mắc bệnh tự kỷ
Các nhà nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng trẻ sinh non thường có nguy cơ cao mắc hội chứng rối loạn tâm thần. Việc trẻ em sinh thiếu cân có mối liên hệ mật thiết đến vấn đề nhận thức của trẻ trong đó có bệnh tự kỷ, căn bệnh phổ biến hiện nay ở trẻ em hiện đại.
Một số biện pháp dự phòng sinh non
Mặc dù có nhiều loại thuốc ngăn chặn chuyển dạ sinh non đã được đưa vào sử dụng, nhưng kết quả không phải lúc nào cũng thành công, do đó phòng bệnh vẫn tốt hơn là điều trị.
Cần loại bỏ các yếu tố nguy cơ như ngưng hút thuốc, điều trị viêm nhiễm như viêm nha chu, viêm đường tiết niệu, viêm âm đạo…
Xác định nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao là bước đầu trong việc ngừa chuyển dạ sinh non, cần chú ý tiền căn sinh non và các trường hợp cổ tử cung mở sớm.
- Chăm sóc tiền sản, đảm bảo khẩu phần ăn cân bằng và đầy đủ. Thiếu dinh dưỡng là nguyên nhân của chuyển dạ sinh non.
- Tập thể dục nhẹ không có hại, tuy nhiên cần tránh sự tập luyện quá sức trong lúc mang thai và ở những thai phụ có nguy cơ cao.
- Thuốc lá là nguyên nhân của sinh non và chậm tăng trưởng trong tử cung nên thai phụ phải được khuyến khích bỏ thuốc lá.
- Không uống rượu.
- Tinh dịch chứa nhiều prostaglandins và sự hiện diện của nó trong âm đạo có thể gây cơn co tử cung. Những cơn co tử cung thường xuất hiện sau khoái cảm. Vì vậy không cần kiêng giao hợp trong thai kỳ bình thường nhưng cần phải tránh giao hợp trong thai kỳ có nguy cơ sinh non.
- Thai phụ nên đến khám khi có những triệu chứng báo hiệu chuyển dạ sinh non như đau lưng, thoát dịch âm đạo bất thường hoặc tiêu chảy. Chẩn đoán sớm là cơ hội tốt để điều trị thành công.
- Viêm âm đạo và cổ tử cung – nhiễm trùng tại chỗ có thể là nguyên nhân của sinh non và vỡ ối non, vì thế thai phụ cần xét nghiệm khí hư và điều trị thích hợp.
- Nhiễm trùng đường tiểu như viêm bể thận thường kết hợp với gia tăng tần số sinh non.
- Sốt cao cấp tính do bất kỳ bệnh lý nào cũng có thể gây sinh non nên phải được điều trị nhanh chóng và tích cực.
Những biến chứng nội khoa như các bệnh lý cao huyết áp, tiểu đường nếu được theo dõi và xử trí thích hợp sẽ tránh được nhiều trường hợp phải chỉ định chấm dứt thai kỳ sớm.
Theo Phununews
Bs. Phạm Văn Hùng: Những lưu ý đặc biệt khi chăm sóc trẻ sinh non
Trẻ sinh thiếu tháng hay còn gọi là sinh non là trẻ ra đời trước thời hạn bình thường trong tử cung, có tuổi thai từ 28 - 37 tuần (theo định nghĩa của WHO).
Sự phát triển của trẻ sinh thiếu tháng phụ thuộc rất nhiều vào sự chăm sóc, nuôi dưỡng và điều kiện môi trường xung quanh ngay từ phút đầu sau đẻ. Bởi trẻ sinh thiếu tháng thường có sức đề kháng yếu và sức khỏe gặp nhiều rủi ro hơn so với trẻ bình thường vì vậy cần cha mẹ có cách chăm sóc đặc biệt hơn.
Để hiểu hơn vấn đề chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng chúng tôi có cuộc trao đổi với bác sĩ Phạm Văn Hùng (Bệnh viện Đống Đa, Hà Nội).
Trước tiên, để chăm sóc trẻ thiếu tháng chúng ta lưu ý những gì thưa bác sĩ?
- Với những trẻ sinh thiếu tháng tốt nhất là tổ chức một đơn vị đặc biệt nuôi trẻ từ người phục vụ đến các trang thiết bị, dụng cụ y tế, tã lót... riêng biệt tuyệt đối.
Ngay sau khi đẻ, trẻ sinh non phải được ủ ấm, nằm trong phòng có nhiệt độ 28 - 35 độ C. Với những trẻ sinh thiếu tháng nên cho nằm trong lồng ấp, nếu không dùng lồng ấp thì ủ ấm cho trẻ theo phương pháp chuột túi (đặt áp trẻ vào ngực mẹ để da sát da).
Chúng ta có nên tắm rửa hàng ngày cho trẻ sinh thiếu tháng như trẻ bình thường không thưa bác sĩ?
- Đối với những trẻ sinh thiếu tháng càng phải vệ sinh da sạch sẽ như trẻ bình thường, do đó phải tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm, xà phòng cho trẻ em, tắm nhanh, lau khô. Mùa đông nên xoa một lớp mỏng dầu Parafin để gữi độ ẩm cho da khỏi mất nhiệt. Có nhiều bà mẹ thấy con nhỏ bé quá nên sợ không tắm cho con, điều này không tốt vì thế rất dễ làm cho da bé bị bẩn gây nhiều bệnh tật.
Trẻ sinh đủ tháng thường được tắm nắng, với trẻ sinh thiếu tháng chúng ta có nên tắm nắng không?
- Trẻ nào cũng nên được tắm nắng, kể cả trẻ sinh non. Tuy nhiên với trẻ đẻ thiếu tháng, không nên tắm mỗi ngày bởi da bé dễ bị khô. Mỗi tuần tắm nắng 1-2 lần là đủ, miễn là giữ sạch vùng quấn tã. Lau mặt trẻ mỗi ngày với nước ấm, chú ý vùng da dưới cằm, nơi dễ bị đọng sữa. Đến lúc nào trẻ tăng cân ổn định thì chúng ta mới nên tắm nắng thường xuyên hơn cho trẻ.
Thưa bác sĩ trẻ sinh thiếu tháng có nên tiêm phòng theo lịch tiêm chủng?
- Trẻ sinh non thường được tiêm phòng ở cùng thời điểm sau sinh như trẻ đủ tháng. Nhưng cân nặng cần đạt chuẩn cho phép thì chúng ta mới tiêm. Bởi tiêm phòng biện pháp tốt nhất để phòng bệnh cho trẻ.
Về chế độ ăn uống trẻ sinh thiếu tháng cần lưu ý những gì thưa bác sĩ?
- Chế độ ăn uống của trẻ sinh thiếu tháng phải đặc biệt chú ý, mọi dụng cụ dùng để cho trẻ em cần phải tuyệt trùng tuyệt đối.
Trẻ sinh thiếu tháng ăn ít hơn trẻ bình thường, bé bú mẹ hoặc sữa công thức ít hơn và ăn theo giờ, kể cả lúc ngủ chúng ta cũng phải cho trẻ bú sữa mẹ bình thường. Mặc dù vậy, lượng sữa cần cho trẻ sinh thiếu tháng đòi hỏi nhiều hơn so với trẻ bình thường, đặc biệt trong những ngày đầu nhằm tránh hiện tượng vàng da. Nếu như trẻ quấy khóc không chịu ăn, cha mẹ cần hỏi ý kiến của các bác sĩ khoa nhi để xem xét lại chế độ ăn cho trẻ, đặc biệt là những bà mẹ cho con bú.
Để hiệu quả hơn trong việc chăm sóc ăn uống cho trẻ sinh thiếu tháng các bà mẹ nên tìm sự tư vấn các bác sĩ dinh dưỡng và tuân thủ đúng theo sự hướng dẫn, bởi trẻ sinh thiếu tháng cần được duy trì dinh dưỡng cao năng lượng cho đến khi được ít nhất 9 tháng tuổi và có thể kéo dài đến 12 tháng.
Thưa bác sĩ, cách ăn mặc cho trẻ sinh thiếu tháng khác trẻ bình thường như thế nào?
- Trẻ sinh non rất dễ bị hạ thân nhiệt, ngay cả khi thời tiết nóng bức. Nguyên nhân là do bé có lớp mỡ dưới da quá mỏng, khả năng giữ nhiệt kém.
Thêm vào đó, trẻ sinh thiếu tháng có sức đề kháng kém, khả năng miễn dịch không tốt như những bé sinh đủ tháng, vì vậy, việc giữ ấm cho trẻ vô cùng quan trọng.
Đặc biệt khí hậu trong mùa lạnh bé cần được nằm trong phòng có nhiệt độ ổn định, bé cần được đội mũ mỏng, đi tất tay tất chân, giữ ấm cổ, bụng. Hạn chế tuyệt đối đưa bé ra đường. Về mùa nắng chúng ta có sự điều chỉnh phù hợp.
Ai cũng biết tác dụng của mát-xa với trẻ sơ sinh, nhưng với trẻ sinh non có nên áp dụng không thưa bác sĩ?
- Việc làm này vô cùng quan trọng, nó giúp bé sinh thiếu tháng nhanh cứng cáp, giúp bộ máy hô hấp của trẻ hoạt động tốt hơn, nâng cao khả năng đề kháng của cơ thể bé, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất và đào thải những độc tố qua da, và một điều rất quan trọng là nó giúp tăng cường sự kết nối tình mẫu tử, giúp bé gần gũi hiểu mẹ hơn. Trước khi mát-xa da hay làm bất cứ việc gì đó chăm sóc trẻ các mẹ cần rửa tay sạch sẽ tránh lây bệnh cho bé.
Theo Trí Thức Trẻ
Hát ru cải thiện sức khỏe trẻ sinh non Những trẻ sinh non tháng được nghe mẹ hát ru cũng như ôm ấp sẽ cải thiện đáng kể sức khỏe. Ảnh: Shutterstock Cuộc khảo sát các cặp mẹ con tại phòng chăm sóc đặc biệt trẻ sơ sinh ở Bệnh viện Meir (Israel) cho thấy những trẻ được mẹ vuốt ve và được nghe hát ru sẽ cải thiện đáng kể nhịp...