Nguy cơ Lễ Tạ ơn đẩy Mỹ xuống hố sâu Covid-19
Chuyên gia cảnh báo nCoV có thể lây truyền mạnh mẽ qua các buổi tụ họp gia đình, biến Lễ Tạ ơn thành sự kiện siêu lây nhiễm ở Mỹ.
Covid-19 đang tiếp tục vượt khỏi tầm kiểm soát tại Mỹ, với trung bình 172.000 ca nhiễm mới mỗi ngày, tỷ lệ nhập viện cao nhất từ trước tới nay và số ca tử vong đã gần chạm mức 270.000. Trong bối cảnh đó, nhiều người lo ngại Lễ Tạ ơn với lượng người di chuyển lớn và các buổi tụ họp, gặp mặt trong nhà sẽ gây ra hậu quả tai hại.
Sân bay quốc tế Denver, bang Colorado , Mỹ, ngày 24/11. Ảnh: Reuters.
Bất chấp số ca nhiễm tăng đáng kinh ngạc, người Mỹ vẫn đổ xô tới các sân bay trước dịp nghỉ Lễ Tạ ơn 26/11, ngay cả khi Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh (CDC) đã ra khuyến cáo người dân không nên làm vậy.
Theo Cục An ninh Vận tải Mỹ, gần một triệu hành khách đã đi qua những trạm kiểm soát an ninh tại các sân bay trên khắp đất nước riêng trong ngày 24/11. Từ 20/11 đến 22/11, con số này là ba triệu người, lớn nhất kể từ tháng ba tới nay, khi sóng Covid-19 đầu tiên bùng phát.
Lượng người di chuyển trong dịp Lễ Tạ ơn năm nay chỉ bằng một nửa năm ngoái, nhưng dự kiến còn tăng mạnh trong thời gian tới. Tại Mỹ, Chủ nhật sau Lễ Tạ ơn thường là ngày mật độ di chuyển đông đúc nhất năm.
Giới chuyên gia cảnh báo số ca nhiễm nCoV có thể tăng đột biến, khiến Lễ Tạ ơn thành một sự kiện siêu lây nhiễm , khi hàng triệu người Mỹ vẫn phớt lờ các cảnh báo đi lại trong kỳ nghỉ từ nhà chức trách.
CDC đưa ra cảnh báo hạn chế đi lại trong kỳ nghỉ vào ngày 19/11, lưu ý rằng mối quan ngại không phải là nguy cơ lây nhiễm trên các chuyến bay, mà nằm ở những cuộc đoàn tụ gia đình lớn.
Trong một cuộc họp báo, tiến sĩ Henry Walke từ CDC khuyến nghị người dân “không nên di chuyển vào dịp Lễ Tạ ơn”. “Thảm kịch có thể xảy ra là một thành viên gia đình bạn trở về dự buổi đoàn tụ cùng người thân nhưng rồi cuối cùng nhiễm bệnh, nhập viện và qua đời. Chúng tôi không muốn điều đó thành hiện thực”, ông nói.
Nhằm đối phó với một mùa Lễ Tạ ơn bận rộn, giới chức Mỹ đã áp đặt nhiều biện pháp hạn chế nhằm ngăn chặn virus lây lan.
Bang Utah và Vermont ra lệnh cấm mọi hình thức tụ tập. Chính quyền hạt Dane, bang Wisconsin và thành phố Philadelphia cũng đã có động thái tương tự.
Tại Kentuky, một buổi họp mặt chỉ được phép có không quá 8 người từ hai hộ gia đình. Tại Oregon, giới hạn người tham gia là 6. California đã ban hành lệnh giới nghiêm qua đêm.
Hôm 25/11, sân bay quốc tế Los Angeles cũng phát cảnh báo về đi lại vào kỳ nghỉ.
“Nếu bạn không nhất thiết phải di chuyển trong kỳ nghỉ thì hãy đừng làm vậy”, tài khoản Twitter của sân bay đăng thông điệp. “Với những người phải di chuyển, xin hãy đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và giữ an toàn”.
Trong bối cảnh số ca nhiễm nCoV không ngừng gia tăng và các gia đình đang mong chờ ngày tụ họp dịp Lễ Tạ ơn, những hàng dài người đi xét nghiệm Covid-19 bắt đầu xuất hiện trở lại trên toàn nước Mỹ.
Các phòng thí nghiệm cảnh báo việc thiếu hụt các vật tư quan trọng nhiều khả năng sẽ tạo ra tình trạng “thắt cổ chai” và làm chậm kết quả xét nghiệm.
“Khi số ca nhiễm tăng, nhu cầu xét nghiệm cũng sẽ tăng lên, do đó thời gian trả kết quả có thể dài hơn”, giám đốc điều hành Hiệp hội các Phòng thí nghiệm Y tế Công cộng, cho hay. “Giống như kiểu một con chó đang cố đuổi cái đuôi của nó vậy”.
Sau Lễ Tạ ơn sẽ là một ngày bận rộn và đông đúc khác tại Mỹ: Black Friday.
Theo một cuộc thăm dò gần đây của Deloitte, 74% số người được hỏi cho biết họ có kế hoạch mua sắm online vào dịp Lễ Tạ ơn (tỷ lệ này năm ngoái là 62%). 57% số người được hỏi nó họ sẽ tránh mua sắm tại cửa hàng (so với 42% của năm 2019).
Những người được hỏi vẫn có kế hoạch mua sắm tại cửa hàng vào ngày Black Friday chia sẻ lý do lớn nhất của họ là “tận dụng tối đa ưu đãi giảm giá”. 46% nói họ muốn mua sắm tại cửa hàng để tận hưởng thời gian vui vẻ bên gia đình, bạn bè.
Dù người dân Mỹ có thể vẫn sẵn sàng xếp hàng mua sắm vào ngày Black Friday giữa đại dịch Covid-19 , nhiều hãng bán lẻ đã khuyến khích mua sắm trực tuyến suốt nhiều tháng qua.
Walmart cũng đóng cửa dịch vụ mua sắm tại cửa hàng vào ngày Lễ Tạ ơn nhằm giảm bớt quy mô đám đông.
CDC phân loại việc “mua sắm đông đúc tại các cửa hàng trước, trong và sau Lễ Tạ ơn” là hành động ẩn chứa nguy cơ cao cần tránh.
Người Mỹ xếp hàng 4 tiếng nhận cứu trợ thực phẩm
Hơn một tuần trước Lễ Tạ ơn, hàng người kéo dài bên ngoài Ngân hàng Thực phẩm Freestore ở Cincinnati, bang Ohio, giữa cái lạnh 5 độ C.
"Anh chị đến nhận thực phẩm à?", họ được hỏi khi bước vào trong.
Câu trả lời luôn là: "Vâng".
Vào đầu đại dịch Covid-19, Ngân hàng Thực phẩm Freestore cung cấp thực phẩm cho khoảng 100 - 125 người/ngày. Gần đây, họ phục vụ tới 374 người/ngày.
Đối với một số người đang xếp hàng, đây là nỗi xấu hổ mà họ không muốn nhắc tới. Nhưng với những người khác, đây là một chuyến đi diễn ra hàng tháng, một phần sống còn của họ.
Đoàn ô tô xếp hàng nhận cứu trợ thực phẩm ở Arlington, Texas, hôm 20/11. Ảnh: AP .
Marquette Brant được phép nhận 35 pound (15,8 kg) thực phẩm, nhưng bà đã lấy ít hơn. Bà làm việc ở Sam's Club, nhưng bị giảm giờ làm từ tháng ba. Hồi tháng 5, bà lần đầu tới ngân hàng thực phẩm.
Brant đứng chờ nhận đồ dưới một bức tranh có chữ "Hy vọng" màu trắng, in đậm.Với bà, hy vọng bây giờ là cá ngừ và mỳ ống đã ăn tối qua, bữa tối được chế biến từ thực phẩm cứu trợ.
Đó là câu chuyện đang xảy ra khắp nước Mỹ mùa Lễ Tạ ơn này. Ngày càng nhiều người cần được trợ giúp để tránh bị đói trong bối cảnh kinh tế suy thoái do đại dịch. Một phân tích của tổ chức Feeding America ước tính sẽ có thêm 15 triệu người tại Mỹ không đủ lương thực trong năm nay, so với ước tính trước đại dịch.
"Các ngân hàng thực phẩm liên tục chứng kiến nhu cầu năm nay tăng 60% so với thời điểm này năm ngoái và tiếp tục yêu cầu nhiều thực phẩm cùng nguồn lực hơn để cung cấp cho những người cần trợ giúp", Feeding America cho biết trong thông cáo vài ngày trước Lễ Tạ ơn.
Dữ liệu điều tra dân số Mỹ công bố tuần này cho biết khoảng 12% người lớn sống trong các hộ gia đình Mỹ cùng con cái từng nhận thực phẩm miễn phí hoặc một bữa ăn miễn phí vào tuần trước đó, theo khảo sát được tiến hành từ ngày 28/10 đến 9/11.
Tại một số khu vực, tình trạng này thậm chí nghiêm trọng hơn. Khoảng 1/4 hộ gia đình ở bang Rhode Island đã thiếu ăn từ mùa hè, theo báo cáo hôm 23/11. Dù được liên bang hỗ trợ, có 25% hộ gia đình ở bang này lo lắng về thực phẩm, tăng 9,1% so với năm ngoái và là mức cao nhất ở Rhode Island 20 năm qua. Khảo sát cũng cho thấy tình trạng thiếu lương thực do Covid-19 đặc biệt nghiêm trọng ở những gia đình da màu.
Trung sĩ David Daniels, thuộc Vệ binh Quốc gia Arizona, giúp phân phối thực phẩm tại thành phố Phoenix hôm 23/11. Ảnh: The Republic.
Khắp nước Mỹ, các tổ chức từ thiện thực phẩm đều báo cáo nhu cầu cần hỗ trợ gia tăng trước Lễ Tạ ơn.
Tại Arizona, đoàn ô tô chờ nhận thực phẩm ở Ngân hàng Thực phẩm St. Mary's sáng 23/11 kéo dài hơn 3 km. Jerry Brown, phát ngôn viên của tổ chức này, cho hay có một lượng người kỷ lục sẽ được phục vụ trong hệ thống phân phát không tiếp xúc này. Nhiều người từng là nhà tài trợ và tình nguyện viên nay lại ngồi trên xe nhận thực phẩm.
Tại Ohio, Vệ binh Quốc gia của bang đã giúp phân phát thực phẩm cho vùng Akron - Canton. Cuộc phân phát gần đây trước Lễ Tạ ơn thu hút đoàn ô tô kéo dài 1,6 km. Hàng trăm người tranh thủ ngủ, nghe đài, nói chuyện với hành khách hoặc chơi điện thoại trong khi chờ đợi. Một số người đã chờ ở đó hơn 4 tiếng.
Ở vùng nông thôn California, các ngân hàng thực phẩm đối mặt với nhu cầu chưa từng có.
"Hệ thống thực phẩm chưa làm tốt việc đáp ứng nhu cầu gia tăng. Khi số lượng ca Covid-19 tiếp tục tăng, tình hình sẽ tồi tệ hơn", Nicole Celaya, giám đốc điều hành FoodLink hạt Tulare, nói.
Feeding America, tự nhận là tổ chức hỗ trợ thực phẩm lớn nhất Mỹ, khuyến khích những người có khả năng giúp đỡ người khó khăn tình nguyện tham gia phân phát hoặc quyên góp thực phẩm.
Tình nguyên viên phát gà tây miễn phí cho người khó khăn ở Chicago, Illinois, hôm 23/11. Ảnh: AFP .
Tại Petal, Mississippi, sự đóng góp này là rất cần thiết. Nhóm chuyên trách của Petal Children đã trao 325 hộp thực phẩm Lễ Tạ ơn cho người dân, nhiều hơn 75 hộp so với năm ngoái.
"Chúng tôi đã gặp nhiều người bị giảm giờ làm, một số bị mất việc và họ đến với chúng tôi không phải vì muốn xin thực phẩm mà vì họ phải làm thế", Demaris Lee, giám đốc điều hành nhóm cho hay.
Tuy nhiên, tổ chức này đang phụ thuộc vào những khoản quyên góp để giúp người khó khăn. "Chúng tôi cần thực phẩm. Chúng tôi có thể dùng mọi loại thực phẩm. Chúng tôi có tủ mát. Chúng tôi có tủ đông", Lee nói.
Biden kêu gọi đoàn kết trong Lễ Tạ ơn Biden kêu gọi người dân đoàn kết, tuân thủ hướng dẫn ngăn ngừa Covid-19 và bày tỏ hy vọng về năm mới tươi sáng hơn trong Lễ Tạ ơn. "Nền dân chủ của chúng ta đã trải qua khảo nghiệm trong năm nay", Tổng thống đắc cử Biden nói trong bài diễn văn mừng Lễ Tạ ơn tại quê nhà ở Wilmington, Delaware...