Nga – NATO căng thẳng vì Zapad-2017

Các nước NATO đứng ngồi không yên trước cuộc tập trận chung rầm rộ của Nga và Belarus trong tuần này.

Lược đồ vị trí tập trận của Nga và Belarus

Cuộc tập trận chiến lược Zapad-2017 sẽ diễn ra tại Belarus và Quân khu miền tây ở vùng Kaliningrad (Nga), sát biên giới với Estonia, Latvia, Lithuania, Ba Lan, từ ngày 14.9 và kéo dài trong 1 tuần.

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg hôm qua yêu cầu Nga phải tuân thủ quy định quốc tế về việc mời quan sát viên tham dự những cuộc tập trận quy mô lớn (trên 13.000 lính). Ông Stoltenberg và bộ trưởng quốc phòng các nước thành viên Liên minh Châu Âu (EU) cũng bác bỏ tuyên bố của Nga rằng có chưa đầy 13.000 binh sĩ tham gia tập trận. “Chúng ta đang chứng kiến Nga phô diễn sức mạnh quân sự với trên 100.000 binh sĩ tham gia tập trận Zapad”, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Ursula von der Leyen cho biết. Bà Ursula đưa ra tuyên bố này sau cuộc họp với các bộ trưởng quốc phòng EU ở thủ đô Tallinn của Estonia. “Đây là cuộc tập trận lớn nhất trong vòng 4 năm qua, trên 100.000 lính Nga và Belarus hiện có mặt sát biên giới với các quốc gia thành viên NATO. Họ đang thách thức chúng ta mọi lúc mọi nơi”, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Michael Fallon cho hay.

Trả lời phỏng vấn Đài BBC, ông Stoltenberg khẳng định: “Mỗi quốc gia, bao gồm Nga, đều có quyền tập trận. Vấn đề ở đây là họ không minh bạch và trước đây chúng ta từng chứng kiến Nga sử dụng những cuộc tập trận quy mô lớn để thực hiện hành động quân sự gây hấn đối với láng giềng, chẳng hạn với Georgia năm 2008 và Crimea hồi 2014″. Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cáo buộc Nga triển khai lực lượng quân sự tham gia Zapad nhằm chuẩn bị chiến tranh xâm lược lãnh thổ Ukraine.

Lithuania đã đề xuất với các nước Liên minh châu Âu (EU) thành lập ‘khu vực Schengen quân sự’ nhằm tạo điều kiện dễ dàng luân chuyển quân đội trong khu vực.

Cuộc tập trận trở thành mối lo ngại đối với các nước láng giềng kể từ khi Crimea bỏ phiếu ly khai Ukraine và sáp nhập vào Nga năm 2014. Reuters dẫn lời các nhà ngoại giao NATO cho hay lực lượng đặc nhiệm, tên lửa tầm xa và máy bay không người lái Nga sau khi tham gia Zapad năm 2013 đã được điều động tiến hành chiến dịch quân sự ở Crimea, miền đông Ukraine và Syria.

Đài DW dẫn lại bản kế hoạch tập trận do Bộ Quốc phòng Belarus công bố cho thấy hai nước tham gia tập trận được mô tả là “các nước phương Bắc” chống lại hành động gây hấn từ “các nước phương Tây” giả định là Vesbaria, Lubenia và Veishnoria. Nếu so kế hoạch với thực tế thì Vesbaria, Lubenia có thể được dùng để mô tả Lithuania và Ba Lan, đều là thành viên NATO.

Không ít người lo ngại cuộc tập trận nhằm diễn tập kiểm soát hành lang Suwalki nằm ở biên giới Lithuania – Ba Lan và nối Belarus với khu vực Kaliningrad của Nga.

Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Nga tái khẳng định cuộc tập trận với Belarus chỉ nhằm mục đích phòng vệ, bác bỏ “cáo buộc vô căn cứ” cho rằng Moscow lợi dụng Zapad để diễn tập xâm lược Ba Lan, Lithuania hay Ukraine, đồng thời trấn an NATO không nên quá lo lắng. Bộ Quốc phòng Nga cũng lưu ý quân đội không cần phải mời quan sát viên quốc tế bởi vì chỉ có 12.700 lính Nga và Belarus (dưới mức 13.000 theo quy định quốc tế) cùng với hơn 700 khí tài quân sự, bao gồm máy bay, xe tăng và tàu chiến, được điều động.

Khoảng 2.800 quân nhân của nước chủ nhà Georgia đã sát cánh với Mỹ và 6 quốc gia khác trong cuộc tập trận quy mô lớn sát sườn Nga.

Phúc Duy

Theo Thanhnien