Mỹ lần đầu có nữ bộ trưởng tài chính

Thượng viện Mỹ phê chuẩn bà Janet Yellen là người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo Bộ Tài chính.

Thượng viện Mỹ hôm 25/1 bỏ phiếu tán thành bà Yellen với tỷ lệ 84-15. Bà Yellen từng là người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo Cục Dự trữ Liên bang từ năm 2014 tới 2018 và trước đó từng nằm trong Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng.

“Bà ấy là người giàu kinh nghiệm và năng lực”, Kathu Bostjancic, chuyên gia của công ty tài chính Oxford Economics, nhận xét Yellen là “người phù hợp vào đúng thời điểm”.

“Chắc chắn không thể nghi ngờ rằng bà ấy đủ tiêu chuẩn cho vai trò này”, Thượng nghị sĩ James Lankford, thành viên Ủy ban Tài chính, nói.

Bà Janet Yellen trong buổi giới thiệu đề cử nội các của Joe Biden hồi đầu tháng 1. Ảnh: Reuters

Vai trò của bà trong những tuần đầu của chính quyền mới rất quan trọng vì sẽ là người đàm phán then chốt với quốc hội trong nỗ lực được phê chuẩn gói giải cứu 1,9 nghìn tỷ USD mà Tổng thống Joe Biden đề xuất nhằm giúp nền kinh tế Mỹ hồi phục sau cuộc khủng hoảng Covid-19. Bà sẽ phải thuyết phục các nhà lập pháp rằng lợi ích của việc thông qua gói cựu trợ đáng giá hơn nỗi băn khoăn về mức nợ tăng cao.

“Cả tổng thống và tôi đều đã suy nghĩ kỹ về gánh nặng nợ nần của đất nước trước khi đề xuất gói cứu trợ này”, Yellen nói trước Ủy ban Tài chính Thượng viện trong phiên điều trần tuần trước. “Nhưng hiện nay, khi lãi suất ở mức thấp lịch sử, điều khôn ngoan nhất mà chúng ta có thể làm đó là dám hành động lớn”.

Đầu ngày 25/1, Biden cho biết dù muốn lưỡng đảng đều ủng hộ kế hoạch kích thích kinh tế, nhưng điều cốt yếu là thời gian.

“Nếu chúng ta không đầu tư ngay bây giờ, chúng ta sẽ mất đi nhiều vạch trên cột đo chỉ số tăng trưởng kinh tế và việc làm, thứ mà sẽ rất khó để tái thiết lập”, ông nói. “Chúng đủ khả năng làm điều đó bây giờ. Thực tế là chúng ta không thể không đầu tư ngay bây giờ”.

Nhưng tỷ lệ ghế của đảng Dân chủ và Cộng hòa ở Thượng viện là 50-50 và đảng Dân chủ chỉ có thể chiếm ưu thế bằng lá phiếu bất phân thắng bại của Phó tổng thống Kamala Harris. Do đó, việc thông qua gói cứu trợ có thể cần tới sự ủng hộ của đảng Cộng hòa.

Thượng nghị sĩ Kentucky Mitch McConnell, lãnh đạo phe thiểu số của đảng Cộng hòa, cũng ủng hộ đề xuất của Yellen, bất chấp sự phản đối của hơn 10 thành viên trong đảng. Nhưng ông bày tỏ hoài nghi về những gói cứu trợ lớn và ủng hộ các động thái hạn chế hơn.

Yellen cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thực thi các quy tắc thương mại và khắc phục các mối quan hệ sau cuộc chiến thương mại với nhiều bên mà cựu tổng thống Donald Trump theo đuổi.

Trong mối quan hệ gây tranh cãi nhất với Trung Quốc, bà cam kết sử dụng mọi công cụ có sẵn để giải quyết “các hành vi bất công và lạm dụng trái phép của Trung Quốc” vốn làm suy yếu nền kinh tế Mỹ.

Bà cáo buộc Bắc Kinh đã “cắt cổ các công ty Mỹ” bằng hàng loạt chính sách, bao gồm trợ cấp trái phép, bán phá giá, ăn cắp sở hữu trí tuệ và lập hàng rào với hàng hóa Mỹ.

Tuy nhiên, trong khi Yellen đồng ý rằng “Trung Quốc rõ ràng là đối thủ cạnh tranh chiến lược quan trọng nhất của chúng tôi”, không giống Trump, bà nhấn mạnh cần phải “hợp tác với đồng minh” để chống lại thách thức này.