Lý do thành phố Severodonetsk lại quan trọng với cả Ukraine và Nga
Phong trào đòi độc lập ở Ukraine khởi phát tại Severodonetsk và giờ đây thành phố này lại trở thành tâm điểm của cuộc chiến Nga-Ukraine ở vùng Donbass.
Severodonetsk hiện là nơi diễn ra các trận đ.ánh ác liệt nhất ở vùng Donbass. Ảnh: AFP
Vài tuần trước, những binh sĩ cuối cùng của Ukraine đóng tại thành phố Mariupol đã đầu hàng quân đội Nga với hy vọng họ sẽ được giải cứu trong một thỏa thuận trao đổi tù binh giữa hai bên. Nhưng Ukraine hiện cũng đứng trước nguy cơ đ.ánh mất quyền kiểm soát ở một trung tâm lớn khác thuộc Donbass, đó là thành phố Severodonetsk.
Severodonetsk và vùng Lysychansk lân cận hiện là hai thành phố lớn duy nhất ở Donbass mà Kiev kiểm soát một phần. Tổng thống Volodymyr Zelensky nhận định trận chiến tại Severodonetsk rất khốc liệt và khó khăn. Đây có thể là trận đ.ánh quyết liệt nhất trong toàn bộ tiến trình cuộc chiến ở Ukraine. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, phía Nga tổn thất nhiều binh sỹ và số phận của vùng Donbass có thể sẽ được quyết định bởi cục diện chiến trường tại Severodonetsk.
Sau khi Nga chiếm Mariupol, phía Ukraine ngày một lo ngại về một trận bao vây tương tự được Moskva triển khai ở Severodonetsk, nơi mà thị trưởng thành phố này cho biết còn khoảng 10.000 người dân bị mắc kẹt và dễ trở thành đối tượng bị tổn thương trong các cuộc giao tranh.
Severodonetsk quan trọng với Ukraine và Nga trên một số khía cạnh. Về kinh tế, đây là trung tâm công nghiệp hóa chất của Ukraine. Trước chiến tranh, thành phố này có quy mô dân số vào khoảng 100.000 dân. Trong thập kỷ 1950, chính quyền Liên bang Xô Viết đã phát triển khu vực định cư gần nhà máy hóa chất Azot thành một thành phố mới. Nó nằm sát Luhansk, Donetsk và Kharkov, được đặt tên là Severodonetsk, theo tên con sông Siversky Donets.
Dmytro Firtasch, một tài phiệt và ông trùm truyền thông định cư ở Áo năm 2014, là chủ sở hữu nhà máy Azot, đơn vị sản xuất và xuất khẩu phân bón ra nhiều nước trên thế giới.
Như nhiều công xưởng khác ở khu vực, nhà máy phân bón Azot trong vài năm vừa qua rơi vào tình cảnh sản xuất cầm chừng, gián đoạn do xung đột ở Donbass. Severodonetsk cũng là nơi tập trung nhiều nhà máy hóa chất khác, trong khi thành phố Lysychansk lân cận có một nhà máy lọc dầu thuộc quyền sở hữu của Nga, cũng bị ngưng sản xuất trong thời gian dài.
Nhà máy phân bón Azot ở Severodonetsk. Ảnh: DW
Ở khía cạnh chính trị, phong trào đòi độc lập ở Donbass khởi phát chính tại Severodonetsk. Thành phố này là nơi đầu tiên xuất hiện ý đồ chia tách Ukraine từ hơn 20 năm trước đây. Vào ngày 28/11/2004, Đại hội đại biểu toàn Ukraine khai mạc tại Severodonetsk, với sự tham dự chủ yếu của các đại diện thuộc đảng Khu vực – một đảng chính trị trung hữu và thân Nga của Ukraine được thành lập tại Donbass vào cuối năm 1997.
Video đang HOT
Đảng Khu vực giữ ảnh hưởng bao trùm tại Dobass. Khi phong trào biểu tình “Cách mạng Cam” nổ ra tại nhiều tuyến phố ở thủ đô Kiev trong năm 2004, đảng này đe dọa sẽ tuyên bố tuyên bố thành lập một khu vực ly khai gồm 8 khu vực ở phía Đông và phía Nam Ukraine, cùng với Crimea và Sevastopol, với Kharkov là trung tâm. Tuy nhiên, nỗ lực đó đã không thành công. Kể từ sau cuộc chính biến tại Ukraine năm 2014, đảng Khu vực không tham gia bầu cử và hầu hết các thành viên của đảng này đã rời đi, gia nhập các đảng phái khác.
Thị trưởng Moskva thời điểm đó là Yuri Luzhkov chính là người đã phát biểu tại Đại hội năm 2004. Ông Luzhkov từng làm công nhân tại nhà máy phân bón Azot khi còn trẻ. Sau đó, ông này từng được trao danh hiệu công dân danh dự của Severodonetsk giữa thời điểm nhà chức trách Kiev ban hành lệnh cấm nhập cảnh với ông, vì những tuyên bố kích động ly khai quan ngại ở Sevastopol.
Những người khởi xướng Đại hội đại biểu toàn Ukraine không có hoạt động nổi bật nào khác ngoài tuyên bố tại sự kiện này trong năm 2004.
Sau khi bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga 10 năm sau đó, lực lượng đòi độc lập tại Ukraine đã nắm giữ 3 thành phố lân cận là Severodonetsk, Lysychansk và Rubishne. Nhưng quân đội Ukraine đã giành lại quyền kiểm soát vào tháng 7/2014. Kể từ đó Severodonetsk trở thành trung tâm hành chính quân sự-dân sự của khu vực.
Về tác chiến quân sự, cùng với Lysychansk, Severodonetsk có tầm quan trọng chiến lược, vì hai thành phố này có các tuyến giao thông kết nối với các khu vực khác của Ukraine. Nổi bật là tuyến đường cao tốc nối Lysychansk với Bakhmut ở khu vực Donetsk. Nó được quân đội Ukraine sử dụng làm tuyến đường tiếp tế, đồng thời cũng là tuyến đường sơ tán dân thường để tránh các vụ pháo kích nguy hiểm.
Việc giành quyền kiểm soát Severodonetsk và Lysychansk sẽ cho phép quân đội Nga tiếp cận biên giới hành chính của khu vực. Từ đây, quân đội Nga có thể tiến xa hơn về phía Tây tới Kramatorsk, một trung tâm hành chính khác ở vùng Donetsk. Kramatorsk là một trong những thành phố công nghiệp lớn cuối cùng tại Donetsk hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Kiev.
Giao tranh ác liệt ở Severodonetsk, Ukraine nói Nga tổn thất binh sĩ gấp 3
Theo báo cáo của tình báo quốc phòng Anh, chiến sự ác liệt vẫn diễn ra tại TP.Severodonetsk ở miền đông Ukraine.
Theo báo cáo này, tình đến ngày 10.6, các lực lượng Nga vẫn chưa kiểm soát được phía nam thành phố. Giao tranh đường phố diễn ra ác liệt, và cả 2 phía đều chịu tổn thất.
Cũng theo Bộ Quốc phòng Anh, Nga đang sử dụng những hệ thống vũ khí cũ, hiệu quả thấp hơn vì nước này không còn nhiều tên lửa chính xác hiện đại. Loại tên lửa cũ Nga đưa ra dùng ở Ukraine là Kh-22 vốn có từ thập niên 1960.
Theo trang tin The Kyiv Independent tối 10.6, Thị trưởng Ivan Fedorov của thành phố Melitopol, trong tỉnh Zaporizhzhia ở phía nam Ukraine, mới đây khẳng định quân đội Ukraine đã đẩy lùi lực lượng Nga ở tỉnh Zaporizhzhia thêm 5-7 km.
Ông Fedorov lạc quan tuyên bố: "Sẽ có cuộc giải phóng Melitopol và những thành phố khác".
Trong khi đó Ukraine ước tính khoảng 10.000 binh sĩ nước này đã tử trận, và 31.900 binh sĩ Nga t.hiệt m.ạng, trong khi tiếp tục kêu gọi phương Tây hỗ trợ vũ khí để phòng thủ ở miền đông.
Hãng Sputnik ngày 11.6 dẫn lời cố vấn Oleksiy Arestovych của Tổng thống Ukraine cho biết khoảng 10.000 binh sĩ Ukraine đã t.hiệt m.ạng trong chiến dịch quân sự của Nga.
Tình hình chiến sự vẫn diễn ra ác liệt tại vùng Donbass. ẢNH: REUTERS
Trong một cuộc phỏng vấn trên kênh YouTube Feygin Live khi được hỏi về thông tin quân đội Ukraine tổn thất 10.000 binh sĩ, ông Arestovych đã trả lời: "Vâng, vào khoảng đó".
Hôm 9.6, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết quân đội nước này đang tổn thất đến 100 binh sĩ hằng ngày. Trong khi đó, một cố vấn khác của Tổng thống Ukraine là ông Mykhailo Podolyak hôm 10.6 lại nói với đài BBC rằng số binh sĩ Ukraine tử trận là khoảng 100-200 người/ngày.
Về tổn thất của phía Nga, Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine cho rằng Nga đã mất 31.900 binh sĩ kể từ ngày 24.2 đến ngày 10.6. Phía Nga chưa bình luận về những con số do Ukraine đưa ra.
Bộ Quốc phòng Nga hôm 11.6 nói quân Nga đã b.ắn rơi 2 chiến đấu cơ Mig-29 và một máy bay cường kích Su-25 của Ukraine ở vùng Mikolayiv và vùng Kharkiv. Phía Ukraine chưa bình luận về thông tin này.
Về giao tranh đang diễn ra ở vùng Donbass, tờ The Guardian dẫn lời phó giám đốc cơ quan tình báo quân đội Ukraine Vadym Skibitsky cho biết chiến sự chủ yếu là sự so kè pháo binh và phía Ukraine đang thua về số lượng.
Ông Skibitsky nói: "Mọi thứ giờ đây lệ thuộc vào những gì phương Tây cung cấp cho Ukraine. Trung bình nếu Ukraine có một khẩu pháo thì Nga có đến 10-15 khẩu".
Giới chức Ukraine nói rằng nước này cần viện trợ thêm khí tài quân sự đặc biệt là các loại pháo. ẢNH: REUTERS
Theo Kyiv Independent dẫn đ.ánh giá của Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW-Mỹ), giới chức Ukraine đang khẩn cấp đề nghị phương Tây cung cấp thêm vũ khí trong bối cảnh pháo binh Nga ngày càng tỏ ra vượt trội.
Giới chuyên môn cho rằng hiệu quả của pháo binh ngày càng mang tính quyết định trong chiến sự tại miền đông Ukraine.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andriy Zagorodnyuk hôm 11.6 phát biểu với CNN rằng "không nên đ.ánh giá quá mức khả năng đương đầu Nga" mà cần phối hợp kế hoạch với các nước đồng minh và nhận các thiết bị quân sự thì mới có thể chiến thắng.
Trong khi đó, mới đây, cơ quan tình báo quân đội Ukraine cho rằng Nga có nguồn lực tài chính để tiếp tục duy trì chiến dịch tại Ukraine ở tần suất hiện tại "thêm một năm nữa".
Theo đ.ánh giá này, "giới lãnh đạo Điện Kremlin có lẽ sẽ cố gắng dừng chiến sự một lúc nhằm thuyết phục phương Tây dỡ bỏ các lệnh cấm vận, nhưng sau đó tiếp tục. Nguồn lực kinh tế Nga sẽ cho phép nước này tiếp tục chiến sự với tần suất hiện tại thêm một năm".
Phía Nga chưa đưa ra bình luận về phát biểu trên. Nga khẳng định mục tiêu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine là nhằm giải trừ vũ khí và "phi phát xít hóa". Các quan chức cấp cao Nga cho đến nay luôn khẳng định rằng chiến dịch sẽ tiếp tục cho đến khi đạt được mục tiêu.
Đài CNN dẫn lời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama lo ngại rằng thiệt hại về nhân mạng tại Ukraine còn tiếp tục gia tăng. Ông nói: "Chiến sự còn lâu mới kết thúc. Tổn thất về con người sẽ tiếp tục tăng".
Trong một thông tin có liên quan, đài NHK hôm nay 11.6 dẫn lời một phát ngôn viên của lực lượng Ukraine khẳng định Nga vừa bổ sung một tàu ngầm có khả năng phóng tên lửa hành trình cho Hạm đội Biển Đen. Vị phát ngôn viên này còn nói rằng Nga hiện có 40 tên lửa hành trình nhắm vào các mục tiêu Ukraine từ biển Đen.
Tổng thống Ukraine nói về trận chiến quyết định ‘sinh mệnh’ Donbass Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng thành phố Severodonetsk hiện là "trung tâm chiến sự" tại khu vực Donbass. Cột khói bốc cao sau các trận pháo kích giữa lực lượng Nga và Ukraine ở thành phố Severodonetsk. Ảnh: AFP Phát biểu trong đoạn video được phát tối 8/6, ông Zelensky nhận định trận chiến tại Severodonetsk rất khốc liệt và khó...