Lãnh đạo Ukraine và Pháp điện đàm về hành lang ngũ cốc
Ngày 3/9, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron, thảo luận về hành lang biển do Kiev thiết lập ở Biển Đen để đảm bảo an toàn cho tàu bè qua lại sau khi Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển qua eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 3/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Đăng trên mạng xã hội sau cuộc điện đàm, Tổng thống Zelensky nêu rõ: “Chúng tôi đã thảo luận các cách để đảm bảo hoạt động của hành lang ngũ cốc cũng như tăng cường an ninh cho khu vực Odessa”. Tổng thống Zelensky cho biết thêm hai bên cũng trao đổi về các gói viện trợ quân sự tiếp theo mà Pháp dành cho Ukraine.
Dự kiến, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan sẽ gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin ở khu nghỉ dưỡng Sochi bên bờ Biển Đen vào ngày 4/9, dấy lên hy vọng về khả năng khôi phục Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Tháng 7 vừa qua, Nga đã đình chỉ tham gia thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, giải thích rằng phần liên quan đến Nga trong thỏa thuận đã không được thực hiện. Tổng thống Putin không loại trừ việc nối lại sáng kiến này khi các điều kiện của Nga được đáp ứng, trong đó có việc kết nối lại Ngân hàng Nông nghiệp Nga – Rosselkhozbank với hệ thống SWIFT, nối lại nguồn cung cấp máy móc nông nghiệp và phụ tùng thay thế, dỡ bỏ lệnh cấm tiếp cận cảng và các vấn đề khác.
Video đang HOT
Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine – hai nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới.
Trong khuôn khổ sáng kiến đạt được hồi năm ngoái, Nga và LHQ đã ký bản ghi nhớ về việc tạo điều kiện cung cấp các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga ra thị trường thế giới. Trong khi đó, Ukraine ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ về xuất khẩu thực phẩm và phân bón an toàn từ Ukraine qua Biển Đen. Thỏa thuận đã 3 lần được gia hạn và đã hết hiệu lực vào ngày 17/7 vừa qua.
Ngũ cốc Ukraine không được đưa tới những nơi người dân cần nhất
Mặc dù giới chức Ukraine tuyên bố rằng ngũ cốc đang trên đường tới hỗ trợ người dân Trung Đông, châu Phi và châu Á, nhưng tính tới ngày 9/8, không có con tàu chở ngũ cốc nào rời Ukraine mà có điểm tới là châu Phi - nơi nhiều quốc gia có nguy cơ lâm vào nạn đói.
Con tàu chở ngô Navi-Star rời Odessa, Ukraine ngày 5/8. Ảnh: AP
Trong khi đó, chuyến tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời Ukraine lại bị người mua ở Liban từ chối vì giao chậm 5 tháng.
Theo đài RT, kể từ khi thỏa thuận về hành lanh ngũ cốc có hiệu lực vào ngày 1/8, 10 tàu đã rời các cảng của Ukraine, chở chủ yếu là thức ăn gia súc. Một chiếc đang hướng đến Anh, một chiếc khác đến Ireland, trong khi một số tàu đang trên đường đến Thổ Nhĩ Kỳ, Italy và Trung Quốc. Không có tàu nào tới Yemen, Somalia hoặc các quốc gia khác đang đối mặt với "nguy cơ đói ăn thảm khốc".
Con tàu đầu tiên tới đích là Polarnet mang cờ Thổ Nhĩ Kỳ, cập cảng Derince ngày 7/8 với 12.000 tấn ngô. Để đ.ánh dấu sự xuất hiện của con tàu, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmitry Kuleba nói: "Con tàu gửi thông điệp hy vọng đến mọi gia đình ở Trung Đông, châu Phi và châu Á. Ukraine sẽ không bỏ rơi các bạn".
Trong khi đó, ngày 7/8, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky nói với Tổng thống Botswana Mokgweetsi Masisi rằng Ukraine sẵn sàng tiếp tục là người bảo đảm an ninh lương thực thế giới.
Tuy nhiên, phần lớn trong số 20 triệu tấn ngũ cốc bị giữ lại tại các cảng Ukraine trong nhiều tháng qua là thức ăn gia súc và không dùng cho người.
Con tàu đầu tiên rời Ukraine theo thỏa thuận "hành lang ngũ cốc" chở 26.000 tấn thức ăn cho gà, có điểm đến là Liban. Tàu chở hàng Razoni mang cờ Sierra Leone đã rời Odessa vào ngày 1/8 nhưng bị người mua ở Liban từ chối nhận hàng.
Theo hãng tin Reuters, Đại sứ quán Ukraine tại Liban cho biết ngày 8/8 trong một bài đăng trên Facebook: "Theo thông tin từ đơn vị vận chuyển ngũ cốc của Ukraine trên tàu Razoni, người mua ở Liban đã từ chối nhận hàng do chậm trễ trong điều khoản giao hàng. Vì vậy, người gửi ngũ cốc đang tìm một người nhận hàng khác để dỡ hàng ở Liban/Tripoli hoặc quốc gia/cảng nào khác".
Ukraine chiếm khoảng 5% lượng ngũ cốc xuất khẩu của thế giới, trong khi thị phần của Nga gấp bốn lần con số đó. Ukraine cáo buộc Nga phong tỏa các cảng của mình, trong khi Nga chỉ ra rằng chính quân đội Ukraine đã rải thủy lôi trên các tuyến đường biển.
Cuối cùng, Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian để thu xếp hành lang an toàn cho các tàu đến và đi từ các cảng của Ukraine. Các tàu xuất bến được kiểm tra để đảm bảo chỉ chở ngũ cốc, phân bón và thực phẩm, trong khi các tàu đến được kiểm tra xem có mang theo vũ khí không.
Thỏa thuận này nhằm giải quyết các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với hoạt động vận chuyển của Nga. Các lệnh trừng phạt này đang ngăn cản Nga giao thực phẩm, phân bón và các hàng hóa khác cho khách hàng ở châu Phi và Nam Mỹ.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố rằng Nga đang thực hiện tất cả các biện pháp để đảm bảo cung cấp những mặt hàng đã cam kết theo hợp đồng.
Trước đó, ngày 3/8, Hội đồng Nông nghiệp Ukraine cho rằng trong giai đoạn 2022-2023, nước này cần xúc tiến để xuất khẩu 50 triệu tấn ngũ cốc trong bối cảnh lượng ngũ cốc dồi dào từ vụ mùa năm ngoái và vụ thu hoạch mới.
Trong một thông báo, cơ quan trên cho biết Ukraine dự kiến thu hoạch 55-60 triệu tấn ngũ cốc cũng như các loại hạt có dầu trong năm nay, trong khi nhu cầu trong nước đối với ngũ cốc được dự báo sẽ đạt 20 triệu tấn. Từ đầu năm đến nay, nông dân Ukraine đã thu hoạch được khoảng 12 triệu tấn ngũ cốc từ 30% diện tích gieo trồng. Theo Chính phủ Ukraine, nước này còn có 18-20 triệu tấn ngũ cốc trong kho dự trữ từ vụ thu hoạch năm ngoái.
Nhiều nước đối mặt khó khăn nguồn cung lương thực Cuộc chiến ở Ukraine đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu. Nga và Ukraine, thường được coi là "vựa lúa mỳ" của thế giới, nằm trong số những nhà sản xuất và xuất khẩu ngũ cốc và hạt có dầu quan trọng nhất. Là nạn nhân trực tiếp của sự gián đoạn trong chuỗi cung...
