Không chủ quan trong việc tuân thủ điều trị đái tháo đường

Bệnh lý bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường là tình trạng loét, nhiễm trùng hoặc phá hủy các mô bàn chân.

Một trường hợp cụ thể, ngày 10/1, Bệnh viện Nội tiết trung ương thông tin đã tiếp nhận và điều trị bệnh nhân nam V.Q.Th. (53 tuổi, tại Phúc Diễn, Từ Liêm, Hà Nội) bị loét hoại tử nhiễm trùng cẳng bàn chân trái kèm theo bệnh nền.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nhiễm trùng nặng, viêm phổi, suy tim, đái tháo đường type 2, suy kiệt cơ thể, vết thương bàn cẳng chân trái hoại tử lan rộng với tổn thương nặng nề.

Theo tiền sử, bệnh nhân Th. có nhiều bệnh lý nền đi kèm như mắc đái tháo đường 15 năm, tăng huyết áp 3 năm. Hai năm trước đã từng phải cắt cụt 1/3 trên đùi phải do liên quan tới biến chứng đái tháo đường.

Bệnh nhân đã được điều trị tích cực và toàn diện tại khoa Điều trị tích cực và khoa Chăm sóc bàn chân như. Sau 1 tháng điều trị, vết thương và toàn trạng ổn định, bệnh nhân được xuất viện và được hướng dẫn chăm sóc tại nhà.

Tuy nhiên, khi trở về nhà bệnh nhân không tuân thủ các yêu cầu trong phòng và điều trị bệnh theo hướng dẫn của bác sỹ nên đã xảy ra tình trạng vết thương ở bàn chân chảy dịch, tổn thương nặng kèm theo xuất hiện mệt mỏi nhiều, hoa mắt, chóng mặt, khó thở. Bệnh nhân được người nhà chuyển tới khoa Điều trị tích cực (Bệnh viện Nội tiết trung ương) cấp cứu.

Dựa trên quá trình thăm khám và kết quả cận lâm sàng, bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm trùng bàn chân trái, viêm xương, theo dõi nhiễm khuẩn huyết, thiếu máu mức độ nặng, suy tim, tràn dịch đa màng trên nền bệnh đái tháo đường type 2 – tăng huyết áp – tắc động mạch chi dưới.

BS Tôn Thất Kha – Trưởng khoa Điều trị tích cho biết: “Sau 10 ngày điều trị, hiện tại tình trạng của bệnh nhân Th. đã cải thiện, đường huyết ổn định, sinh hoạt ăn uống dần trở lại bình thường. Đây là trường hợp điển hình do thiếu ý thức trong việc kiểm soát đường huyết, lối sống, chế độ dinh dưỡng không hợp lý cùng tâm lý bi quan do đã bị cắt cụt đùi phải cách đây hai năm, dẫn tới tình trạng bệnh nhân phải tái nhập viện để điều trị, làm cho quá trình điều trị trở lên khó khăn hơn”.

Theo BS Nguyễn Ngọc Thiện – Phó Trưởng khoa Chăm sóc bàn chân (Bệnh viện Nội tiết trung ương) với người bệnh đái tháo đường, biến chứng loét chân là nguyên nhân hàng đầu gây cắt cụt chi không phải do chấn thương. Việc điều trị bàn chân đái tháo đường hiện nay gặp rất nhiều khó khăn do nhận thức chưa đúng đắn về mức độ nguy hiểm của bệnh. Đa số người bệnh chỉ đến khám khi bàn chân đã nhiễm trùng nặng hoặc hoại tử lan rộng, khi đó việc cứu bàn chân trở nên vô cùng khó khăn.

Theo ước tính, trên toàn cầu có khoảng 83 tới 148 triệu người mắc đái tháo đường được cho là có thể xuất hiện vết loét bàn chân trong suốt cuộc đời, và một nửa số vết loét này sẽ bị nhiễm trùng với hơn 15% phải cắt cụt chi dưới.

Mặc dù được chăm sóc có hệ thống nhưng các vết thương này thường chậm liền, nguy cơ cắt cụt rất cao, nếu không được chăm sóc toàn diện thì nguy cơ vết thương có thể tái phát và lan rộng, dẫn đến cắt cụt chi. Các biện pháp phòng bệnh và chăm sóc vết thương rất quan trọng vì các vết thương này thường bị tái phát ở 30% trường hợp trong năm đầu tiên sau khi khỏi vết thương cũ.