Israel vô tình giết thủ lĩnh Hamas, quân đội Mỹ nói không liên quan
Quân đội Israel chỉ biết rằng họ đang bao vây và tiêu diệt các thành viên Hamas ở Gaza, trước khi xác định rằng trong số đó có thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar.
Giới chức Israel cho hay thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar bị giết trong cuộc đấu súng ở phía nam Dải Gaza hôm 16.10 bởi các binh sĩ Israel khi đó vốn không hề biết họ đã hạ được nhân vật này.
Lực lượng tình báo Israel đã truy lùng suốt nhiều tháng và dần dần khép lại khu vực thủ lĩnh Hamas có thể hoạt động, theo Reuters dẫn thông tin từ quân đội Israel sau khi các thông tin về răng, dấu tay và ADN xác nhận rằng ông Sinwar đã chết.
Israel công bố video ‘những khoảnh khắc cuối cùng’ của thủ lĩnh Hamas
Hamas chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào, nhưng các nguồn tin trong nhóm hé lộ rằng những dấu hiệu cho thấy ông Sinwar thực sự đã bị quân đội Israel giết chết.
“Hàng chục hoạt động do Lực lượng Phòng vệ Israel và Cơ quan An ninh Israel thực hiện trong năm qua đã hạn chế hoạt động của Sinwar khi ông ta bị các lực lượng truy đuổi và dẫn đến việc bị tiêu diệt”, quân đội Israel cho biết trong một thông cáo.
Khu vực bên trong tòa nhà ở Gaza nơi thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar rút vào cố thủ trước khi bị các binh sĩ Israel giết chết. ẢNH: REUTERS
Thế nhưng không giống như các thủ lĩnh những nhóm vũ trang khác bị Israel truy lùng và giết chết, bao gồm cả chỉ huy quân sự Hamas Mohammed Deif (người thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel hôm 13.7), việc hạ được ông Sinwar không phải là một cuộc tấn công có kế hoạch và mục tiêu.
Các quan chức Israel cho biết ông Sinwar bị phát hiện bởi những người lính bộ binh đang lục soát một khu vực ở khu vực Tal El Sultan thuộc miền nam Gaza hôm 16.10, nơi họ cho rằng có các thành viên cấp cao của Hamas.
Các binh sĩ Israel phát hiện 3 đối tượng di chuyển giữa các tòa nhà và nổ súng, dẫn đến một cuộc đấu súng và ông Sinwar trốn thoát vào một tòa nhà đổ nát. Theo truyền thông Israel, đạn pháo xe tăng và một tên lửa cũng đã được bắn vào tòa nhà.
Đến ngày 17.10, quân đội Israel công bố đoạn phim từ một máy bay không người lái (UAV) mini cho thấy ông Sinwar bị thương nặng ở tay, đang ngồi trên ghế và dùng khăn che mặt. Đoạn phim cho thấy ông cố gắng ném một cây gậy để hạ chiếc UAV nhưng không thành công.
Theo phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari cho biết, vào thời điểm đó, ông Sinwar chỉ được xác định là một thành viên Hamas. Các binh sĩ đã tiến vào và tìm thấy ông ta cùng vũ khí, một chiếc áo chống đạn và tiền mặt.
Chấn động vụ cháy trại tị nạn Gaza, Mỹ thừa nhận “kinh hoàng”
“Ông ta đã cố gắng trốn thoát nhưng bị lực lượng của chúng tôi tiêu diệt”, ông Hagari nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo trên truyền hình.
Trong một diễn biến khác, quân đội Mỹ cho biết lực lượng nước này không có vai trò nào trong chiến dịch của Israel nhằm tiêu diệt thủ lĩnh Hamas, dù thông tin tình báo của Mỹ từng giúp Israel hiểu về các lãnh đạo Hamas.
“Đây là một chiến dịch của Israel. Không có lực lượng Mỹ nào trực tiếp tham gia”, theo người phát ngôn của Lầu Năm Góc Patrick Ryder.
“Mỹ từng cung cấp thông tin tình báo liên quan việc giải cứu con tin, theo dõi và định vị các lãnh đạo Hamas chịu trách nhiệm bắt giữ con tin. Và chắc chắn điều đó góp phần vào bức tranh chung. Nhưng một lần nữa, đây là một hoạt động của Israel”, ông cho biết.
Thủ lĩnh tối cao Hamas Yahya Sinwar 'ẩn mình' kỹ như nào trước khi thiệt mạng
Sau hơn một năm kể từ khi Hamas tiến hành cuộc đột kích xuyên biên giới vào Israel hồi năm ngoái, với sự trợ giúp của Mỹ, lực lượng Israel đã tình cờ "tiêu diệt" được thủ lĩnh phong trào Hồi giáo Hamas Yahya Sinwar.
Thi thể của thủ lĩnh Hamas Sinwar trong đống đổ nát ngày 16/10. Ảnh: IDF
Trong hơn 1 năm giao tranh, đã hơn một lần lực lượng Israel có cơ hội tiếp cận gần, khiến thủ lĩnh Hamas hết lần này đến lần khác phải di chuyển khỏi nơi trú ẩn dưới lòng đất để sang một địa điểm mới. Tuy nhiên, trong một hệ thống đường hầm phức tạp dưới lòng đất Gaza - vùng đất bị phong toả của người Palestine, ông Sinwar di chuyển như "một bóng ma", hiếm khi xuất hiện trên mặt đất và liên lạc với các thân cận bằng phương pháp truyền thống là các mẩu tin viết thay, thay vì những thiết bị điện tử hiện đại để tránh bị phát hiện.
Vụ chạm trán bất ngờ
Ngày 16/10, một nhóm binh sĩ thuộc Lữ đoàn Bislamach của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã nổ súng truy đuổi một số đối tượng trong các toà nhà đổ nát ở phía Nam Gaza. Nhóm binh sĩ cũng dùng xe tăng và thiết bị không người lái bắn vào một toà nhà trong quá trình giao tranh.
Sau khi cuộc nổ súng kết thúc, sáng hôm sau, quân đội Israel quay trở lại toà nhà để kiểm tra đống đổ nát, họ mới nhận ra một trong những thi thể là thủ lĩnh Hamas Sinwar.
Cái chết của thủ lĩnh Hamas đánh dấu sự kết thúc của cuộc truy lùng kéo dài một năm đã hao tổn thời gian của các cơ quan tình báo Israel và Mỹ. CIA đã thành lập một lực lượng đặc nhiệm cụ thể để theo dõi Sinwar và sau ngày 7/10, Mỹ cũng đã tăng cường nhân sự tình báo đến khu vực này để thu thập thông tin về Hamas và thủ lĩnh của tổ chức này.
Đối với tin tức chấn động ngày 17/10, nhiều quan chức Mỹ nói rằng đó hoàn toàn là một bất ngờ.
Tình báo Mỹ và Israel tất nhiên sẽ có những đánh giá về một số khu vực mà ông Sinwar có thể ẩn náu trong nhiều tháng. Tuy nhiên, vị thủ lĩnh Hamas này khó nắm bắt do ông liên tục di chuyển và việc xác định vị trí của ông trở nên cực kỳ khó khăn.
Sinwar không dùng điện thoại di động và các phương tiện liên lạc điện tử khác. Thay vào đó, ông gửi các ghi chú viết tay để truyền đạt chỉ thị của mình cho cả các chỉ huy quân sự bên trong Gaza và các quan chức Hamas ở Doha, những người đóng vai trò là đại diện của ông trong các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn. Đôi khi, những người cấp dưới phải đợi nhiều ngày hoặc nhiều tuần để nhận được phản hồi từ Sinwar để người đưa tin có thời gian chuyển tiếp các mẩu tin viết tay qua lại.
Kể từ cuộc đột kích 7/10 năm ngoái, Sinwar không xuất hiện trước công chúng. Công cụ giao tiếp duy nhất của ông với thế giới bên ngoài cho đến này là thông qua một số lá thư. Lần gần nhất là vào tháng trước, khi thủ lĩnh Sinwar viết thư cho thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah. Phong trào Hồi giáo ở Liban cho biết nội dung bức thư nhằm tái khẳng định cam kết chống lại Israel và ủng hộ liên liên minh "Trục kháng chiến".
Trong một thời gian dài, Sinwar được biết đến là người cực kỳ cẩn thận về an ninh cá nhân của mình. Không rõ nguyên nhân nào đã khiến ông xuất hiện trong một toà nhà bị phá huỷ vào ngày 16/10 vừa qua.
Một năm "săn hụt"
Hết lần này đến lần khác, dường như IDF luôn chậm hơn Sinwar một bước. Trong ít nhất ba lần đều trong năm 2024, lực lượng phòng vệ Israel đã tiến vào các đường hầm mà trước đó thủ lĩnh Sinwar vừa mới xuất hiện.
Hồi tháng 1, theo một chỉ huy cấp cao của IDF, bằng chứng ADN đã giúp Israel xác nhận thủ lĩnh Hamas ẩn náu trong một đường hầm bên dưới Khan Younis vào đầu tháng 10/2023.
Đến tháng 2, cảnh quay từ camera giám sát được cho là đã cho thấy ông Sinwar bên trong một đường hầm ở cùng khu vực chỉ vài ngày sau vụ tấn công ngày 7/10, di chuyển qua một đường hầm tối tăm cùng vợ, các con và anh trai Ibrahim Sinwar.
Khi IDF bắt đầu tiến gần đến Khan Younis - nơi thủ lĩnh Hamas sinh ra, Sinwar đã di chuyển về phía Nam. Tuần này, IDF cho biết họ đã tìm thấy ADN của ông trong một đường hầm ở Rafah. Địa điểm Sinwar thiệt mạng vào ngày 16/10 nằm không xa đường hầm đó.
Tuy nhiên, rõ ràng IDF đã mất dấu Sinwar cho đến khi phát hiện thi thể ông trong cuộc không kích ngày 16/10.
Vân tay và răng của thi thể
Sáng 17/10, các quan chức cấp cao của Israel và Mỹ đã nhận được thông tin xác nhận từ IDF chắc chắn thi thể được tìm thấy trong đống đổ nát ở phía Bắc Rafah là thủ lĩnh Hamas Sinwar. Israel đã sử dụng vân tay và mẫu răng để xác nhận danh tính của thi thể.
Trong cuộc chiến cuối cùng, Sinwar cùng với hai người khác đã ném lựu đạn và bắn vào lính Israel. Sau đó, thủ lĩnh Hamas, được trang bị áo chống đạn và súng cùng 10.000 shekel Israel, đã một mình chạy trốn đến một tòa nhà khác. Sinwar bị bắn vào đầu sau khi quân đội Israel điều khiển thiết bị không người lái phá huỷ toà nhà ông đang chạy trốn.
Sau khi ông Sinwar thiệt mạng, theo truyền thông tại Trung Đông, ông Khaled Mashal đã trở thành thủ lĩnh mới của lực lượng Hamas ở Gaza.
Ông Mashal đã đảm nhận vị trí quyền thủ lĩnh Hamas và đang phụ trách liên lạc với các bên chính tham gia đàm phán về trả tự do cho con tin người Israel. Ban lãnh đạo lực lượng Hamas nhấn mạnh rằng sau cái chết của ông Sinwar, các cuộc đàm phán về trao đổi tù nhân và chấm dứt xung đột sẽ ngày càng khó khăn hơn.
Hy vọng mong manh về tháo ngòi nổ xung đột ở Trung Đông Israel và Hamas đều đưa ra những tuyên bố cứng rắn về leo thang xung đột sau cái chết của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar. Một người bật khóc gần thi thể những người thiệt mạng trong cuộc không kích của Israel vào thành phố Nabatieh, miền nam Li Băng ngày 18/10 (Ảnh: Reuters). Hamas ngày 18/10 tuyên bố sẽ không thả các...