Ukraine đối mặt với mùa đông khắc nghiệt: Sức ép từ Nga và sự chần chừ của NATO

Mùa đông 2024 được dự báo sẽ là một thử thách khắc nghiệt cho Ukraine khi đối mặt với sự gia tăng tấn công từ Nga và những thách thức trong việc nhận hỗ trợ quốc tế.

Trụ sở NATO tại Brussels, Bỉ. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Theo Đài phát thanh châu Âu tự do (RFE/RL) ngày 11/12, tại cuộc họp Bộ trưởng Ngoại giao NATO diễn ra ở Brussels vào tuần trước, tâm trạng về Ukraine có thể được mô tả bằng một từ: ảm đạm. Tổng thư ký NATO Mark Rutte, người thường vui vẻ, đã cảnh báo rằng “đây có thể là mùa đông khó khăn nhất của Ukraine kể từ năm 2022″. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andriy Sybiha cũng chia sẻ rằng tình hình hiện tại “thực sự rất thách thức”.

Một quan chức cấp cao NATO, nói trong điều kiện ẩn danh, đã xác nhận rằng Nga đang gia tăng tốc độ các hoạt động tấn công trên chiến trường, đẩy lùi Ukraine trên nhiều mặt trận. Theo ước tính của NATO, Nga có thể tiến lên tới 10 km mỗi ngày, một con số đáng kể so với chỉ 10 mét mỗi ngày hồi đầu năm.

Bước tiến nhanh chóng của Nga được hỗ trợ bởi địa hình bằng phẳng, như khu vực quanh Pokrovsk ở Donetsk, trước khi mùa bùn lầy trong mùa đông bắt đầu. Quan chức NATO trên cho biết Nga có “lợi thế đáng kể về trang thiết bị, đạn dược và nhân lực”, với khả năng huy động tới 30.000 quân mới mỗi tháng. Thêm vào đó, các cuộc không kích gia tăng vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine khiến hệ thống phòng không của nước này luôn trong tình trạng căng thẳng, đồng thời tạo ra áp lực tâm lý lớn lên dân thường.

Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ cho Moskva. Các lực lượng Nga sẽ sớm gặp phải những vị trí phòng thủ kiên cố hơn của Ukraine.

Để làm được điều đó, rõ ràng là Ukraine cần thêm quân số và hệ thống phòng không bổ sung. Hầu hết các quan chức NATO đều đồng ý với đánh giá rằng Kiev nên hạ độ tuổi tuyển dụng xuống còn 18 từ mức 25 hiện tại, mặc dù đây sẽ là một quyết định chính trị khó khăn.

Về hệ thống phòng không, Bộ trưởng Ngoại giao Sybiha đã yêu cầu 19 hệ thống mới để bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng. Mặc dù chưa có gì được hứa hẹn, các nhà ngoại giao tại hội nghị NATO đã bày tỏ hy vọng rằng ít nhất một số hệ thống sẽ được chuyển giao trong thời gian tới.

Nhưng một điều đáng thất vọng khác đối với Ukraine là lời mời gia nhập NATO vẫn chưa rõ ràng. Liên minh quân sự này vẫn chưa có động thái gì kể từ hội nghị thượng đỉnh NATO tại Vilnius năm 2023.

Hiện tại, điều tốt nhất mà Ukraine nhận được chỉ là những cụm từ quen thuộc về “con đường NATO không thể đảo ngược” và “cây cầu dẫn đến tư cách thành viên”, ám chỉ đến các hiệp ước an ninh mà từng thành viên đã ký kết với Kiev cùng với sứ mệnh đào tạo binh lính Ukraine.

Mùa thu năm nay chứng kiến một cuộc “tấn công quyến rũ” mới từ phía Ukraine, với hy vọng rằng tại các cuộc họp tiếp theo, họ có thể nhận được lời mời gia nhập NATO. Tuy nhiên, sự lạc quan này có vẻ không đúng chỗ khi các nhà ngoại giao cấp cao của NATO đã thông báo rằng liên minh vẫn còn chia rẽ về vấn đề trên và một quyết định “mang tính lịch sử” như vậy không được đưa ra thảo luận.

Có thể thấy các quan chức NATO không hề “nao núng” trước những lời thuyết phục từ phía Ukraine. Một số quan chức NATO cho biết ý tưởng về tư cách thành viên của Ukraine đã bị dập tắt ngay từ đầu trong cuộc họp mới nhất. Vấn đề này chắc chắn sẽ được nêu ra lại trong thời gian chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh tiếp theo của NATO tại The Hague vào tháng 6/2025.

Trong bối cảnh khó khăn này, sự hỗ trợ từ phương Tây trở nên vô cùng quan trọng đối với Ukraine. Nhiều người lo ngại rằng sự thay đổi chính trị ở Mỹ vào tháng 1 tới có thể ảnh hưởng đến mức độ hỗ trợ dành cho Kiev. Trong khi đó, Đức cũng đang đối mặt với những thách thức trong việc tăng cường chi tiêu quân sự để hỗ trợ Ukraine.

Tóm lại, mùa đông sắp tới sẽ là một thử thách lớn đối với Ukraine khi nước này phải đối mặt với sự gia tăng tấn công từ Nga và những bất ổn trong việc nhận hỗ trợ từ phương Tây. Sự kiên cường và khả năng ứng phó của Ukraine sẽ là yếu tố quyết định trong giai đoạn khó khăn này.