“In” quả tim 3D bằng mô của bệnh nhân

Theo dõi VGT trên

Mặc dù in 3D đã có những bước phát triển vượt bậc trong vài năm qua, nhưng sử dụng công nghệ này để “in” các bộ phận cơ thể người hoạt động được vẫn là một giấc mơ xa vời. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã ngày càng tiến gần hơn đến việc biếc ước mơ thành hiện thực.

In quả tim 3D bằng mô của bệnh nhân - Hình 1

Quả tim được in 3D từ các mô và tế bào của chính bệnh nhân.

Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Mỹ.

Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC), có tới 610.000 người Mỹ chết vì bệnh tim mỗi năm.

Một khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối cùng, lựa chọn điều trị duy nhất là ghép tim.

Bởi vì có quá ít người hiến tim, nên việc chờ ghép tạng là rất lâu.

Các nhà khoa học rất muốn tìm cách “vá” mô tim hiện có để loại bỏ hoặc trì hoãn sự cần thiết phải ghép tạng.

Ví dụ, nếu các bác sĩ phẫu thuật có thể đặt vật liệu vào tim, nó có thể tạo thành một “khung đỡ” tạm thời để hỗ trợ các tế bào và tăng cường tái tổ chức tế bào.

Cái gọi là “công nghệ mô tim” này có một số vấn đề; về cơ bản, các nhà khoa học cần tìm ra một loại vật liệu mà cơ thể không từ chối. Họ đã thử một loạt các vật liệu và phương pháp, nhưng ứng cử viên hoàn hảo nhất vẫn là các tế bào từ chính cơ thể người bệnh.

“Mực sinh học” và tế bào gốc

Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã đạt được một số tiến bộ trong việc “ sao chép” nhân tạo mô của người.

Một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Tel Aviv ở Israel đã đưa công việc này tiến thêm một bước và chuyển công nghệ mô tim sang giai đoạn tiếp theo.

Video đang HOT

“Đây là lần đầu tiên đã có người và có nơi thiết kế thành công và “in” được một trái tim đầy đủ với các tế bào, mạch máu, tâm thất và buồng tim.” Trưởng nhóm nghiên cứu, GS. Tal Dvir nói.

Các nhà khoa học đã thiết kế một phương pháp đột phá cho phép họ tạo ra thứ gần nhất với trái tim nhân tạo cho đến nay.

Bước đầu tiên là lấy sinh thiết mô mỡ từ bệnh nhân; sau đó, tách riêng vật liệu tế bào khỏi vật liệu không phải tế bào.

Các nhà nghiên cứu đã tái lập trình các tế bào của mô mỡ để trở thành tế bào gốc đa năng, loại tế bào có thể phát triển thành một loạt các loại tế bào cần thiết để phát triển một trái tim.

Các vật liệu không phải tế bào bao gồm các thành phần cấu trúc, như glycoprotein và collagen; các nhà khoa học đã sửa đổi những vật liệu này để biến chúng thành một loại “mực sinh học”.

Sau đó, họ trộn lẫn mực sinh học này với các tế bào gốc. Các tế bào biệt hóa thành tế bào tim hoặc tế bào nội mạc (lót trong các mạch máu), mà các nhà khoa học có thể sử dụng để tạo ra những “miếng vá” tim, bao gồm cả các mạch máu.

Các nhà nghiên cứu đã mô tả chi tiết phương pháp của mình trong bài báo được công bố gần đây trên tạp chí Advanced Science.

“Bằng kích thước tim thỏ”

“Quả tim được tạo ra từ tế bào người và vật liệu sinh học đặc hiệu của bệnh nhân. Trong quá trình của chúng tôi, các vật liệu này đóng vai trò là “mực sinh học”, các chất làm từ đường và protein có thể được sử dụng để in 3D những mô hình mô tổ chức phức tạp”, giáo sư Dvir nói.

“Trước đây đã có nhiều người tìm cách in 3D cấu trúc của quả tim, nhưng không phải với tế bào hoặc mạch máu. Kết quả của chúng tôi chứng minh tiềm năng của phương pháp chế tạp mô cá thể và thay thế tạng trong tương lai.”

Để chứng minh tiềm năng của kỹ thuật, các nhà khoa học đã tạo ra một trái tim nhỏ nhưng chính xác về mặt giải phẫu, hoàn chỉnh với các mạch máu và tế bào.

“Ở giai đoạn này, quả tim 3D của chúng tô có kích thước nhỏ bằng cỡ một quả tim thỏ”, GS. Dvir nói. “Nhưng trái tim lớn hơn của người cũng sẽ đòi hỏi công nghệ tương tự.”

Điều đáng chú ý là công nghệ này vẫn còn rất xa để có thể thay thế cho việc ghép tim. Đây chỉ là một bước nữa trên con đường dài – mặc dù một bước khá lớn.

Nhiệm vụ quan trọng tiếp theo, như GS. Dvir chia sẻ, là “dạy” cho quả tim in 3D cách “hành xử” như quả tim thật; các nhà nghiên cứu “cần phát triển hơn nữa quả tim “in”. Các tế bào cần hình thành khả năng bơm; hiện tại chúng có thể co bóp, nhưng chúng ta cần chúng hoạt động cùng nhau.”

“Hy vọng là chúng tôi sẽ thành công và chứng minh tính hiệu quả và hữu ích của phương pháp này.”

Vẫn còn một con đường dài phía trước, nhưng các nhà nghiên cứu rất hào hứng với bước tiến của mình.

“Có thể, trong 10 năm nữa, sẽ có máy in nội tạng ở những bệnh viện tốt nhất trên thế giới và công nghệ này sẽ được tiến hành thường quy.”

Cẩm Tú

Theo MNT

Tưởng là bị nhiệt lưỡi, ngờ đâu lại là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư mà nhiều người không hay biết

Hãy chú ý nếu thấy vùng lưỡi của mình xuất hiện những vết loét kéo dài quá 1 tháng. Bởi đôi khi, nó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư lưỡi mà bạn không hề ngờ tới.

Ung thư lưỡi là một loại ung thư hiếm gặp nhưng bệnh vẫn có thể xảy ra ở mọi đối tượng. Tuy nhiên, do bệnh này thường dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng nhiệt miệng nên đa phần chúng ta phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn cuối.

Điển hình như một trường hợp ở tỉnh Giang Tây (Trung Quốc) đã gặp phải triệu chứng nhiệt lưỡi suốt hơn 2 tháng. Bệnh nhân là nữ giới, họ Vương, hiện đang làm giáo viên. Dù đã thay đổi chế độ ăn hàng ngày với những món mát, có tính giải nhiệt nhưng vết nhiệt trên lưỡi của cô Vương vẫn cứng đầu không chịu biến mất.

Tưởng là bị nhiệt lưỡi, ngờ đâu lại là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư mà nhiều người không hay biết - Hình 1

Đáng lo hơn, sau 2 tháng, tình trạng bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm mà ngày càng lan rộng và gây đau rát vùng lưỡi. Điều này làm cản trở việc dạy học của cô Vương và gây khó khăn khi ăn uống.

Vì quá đau đớn nên cô Vương quyết định tới bệnh viện để kiểm tra. Tại đây, bác sĩ nghi ngờ vết nhiệt trên lưỡi của cô Vương là triệu chứng bệnh ung thư nên đã làm một số xét nghiệm sinh thiết. Sau đó, bác sĩ thông báo cô Vương đã mắc bệnh ung thư lưỡi.

Theo hình chụp xét nghiệm, trên lưỡi của cô Vương có 2 khối u nhỏ. Khối u nhỏ hơn bên phải chỉ cần mổ cục bộ và khâu lại là được. Nhưng không may, khối u bên trái lại lớn hơn nên bác sĩ phải tiến hành phẫu thuật đục và cắt bỏ gần nửa chiếc lưỡi của cô Vương. Sau 6 tiếng, các bác sĩ đã thực hiện thành công ca phẫu thuật này. Hiện tại, cô Vương đã dần hồi phục và chuẩn bị được xuất viện.

Tưởng là bị nhiệt lưỡi, ngờ đâu lại là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư mà nhiều người không hay biết - Hình 2

Chia sẻ thêm về trường hợp này, bác sĩ cho biết: "Mặc dù cuộc phẫu thuật đã thành công nhưng cô Vương lại quá bỏ bê bản thân khi chịu đựng vết nhiệt to như vậy trong hơn 2 tháng. Nếu để muộn hơn thì nguy cơ cao còn phải cắt bỏ cả chiếc lưỡi của mình".

Để tránh gặp phải tình trạng nguy hiểm như cô Vương, bạn nên chú ý phân biệt rõ giữa triệu chứng của bệnh nhiệt miệng và ung thư lưỡi nhé!

Tưởng là bị nhiệt lưỡi, ngờ đâu lại là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư mà nhiều người không hay biết - Hình 3

Các triệu chứng trên của bệnh ung thư lưỡi được chia làm 2 giai đoạn, bao gồm giai đoạn đầu và giai đoạn toàn phát. Việc phát hiện ung thư lưỡi với những dấu hiệu đặc trưng như trên không hề khó. Đặc biệt, khi nhận thấy mình có những biểu hiện trên thì cần chủ động tới gặp bác sĩ để điều trị ngay.

Một vài lưu ý để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh nhiệt miệng và ung thư lưỡi:

Đừng đợi đến khi phát hiện bệnh mới đi chữa trị mà bạn nên chủ động phòng tránh ngay từ bây giờ. Dưới đây là một vài lưu ý mà bạn nên nắm rõ:

- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, nạp đủ nước và rau xanh, trái cây mỗi ngày.

Tưởng là bị nhiệt lưỡi, ngờ đâu lại là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư mà nhiều người không hay biết - Hình 4

- Vệ sinh răng miệng kỹ sau khi ăn.

- Không tự ý uống thuốc để giảm đau, bởi điều này sẽ làm vết nhiệt sưng to và lâu lành hơn.

- Hạn chế tiêu thụ đồ có cồn như rượu bia.

Source (Nguồn): Huanqiu

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

CSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứuCSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứu
07:34:22 18/12/2024
Giảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyênGiảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyên
15:48:35 17/12/2024
Phát hiện mới về lợi ích của cà phê với đường ruộtPhát hiện mới về lợi ích của cà phê với đường ruột
08:53:16 17/12/2024
Ung thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổiUng thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổi
05:43:27 18/12/2024
Chớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào ngườiChớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào người
10:02:29 18/12/2024
Cách vaccine ung thư của Nga hoạt động trên cơ thể ngườiCách vaccine ung thư của Nga hoạt động trên cơ thể người
05:51:35 17/12/2024
Sáng ngủ dậy khạc ra đờm màu đen là bệnh gì? Có nguy hiểm không?Sáng ngủ dậy khạc ra đờm màu đen là bệnh gì? Có nguy hiểm không?
05:29:23 18/12/2024
Vì sao nên thêm nghệ vào món ăn khi trời rét?Vì sao nên thêm nghệ vào món ăn khi trời rét?
21:56:35 17/12/2024

Tin đang nóng

Vợ cũ 1 sao Vbiz nhận "bão" chỉ trích khi tiếp tục đăng ảnh Hoa hậu Khánh Vân kèm lời lẽ thô thiểnVợ cũ 1 sao Vbiz nhận "bão" chỉ trích khi tiếp tục đăng ảnh Hoa hậu Khánh Vân kèm lời lẽ thô thiển
16:47:57 18/12/2024
Diễn biến mới nhất vụ ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng kiện tỉ phú MỹDiễn biến mới nhất vụ ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng kiện tỉ phú Mỹ
16:45:19 18/12/2024
Camera tóm dính màn hình điện thoại của Hoa hậu Thiên Ân, để ảnh gì mà fan Kỳ Duyên rần rần?Camera tóm dính màn hình điện thoại của Hoa hậu Thiên Ân, để ảnh gì mà fan Kỳ Duyên rần rần?
16:54:57 18/12/2024
3 hộ dân Làng Nủ viết đơn xin nhường nhà mới cho người khác, lí do phía sau khiến nhiều người xót xa3 hộ dân Làng Nủ viết đơn xin nhường nhà mới cho người khác, lí do phía sau khiến nhiều người xót xa
20:16:04 18/12/2024
Xôn xao hình ảnh người phụ nữ lớn tuổi với gương mặt sưng phù ngồi gào khóc trước cửa thẩm mỹ viện ở Nghệ An, nguồn cơn ra sao?Xôn xao hình ảnh người phụ nữ lớn tuổi với gương mặt sưng phù ngồi gào khóc trước cửa thẩm mỹ viện ở Nghệ An, nguồn cơn ra sao?
18:33:05 18/12/2024
Chae Rim rơi nước mắt thừa nhận con trai đầu lòng chào đời là nhờ IVFChae Rim rơi nước mắt thừa nhận con trai đầu lòng chào đời là nhờ IVF
18:06:11 18/12/2024
Đây là gia đình có nhiều thí sinh tham gia Đường Lên Đỉnh Olympia nhất Việt Nam: Từ con trai, con gái đến con rể!Đây là gia đình có nhiều thí sinh tham gia Đường Lên Đỉnh Olympia nhất Việt Nam: Từ con trai, con gái đến con rể!
20:47:36 18/12/2024
Chiếc mũi "diều hâu": Tiêu điểm trong 2 bức ảnh của Triệu Lộ Tư năm 2023 và 2024Chiếc mũi "diều hâu": Tiêu điểm trong 2 bức ảnh của Triệu Lộ Tư năm 2023 và 2024
17:01:02 18/12/2024

Tin mới nhất

Dấu hiệu cơ thể thiếu Omega-3

Dấu hiệu cơ thể thiếu Omega-3

12:04:50 18/12/2024
Omega-3 không chỉ tốt cho da, giúp ngủ ngon hơn, giúp trí não phát triển mà còn tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, giảm mỡ máu trong gan. Việc bổ sung Omega-3 cho cơ thể là cần thiết.
5 thói quen cần tránh trong mùa lạnh để không hại xương khớp

5 thói quen cần tránh trong mùa lạnh để không hại xương khớp

11:42:35 18/12/2024
Để đảm bảo hệ thống xương khớp khỏe mạnh trong mùa Đông và dự phòng những bệnh lý xương khớp, chúng ta nên tránh một số thói quen.
4 món canh rất tốt cho người bệnh tiểu đường

4 món canh rất tốt cho người bệnh tiểu đường

11:12:35 18/12/2024
Đái tháo đường (tiểu đường) là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết. Việc lựa chọn thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát đường huyết, vì vậy người bệnh cần tìm hiểu kỹ trước khi...
Bệnh nhiệt đới bị lãng quên?

Bệnh nhiệt đới bị lãng quên?

10:00:59 18/12/2024
Hiện 19/54 quốc gia châu Phi ghi nhận bệnh đậu mùa khỉ. Trung Phi, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch bệnh, chiếm 85,7% số ca bệnh và 99,5% số ca tử vong toàn châu lục.
Sự nguy hiểm của hút thuốc lá thụ động

Sự nguy hiểm của hút thuốc lá thụ động

09:25:11 18/12/2024
Kết quả này cho thấy ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc trong cộng đồng đã có chuyển biến tích cực, đây cũng là một trong những kết quả bền vững trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại nước ta.
7 chiến lược giữ sức khỏe vào mùa đông, ai cũng cần

7 chiến lược giữ sức khỏe vào mùa đông, ai cũng cần

09:22:39 18/12/2024
Để khiến bản thân muốn uống nước, hãy mua một chai nước đẹp và thêm vài miếng chanh. Vào những ngày lạnh, hãy bổ sung nước bằng cách nhấm nháp nước hầm xương và trà thảo mộc.
Cách giảm triệu chứng bệnh cúm không dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

Cách giảm triệu chứng bệnh cúm không dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

09:20:12 18/12/2024
Do đó, khi thai phụ có những triệu chứng nghi ngờ mắc cúm cần đi khám ngay để được bác sĩ hướng dẫn chăm sóc điều trị cụ thể, không được tự ý dùng thuốc tránh gây hại cho cả mẹ và thai nhi.
Vaccine ung thư có giúp ngăn mắc bệnh?

Vaccine ung thư có giúp ngăn mắc bệnh?

09:08:11 18/12/2024
Công nghệ mRNA được ưa chuộng trong lĩnh vực ung thư học và nhiều nước cũng đang trong quá trình nghiên cứu vaccine ung thư dựa trên công nghệ này.
Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

09:06:11 18/12/2024
Tùy theo người bệnh bị mắc loại polyp nào mà mức độ nguy hiểm sẽ khác nhau. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó tùy thuộc vào loại polyp.
7 lý do nên bổ sung quả bơ vào bữa sáng

7 lý do nên bổ sung quả bơ vào bữa sáng

09:00:16 18/12/2024
Quả bơ chứa chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin C và E và các hợp chất như phytosterol và polyphenol, giúp giảm viêm trong cơ thể. Viêm mãn tính liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm viêm khớp, bệnh tim và rối loạn chuyển hóa.
Rối loạn đông máu do bị rắn cắn

Rối loạn đông máu do bị rắn cắn

08:53:33 18/12/2024
Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ đã tiến hành điều trị theo phác đồ chống độc đặc hiệu bằng huyết thanh kháng nọc rắn lục. Hiện tại, sức khỏe người bệnh ổn định, kết quả xét nghiệm máu trở về chỉ số bình thường.
Súp lơ - thuốc bổ rẻ tiền giúp khỏe thận mạnh gân cốt

Súp lơ - thuốc bổ rẻ tiền giúp khỏe thận mạnh gân cốt

08:45:47 18/12/2024
Súp lơ không chỉ là loại rau ăn ngon nhiều dinh dưỡng mà còn được sử dụng chữa một số chứng bệnh như cơ thể suy nhược, người mắc các bệnh tiêu hóa về ăn kém, chán ăn.

Có thể bạn quan tâm

Nicole Kidman lại cư xử thô lỗ trên thảm đỏ

Nicole Kidman lại cư xử thô lỗ trên thảm đỏ

Sao âu mỹ

22:06:44 18/12/2024
Sau khi yêu cầu phóng viên nhắc lại tên kênh truyền thông, Nicole Kidman nhún vai, nhìn ra xa ống kính và bật cười khi được phỏng vấn trên thảm đỏ ra mắt phim Babygirl .
Ngoại trưởng Malaysia sẽ bị phạt vì hút thuốc ở quán ăn ven đường

Ngoại trưởng Malaysia sẽ bị phạt vì hút thuốc ở quán ăn ven đường

Thế giới

22:05:05 18/12/2024
Hôm nay (18.12), Bộ trưởng Y tế Malaysia Dzulkefly Ahmad cho biết Ngoại trưởng nước này Mohamad Hasan sẽ bị phạt vì bị bắt gặp hút thuốc ở quán ăn ven đường.
Mỹ Mỹ: Tôi mong muốn được mọi người chú ý nhiều hơn

Mỹ Mỹ: Tôi mong muốn được mọi người chú ý nhiều hơn

Nhạc việt

22:02:58 18/12/2024
Khi phát hành ca khúc Her , Mỹ Mỹ mong muốn mình được khán giả quan tâm nhiều hơn về hành trình cô nỗ lực từ một vũ công trở thành ca sĩ chuyên nghiệp.
Lướt cọc đất, lừa đảo 400 triệu đồng rồi chuồn

Lướt cọc đất, lừa đảo 400 triệu đồng rồi chuồn

Pháp luật

21:58:19 18/12/2024
Nguyên thừa nhận hành vi lừa đảo bà O chiếm đoạt số tiền 400 triệu đồng bằng hình thức mua bán lướt cọc đất (đặt cọc xong, bán lại kiếm lời - PV) để trả nợ, tiêu xài cá nhân và chơi tiền ảo.
Adele bị cáo buộc đạo nhạc, phải gỡ bài hát khỏi các nền tảng

Adele bị cáo buộc đạo nhạc, phải gỡ bài hát khỏi các nền tảng

Nhạc quốc tế

21:50:38 18/12/2024
Với cáo buộc đạo nhạc từ một nhạc sĩ người Brazil, thẩm phán yêu cầu gỡ bỏ bài hát Million Years Ago của Adele khỏi tất cả các nền tảng toàn cầu bao gồm cả dịch vụ phát trực tuyến.
Mỹ nhân Thư Ký Kim Sao Thế bị quỵt cát xê 2,1 tỷ, tiếp nối bi kịch của người mẹ minh tinh vừa qua đời

Mỹ nhân Thư Ký Kim Sao Thế bị quỵt cát xê 2,1 tỷ, tiếp nối bi kịch của người mẹ minh tinh vừa qua đời

Sao châu á

21:26:10 18/12/2024
Nữ diễn viên này không phải người duy nhất trong gia đình bị quỵt cát xê. Mẹ chồng cô - minh tinh quá cố Kim Soo Mi cũng vướng phải vụ kiện tụng tương tự, dẫn đến qua đời vì căng thẳng.
Chưa tới chung kết Chị Đẹp Đạp Gió, nữ ca sĩ này đã tuyên bố thành đoàn

Chưa tới chung kết Chị Đẹp Đạp Gió, nữ ca sĩ này đã tuyên bố thành đoàn

Sao việt

21:23:56 18/12/2024
Nữ ca sĩ Minh Tuyết được yêu thích ở Chị đẹp đạp gió vừa có chia sẻ khá hài hước về chuyện thành đoàn. Minh Tuyết tự nhận mình là Miss dặm phấn
Đoạn clip cảnh sát thuyết phục cô gái định nhảy lầu khiến hàng triệu cư dân mạng khóc theo

Đoạn clip cảnh sát thuyết phục cô gái định nhảy lầu khiến hàng triệu cư dân mạng khóc theo

Netizen

21:16:11 18/12/2024
Ngày 10 tháng 12 vừa qua, tại thành phố Thành Đô, Tứ Xuyên, Trung Quốc, một cô gái đã trèo lên sân thượng ở tòa nhà cao tầng với ý định tiêu cực.
Salah ở lại Liverpool

Salah ở lại Liverpool

Sao thể thao

21:08:56 18/12/2024
Salah đang có phong độ cực cao trong màu áo Liverpool, ghi 13 bàn, 9 lần kiến tạo sau 18 vòng đấu tại Ngoại hạng Anh. Đóng góp của anh giúp Liverpool chễm chệ ngôi đầu
'Khuôn mặt thật' của Nữ hoàng Cleopatra?

'Khuôn mặt thật' của Nữ hoàng Cleopatra?

Lạ vui

20:59:19 18/12/2024
Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một đầu tượng phụ nữ bằng đá cẩm thạch trắng bên trong một đền thờ cổ ở Ai Cập, mà họ cho là khắc họa khuôn mặt thật của Nữ hoàng Cleopatra.