Học sinh tham quan, trải nghiệm: Ai chịu trách nhiệm nếu chuyến đi thiếu an toàn?

Kết thúc giữa kỳ, nhiều trường học tổ chức các hoạt động ngoại khóa, tham quan, trải nghiệm dành cho học sinh, đã xảy ra những vụ việc đáng tiếc như tai nạn, đi lạc… khiến phụ huynh không yên tâm cho con tham gia.

Hoạt động tham quan, trải nghiệm đối với học sinh diễn ra trong các trường học hiện nay. Ảnh minh họa: Q.Anh

Học sinh rời phố là lộ kỹ năng sống

Liên quan đến vụ việc 27 học sinh THPT bị lạc trong rừng khi đi dã ngoại, Công an tỉnh Bắc Kạn thông tin, sáng ngày 22/11 vừa qua, nhóm 29 học sinh lớp 12 chuyên Lý (Trường THPT chuyên Bắc Kạn) tổ chức đi dã ngoại tại thôn Khau Mồ, sau khi leo lên đến đỉnh núi thì có 2 học sinh có dấu hiệu mệt mỏi nên đã được thầy giáo đưa về trước, 27 học sinh còn ở lại trên núi, đến chiều muộn các em đã bị lạc trong rừng. Đến 18h cùng ngày, Công an tỉnh nhận được tin báo đã khẩn trương điều động lực lượng, phối hợp rà soát, tìm kiếm. Đến khoảng 21h thì phát hiện nhóm học sinh này và đưa trở về.

Mặc dù nhóm học sinh nói trên đã trở về an toàn, song nhìn tâm trạng mệt mỏi, lo lắng trong suốt quá trình bị lạc khiến nhiều phụ huynh không khỏi xót xa. Dù đây là bài học cho giáo viên, nhà trường khi tổ chức hoạt động ngoại khóa, song còn đó những mối lo khi mà ngoài yếu tố khâu tổ chức, còn có sự yếu kém về kỹ năng của học sinh hiện nay. Theo các chuyên gia tâm lý, kỹ năng sống của học sinh hiện nay vẫn còn thiếu, nên khó phòng tránh các nguy cơ, cũng như khả năng ứng phó các tình huống xảy ra.

Anh Hoàng Anh (Hà Nội) – hướng dẫn viên du lịch có nhiều tour du lịch sinh thái, khám phá thiên nhiên cho biết: “Khi tổ chức các chuyến đi vào rừng, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Đó là sức khỏe của học sinh, phải đảm bảo mới có thể đi được. Bên cạnh đó, phải lên kế hoạch chi tiết cho các em khi đi vào rừng phải phối hợp với nhau ra sao, tuân thủ hướng dẫn ra sao… Không được tự ý hành động cá nhân có thể bị lạc, tai nạn. Khi gặp tình huống lạc, tai nạn cách xử lý như thế nào. Ngoài ra, phải mang đủ các dụng cụ, thiết bị cần thiết như dao, la bàn, bản đồ, điện thoại hoặc bộ đàm, thuốc men… Bị lạc có thể dùng các cách khác nhau để báo hiệu. Phải có nhóm trưởng hoặc người dẫn đường nhiều kinh nghiệm, thông thuộc địa bàn”.

Vừa mới từ chối cho con tham gia hoạt động tham quan của nhà trường, phụ huynh Lê Thị Hằng (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) có con học THCS cho biết: “Đợt này đang là dịp vừa thi giữa kỳ xong, nên hầu như trường nào cũng tổ chức tham quan, dã ngoại cho học sinh. Tôi ủng hộ các hoạt động này vì con có cơ hội đi chơi vui vẻ với bạn bè, học thêm nhiều điều mới mẻ… Tuy nhiên, trường chọn đi chơi ở một hồ lớn, tôi thấy chưa phù hợp vì lứa tuổi này hiếu động, nếu không trang bị đầy đủ bảo hộ an toàn thì có thể xảy ra nguy cơ tai nạn, đuối nước”.

Từ chối nếu thấy chuyến đi không an toàn

Nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh, ngành GD&ĐT cũng đã có nhiều văn bản nhắc nhở, chỉ đạo việc tổ chức các hoạt động tham quan, dã ngoại đối với học sinh và giáo viên. Trong đó, nhấn mạnh đến các yếu tố đảm bảo an toàn trong suốt chuyến hành trình. Tiêu biểu như, đầu tháng 11, Sở GD&ĐT Hà Nội đã có văn bản gửi các phòng GD&ĐT, các đơn vị, trường học trên địa bàn về tăng cường công tác bảo đảm an toàn trường học giáo dục an toàn giao thông năm học 2020 – 2021.

Theo ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, các trường học khi lựa chọn địa điểm tổ chức các hoạt động tuyên truyền, tham quan, học tập ngoại khóa cho cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh trên địa bàn Thủ đô hoặc các tỉnh lân cận phải phù hợp với lứa tuổi, đối tượng tham gia. Việc tổ chức phải được thống nhất và đồng thuận của phụ huynh học sinh. Phải lựa chọn những đơn vị (công ty) cung cấp dịch vụ có đủ năng lực, uy tín, xe vận chuyển đảm bảo chất lượng, lái xe phải có ý thức tốt, có trách nhiệm cao, nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, bố trí cán bộ giáo viên, phụ huynh cùng tham gia và quản lý học sinh bảo đảm an toàn khi tổ chức.

Chỉ ra một thực tiễn nhu cầu tham quan, ngoại khóa của học sinh là cần thiết trong các nhà trường hiện nay, thầy Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho biết: “Không phải vì tai nạn ở đâu đó mà dừng các hoạt động tham quan, học tập ngoại khóa cho học sinh. Điều quan trọng đó là Hiệu trưởng phải là người chịu trách nhiệm nếu như có sự việc đáng tiếc xảy ra. Vì thế, phải lên kế hoạch chặt chẽ trong các khâu, yêu cầu học sinh nắm vững nội quy, cảnh báo từ nhà trường và đơn vị tổ chức phối hợp thực hiện. Ban Phụ huynh tham gia lựa chọn địa điểm, đơn vị tốt chức. Phụ huynh hoàn toàn có quyền từ chối các địa điểm không phù hợp, có nguy cơ mất an toàn đối với học sinh”.

Đầu năm 2020, Bộ GD&ĐT đã có đề nghị các Sở GD&ĐT chỉ đạo các trường học xây dựng kế hoạch trải nghiệm, tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh phải phù hợp, đảm bảo an toàn, khả thi về khoảng cách địa lý, sức khỏe học sinh khi tham gia các hoạt động. Nhà trường tăng cường biện pháp quản lý tốt học sinh khi tham gia hoạt động dã ngoại thực tế, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho học sinh, giáo viên.

Không chỉ riêng vụ việc 27 học sinh đi lạc trong rừng nói trên, thời gian qua, đã xảy ra nhiều vụ việc học sinh đi lạc, tai nạn thương tích, thậm chí tử vong khi đi tham quan, ngoại khóa. Cụ thể, ngày 29/9, tại nút giao Tây Mỗ với đường sắt quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) đã xảy ra vụ va chạm giao thông giữa tàu hỏa với một xe đưa đón học sinh (45 chỗ) vừa đi hoạt động ngoại khóa về, khiến 6 em học sinh bị thương nhẹ và đã được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện 103. Trước đó, ngày 2/1, khi tham gia chuyến trải nghiệm tại TPĐà Lạt, một nam sinh lớp 12 Trường THPT chuyên Nguyễn Thị Minh Khai (Sóc Trăng) bị tử vong do tai nạn khi chạy xe đạp…