Dùng AI tìm kẻ bạo loạn tại quốc hội Mỹ
Ứng dụng ClearView AI của kỹ sư gốc Việt Hoan Ton-That được dùng để nhận dạng những người tham gia vụ bạo loạn ở Đồi Capitol.
“Lượng tìm kiếm đã tăng 26% trong ngày thường của chúng tôi”, Ton-That, người sáng lập ClearView AI chia sẻ với New York Times sau vụ bạo loạn vào tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1.
ClearView AI có thể tìm dữ liệu của một người từ khuôn mặt. Nền tảng này do kỹ sư gốc Việt Hoan Ton-That tạo ra và được cho là đang khai thác lượng dữ liệu tương đương 3 tỷ khuôn mặt, được lấy từ các nguồn công cộng, như Facebook, YouTube, Venmo.
Sản phẩm này hiện được sử dụng bởi trên 2.400 cơ quan thực thi pháp luật và được đánh giá hiệu quả hơn các công cụ nhận dạng truyền thống của giới điều tra, vốn chỉ sử dụng dữ liệu hình ảnh do chính phủ cung cấp, chẳng hạn ảnh từ bằng lái xe.
Theo New York Times , ClearView đang được sử dụng bởi một số thám tử tại Trung tâm Tội phạm Thời gian thực, nhằm xác định danh tính những người tham gia bạo loạn. Trước đó, WSJ cho biết, sở cảnh sát Oxford (Alabama) cũng đang sử dụng ClearView để xác định các nghi phạm trong vụ bạo loạn ở Điện Capitol. Tuy nhiên các đơn vị liên quan không đưa ra bình luận về việc này.
Những người tham gia vụ bạo loạn có thể được xác định danh tính nhờ ứng dụng AI. Ảnh: NYTimes
Trong vụ bạo loạn tại quốc hội Mỹ hôm 6/1, nhiều hình ảnh và video được đăng tải trên mạng xã hội. Đây là một trong những nguồn dữ liệu phục vụ cho điều tra. FBI cho biết đã thu thập được khoảng 100 nghìn “mảnh dữ liệu kỹ thuật số” liên quan đến việc này. Ngoài ra, dữ liệu từ iPhone, iPad của những người liên quan có thể cũng sẽ được thu thập.
Các cơ quan thực thi pháp luật tại Mỹ khẳng định việc nhận dạng khuôn mặt chỉ là một trong cách manh mối phục vụ điều tra và sẽ không buộc tội ai chỉ bằng phương thức này. Đại diện ClearView AI, Hoan Ton-That, cũng khẳng định, đơn vị này chỉ là công ty công nghệ và cung cấp giải pháp, không tham gia vào bất cứ việc gì.
ClearView AI là giải pháp giúp nhận diện người nhanh chóng, bằng cách đăng lên hệ thống, sau đó sẽ nhận lại những bức ảnh người đó từng công khai, đi kèm các đường link của nơi mà những tấm hình đó xuất hiện. Sản phẩm được tạo ra bởi Hoan Ton-That (32 tuổi), sinh ra ở Australia trong một gia đình người Việt. Năm 19 tuổi, anh cùng gia đình rời đến Thung lũng Silicon ở Mỹ.
Video đang HOT
Ứng dụng này được sử dụng nhiều bởi các cơ quan thực thi pháp luật trên khắp thế giới, nhưng gây tranh cãi vì xâm phạm quyền riêng tư. Hồi tháng 2/2020, Apple cũng chặn ứng dụng này trên App Store.
Twitter có sai luật khi khóa tài khoản ông Trump?
Không chỉ Twitter, Facebook và hàng loạt mạng xã hội khác cũng chặn tài khoản của tổng thống Mỹ.
Việc Twitter xóa vĩnh viễn tài khoản của ông Trump vào ngày 8/1 được ví như chặn đứng kênh truyền thông hiệu quả nhất của tổng thống Mỹ. Ông Trump đã sử dụng Twitter như kênh phát ngôn chính thức của mình kể từ trước khi vào Nhà Trắng, và nhiều người thắc mắc liệu hành động của Twitter có thực sự đúng luật.
Các tranh cãi viện dẫn Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ, bảo vệ quyền tự do ngôn luận.
"Quốc hội sẽ không ban hành một đạo luật nào liên quan đến việc thành lập một tôn giáo, hoặc cấm tự do tín ngưỡng; hoặc hạn chế tự do ngôn luận, tự do báo chí; hoặc quyền của người dân hội họp một cách hòa bình, và kiến nghị chính phủ sửa chữa những bất bình", trích bản dịch chính thức Tu chính án thứ nhất của Đại sứ quán Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều luật sư cho rằng hành động của Twitter không thể coi là vi phạm quyền tự do ngôn luận.
Ông Trump có bị vi phạm quyền tự do ngôn luận?
Theo Philadelphia Inquirer, mục đích của Tu chính án thứ nhất là bảo vệ quyền lên tiếng của công dân trước quyền lực của chính phủ. Tuy nhiên, Twitter là một công ty tư nhân.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã sử dụng Twitter như kênh truyền thông chính của mình trong suốt nhiệm kỳ.
"Tu chính án thứ nhất chống lại sự can thiệp của chính phủ không áp dụng được với trường hợp này, khi mà Twitter quyết định không cho phép phổ biến một thông điệp của người khác", ông Jeremy Mishkin, luật sư chuyên về Tu chính án thứ nhất tại Montgomery McCracken, Philadelphia nhận định.
Ông Mishkin cho rằng trường hợp này cũng giống với việc một tờ báo không bắt buộc phải đăng tải thông tin từ một nhà chính trị.
Bà Genevieve Lakier, Giáo sư luật tại Đại học Chicago giải thích rõ hơn về vấn đề này. Theo bà Lakier, mỗi thế hệ Tòa án tối cao Mỹ có thể phân giải khác nhau dựa trên hiến pháp. Cho tới những năm 1970, Tu chính án thứ nhất vẫn được áp dụng để ngăn cản việc công ty tư nhân từ chối những người phát ngôn ở các diễn đàn quan trọng.
"Tuy nhiên, Tòa án tối cao hiện tại đã rất nỗ lực để làm rõ rằng các công ty tư nhân có thể hoàn toàn tự do chặn các bài nói mà họ thích, theo Tu chính án thứ nhất", bà Lakier viết trên trang cá nhân.
Dù sao thì hành động của Twitter cũng khiến câu hỏi được đặt ra: Quyền lực của mạng xã hội đến đâu khi điều khiển những luồng quan điểm trên mạng.
"Đây thực sự là lĩnh vực chưa được khai phá", Laura Little, giáo sư tại Đại học Temple nhận định.
Sự thù ghét trên các nền tảng truyền thông xã hội đã châm ngòi cho nhiều cuộc bạo loạn.
Vấn đề càng phức tạp hơn khi Twitter viện dẫn những tweet cuối cùng của ông Trump, như bài viết khẳng định người ủng hộ ông sẽ "có tiếng nói khổng lồ" trong tương lai, để xóa tài khoản.
Mạng xã hội này cho rằng những thông điệp của tổng thống Mỹ "cần được hiểu trên hoàn cảnh rộng hơn của đất nước", tức là khi vụ bạo loạn ở Washington D.C. vừa xảy ra. Nền tảng này viện dẫn chính sách chống biểu dương bạo lực của mình để cấm ông Trump.
"Dòng tweet này không thực sự yêu cầu người ủng hộ ông Trump làm những hành vi phi pháp, hay thể hiện rõ ràng rằng nó hướng tới điều đó. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa rằng dòng tweet không tệ hại. Tôi nghĩ vấn đề với những dòng tweet đó và nhiều thông điệp trước là chúng đều dựa trên và ngày càng khuếch trương những lời nói dối, rằng người ủng hộ Trump bị đối xử không công bằng, hay bầu cử có gian lận", bà Lakier nhận định.
Mạng xã hội có đối xử bất công với nhóm cực hữu?
Ngoài Twitter, Facebook cũng cấm ông Trump đăng bài ít nhất là tới ngày 20/1, khi ông Joe Biden nhậm chức tổng thống Mỹ.
Mạng xã hội đã trở thành những kênh truyền thông, cho phép các nhà chính trị truyền đi thông điệp mà không bị đặt nghi vấn hay câu hỏi từ phía báo chí.
"Tôi không cho rằng Twitter hay Facebook đã tăng chất lượng truyền thông của những lãnh đạo đối với công chúng. Để thu hút trên mạng xã hội phải có quan điểm rất quá quắt. Mạng xã hội khuyến khích thứ chúng ta không muốn trong môi trường chính trị", bà Diana Mutz, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Pennsylvania nhận xét.
Bà Mutz cho rằng khó đánh giá sức ảnh hưởng của mạng xã hội vì các công ty không thực sự chia sẻ dữ liệu cho việc này. Tuy nhiên, nhìn chung thì mạng xã hội sẽ giúp những người có cùng tư tưởng kết nối với nhau.
"Với những nhà chính trị như Trump, đây là cách tiếp cận những người cực đoan như ở vụ bạo loạn, vì qua truyền thông thông thường thì rất khó làm được điều đó", bà Mutz nhận xét.
Không còn được Twitter hay Facebook ủng hộ, những nhóm cực đoan sẽ tìm nơi trú chân mới như Parler.
Ông Yphtach Lelkes, Giáo sư truyền thông tại đại học Pennsylvania cũng khẳng định những mạng xã hội như Twitter không giới hạn hay chặn bài viết của những người cực hữu nhiều như họ tự rêu rao. Dù vậy, với sự cố mới của ông Trump, có thể những nhóm này sẽ đi tìm một nơi "trú chân" khác như Gab, Parler.
Mạng xã hội Gab cho biết đã thu hút 10.000 thành viên mỗi giờ sau khi ông Trump bị Twitter cấm vĩnh viễn tài khoản. Parler cũng leo lên đỉnh danh sách ứng dụng miễn phí trên iOS trước khi bị Apple xóa khỏi App Store. Google cũng cấm mạng xã hội này trên Play Store.
Những sự thay đổi này có thể sẽ ngày càng đẩy những người cực đoan "vào sâu hơn bên trong bong bóng của chính họ", ông Lelkes nhận định.
Facebook, YouTube cần nhận trách nhiệm trong vụ bạo loạn ngày 6/1 Ngoài ông Donald Trump và giới chức thân cận, các nền tảng Internet nên chịu trách nhiệm cho cuộc bạo loạn xảy ra hôm 6/1. Theo Wired , không chỉ riêng Tổng thống Donald Trump và giới chức thân cận, chính các nền tảng Internet, đặc biệt là Facebook, Instagram, YouTube và Twitter, sẽ phải chịu trách nhiệm cho cuộc bạo loạn xảy...