Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi như thế nào?
Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm là cần thiết để hạn chế các hậu quả gây ra cho sức khỏe của trẻ. Chế độ ăn giàu năng lượng, bổ sung vitamin và khoáng chất, tăng cường luyện tập,… là những nội dung cơ bản trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi.
1. Vì sao cần điều trị suy dinh dưỡng thấp còi?
Suy dinh dưỡng thấp còi là một trong các gánh nặng sức khỏe hàng đầu thế giới. Theo các nghiên cứu đã chỉ ra, tỷ lệ suy dinh dưỡng tháp còi vẫn đang còn ở mức rất cao, chiếm đến 24,3% trẻ dưới 5 tuổi (có nghĩa cứ 4 trẻ lại có 1 trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi). Khi không được phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm sẽ để lại rất nhiều hậu quả khác nhau như:
- Chậm phát triển thể chất, biểu hiện dễ thấy nhất là chậm phát triển cân nặng và chiều cao, ảnh hưởng nhiều đến tầm vóc của trẻ sau này.
- Suy dinh dưỡng thấp còi gây giảm tập trung, suy luận kém, học tập ít hiệu quả, trẻ chậm phát triển trí tuệ hơn so với các bé cùng lứa tuổi
- Sức đề kháng suy giảm do suy dinh dưỡng thấp còi nên trẻ thường xuyên mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn, khi mắc bệnh thì mức độ biểu hiện cũng nặng nề hơn bình thường.
- Có nguy cơ sinh con suy dinh dưỡng về sau.
Do vậy, có thể thấy rằng phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm là rất cần thiết để làm giảm đến mức thấp nhất các hậu quả mà nó gây ra cho trẻ cả trong ngắn hạn và dài hạn.
Suy dinh dưỡng thấp còi cần được phát hiện và điều trị sớm (ảnh:internet)
Video đang HOT
2. Điều trị suy dinh dưỡng thấp còi như thế nào?
2.1. Thay đổi chế độ ăn uống
Trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi, sự thay đổi chế độ ăn uống sao cho phù hợp đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Trẻ cần được cung cấp các loại thực phẩm giàu năng lượng hơn trong khẩu phần ăn hằng ngày để vừa đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho hoạt động vừa chuyển hóa thành các chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, chế độ ăn uống của trẻ vẫn phải đảm bảo sự đa dạng trong việc sử dụng thực phẩm nhằm cung cấp cân đối các chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ, thức ăn phải bao gồm các nhóm đường bột, chất đạm, chất béo, chất xơ.
Những loại thực phẩm như tôm, cua, thịt, cá, trứng, sữa,… là những thực phẩm rất tốt cho sự phát triển cân nặng và đặc biệt là phát triển chiều cao của trẻ.
2.2. Bổ sung các vi chất
Các vitamin và vi chất như sắt, kẽm, canxi, sắt, selen,… mặc dù không thể giúp trẻ sinh năng lượng nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng và không thể thiếu đối với quá trình phát triển của trẻ. Chúng là nguyên liệu để tổng hợp nên rất nhiều thành phần quan trọng của cơ thể như hocmon, xương, hồng cầu,…
Vì vậy, cha mẹ cần bổ sung đầy đủ các vitamin và vi chất cho trẻ trong quá trình điều trị suy dinh dưỡng thấp còi để đạt hiệu quả cao hơn. Tốt nhất, các vitamin và vi chất nên được bổ sung từ những nguồn có nguồn gốc tự nhiên như thực phẩm. Nếu cần sử dụng các chế phẩm bổ sung vitamin và vi chất thì cần sử dụng thận trọng dưới sự kiểm soát của bác sĩ có chuyên môn.
2.3. Điều trị các vấn đề bệnh lý gây suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng có thể là hậu quả của một bệnh lý nào đó đang xảy ra (bệnh tim bẩm sinh, hẹp môn vị, phình đại tràng bẩm sinh,…), trong những trường hợp này sẽ không thể điều trị suy dinh dưỡng thấp còi khỏi được nếu không giải quyết được các bệnh lý gốc.
Vì thế, khi trẻ được xác định suy dinh dưỡng thì cần phải tầm soát các nguy cơ bệnh lý có thể có ở trẻ. Nếu phát hiện được các vấn đề bệnh lý thì phải điều trị tích cực các bệnh lý gốc thì mới có thể điều trị suy dinh dưỡng thấp còi hiệu quả.
2.4. Chế độ luyện tập thể thao thích hợp
Một chế độ luyện tập thể dục thể thao hợp lý có tác dụng rất lớn trong điều trị suy dinh dưỡng thấp còi kể đến như giúp trẻ tăng trưởng chiều cao nhanh hơn, có sức khỏe tốt hơn,…
Vì thế, điều trị suy dinh dưỡng thấp còi không chỉ là các hoạt động can thiệp đến chế độ dinh dưỡng của trẻ mà còn cần phải quan tâm cả chế độ vận động hợp lý của trẻ. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ lựa chọn các môn thể thao như chạy, bơi lội, đạp xe,… để luyện tập, nếu có thể thì cha mẹ hãy cũng luyện tập với trẻ.
Có thể thấy rằng, suy dinh dưỡng thấp còi có thể để lại rất nhiều hậu quả nghiêm trọng khác nhau. Vì thế, các bậc cha mẹ cần luôn chú ý đến sự phát triển của trẻ để có thể phát hiện và điều trị suy dinh dưỡng thấp còi sớm, tránh các biến chứng cho sức khỏe của trẻ.
Các nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ
Suy dinh dưỡng thấp còi là tình trạng trẻ chậm phát triển chiều cao và cân nặng so với bạn cùng tuổi. Chế độ ăn uống nghèo nàn, trẻ biếng ăn, các bệnh lý nhiễm trùng,... đều là những nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi rất phổ biến.
Suy dinh dưỡng thấp còi là một trong các thể của suy dinh dưỡng, gây nên bởi sự cung cấp thiếu hụt các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Điều này dẫn đến hậu quả là sự chậm phát triển về chiều cao cũng như cân nặng của trẻ so với bạn cùng tuổi. Có khá nhiều nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ, và tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ thường không phải là hậu quả của một nguyên nhân đơn độc mà là kết quả của sự phối hợp nhiều nguyên nhân khác nhau.
Các nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi chủ yếu:
1. Chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, ít năng lượng là nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi
Chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, ít năng lượng được cho là nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ hay gặp hàng đầu. Sự thiếu hụt năng lượng trong một chế độ ăn nghèo nàn, ít dinh dưỡng không thể cung cấp đủ nguồn năng lượng cho sự hoạt động bình thường của trẻ và đáp ứng đủ cho trẻ phát triển. Điều này gây nên hậu quả là trẻ ít hoạt bát, và chậm phát triển cơ thể - suy dinh dưỡng.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển về kinh tế-xã hội thì số lượng trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi do nguyên nhân dinh dưỡng nghèo nàn, ít năng lượng ngày càng được cải thiện.
2. Kém dung nạp, kém hấp thu các chất dinh dưỡng gây suy dinh dưỡng thấp còi
Đôi khi, mặc dù cha mẹ đã cung cấp cho trẻ chế độ dinh dưỡng rất tối ưu, phù hợp lứa tuổi và nhu cầu của trẻ nhưng suy dinh dinh dưỡng thấp còi vẫn xảy ra. Nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi trong trường hợp này có thể là do sự hấp thu kém các chất dinh dưỡng trong đường tiêu hóa của trẻ.
Thật vậy, sự rối loạn chức năng hoặc các bệnh lý tại đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày, bệnh celiac, tiêu chảy, nôn mửa, kém hấp thu,... có thể khiến trẻ không thể hấp thu hiệu quả các thức ăn đã sử dụng để sinh năng lượng và cung cấp dưỡng chất cho cơ thể và gây suy dinh dưỡng thấp còi cho trẻ.
3. Suy dinh dưỡng do các bệnh lý nhiễm trùng
Các nhiễm trùng như nhiễm trùng trên đường tiêu hóa của trẻ, giun sán, nhiễm trùng hô hấp, sốt rét,... được cho là cũng có thể là nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi của trẻ. Các nhiễm trùng này có thể có các biểu hiện trực tiếp tại đường tiêu hóa của trẻ, gây các biến chứng tại đường tiêu hóa của trẻ hoặc cạnh tranh trực tiếp chất dinh dưỡng với trẻ,...
Những điều này khiến chức năng hệ tiêu hóa bị rối loạn, hấp thu bị hạn chế và các chất dinh dưỡng bị thâm hụt do cạnh tranh với ký sinh trùng. Vì vậy, tình trạng suy dinh dưỡng rất dễ xảy ra ở các trẻ thường xuyên nhiễm trùng.
4. Suy dinh dưỡng thấp còi do trẻ biếng ăn
Ở rất nhiều gia đinh, ăn uống đã trở thành cuộc chiến giữa trẻ và cha mẹ khi trẻ biếng ăn. Trẻ biếng ăn dẫn đến lượng thức ăn nhập vào cơ thể thấp, mất cân đối,... điều này gây ra hậu quả là cơ thể trẻ thiếu năng lượng, dưỡng chất phục vụ cho hoạt động và phát triển, khiến suy dinh dưỡng thấp còi xảy ra.
Bên cạnh những nguyên nhân thường gặp như đã kể trên, chúng ta còn có thể gặp một số nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi khác như trẻ bị suy dinh dưỡng từ trong bào thai, trẻ mắc các bệnh lý (bệnh tim bẩm sinh, bệnh bại não, cường giáp,...), trẻ tăng tiêu thụ năng lượng do các tình trạng đặc biệt (bỏng, chấn thương,...).
Trên đây là sự giới thiệu về một số các nguyên nhân gây suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ thường gặp nhất mà các bậc cha mẹ nên biết. Hãy liên hệ với các chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ để được giải đáp chính xác và kịp thời các thắc mắc liên quan đến chế độ dinh dưỡng cho bé.
QN
Lai Châu: Nâng cao chất lượng bữa ăn bán trú Việt Nam vẫn đang đương đầu với gánh nặng kép về dinh dưỡng. Tình trạng suy dinh dưỡng, đặc biệt là suy dinh dưỡng thể thấp còi ở khu vực nông thôn vẫn còn phổ biến, song hành cùng số lượng trẻ em và người lớn béo phì ở khu vực thành thị còn cao. Theo nghiên cứu từ Viện Dinh dưỡng Quốc...